دوست خیالی کودکان چیست و چه زمانی نگران کننده می شود؟

به ساده ترین شکل ممکن دوست خیالی افرادی هستند که فرزند شما در تصورات خود می سازد. دوستان خیالی در هر شکل و اندازه ای هستند. دوستان خیالی براساس شخصی که فرزند شما از قبل می شناسد، شخصیت کتاب داستان، یک اسباب بازی، یا حتی کاملاً از تصورات کودک شما ناشی شود.

دوستان خیالی ممکن است همیشه با کودک باشند، در ذهن آنها برای مدتی باشند و سپس بروند، یا فقط در نقاط خاصی از منزل وجود داشته باشند، همچنین بدون دلیل مشخصی ظاهر و ناپدید شوند.

چرا بچه ها دوستان خیالی دارند؟

کودکان به طور طبیعی تخیل دارند و تخیلات برای سلامتی عاطفی و روانی آنها مفید است. بچه هایی که دوستان خیالی دارند از بودن آنها لذت زیادی می برند، بنابراین اگر فردی احساس تنهایی یا بی حوصلگی کند همیشه کسی را دارد که می تواند با او بازی کند. گاهی اوقات دوستان خیالی خلائی را پر می کنند که سایر همبازیان قادر به انجام آن نیستند.

دوستان خیالی چه زمانی ظاهر می شوند و چه مدت وجود دارند؟

کودکان در سنین 3 سالگی به بعد می توانند یک دوست خیالی داشته باشند. بچه ها معمولاً بازی با دوستان خیالی را پس از مدتی رها می کنند خواه یک نفر، چند نفر یا حتی یک خانواده کامل از آنها داشته باشند. دوستان خیالی به احتمال زیاد برای چندین ماه وجود دارند، اما آنها می توانند تا سه سال یکی از ویژگی های زندگی فرزند شما باشد.

دوست خیالی فرزند شما می تواند کسی باشد که:

• به کودک شما گوش می دهد و از او پشتیبانی می کند.
• با کودک شما بازی می کند.
• کارهایی را انجام می دهد که فرزند شما قادر به انجام آنها نیست.
• خاص است و فقط به فرزند شما تعلق دارد.
• در مورد کودک قضاوت نمی کند.

فرزند شما در قبال صحبت ها و کارهای دوست خیالی خود مسئول است. دوست خیالی می تواند با کودک بازی کند و این یکی از جذابیت های آن به شمار می رود. دوستان خیالی به بچه ها این امکان را می دهند تا دنیایی را باور داشته باشند که همه آنها را خودشان ایجاد می کنند. در حقیقت، کودکانی که دوستان خیالی دارند ممکن است خیال پردازی بیشتری داشته باشند و اغلب از بازی های فانتزی و داستان های جادویی لذت ببرند.

کودکانی که دوستان خیالی دارند می توانند نسبت به کودکان دیگر اجتماعی تر باشند و ممکن است در بازی با کودکان دیگر همدلی بیشتری نشان دهند. همچنین در بزرگسالی بیشتر با نیازهای دیگران هماهنگ می شوند.

چالش با دوستان خیالی کودکان

انجام کار برای دوست خیالی :

ممکن است کودک شما بخواهد درها را باز نگه دارید، میان وعده ای درست کنید یا برای دوست خیالی آن تختخواب درست کنید. به جای اینکه خودتان این کار را انجام دهید، کودک را تشویق کنید که در را باز نگه دارد، برای او میز شام بچیند یا تختخواب را مرتب کند. به این ترتیب شما دوست خیالی را می پذیرید اما از فرصت استفاده کرده و مهارت های کودک خود را توسعه می دهید.

گفتگو با دوستان خیالی :

برخی کودکان اصرار دارند که همیشه با دوستان خیالی خود مشورت کنند. کودکان همچنین ممکن است از شما بخواهند که به جای صحبت مستقیم با آنها با دوست خیالی شان صحبت کنید. اگر این موضوع برایتان خسته کننده است، به فرزند خود بگویید:"من می خواهم آنچه را که تو فکر می کنی بشنوم نه افکار دوستت را".

مقصر دانستن دوستان خیالی:

گاهی اوقات کودکان برای کار ممنوعی که انجام می دهند یا صحبتی که می کنند، دوستان خیالی خود را سرزنش می کنند؛ برای مدیریت رفتار فرزندتان می توانید به طور واضح به او بگویید که دوست خیالی نمی تواند این کار را انجام دهد. 

دوستان خیالی چه موقع مشکل ساز خواهند شد؟

اگر خواسته های کودکتان از کنترل خارج شود، اجازه دارید نه بگویید. پیش از این هم در مطالب تربیت فرزند در سبک زندگی نمناک گفتیم که جلب رضایت فرزند می تواند راهی خوب برای پیوند دادن و نشان دادن احترام و عشق باشد اما انجام هر کاری که باعث استرس بیشتر شما یا دیگر اعضای خانواده شود توصیه نمی شود.

اجازه ندهید دوست خیالی فرزند شما به روشی تبدیل شود که کودک بتواند کنترل گسترده ای بر خانواده داشته باشد. بیرون آوردن یک بشقاب اضافی با غذای خیالی خوب است، اما ارائه یک شام کامل اشتباه است.

دوستان خیالی معمولاً فقط وقتی مشکل ساز می شوند که کودک رفتار نادرست خود را به گردن دوست خیالی بیندازد. در این حالت باید به کودک یاد داد که مسئول هر کاری که آنها یا دوست خیالی انجام می دهد خواهند بود.

کودکانی که دوستان خیالی دارند معمولاً بیشتر از بچه های دیگر اجتماعی هستند اما اگر والدین متوجه شوند که کودک از فرصت تعامل با فرزندان دیگر امتناع می ورزد و در عوض با دوست خیالی بازی می کند باید بیشتر مراقب باشند. باید بدانید کودک دنیای اجتماعی خود را چگونه تجربه می کند. آیا کودک اضطراب اجتماعی دارد؟ آیا آنها مورد آزار و اذیت قرار می گیرند؟

داشتن دوست خیالی کودک، ارتباطی با هوش و بیماری روانی ندارد

هیچ مدرکی نشان نمی دهد که وجود یک دوست خیالی به هوش بالا ارتباط دارد، اما تحقیقات برخی از مشترکات را در میان کودکان مبتلا نشان می دهد. کودکانی که دوستان خیالی دارند در تجسم اشیا مهارت بیشتری دارند و می توانند از دیدگاه شخص دیگری چیزهایی را ببینند.

محققان دریافتند کودکانی که دوستانشان آنها را باور می کنند تمایل بیشتری به تخیل دارند، واژگان غنی تر و کامل تری دارند و بهتر می توانند خود را سرگرم کنند.

هیچ مدرکی مبنی بر این که آنها در زمینه بهداشت روانی مشکل دارند، وجود ندارد. کودکانی که دوستان خیالی دارند، بزرگسالانی خلاق، اجتماعی و با قدرت تخیل بالا خواهند بود.

برخورد والدین با دوست خیالی کودکان

دوست خیالی کودک ممکن است والدین را نیز درگیر کند. در این شرایط والدین باید بهترین برخورد را با کودک خود داشته باشند. اگر کودکتان دوست خیالی دارد و شما نمی دانید چگونه با او برخورد کنید، راهکارهای زیر که در رابطه با سوالات برخی از شما کاربران نمناک ارائه شده است کمکتان خواهد کرد.

دوست خیالی کودک را بپذیرید

دوست خیالی کودک را بپذیرید و با او به احترام برخورد کنید و او را نفی نکنید. تلاش نکنید که فرزند خود را قانع کنید که او حضور ندارد. اگر کودک تان را از داشتن چنین دوستی ممنوع کنید، فقط باعث می شوید او به دوست خیالی اش بیشتر علاقه مند شود. آرام بمانید و از ورود دوست جدید کودک به جمع خانوادگی تان استقبال کنید.

با او وارد تعامل نشوید

دوست خیالی کودک را بپذیرید اما سعی کنید وارد تعامل با او نشوید. اگر کودک شما از شما تقاضا نمود با دوست خیالی او صحبت کنید و ازاو درباره مسائل مختلف نظرخواهی کنید، در این شرایط به کودک خود بگویید که نظر او برایتان مهم است و می خواهید به جای دوست او با خودش صحبت کنید.

دوست خیالی فرزندتان را بشناسید

سعی کنید دوست خیالی فرزندتان را بهتر بشناسید و از او سؤال هایی مانند “دوستت کیه؟”، “کنار همدیگه چه کارهایی انجام می دید؟” و “او اهل کجاست؟” بپرسید.» دانستن بیشتر درمورد دوست خیالی باعث می شود شما درباره ی علایق، ترس ها و احساسات کودک تان بیشتر بدانید، زیرا علایق یا بیزاری های کودک با دوست خیالی اش یکسان است.

مراقب باشید بیش ازحد به دوست خیالی کودک تان توجه نکنید

اگر بیش ازحد به دوست خیالی کودک تان توجه کنید ممکن است او بیشتر از حدمعمول دوست خیالی خود را حفظ کند یا حتی به شما حسادت کند و تصور کند که می خواهید دوستش را از او بدزدید. بنابراین نسبت به دوست خیالی کودک تان اشتیاق زیاد نشان ندهید و هرگز آنها را با هم مقایسه نکنید.

از خود کودک بخواهید که اشتباهش را جبران کند

اگر کودک شما کار خطایی انجام داد و دوست خیالی خود را در اشتباهاتش به عنوان مقصر معرفی کرد. در این شرایط شما باید صراحتا به او بگویید دوستش نمی تواند این کار را انجام دهد و او خودش باید اشتباهش را جبران کند.

دوست خیالی را تنبیه نکنید

پس از اینکه کوکتان کار خطایی انجام داد ،مثلا وسایل بازی خود را پخش نمود و این کار را به گردن دوست خیالی انداخت ، کودک شما بسیار باهوش است و از این حربه برای فرار از مسئولیتی که برعهده دارد استفاده می کند. اگر شما به جای او دوست خیالی را تنبیه کنید ، کودک حس می کند که می تواند مسئولیت هر اشتباهی را که انجام می دهد به گردن کس دیگری بیندازد و این کار شما به آینده او لطمه می زند و کودک در آینده فردی مسئولیت ناپذیر خواهد شد.

کودک خود را سرزنش نکنید

دوست خیالی فرزند خود را مسخره نکنید و او را مورد سرزنش قرار ندهید. مسخره کردن و سرزنش کودک به دلیل بازی و صحبت با دوست خیالیش منجر به بیزاری او از شما و از بین رفتن احساس اعتماد به نفس او می شود.

زمینه ای فراهم نمایید که کودک با کودکان دیگرتعامل بیشتری داشته باشد

برای اینکه دوست خیالی را در ذهن کودکتان کمرنگ کنید، زمینه ای فراهم نمایید که کودک با کودکان دیگرتعامل بیشتری داشته باشند و بچه ها با هم سن و سالان خود در ارتباط روزانه و رومزه باشند. شرکت در کلاس های مختلف فرهنگی و هنری می تواند دراین زمینه به شما کمک کند. اگر فرزندتان تک فرزند است و در اطرافش کودکی هم سن و سال در خانواده وجود ندارد، او را به پارک، مهدکودک و دیگر محیط های حضور کودکان ببرید تا در دنیای واقعی نیز با دوستان خود بازی کند. هر وقت کودکان قدم به مدرسه بگذارند و دوستان خیالی شان از طرف جامعه پذیرفته نشود، کم کم با کودک خداحافظی کرده و ناپدید می شوند.