برفک نوک سینه در شیردهی: علائم، علل و درمان

برفک نوک سینه در شیردهی: علائم، علل و درمان

برفک نوک سینه های زنان شیرده

برفک نوک سینه در شیردهی چه علایمی دارد؟ + درمان خانگی

گاهی ممکن است روی سینه مادران شیرده و نوزادان برفک ایجاد شود، برفک ناشی از رشد بیش از حد نوعی قارچ است که به شکل طبیعی بر روی پوست و دستگاه گوارشی زندگی می کند. در اثر ایجاد برفک نوک سینه ممکن است شکاف ایجاد شود که همراه با درد قابل توجهی است. در ادامه به توصیف این موضوع می پردازیم.

برفک چیست؟

قارچ ها جزئی از فلور طبیعی بدن محسوب می شوند که بر روی پوست و دستگاه گوارشی زندگی می کنند در صورتی که رشد بیش از حدی داشته باشد عفونت قارچی ایجاد می شود. عفونت قارچی یا مخمری موضوعی شایع اما بی خطر در دهان نوزادان است که می تواند از دهان نوزاد به نوک سینه مادر منتقل شود.

سینه زنان حساس ترین و یکی از مهمترین اندام های آنان محسوب می شود این موضوع به خصوص در مادرانی که به تازگی مادر شده اند تشدید می شود. بحث سلامت سینه ها باید از نوجوانی مد نظر قرار بگیرد تا در آینده مشکلی ایجاد نکند، یکی از مشکلات بارز زنان برفک سینه است که باید به سرعت درمان شود تا مشکلات بعدی را ایجاد نکند.

برفک سینه

همانطور که اشاره شد برفک نوعی عفونت قارچی است که در محیط های گرم و مرطوب رشد بیشتری از خود نشان می دهند، همین دلیل می تواند عاملی برای ایجاد برفک در دهان نوزادان باشد که دائما در حال شیر خوردن هستند.

گاهی ممکن است برفکی که نوک سینه مادر ایجاد شده از طریق کانالی که بین نوک سینه و شیری که در درون سینه ذخیره شده است وجود داد وارد بدن نوزاد شود و او را آلوده کند، بنابراین لازم است مادر به هر نحوی که به این موضوع شک دارد سریعا به پزشک مراجعه کند.

معمولا دلیل این برفک مصرف آنتی بیوتیک های شمیایی عنوان می شود که عموما برای از بین بردن عفونت ها نوک سینه تجویز می شوند و به شکل مشخص این عارضه را در نوک سینه مادر ایجاد می کنند.

علل ایجاد برفک در نوک سینه در شیردهی

دلایل ایجاد برفک نوک سینه

زنان ممکن است در دوران بارداری به عفونت قارچی واژن نهفته داشته باشند و با تماس جنین با کانال رحمی در حین زایمان طبیعی این قارچ به نوزاد منتقل شود و در نهایت موجب ایجاد برفک در دهان می شود، البته این موضوع همواره اتفاق نمی افتد. یکی دیگر از دلایلی که می تواند منجر به ایجاد این عارضه شود؛ مصرف آنتی بیوتیک تجویزی توسط مادر می تواند نوزاد را در معرض برفک قرار دهد، دلیل اصلی این موضوع ورود آنتی بیوتیک به شیر است که می تواند باکتری‌های مفید را که کنترل‌کننده ی قارچ‌ها را از بین ببرد. اگر بعد از سزارین پزشک برای مادر آنتی بیوتیک تجویز کند، امکان ایجاد عفونت قارچی را در نوزاد افزایش می دهد. 

گاهی ممکن است تعیین علت دقیق برفک مشکل باشد برخی زنان و کودکان استعداد بیشتری برای ابتلا به عفونت قارچی دارند. قارچ ها معمولا در محیط های گرم، شیرین و مرطوب زندگی می کنند و این موضوع دقیقا شبیه به محیط دهان کودک و نوک سینه مادر در طول مدت شیرهی است. برفک دهان کودک می تواند به سینه مادر منتقل شود و موضوع مهم این است که درمان همزمان نوزاد و مادر صورت بگیرد به همین دلیل ممکن است عفونت به طور متناوب بین مادر و کودک منتقل شود.

علائم برفک نوک سینه چیست؟

در صورتی که مادر علائم زیر را داشت باید به پزشک مراجعه کنند، توجه داشته باشید این علائم رایج هستند:

• خارش نوک سینه

• قرمز یا صورتی شدن نوک سینه

• رنگ پریدگی در نواحی نوک سینه، آرئول یا نواحی سفیدی نوک سینه و آرئول

• ایجاد پوسته در نوک سینه و آرئول ها

• سوزش موقتی یا طولانی مدت نوک سینه و براق بودن نوک سینه یا اطراف آن

• وجود درد عمیق و تیر کشیدن در مدت شیردهی یا پس از آن

• برفکی که روی سینه زنان ایجاد می شود ممکن است سبب درد در هنگام شیر دادن به نوزاد یا بعد از آن شود، در برخی زنان ممکن است درد شدید باشد و در قسمت نوک سینه یا پشت آرئول ها حس شود و گاهی ممکن است تا یک ساعت بعد از شیردهی ادامه داشته باشد. 

برفک دهان نوزادان

علائم برفک در نوزادان چیست؟

نوزادان کوچک علائم برفک را با احتمال بیشتری نشان می دهند، اما این علائم در نوزادان بزرگ تر ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد. علائمی که ممکن است ایجاد شود شامل موارد زیر می باشد:

• وجود تکه های سفید رنگ به شکل پنیر در قسمت داخلی لب ها، لثه، زبان، لوزه و گونه ها به طوری که با لمس آنها خونریزی اتفاق بیوفتد.

• ترک خوردگی پوست در گوشه دهان

• گریه و بی قراری نوزاد هنگام شیر خوردن و یا زمان مکیدن پستانک و شیشه شیر

• حساسیت های پوستی به رنگ قرمز تیره یا روشن در زیر پوشک نوزاد و کشاله ران

• گاهی نیز نوزاد ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد.

عوامل ایجاد برفک نوک سینه در شیردهی

عوامل مستعد کننده برفک چیست؟

در صورتی که باکتری های سالم بدن نتوانند قارچ را کنترل کنند احتمال رشد قارچ ها بیشتر می شود، اگر سیستم ایمنی بدن ضعیف باشد احتمال وقوع عفونت قارچی افزایش می یابد، به همین دلیل کامل نبودن سیستم ایمنی است که نوزادان بیشتر به برفک مبتلا می شوند.

برفک عارضه ای بسیار مسری است و به راحتی مادر و نوزاد می توانند آن را از طریق فرایند تغذیه به یکدیگر منتقل کنند بنابراین یک چرخه مداوم برای این موضوع وجود دارد، همین موضوع می تواند دلیل اهمیت درمان این عفونت را نشان دهد. در صورتی که فرد به برفک مبتلا شود هر چیزی که پستان را لمس کند می تواند عامل شیوع باکتری و قارچ باشد از جمله؛ دست، سوتین های پرستاری، پد های پرستاری، تن پوش و حوله.

در صورتی که نوزاد به برفک مبتلا شود هر چیزی که با دهان او در تماس باشد می تواند عامل ایجادی این عارضه را منتشر کند، جهت جلوگیری از این موضوع باید هر شیء که در دهان نوزاد قرار می گیرد استریل شود در صورت وجود قارچ در مدفوع امکان انتقال آن از طریق مدفوع اتفاق می افتد.

درمان برفک نوک سینه در شیردهی

درمان برفک نوک سینه در شیردهی:

در صورتی که نوزاد خود را از طریق شیر خودتان تغذیه می کنید و نیاز به درمان برفک دارید می توانید شیردهی را ادامه دهید، سلول های مخمری می توانند از طریق تماس پوست به پوست منتقل شوند که در اغلب موارد منجر به عفونت نمی شود، اما سهولت انتقال این قارچ برای درمان برفک اهمیت بالایی برخوردار است. در هر صورت باید مراقب عفونت های قارچی در دیگر اغضای خانواده بود.

درمان دارویی:

متعارف ترین درمان برفک نوک سینه در مادران شیردهی و نوزادان استفاده از کرم ضد قارچ موضعی و یک شستشو دهنده خوراکی برای نوزاد است. در این مورد باید درمان را طبق نظر پزشک ادامه دهید. از جمله ضدقارچ هایی که برای درمان نوک سینه و برفک دهان استفاده می شود شامل موارد زیر می باشد:

ضد قارچ موضعی:

• میکرونازول

• نیستاتین

• کلوتریمازول

ضد قارچ خوراکی:

• فلوکونازول

درمان ضد قارچ برای نوزاد:

• فلوکونازول خوراکی

• سوسپانسیون نیستاتین

درمان های خانگی:

همراه با استفاده از داروهای موضعی و خوراکی باید تغییراتی را در سبک زندگی ایجاد کرد که البته ممکن است از دارو درمانی تاثیر بهتری داشته باشد. در ادامه به مراحل درمان خانگی عفونت های قارچی می پردازیم:

• ملافه و لباس ها را در آب گرم بشویید.

• تمام سطوح مشترک آلوده را پاکسازی کنید مثلا مناطقی که در آن پوشک تعویض شده است و این مورد را جدای از لباس و ملافه بشویید.

• وسایل را مرتبا تمیز کنید؛ پاکیزه نگه داشتن پستانک ها، فنجان ها و اسباب بازی ها با آب گرم و صابون لازم است. 

• هر وسیله ای که با دهان کودک یا سینه مادر در تماس است باید بلافاصله تمیز شود.

• هر کسی که در خانه حضور دارد باید مرتبا دست های خود را بشوید، بعد از تعویض پوشک دقت بیشتری برای شستن دست ها به خرج دهید.

• میزان مصرف قند را کنترل کنید، زیرا مخمرها از قند تغذیه می کنند.

• از پروبیتیک ها در رژیم غذایی خود استفاده کنید؛ از این طریق می توانید تعادل فلور و باکتری های سیستم را به حالت اولیه خود برگردانید.

• استفاده از محلول سرکه موضعی و رقیق شده در زمانی که نوک سینه ترک نخورده و خونریزی ندارد می تواند موثر باشد، زیرا سرکه خاصیت ضدقارچی دارد، البته نباید آن را جایگزین نسخه پزشک کرد.

• در صورت ادامه برفک باید با پزشک مشورت کتید تا عوامل دیگر نیز مورد بررسی قرار بگیرد.

نباید این موضوع را کوچک بشمارید زیرا در فرایند شیرئهی این برفک به دهان و سپس مری کودک منتقل می شود و سبب ایجاد عوارض دیگر می شود.

گردآوری: بخش کودکان بیتوته