سل که به عنوان سل نیز شناخته می شود، یک عفونت باکتریایی است که توسط مایکوباکتریوم توبرکلوزیس ایجاد می شود. سل یکی از قدیمی ترین بیماری های شناخته شده بشر است که شواهدی از این بیماری در بقایای مومیایی شده مصر باستان، هند و چین یافت می شود. سل یک بیماری منتقله از هوا است، به این معنی که وقتی فرد مبتلا سرفه، عطسه یا صحبت می کند، از طریق هوا پخش می شود. سل در درجه اول بر ریه ها تأثیر می گذارد، اما می تواند سایر قسمت های بدن مانند مغز، ستون فقرات و کلیه ها را نیز درگیر کند. در این مقاله به علل، علائم، تشخیص، درمان و پیشگیری از سل خواهیم پرداخت.
علل سل
سل توسط مایکوباکتریوم توبرکلوزیس ایجاد می شود، باکتری که در درجه اول ریه ها را تحت تاثیر قرار می دهد. زمانی که فرد مبتلا سرفه، عطسه یا صحبت می کند، این باکتری می تواند از طریق هوا پخش شود. هنگامی که فردی هوای آلوده به این باکتری را استنشاق می کند، باکتری می تواند در ریه ها مستقر شود و شروع به تکثیر کند. با گذشت زمان، باکتریها میتوانند به ریهها و سایر اندامها آسیب وارد کنند که منجر به طیف وسیعی از علائم میشود.
علائم سل
علائم سل بسته به شدت عفونت و اندام های آسیب دیده می تواند متفاوت باشد. شایع ترین علامت سل سرفه مداوم است که بیش از دو هفته طول می کشد. سایر علائم سل عبارتند از:
درد قفسه سینه
سرفه کردن خون یا خلط
خستگی
از دست دادن اشتها
عرق شبانه
کاهش وزن
تشخیص سل
تشخیص سل معمولاً از طریق ترکیبی از آزمایشها از جمله معاینه فیزیکی، عکسبرداری با اشعه ایکس قفسه سینه و آزمایشهای آزمایشگاهی انجام میشود. در طول معاینه فیزیکی، ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی به ریه های بیمار گوش می دهد تا صداهای غیر طبیعی را بررسی کند. عکسبرداری با اشعه ایکس قفسه سینه می تواند به شناسایی هر گونه ناهنجاری در ریه ها، مانند نواحی التهاب یا اسکار کمک کند. آزمایشهای آزمایشگاهی، مانند کشت خلط یا آزمایش پوستی توبرکولین، میتواند به تأیید وجود باکتریهای عامل سل کمک کند.
درمان سل
درمان سل معمولاً شامل ترکیبی از داروهایی است که برای چند ماه مصرف می شود. داروهای مورد استفاده برای درمان سل به عنوان داروهای ضد سل شناخته می شوند و برای از بین بردن باکتری های عامل عفونت طراحی شده اند. رایج ترین داروهای ضد سل مورد استفاده شامل ایزونیازید، ریفامپین، اتامبوتول و پیرازینامید است. این داروها می توانند عوارض جانبی مانند تهوع، استفراغ و آسیب کبدی ایجاد کنند و برای اطمینان از درمان موثر باید طبق دستور مصرف شوند. برای سریع تر درمان شدن بهتر است به دکتر عفونی مراجعه کنید.
پیشگیری از سل
بهترین راه برای پیشگیری از سل، اجتناب از قرار گرفتن در معرض باکتری هایی است که باعث عفونت می شوند. این را می توان با اجتناب از تماس نزدیک با افراد مبتلا به سل، به ویژه آنهایی که سرفه یا عطسه می کنند، به دست آورد. اقدامات دیگری که می تواند به پیشگیری از سل کمک کند عبارتند از:
دریافت واکسن
واکسن BCG واکسنی است که می تواند به پیشگیری از سل کمک کند. این واکسن معمولا به نوزادان و کودکان خردسال در مناطقی که سل شایع است تزریق می شود.
رعایت بهداشت
شستن مرتب دست ها و پوشاندن دهان و بینی هنگام سرفه یا عطسه می تواند به جلوگیری از گسترش سل کمک کند.
اجتناب از سیگار کشیدن
سیگار کشیدن می تواند سیستم ایمنی بدن را ضعیف کند و آن را مستعد ابتلا به عفونت هایی مانند سل می کند.
در نتیجه، سل یک عفونت باکتریایی است که در درجه اول ریه ها را تحت تاثیر قرار می دهد و می تواند در هنگام سرفه، عطسه یا صحبت فرد مبتلا از طریق هوا پخش شود. علائم سل می تواند متفاوت باشد اما معمولاً شامل سرفه مداوم، درد قفسه سینه و خستگی است. تشخیص سل معمولاً شامل ترکیبی از آزمایشها، از جمله معاینه فیزیکی، عکسبرداری با اشعه ایکس قفسه سینه و آزمایشهای آزمایشگاهی است. درمان سل معمولاً شامل ترکیبی از داروهایی است که برای چند ماه مصرف می شود. بهترین راه برای پیشگیری از سل، اجتناب از قرار گرفتن در معرض باکتری است.
که باعث عفونت می شوند و این امر از طریق اقداماتی مانند واکسیناسیون، رعایت بهداشت و پرهیز از سیگار امکان پذیر است.
سل یک نگرانی عمده بهداشت عمومی در سراسر جهان است، به ویژه در کشورهای در حال توسعه که فقر، سوء تغذیه و ازدحام جمعیت خطر ابتلا را افزایش می دهد. بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO)، سل یکی از 10 علت اصلی مرگ و میر در سراسر جهان است و در سال 2019، حدود 10 میلیون نفر به سل مبتلا شدند و 1.4 میلیون نفر بر اثر این بیماری جان خود را از دست دادند.
سل همچنین یک نگرانی عمده برای افراد مبتلا به HIV/AIDS است، زیرا HIV سیستم ایمنی را ضعیف می کند و آن را مستعد ابتلا به عفونت هایی مانند سل می کند. طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت، در سال 2019، حدود 8.2 میلیون نفر با هر دو بیماری سل و اچ آی وی زندگی می کردند و سل عامل اصلی مرگ و میر در میان افراد مبتلا به HIV بود.
سل یک بیماری قابل درمان و قابل درمان است، اما نیاز به تشخیص زودهنگام و درمان فوری دارد. درمان با تأخیر یا ناکافی می تواند منجر به عوارض شود و همچنین می تواند به ایجاد سویه های مقاوم به دارو سل کمک کند. سل مقاوم به دارو یک نگرانی عمده است، زیرا درمان آن دشوارتر و پرهزینه تر است و می تواند راحت تر منتقل شود.
برای مقابله با اپیدمی جهانی سل، WHO یک استراتژی جهانی به نام استراتژی پایان سل را ایجاد کرده است که هدف آن کاهش مرگ و میر سل است. این استراتژی بر تشخیص زودهنگام و درمان سریع، رسیدگی به نیازهای جمعیت آسیب پذیر، مانند افراد مبتلا به HIV و کودکان، و تقویت سیستم های بهداشتی برای ارائه موثر و کارآمد تمرکز دارد. مراقبت از سل
در نتیجه، سل یک عفونت باکتریایی است که یکی از نگرانی های عمده بهداشت عمومی در سراسر جهان است. این بیماری در درجه اول ریه ها را تحت تاثیر قرار می دهد و زمانی که فرد مبتلا سرفه، عطسه یا صحبت می کند، می تواند از طریق هوا پخش شود. علائم سل می تواند متفاوت باشد اما معمولاً شامل سرفه مداوم، درد قفسه سینه و خستگی است. سل قابل درمان و درمان است، اما تشخیص زودهنگام و درمان سریع ضروری است. برای رسیدگی به اپیدمی جهانی سل، تلاش ها باید بر تشخیص زودهنگام و درمان سریع، رسیدگی به نیازهای جمعیت آسیب پذیر و تقویت سیستم های بهداشتی برای ارائه مراقبت موثر و کارآمد از سل متمرکز شود. با همکاری یکدیگر برای پیشگیری، تشخیص و درمان سل، میتوانیم به پایان دادن به همهگیری سل کمک کنیم.