بنام خدا
به مناسبت روز جهانی پارکینسون
علائم اولیه پارکینسون را بشناسید
پارکینسون یک اختلال نورولوژیکی است که علائم آن معمولاً تدریجاً و طی سال‌ها پیشرفت می‌کنند. بیماری پارکینسون زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌های مغز که دوپامین تولید می‌کنند شروع به ازبین‌رفتن می‌کنند. دوپامین برای هماهنگی و تعادل و حرکت ضروری است. دوپامین کمتر در مغز باعث علائم گوناگونی می‌شود که در هر کسی پیشرفت متفاوتی دارند.
آیا نگران این هستید که خودتان یا شخص دیگری که می‌شناسید ممکن است پارکینسون داشته باشید؟ کسی ممکن است علائم بخصوصی از پارکینسون را داشته باشد؛ اما به این معنی نیست که این بیماری را دارد. اگر علائمی دارید که فکر می‌کنید باید بررسی پزشکی شود بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
علائم اولیه‌ی ابتلا به پارکینسون
رعشه، گرفتگی عضله و کُندی در حرکات همگی از علائم معمول و اولیه بیماری پارکینسون هستند؛ اما این بیماری علائم دیگری نیز دارد که باید نسبت به آنها آگاه باشید.
مشکل در خواب
مشکلات شب و خوابیدن در پارکینسون وجود دارند. افرادی که پارکینسون دارند بیشتر ممکن است به دلیل علائم خاصی که در خواب اختلال ایجاد می‌کنند دچار بی‌خوابی شبانه شوند؛ علائمی مانند لرز و رعشه، گرفتگی، درد و سندرم پای بی‌قرار. کسی که دچار اختلال در خواب شب می‌شود به‌احتمال زیاد طی روز خسته و خواب‌آلود است.
ازدست‌دادن حس بویایی
کسی که پارکینسون دارد ممکن است متوجه شود حس بویایی‌اش به قوت قبل نیست یا از بین رفته است. مثلاً ممکن است بوی غذای موردعلاقه‌اش را حس نکند. کاهش حس بویایی گاهی ممکن است از سال‌ها قبل از ظاهرشدن علائم دیگر پارکینسون بروز کند.
کوچک‌تر شدن دستخط
افرادی که پارکینسون دارند به دلیل تغییراتی که در مغزشان روی می‌دهد ممکن است متوجه شوند حرکاتشان نسبت به قبل کم قدرت تر و کوچک‌تر شده است. این تغییرات باعث می‌شود دستخط فرد نسبت به قبل تدریجاً کوچک‌تر و جمع و جورتر شود.
مشکلاتی در عملکرد مثانه و روده‌ها
پارکینسون می‌تواند باعث شود فرد دچار مشکلاتی در مثانه و روده‌ها شود. علائم مثانه بیش‌فعال مانند نیاز فوری به دستشویی بدون هیچ علامت قبلی، یا طی شب نیاز مکرر به دستشویی از معمول‌ترین علائم مربوط به مثانه در بیماری پارکینسون هستند.
افسردگی
اگر مدت‌هاست احساس اندوه زیاد یا تهی بودن می‌کنید ممکن است افسردگی داشته باشید. در برخی موارد ممکن است ماه‌ها پیش از اینکه علامت دیگری از پارکینسون داشته باشید افسردگی را تجربه کنید. افسردگی می‌تواند یکی از علامت‌های غیرحرکتی پارکینسون باشد که بسته به زمان مصرف دارو می‌تواند کم‌وزیاد شود. این اتفاق وقتی می‌افتد که اثرات داروی لوودوپا پیش از فرارسیدن زمان دوز بعدی از بین می‌رود.
اضطراب
افرادی که پارکینسون دارند ممکن است علائم اضطرابی داشته باشند؛ مانند احساس بی‌قراری و ترس و نگرانی، خصوصاً در مراحل اولیه بیماری. هرگونه نگرانی که فرد در مورد زندگی با یک بیماری بلندمدت دارد می‌تواند باعث شود به اضطراب دچار شود. علائم معمول اضطراب شامل احساس ترس و وحشت، نگرانی مداوم، ضعف دقت و تمرکز، تعریق، تپش قلب، احساس تنگی نفس، سرگیجه و لرز می‌شود.
احساس خستگی
خستگی که با استراحت‌کردن از بین نمی‌رود مشکلی است که در بیش از نیمی از بیماران پارکینسون دیده می‌شود. ممکن است یک روز احساس خوبی داشته باشید و روز دیگر آن‌قدر احساس خستگی کنید که نتوانید کاری انجام دهید. خستگی در پارکینسون ناشی از تغییرات در مواد شیمیایی مغز است. ممکن است خستگی در پارکینسون مرتبط با دیگر علائم این بیماری هم باشد، مثلاً رعشه، گرفتگی عضلات و استرس. خستگی ذهنی نیز علامت دیگری از پارکینسون است. برخی از افراد ممکن است نتوانند مدت طولانی بدون استراحت روی چیزی تمرکز کنند.
رعشه و حرکات غیرقابل‌کنترل
رعشه یک حرکت غیرقابل‌کنترل است که بر بخشی از بدن اثر می‌گذارد. لرزش در پارکینسون معمولاً ابتدا از دست شروع می‌شود و سپس به سمت بازوها یا به سمت پاها در همان سمت بدن می‌رود. درمانی برای رعشه وجود ندارد؛ اما با راهکارهایی می‌توان با کمک متخصص و پرستار، علائم را کنترل کرد.
کُندی حرکات
کندی حرکت که به آن برادی‌کینسیا می‌گویند به این معنی است که بیشتر طول می‌کشد تا فرد بیمار کارها را انجام بدهد. مثلاً ممکن است بیمار در حفظ تعادل و هماهنگی بدن مشکل داشته باشد و راه‌رفتنش شبیه تلوتلوخوردن شود یا به‌کندی راه برود. کارهای روزانه مثل پرداخت صورت‌حساب فروشگاه یا پیاده تا ایستگاه اتوبوس رفتن ممکن است بیشتر از حد معمول طول بکشد.
سفتی و گرفتگی عضلات و کاهش انعطاف‌پذیری آنها
پارکینسون باعث سفتی عضلات و گرفتگی و کاهش انعطاف‌پذیری آنها می‌شود. این اتفاق باعث می‌شود انجام برخی از کارها مانند نوشتن، بستن دکمه‌ها یا بستن بند کفش به‌سختی انجام شود. سفتی عضلات مانع کشش و شل‌شدن آنها می‌شود و مثلاً بیمار به‌سختی می‌تواند از روی تخت بلند شود یا روی تخت دراز بکشد.
آیا پارکینسون ژنتیکی است؟
تقریباً ۱۵ درصد از موارد بیماری پارکینسون ژنتیکی هستند. دانشمندان همچنان در حال مطالعه روی این مسئله هستند که چرا عده‌ای دچار پارکینسون می‌شوند و عده‌ای دیگر نه. محققان باور دارند پارکینسون ریشه در ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و سبک زندگی دارد. بزرگ‌ترین ریسک فاکتور بیماری پارکینسون، سن است. تقریباً یک درصد از افراد بالای ۶۰ سال با بیماری پارکینسون زندگی می‌کنند.
چگونه از بیماری پارکینسون پیشگیری کنیم؟
مواد غذایی ارگانیک مصرف کنید
سموم و آفت‌کش‌های کشاورزی به میزان زیادی در ابتلا به پارکینسون نقش دارند. در مطالعه‌ای دانشمندان دریافتند سطح بالایی از سموم کشاورزی در مغز مبتلایان به آلزایمر وجود داشته است. همچنین کشاورزانی که در معرض این سموم بوده‌اند نیز بیشتر احتمال داشت به پارکینسون دچار شوند.
سبزیجات تازه و خام مصرف کنید
مطالعات نشان می‌دهند مصرف بیشتر فولیک‌اسید که اساساً در سبزیجات وجود دارد می‌تواند به میزان قابل‌توجهی ریسک پارکینسون را کاهش دهد.
بهترین منابع فولیک‌اسید سبزیجات برگ تیره مانند بروکلی، اسفناج، کلم فندقی، مارچوبه و کلم‌برگ سبز می‌شوند. فولیک‌اسید در آووکادو، حبوبات و عدس نیز وجود دارد.
امگا ۳ بیشتر مصرف کنید
پارکینسون ذاتاً یک بیماری التهابی است، بنابراین محققان عقیده دارند مصرف مواد مغذی ضدالتهابی مانند اسیدهای چرب امگا ۳ در جلوگیری از تباهی سلولی و مرگ نقش بزرگی دارند و ازاین‌جهت می‌توانند از ابتلا به پارکینسون پیشگیری کنند.
همچنین امگا ۳ می‌تواند سطح کلسترول را تعدیل کند، سیستم ایمنی را تقویت کرده و به‌سلامت قلب و عروق کمک بکند.
ویتامین D3 را دریابید
ویتامین D فقط از دو منبع تأمین می‌شود: نور خورشید و چربی‌های حیوانی.
شما بدون ویتامین D کافی نمی‌توانید به‌اندازه نیاز بدنتان کلسیم و فسفر جذب کنید و در نتیجه به‌تدریج با افزایش سن بیشتر در معرض بیماری‌ها خواهید بود. محققان دریافته‌اند تقریباً ۷۰ درصد از بیماران پارکینسون، ویتامین D بدنشان کم است.
چای سبز بنوشید
خواص آنتی‌اکسیدانی چای سبز معروف است و فواید زیادی دارد. مطالعات گوناگونی نشان داده‌اند ترکیبات خاصی در چای سبز دارای اثرات محافظت‌کنندگی بر شبکه عصبی مغز هستند. ضمناً چای سبز می‌تواند سطح دوپامین را در مغز تنظیم کند و از شدت علائم پارکینسون در افرادی که در حال حاضر این بیماری را دارند بکاهد.
ورزش منظم هوازی را در برنامهٔ روزانه‌تان بگنجانید
ورزش هوازی در کنار تمام فوایدی که دارد بر سلامت مغز نیز اثر می‌گذارد. ورزش منظم هوازی التهاب را در مغز کاهش می‌دهد. باتوجه‌به اینکه بیماری پارکینسون اثر مخرب بر عملکرد ادراکی و حافظه دارد، نمی‌تواند اهمیت و اثر ورزش منظم در پیشگیری از این بیماری را نادیده گرفت.
کوآنزیم Q10 را امتحان کنید
کوآنزیم Q10 در بدن بیشتر جانداران وجود دارد از جمله در بدن خود شما. سلول‌ها از این کوآنزیم برای تولید انرژی و رشد و حفاظت از سلول‌ها استفاده می‌کنند. کوآنزیم Q10 به‌عنوان یک آنتی‌اکسیدان می‌تواند از سلول‌ها در برابر آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد محافظت کند. مطالعات نشان داده‌اند کمبود این کوآنزیم می‌تواند منجر به بیماری‌های نورولوژیکی مرتبط با سن مانند آلزایمر و پارکینسون شود. کوآنزیم Q10 در دل و جگر گوسفند و گوساله وجود دارد. برخی از سبزیجات مانند بروکلی و اسفناج و گل‌کلم نیز کوآنزیم Q10 دارند؛ اما نه به اندازهٔ دل و جگر.
منبع : پایگاه تبیان
