فرهنگ / اندیشه
۰۰:۳۰ :: ۱۴۰۲-۱-۵
پای درس آقا| برکت گرسنگی روزه‌دار در چیست؟
رهبر معظم انقلاب می فرمایند: مرحوم حاج میرزا جواد آقای ملکی تبریزی می‌گویند این گرسنگی و تشنگی یک صفائی به دل می‌بخشد که این صفای قلبی زمینه را برای تفکر فراهم می‌کند.
به گزارش خبرنگار حوزه اندیشه خبرگزاری فارس، ماه مبارک رمضان یعنی عجین شدن روح و جسم با حقیقت توحید عالم. در این ایام، حال و هوای حیات و زندگی، رنگ دیگری دارد و انسان به راستی درک می‌کند که در فضای خاص و استثنایی قرار گرفته است. در ادامه سخنان رهبر معظم انقلاب، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای را در این باره می‌خوانیم.
برکت گرسنگی روزه‌دار در چیست؟
مرحوم حاج میرزا جواد آقای ملکی تبریزی برای گرسنگی و تشنگی که مؤمنین در ماه رمضان خودشان را ملتزم به آن می‌دانند، فوائد متعددی را بیان می‌کنند. از جمله آنها، یا اهمّ آنها که ایشان خودشان می‌گویند، این خاصیت از همه مهم‌تر است، این است که می‌گویند این گرسنگی و تشنگی یک صفائی به دل می‌بخشد که این صفای قلبی زمینه را برای تفکر فراهم می‌کند.
تفکر در باب مرگ، عبور از این عالم، لحظه خروج روح از بدن و ملاقات جناب ملک‌الموت، این لحظه برای همه ما پیش می‌آید؛ کلّ نفس ذائقة الموت، همه، این را می‌چشیم. حالِ ما در آن لحظه چگونه است؟ دل ما در آن لحظه در چه حال است؟ این‌ها نکاتی است که در خور تدبر و تأمل است. فکر در این زمینه‌ها، از جمله تفکر لازم و اساسی و ضروری است. (۱۳۹۰/۰۵/۱۶)
شبنمی از عشق در او ریختند
روح معنویت و دلدادگی به ارتباط با ذات مقدس احدیت در مردم ما نهادینه است، عمیق است، ریشه‌دار است. بعضی ممکن است دچار اشتباهاتی شوند. در زندگی فردی خودشان خطاهایی کنند، اما ماه رمضان این فرصت را به آنها می‌دهد که به سوی خدای متعال برگردند، توجه کنند، متذکر شوند و انابه کنند. در همه انسان‌ها این روح ارتباط با معنویت هست. با زبان شاعرانه این را بیان می‌کنند:
خاک دل آن روز که می‌بیختند
شبنمی از عشق در او ریختند
این، عشق به اصل وجود است
این عشق، عشق مادی نیست، عشق هوس‌آلود نیست، این، عشق به خداست. این، عشق به ذات احدیت است، این، عشق به اصل وجود است که در همه انسان‌ها هست، نهادینه است «فطرت اللَّه الّتی فطر النّاس علیها». عوامل مادی، انگیزه‌های مادی، جاذبه‌های مادی، مانند خار و خاشاکی، زباله‌ای بر روی این گوهر اندوده می‌شود، وقتی ماه رمضان می‌آید، گویا نسیمی است که این زوائد را برطرف می‌کند، آن گوهر، خود را نشان می‌دهد و توجه به خدای متعال جان می‌گیرد.(۱۳۸۹/۰۶/۱۹)
رمضان، ماه رجوع به خدا
در میان خصوصیاتی که [در مورد ماه مبارک رمضان] ذکر شده است - که البته همه مهم است - آنچه که نظر بنده را جلب می‌کند و حالا بین من و شما که مسئولین کشور هستیم، در میان گذاشته می‌شود، این «شهر التّوبة و الانابه» است. ماه توبه است، ماه انابه است. توبه یعنی بازگشت از یک راه غلط، از یک کار غلط، از یک فکر غلط. انابه یعنی رجوع الی اللَّه، بازگشت به سمت خدا.
این توبه و انابه، به طور طبیعی یک معنایی را در خودش مندرج دارد. وقتی می‌گوییم از راه خطا برگردیم، معنایش این است که نقطه خطا را، راه خطا را شناسایی کنیم، این خیلی مهم است. ما همین طور که داریم حرکت می‌کنیم، غالباً اینجور هستیم که از کار خودمان، از خطای خودمان، از تقصیری که می‌کنیم، غفلت می‌کنیم، توجه نمی‌کنیم به اشکالی که در کار خودمان وجود دارد. این خود، هم خود شخصی است، هم خود جماعی؛ ملت خودمان، حزب خودمان، جریان خودمان، جناح خودمان. هرچه که به خود انسان ارتباط پیدا می‌کند، عیوب آن غالباً مورد غفلت قرار می‌گیرد، لذا دیگران عیب ما را باید به ما بگویند. اگر خودمان می‌فهمیدیم و اصلاح می‌کردیم، نوبت نمی‌رسید به دیگران، احتیاج نبود که دیگران به ما بگویند.(۱۳۸۹/۰۵/۲۷)
درس اول در ماه رمضان چیست؟
این ماه رمضان برای ما درسهایی دارد، نه از قبیل درسهایی که انسان از زبان معلم یا از روی کتاب فرا می‌گیرد، بلکه از قبیل درسهایی که انسان در یک تمرین عملی، در یک کار دسته‌جمعی بزرگ فرا می‌گیرد. اولش همین درس ارتباط با خدا و حفظ پیوند قلبی با ذات احدیت و حضرت محبوب است. لذت این درس را چشیدید، دیدید که چگونه می‌توان آسان با خدای متعال تماس برقرار کرد. «و انّ الرّاحل الیک قریب المسافة و انّک لا تحتجب عن خلقک الّا ان یحجبهم الاعمال دونک»؛ به خدا راه نزدیک است. این را در شب قدر دیدید، در هنگام توسل و زیارت و دعا دیدید، راز و نیاز کردید، دل خودتان را برای خدای متعال به ارمغان بردید و محبت خودتان را با خدا محکم کردید. این لذت بزرگ را برای خودتان نگه دارید. این رابطه را نگذارید قطع شود. این، درس اول.(۱۳۸۶/۰۷/۲۱)
