فواید بازی با کودکان
هنگامی که والدین به کاری مشغول هستند معمولا می خواهند فرزندان، خود را سرگرم کنند. اگرچه بازی کردن کودکان بطور مستقل اهمیت زیادی دارد اما کودکان عاشق بازی با دیگران، به ویژه والدین خود هستند. آنها اشتیاق زیادی برای بازی با پدر و مادر خود دارند و از آنجا که حس بازی به طور طبیعی به سراغ آنها می آید، فرصت خوبی برای شناخت بهتر کودک و آموزش صحیح مهارتهای جدید ایجاد می شود. علاوه بر این وقتی والدین نکته ای را در بازی با کودکانشان بیان می کنند، مزایای زیادی برای کودک و حتی والدین دارد.
انواع بازی کودکان در سنین مختلف
چنانچه در این بخش هم عنوان شده است، به طور کلی بازی کودکان به سه گروه تقسیم می شود که شامل :
بازی فردی:
کودک تا پیش از دو سالگی به تنهایی قادر به بازی است و ساعت ها می تواند با یکی از اعضای بدن مانند انگشتان دست و یا تنها یک عروس و ماشین کوچک بازی کند. کودک در این سن نیازی به بازی با همسالان یا بزرگ ترها ندارد. تا پیش از دو سالگی کودک معمولا در حال اکتشاف محیط پیرامون خود است و با وسایل مختلف در گوشه و کنار خانه، خود را سرگرم می سازد. هرگز کودک را به خاطر کنجکاوی و کشف امحیط اطراف خود، سرزنش نکنید زیرا حس کنجکاوی او سرکوب می شود. فقط باید مراقب باشید تا به وسایل خطرناک نزدیک نشود و این وسایل را از دسترس او دور نگه دارید.
بازی موازی:
کودک پس از دو سالگی تا سال سوم معمول به طور موازی بازی می کند. بازی موازی این گونه است که دو کودک در فاصله نیم متری یا کمتر و بیشتر با اسباب بازی مانند ماشین بازی می کنند و گاه باید یکدیگر اسباب بازیهای خود را تعویض می نمایند. آنها با نگاه کردن به یکدیگر با هم تعامل دارند اما با یکدیگر بازی نمی کنند.
کودکان در این سن به طور نمادین و ساده بازی می کنند مثلا یک خیار را به عنوان تلفن استفاده می کند و گاه همان را روی صورت شما می گیرد تا با آن صحبت کنید. این نوع بازیها قوه تخیل و خلاقیت کودک را شکل می دهد.
بازی اجتماعی:
به طور کلی کودک بعد از سه سالگی به دنبال بازی با همسن و سالهای خود است. کودکان در این سن دائم در حال تعامل با دیگران است و قادر به انجام بازیهای مشارکتی و دسته جمعی می باشد. کودکان به مروو رعایت نوبت، باخت و پیروزی را می آموزند. به همین دلیل جود همبازی برای کودک بسیار مهم است. زیرا کودک نیازمند به همبازی می باشد و تفائوتی ندارد که همبازی خواهر یا برادر باشد و یا یک دوستی که در مهد کودک و یا پارک با او آشنا شده است. به همین دلیل باید شرایطی را برای کودک فراهم کرد که کودک بتواند با همسن و سالهای خود بازی کند.
فواید و اهمیت بازی والدین با کودک
بازی پیوند عاطفی را بهبود می بخشد :
کودکان با برقراری رابطه، تعامل و بازی با دیگران، روابط خود را شکل می دهند. هنگام بازی با بچه ها به والدین فرصتی داده می شود تا مسائل را از دیدگاه آنها ببینند. کودکان از بازی برای کاوش در محیط، مهارت حل مسئله و تفریح استفاده می کنند. در طول بازی کودکان به والدین خود اعتماد کرده و می آموزند که چگونه با دیگران تعامل برقرار کنند و رقابت سالم داشته باشند. همه ما هنگام سپری کردن زمان با یکدیگر پیوند عاطفی ایجاد می کنیم.
بازی سرگرم کننده است :
بازی کردن برای کودکان ساده است، اما والدین در طی مسیر فراموش می کنند که قوانین بازی را رعایت کنند چرا که در وهله اول باید از آن لذت ببرند. وقتی پدر و مادر چند لحظه کار را رها کرده و فقط برای سرگرمی بازی می کنند از گذراندن وقت با کودکانشان لذت می برند و احساس شادی و نشاط دارند.
بازی استرس را تسکین می دهد :
وقتی زمانی را برای بازی با کودکمان اختصاص دهیم نسبت به ساعات دیگر بیشتر احساس شادی و خوشحالی داریم و کمتر استرس را تجربه می کنیم به همین دلیل بخصوص اگر بازی با فعالیت های فیزیکی همراه باشد یکی از روش های مقابله با استرس و ایجاد پیوند قوی عاطفی بین والدین و کودک است.
بازی باعث رشد مهارت می شود :
تعامل با کودکان مانند خیلی از روش های دیگر به آنها می آموزد تا مهارتهای اجتماعی خود را رشد دهند. بازی با کودکان باعث ایجاد هماهنگی چشم، دست و مهارت های حرکتی می شود. تظاهر والدین به بازی مانند بازی در آشپزخانه یا اجرای نمایش عروسکی، به آگاهی آنها از دنیای اطراف کمک می کند. می توان از طریق بازی موقعیت های استرس زا را به بچه ها آموزش داد تا یاد بگیرند که چطور با آنها کنار بیایند.
با رنگ آمیزی، خانه سازی و دوچرخه سواری مهارت های حرکتی توسعه می یابد. علاوه براین بازی با کودکان باعث افزایش عزت نفس می شود و به آنها کمک می کند که نقش خود را در جهان درک کنند. والدین می توانند حین بازی، سبک زندگی صحیح را به فرزندان خود آموزش دهند.
چرا والدین باید با کودکانشان بازی کنند ؟
کودک همبازی ندارد :
ممکن است در جایی زندگی کنید که کودکتان همبازی برای بازی کردن نداشته باشد. در چنین شرایطی چه توقعی از او دارید؟ مطمئن باشید این شرایط موقتی است و ادامه نخواهد داشت، در صورت بازی شما با کودکتان مانع از دوست یابی او نمی شوید.
الگوی کودکتان قرار خواهید گرفت :
بچه ها در سنین کودکی به شدت از رفتار والدین الگو می گیرند. هنگامی بازی با کودک خود، نشان می دهید که بازی و فعالیت فیزیکی برایتان اهمیت زیادی دارد. همچنین می توانید مهارت های ورزشی را در قالب بازی به آنها یاد دهید.
مهارت های حرکتی آنها رشد خواهد کرد :
کودکان باید از همان سنین پایین مهارت های حرکتی خود را رشد دهند تا از نظر فیزیکی قوی شوند. در مطلب قبلی بخش سبک زندگی نمناک هم گفتیم که رشد مهارت ها به معنای سوپر استار شدن نیست بلکه مهارتهای اساسی در زندگی است که اهمیت آنها به اندازه یادگیری خواندن و نوشتن می باشد.
سلامتی کودکان خود را تضمین می کنید :
با افزایش فعالیت فیزیکی، کودکان تا حدودی برای زندگی فعال در آینده آماده می شوند، به همین دلیل از سلامت جسمی، روحی و عاطفی بیشتری در آینده برخوردار خواهند شد.
کودک در مسیر موفقیت قرار خواهد گرفت :
تحقیقات جدید ارتباط بین فعالیت بدنی و نمرات خوب مدرسه را نشان می دهد. بنابراین 4 روز در هفته را به مدت 30 دقیقه به بازی با کودک اختصاص دهید یا هر شب 30 دقیقه به آنها در انجام تکالیف کمک کنید زیرا بی تحرکی مزمن، مشکل عدم تمرکز در مدرسه را ایجاد می کند.
از بازی لذت می برید :
در بازی خنده و لذت زیادی وجود دارد. آخرین باری که آن را تجربه کرده اید چه زمانی بوده است؟ هرگز برای بازی کردن دیر نیست و هیچ خجالتی ندارد که با بچه ها معاشرت کرده و خودتان مانند یک بچه رفتار کنید. در حین بازی با کودکان کورتیزول خون خود را کاهش داده و سروتونین خود را افزایش می دهید.
نکاتی که باید حین بازی با کودکان به آنها توجه داشت:
- قبل از شروع بازی مدت زمانی که در اختیار کودک می گذارید را به او گوشزد کنید.
- ممکن است کودک در بازی خود تمام وسایل و کارکرد آنها را تغییر دهد، بنابراین مانع خیالپردازی های کودک نشوید.
- هنگام بازی لمس و تماس بدنی مناسب با کودک را فراموش نکنید.
- هنگام بازی به کودک اجازه دهید تا نوع بازی و نقش ها را خودش انتخاب کند هرچند که آنها تکراری باشد.
- بازی کردن با کودکان فقط وظیف مادران نیست بلکه پدرها نیز باید از بازی با کودک غافل نشوند.
- هنگام بازی اگر فرزندتان کاری انجام داد که برای خود، شما یا وسایل آسیب رسان بود، قوانینی را وضع کنید و این قوانین را با کمتر از حداقل 10 کلمه بیان کنید.
- ابراز محدودیت ها باید عاری از خشونت، اما با اقتدار باشد.
- هنگامی که قوانین را به کودک می آموزید و یا به او یادآوری می کنید، روبهروی کودک نشسته و به صورت چشم در چشم با او صحبت کنید.
- حین بازی، کلمات «باید و نباید» و «چرا» را به کار نبرید.
- اجازه دهید کارهایی را که توانایی انجام آنها را دارد را خودش انجام دهد در غیر اینصورت احساس توانمندی او را سلب خواهید کرد. برای مثال اگر کاری برای کودک سخت بود مانند باز یا بسته کردن یک جعبه، با صبر و حوصله او را تشویق کنید تا تلاش خود را بیشتر کند.
- هنگام بازی با کودکان تلفن همراه و مشکلات دیگر را کنار گذاشته و توجه خود را معطوف کودک و لذت بردن از بازی با او کنید.
- حین بازی فقط روی رابطه خود با کودکتان تمرکز کنید و مشکلات و مسائل مربوط به او را کنار بگذارید.
