خواب را می‌توان یکی از اساسی‌ترین موارد در زمینه سلامت سالمندان دانست. هرگونه مشکلی در این زمینه موجب ایجاد اختلال خواب در سالمندان خواهد شد. چنین اختلالاتی خود به دسته‌های متنوع تقسیم می‌شوند که هر کدام از آن‌ها دارای شرایط ویژه‌ای هستند.
علت خواب زیاد در سالمندان چیست
همان‌طور که خواب کم میتواند در سالمندان مشکلات زیادی را به دنبال داشته باشد، خواب زیاد نیز خود یک وضعیت نامناسب است. به طور کلی علل خواب زیاد سالمندان شامل موارد زیر خواهد بود:
- اختلال رفتاری (RBD) یا عمل واضح خارج از رؤیاها در طول خواب: این بیماری ممکن است زمانی رخ دهد که ماده شیمیایی مغز که عضلات را در طول خواب موسوم به REM بی‌حس خواهد کرد ، به درستی عمل نکند. یک مطالعه نشان داد که ۷.۷ درصد از ۴۵۶ افراد بالای ۶۰ سال (بدون بیماری پارکینسون) دارای RBD احتمالی بودند.
- اختلالات خواب ریتمیک: این بیماری ریتم شبانه‌روزی چرخه خواب و بیداری ساعت داخلی بدن را مختل می‌کند. با افزایش سن، ساعت‌های داخلی شما کارآمدتر می‌شوند و در نتیجه به خواب می‌روید و زودتر از خواب بیدار می‌شوید، اما در بعضی سالمندان این ساعت‌ها دقیقاً برعکس عمل خواهند کرد.
- اختلال حرکت دوره‌ای: در این بیماری اندام یا حرکت غیرارادی اندام‌ها در هنگام خواب علت مشخصی ندارد، اما ممکن است از سیستم عصبی مرکزی منشأ بگیرد.
خواب مناسب برای سالمندان
تحقیقات بسیار زیادی در زمینه تعیین زمان مناسب برای بهبود اختلال خواب در سالمندان انجام شده است. امروزه بسیاری از محققان توصیه می‌کنند تا هر سالمند حداقل هفت ساعت خواب شبانه را تجربه کند، البته قاعدتاً سالمندانی که بیماری خاصی دارند و یا در شرایط ویژه‌ای قرار گرفته‌اند می‌توانند از خواب بیشتری بهره ببرند.
داروهایی که باعث اختلال خواب در سالمندان می‌شوند
بسیاری از افراد مسن از داروهایی استفاده می‌کنند که میتواند خواب را مختل کند. در واقع همین داروها خود یک علت اساسی برای افزایش خواب نامنظم در سالمندان خواهند شد. این داروها شامل موارد زیر هستند:
- دیورتیک‌ها برای فشارخون بالا یا گلوکوم
- آنتی کولینرژیک‌های استنشاقی برای COPD
- داروهای ضد فشارخون برای فشارخون بالا
- کورتیکواستروئیدهای خوراکی (پردنیزون) برای آرتریت روماتوئید و لوپوس
- داروهای ضدافسردگی و ضد اضطراب (ضد استرس)
- آنتی‌هیستامین برای آلرژی
- لوودوپا برای بیماری پارکینسون
- دونپزیل (Aricept) برای بیماری آلزایمر
- کافئین، الکل و سیگار نیز ممکن است موجب افزایش اختلالات خواب در سالمندان شوند.
بر اساس تحقیقات، کافئین محرک ممکن است با ایجاد تاخیر در ریتم شبانه‌روزی بدن، زمان خواب را کاهش دهد. الکل ممکن است خطر آپنه خواب را ۲۵ درصد افزایش دهد. تحقیقات نشان می‌دهد که نیکوتین ریتم شبانه‌روزی را مختل می‌کند و باعث خواب‌آلودگی بیشتر در طول روز و زمان خواب کمتر (از جمله خواب REM کمتر) خواهد شد.
منبع: اختلال خواب در سالمندان نوشته شده در وب سایت خانه سالمندان پارسایان
