۰۳ آبان ۱۴۰۱ - ۰۹:۴۰ اخبار فرهنگی اخبار دین ، قرآن و اندیشه
آیا در "خورشیدگرفتگیِ جزئی" نماز آیات واجب است؟
نماز آیات از نمازهای واجبی است که هنگام رخ دادن برخی حوادث طبیعی مانند خورشیدگرفتگی، زلزله و ماه‌گرفتگی و ... واجب می‌شود.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، خورشیدگرفتگی یا کسوف یکی از رویدادهای طبیعی است که هنگام قرار گرفتن خورشید، ماه و زمین در یک امتداد رخ می‌دهد. این پدیده‌ی شگفت‌انگیز، امروز سه‌شنبه سوم آبان از کشورمان ایران قابل رؤیت است و از ساعت 12:30 تا 16:08 ادامه خواهد داشت. به گفته کارشناسان، در تهران و البرز میزان مساحت گرفتگی قرص خورشید حدود 55 درصد است که در البرز از ساعت 40 :13 دقیقه آغاز و تا 58 :14 دقیقه به اوج می‌رسد و در ساعت 20:16 دقیقه بعد از ظهر به پایان می‌رسد. در شهری مثل اصفهان بین ساعت 14:45 دقیقه تا 15 شاهد اوج گرفتگی خواهیم بود که میزان آن به 65 درصد می‌رسد.
این مسئله در دین اسلام مورد توجه قرار گرفته و خداوند نیز احکامی را در این باره به پیامبر خویش وحی فرموده است. نماز آیات از نمازهای واجبی است که هنگام رخ دادن برخی حوادث طبیعی مانند خورشیدگرفتگی، زلزله و ماه‌گرفتگی و ... واجب می‌شود.
اما شاید برای خیلی‌ها سؤال باشد که آیا در خورشیدگرفتگی‌های جزئی همانند سوم آبان 1401 خواندن نماز همچنان واجب است؟ به اتفاق نظر تمام فقها، در وجوب نماز آیات در خورشید گرفتگی و ماه‌گرفتگی فرقی بین جزئی و کلی ندارد هرچند در صورت عدم علم در زمان خورشید گرفتگی قضای نماز آیات واجب نیست.
وقت ادای نماز آیات خورشید و ماه گرفتگی از هنگام شروع گرفتگی تا زمان شروع در بازشدن آن است، و احتیاطاً ترک نشود. قبل از آن که شروع در بازشدن کند، باید نماز را خواند و اگر از آن وقت تأخیر انداخت، نمی‌تواند نیّت اداء و یا قضا داشته باشد.
دیگر اینکه در مناطقی که طلوع خورشید پس از آغاز باز شدنِ خورشید گرفتگی است، پیش از پایان کامل خورشید گرفتگی، نماز آیات بدون نیت ادا و قضا خوانده شود. اگر خورشید گرفتگی به صورت کامل نباشد کسانی که بعداً مطلع شوند، خواندن نماز آیات بر آن ها واجب نخواهد بود. نکته دیگر اینکه نماز آیات بر همه مردم شهرها یا روستاها و محل‌هایی که کسوف در آن رویت می‌شود واجب است، هر چند خود شخصاً آن را رؤیت نکنند. در تعیین چنین شهرها و روستاها با گفته‌ی اهل خبره اگر موجب اطمینان شود یا شهادت دو نفر عادل کفایت می‌کند. این مسئله حائز اهمیت است که وجود ابر و غبار و امثال آنها در چنین محل‌هایی مانع وجوب نیست. اگر شک دارد که آیا کسوف در شهر یا روستای او قابل رؤیت است، واجب نیست که خود شخصاً به دنبال کسوف بگردد.
شیوه آسان خواندن نماز آیات به این صورت است کهسوره حمد را می‌خواند و یک سوره مثل سوره توحید را 5 قسمت می‌کند. بعد از خواندن هر قسمت، به رکوع می‌رود تا اینکه 5 رکوع تمام شود (سوره توحید 4 آیه دارد و آیه سوم آن به دو قسمت تقسیم می‌شود: لَم یَلِد...رکوع سوم... و لَم یُولَد...رکوع چهارم) رکعت دوم نیز به همین صورت است و پس از سجده‌های رکعت با خواندن تشهد و سلام، نماز تمام می‌شود
