علل ، علائم و راههای کنترل و درمان بیماری سرخکان
سرخکان یا سرخک، یک بیماری عفونتی است که توسط ویروس RNA از خانواده پارامیکسوویریبد بوجود می آید. علائم اغلب خفیف هستند، اما اگر این عفونت حین حاملگی رخ دهد، منجر به آسیب شدید به نوزاد متولد نشده می شود، مثل ناشنوایی که جبران ناپذیر خواهد بود.
سرخکان یک بیماری قابل اجتناب است و ازسال 1348 برنامه های واکسیناسیون، ریزش بسزایی درشمار این موارد داشته است وطبق بیانیه ای در این سال بطور کلی در برخی کشورها ریشه کن شد ، بااین حال حائز اهمیت است که به زدن واکسنی که علیه سرخکی ازسایر کشورها وارد ایران می شود، ادامه دهید.
بین 25 و 50 درصد از کسانی که سرخکان داشتند ، متوجه بیماریشان نبودند. این بدان معنی است که یک شخص می تواند در تماس با فرد مبتلا به سرخک قرار بگیرد و بدون متوجه شدن، به آن ویروس عفونی و آلوده شود.
با این وجود اگرعفونت در اوایل بارداری اتفاق بیافتد ، منجر به ایجاد سندروم مادرزادی سرخکان می شود واین می تواند تاثیر بلندمدتی برنوزادان داشته باشد. این بخش به علائم، تشخیص ودرمان سرخکان نگاهی می اندازد پس با مطالعه دقیق آن به حقایق سریع درباره سرخکان که حیاتی است ، دست خواهید یافت .
نگاهی سریع به بیماری سرخکان
این بیماری از طریق سرفه انتقال میابد.
این ویروس می تواند از شخص مبتلا عبور کرده وبر جنین او تاثیر بگذارد.
درنیمی از موارد سرخکان، علائم کمی وجود دارد اما این علائم شامل قرمزی، آبریزش بینی، سردرد وتب است.
واکسیناسیون تنها راه برای اجتناب از این بیماری است.
راه های در امان ماندن از بیماری سرخکان
علائم بیماری سرخکان:
سرخکان یا سرخجه به معنای قرمزی کم است و نوع لاتین آن اینگونه خوانده می شود.علائم معمولا 14 تا 21 روز پس ازعفونت ظاهر میشود، این قرمزی در ابتدا روی پوست صورت ظاهر میشود و سپس در سایر نقاط بدن پخش می شود و پس از 3 تا 5 روز ناپدید می شود.
علائم دیگر شامل:
- آبریزش بینی
- تب خفیف
- قرمزی چشم
- مشکلات عصبی
- افزایش گره های لنفاوی
- ودرد مفاصل است.
علل رایج بیماری سرخکان:
سرفه باعث پخش ویروس می شود. این ویروس در غدد لنفاوی تکثیر میشود و راه ارتباطی آن از طریق بینی است. بین 5 تا 7 روز پس از عفونت ویروس در خون پخش می شود . علائم سرخکان 1 هفته قبل و بعد از مبتلا شدن به این ویروس ظاهر میشود.
اطلاعاتی کلی درباره بیماری سرخکان شامل موارد زیر است:
-گرچه عفونت در هر سنی رخ می دهد ، اما سرخکان به ندرت در کودکان بالغ یا افراد بالای 40 سال تاثیر می گذارد.
-شخص مبتلا به سرخکان در سن پیری، معمولا علائم شدیدتری خواهد داشت.
-هیچ درمانی نمی تواند عفونت سرخکان را کم کند و علائم معمولا خفیف است و به درمان نیاز ندارد. اما استراحت و استامینوفن به تسکین و کاهش علائم کمک میکند.
-اگر زن حامله ای مبتلا به این ویروس شود ،هموگلوبین خون علت سندرم مادرزادی سرخکان را کاهش می دهد.
-شخصی با عفونت سرخکان، باید تا یک هفته پس از ظاهر شدن علائم قرمزی از تماس با فرد حامله یا افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، اجتناب کند.
-اگر بچه ای سرخک دارد، مدرسه باید از وجود آن مطلع شود.
-سرخکان گاهی اوقات به سرخجه سه روزه شناخته می شود،_که به دلیل علائم مشابه شان می باشد، اما علائم سرخکان ملایم تر و خفیف تر از علائم سرخجه است. درسرخجه نقاط قرمز درون دهان ظاهر میشود، اما سرخکان خفیف است و رنگ آن صورتی است..
-دوره درمان سرخجه یک تا 2 هفته است، اما در سرخکان 2 تا 3 هفته است.
-علائم سرخجه در 90 درصد افرادی که مبتلا به آن هستند ظاهر می شود اما علائم سرخک در 25 تا 50 درصد از افراد مبتلا دیده می شود.
-یکبار که به این بیماری مبتلا شوید، سیستم ایمنی بدنتان در برابر آن واکسینه می شود .
-برخی از زنانی که به سرخکان مبتلا می شوند ،درد را درانگشتان، کمر و زانو احساس می کنند که حدودا 1 ماه طول میکشد.
-درموارد نادر، سرخکان سبب عفونت گوش یا التهاب مغز می شود.
-کودکان متولد شده از مادران مبتلا به سرخک دچار بیماری هایی مانند عقب ماندگی، آب مروارید، ناشنوایی، مشکلات قلبی، نقص عضو و ناتوانایی ذهنی می شوند.
-سرخکان در سنین 18 و 30 ماهگی شناسایی می شود، قبل از آنکه اولین واکسیناسیون انجام شود.
-سرخجه با خطر بیشتری همراه است، اما سرخکان معمولا زمانی جدی می شود که درتماس با فرد حامله باشد.
-در سرخجه تب بالای 40 درجه سلسیوس یا 104 درجه فارنهایت وجود دارد، اما در سرخک تب معمولا زیر 38.3 درجه سلسیوس یا 100.94 درجه فارنهایت است.
-عفونت مبتلا به هر دو ویروس :واکسیناسیون دربرابر آنها مقابله میکند.
هر آنچه باید درباره بیماری سرخکان بدانید
اطلاعات بیشتر درباره بیماری سرخکان در حین بارداری :
سرخکان حین حاملگی خطرناک است، بویژه اگر عفونت در12هفته اول اتفاق بیفتد، دراین مرحله 90درصد ویروس برجنین تاثیر می گذارد پس بنابراین چنانچه در بخش سلامت نمناک گفته ایم برای پیشگیری از این موضوع، باید قبل ازباردار شدن دربرابر سرخک واکسینه شوید.
ویروس سرخکان، باعث تضعیف بدن، به خصوص در طول بارداری می شود.
پس شخص باردار مبتلا به این ویروس باید فورا نزد پزشک متخصص برود.
سندروم سرخک مادرزادی ازسطح ویروس عبور می کند و باعث نابودی سول ها می شود.
این ویروس سبب کاهش باربری یا وصدمات شدید به جنین درحال رشد می شود، بویژه مشکلات چشمی، شنوایی وقلبی_ عروقی که بسیار رایج خواهد بود.
هرساله 100مورد ازاین سندروم گزارش می شود، که رایج ترین آن ناشنوایی است.
سرخکان در نوزادان
تاثیر این مشکلات برنوزادان شامل موارد زیراست:
- مشکلات شنوایی
- بیماری قلبی مادرزادی
- هپاتیت
- تأخیر در رشد
- بیماری شبکیه چشم
- سرکوچک و غیرمعمول
- فک یا چشم های پایین تر
- مشکلات استخوانی وکبد که گاهی اوقات به مدت کوتاهی پس ازتولد نوزاد با وزن کم ناپدید می شود.
اما نشانه هایی وجود دارند که به مرور زمان با رشد نوزاد ظاهر می شوند، این علائم شامل :
- اوتیسم
- شیزوفرنی،
- مشکل یادگیری
- ودیابت نوع 1 است .
بااین حال اگر سرخکان پس از20هفته آغازین حاملگی رخ دهد، این مشکلات کم تر خواهد بود و حتی گاهی قابل جبران است. سرخکان عموما تحت کنترل است، اما شیوع آن می تواند جدی باشد.
هنوز علت دقیق اینکه چگونه ویروس برنوزاد اثرمیگذارد، ناشناخته است و درکودکانی که درمعرض عفونت سرخک با علائم خفیف هستند، در بلند مدت، دیگر این مشکل را ندارند.
تشخیص بیماری سرخکان:
شخص باردار مبتلا به ویروس باید نزد پزشک رود.
اگر علائمی مشهود نباشد، آزمایش تست خون صورت می گیرد.
اگر نمونه، مشکوک باشد نشان از عفونت سرخکان دارد.
اگر شخص مبتلا به ویروس باشد، واکسینه می شود، اما اگر نباشد، ویروس وارد بدنش نشده است.
بیماری سرخکان چگونه تشخیص داده می شود؟
پیشگیری از بیماری سرخکان:
تنها راه پیشگیری ازسرخکان، واکسیناسیون است، زیرا واکسیناسیون ازانتقال ویروس جلوگیری می کند.
واکسیناسیون اول در 12 تا 15 ماهگی زده می شود و واکسیناسیون بعدی در 4 تا 6 سالگی.
هر فرد بالغی که تا به حال سرخک نگرفته است، بدلیل واکسینه کردن خودش بوده است.
تنها افراد بالغ زیر نیاز به واکسیناسیون سرخکان ندارند :
-کسانی که درازمایش خونشان مشهود است که سیستم ایمنی قوی دارند.
-آن هایی که بیش از 60سال سن دارند.
-زنانی که احتمال بارداری دارند.
*عوارض جانبی واکسیناسیون سرخکان جزئی است
به طوری که حدود 15درصد ازافراد، 7تا12 روز پس از تزریق، تب خفیفی دارند و5درصد نیز قرمزی جزئی دارند.
دختران نوجوان یا بالغ ممکن است درد مفاصل را تجربه کنند، که نسبت آن 1در1میلیون است.
خطر واکسینه نشدن بیش ازخطر عوارض جانبی آن است، پس حتما این مورد را جدی بگیرید.
سبک زندگی و درمان خانگی مناسب، برای افراد بالغ مبتلا به سرخکان
-در صورت نیاز در رختخواب استراحت کنید و برای رفع درد و تسکین ناراحتی استامینوفن مصرف کنید.
-به دوستان، خانواده و همکاران بویژه زنان باردار درباره تشخیص خود بگویید اگر آنها نیز ممکن است که در معرض این بیماری باشند.
-از برخورد با کسانیکه سیستم ایمنی ضعیف یا نقص سیستم ایمنی دارند اجتناب کنید.
-به مدرسه فرزند خود یا پرستار کودک خود بگویید که فرزندتان سرخک دارد.
5 روش خانگی برای درمان سرخکان:
1-زردچوبه:
1 قاشق چایخوری پودر زردچوبه را درون یک لیوان شیرداغ بریزید و دوبار درروز آن را بنوشید.
همچنین آنطور که در سلامت نمناک توضیح داده ایم می توانید ا قاشق چایخوری پودر زردچوبه را با مقداری روغن تفت داده تا خمیری بدست بیاد ، سپس آن را بطور کامل برپوست صورت خود بزنید تا ازشر قرمزی آن سریعا خلاص شوید .
2.برگ درخت چریش :
نیمی ازآب را بجوشانید وسپس به آن برگ درخت چریش اضافه کنید و آن را با حرارت کم بجوشانید تا رنگ آب سبز شود و بگذارید آب خنک شود ، سپس هرروز باآن صورت خودرا شستشو دهید، تا ازشر قرمزی خلاص شوید.
بعلاوه چندبرگ تازه را به مدت 3روز بجوید، تا عفونت را ازدرون بدنتان پاکسازی کند .
3.ریحان:
هرچندساعت آب ریحان را بنوشید. یک قابلمه پر از آب را بجوشانید و 20 عدد برگ ریحان به آن اضافه کنید و ان را به مدت 5 دقیقه روی حرارت بگذارید، سپس گاز را خاموش کنید و در کل روز از آن بنوشید.
4.چای زنجبیل :
یک قاشق چایخوری زنجبیل را درون یک لیوان آب جوش اضافه کنید و برای چند دقیقه با حرارت کم بجوشانید ، سپس از حرارت بردارید و یک قاشق چایخوری عسل هم به آن اضافه کنید و روزانه 3 یا 4 بار در روز از آن بنوشید تا عفونت بدنتان کاملا پاکسازی شود.
برای درمان بیماری سرخکان چه بخوریم؟
5.دانه بادمجان :
یک بادمجان درسته را با پوستش بجوشانید، سپس پوستش را بگیرید و بادمجان را همراه با دانه های آن له کنید و بصورت پوره درآورید.
یک پیاز را خورد کرده و آن را با بادمجان مخلوط کنید. این مخلوط را 3 تا 5 روز برای افزایش سیستم ایمنی بدن و پاکسازی عفونت بخورید.میتوانید برای افزایش طعم و مزه، مقداری نمک و فلفل به آن اضافه کنید.
رژیم غذایی بیماری سرخکان شامل:
غذاهای سرشاراز ویتامین C مثل پرتقال و گریپ فروت وحاوی ویتامین A مثل اسفناج، سبزیجات برگ سبز و غیره.
ازمصرف غذاهای چرب اجتناب کنید.
نوشیدنی های شیرین مثل قهوه و نوشیدنی ملایم ننوشید و به جای آن نیمی ازابجوش را درون یک فنجان ریخته وکمی زنجبیل و2تا3عدد برگ ریحان شیرین را به آن اضافه کنید و باهم مخلوط کنید وسپس بنوشید .
محدودیت های غذایی بیماری سرخکان:
ازمصرف غذاهای سرخ شدنی، فست فود ها، غذاهای چرب، گوشت سنگین، روغن، فلفل، نوشیدنی های شیرین و اسنک های نمکی وشور پرهیز کنید.
به شخصی که مبتلا به سرخکان است، باید آب گرم فراوان دهید تا بنوشد و برای نتایج بهتر آن صبح ها و بعداز ظهرها با معده خالی بنوشید.
به بیمار باید آب پرتقال واب لیمو داده شود.
سپس شروع به خوردن میوه و رژیم غذایی متعادل کند.
ازمصرف شیر خودداری کنید، زیرا محصولات شیر بیماری را بدتر می کند.
غذاهایی که می توانید به آسانی در3روز اول مصرف کنید:
میوه ها شامل پرتقال، گریپ فروت، لیمو، شیر.
وقتیکه دمای بدن نرمال وطبیعی است :
تخم مرغ، نان، کره، سیب زمینی پوره شده، 8لیوان آب، آب لیمو، آب نارگیل واب پرتقال میل کنید.