کلاغ پرندهای است که در همه جا میتوان پیدا شود، با زندگی در محیط شهری سازگاری پیدا کرده و ما نیز به دیدن آنها عادت کرده ایم، اما در سالهای اخیر گزارشات و ویدئوهایی از حمله این پرندگان به انسان و مخصوصا کودکان، نگرانیهایی از افزایش شمار کلاغها افزایش داده است.
علیرضا هاشمی – پرنده شناس و مدیر گروه انجمن پرنده شناسی طرلان با اشاره به ویژگی کلاغها اظهار کرد: پرندگان بهویژه کلاغها موجودات وحشی و حملهکننده نسبت به انسان نیستند حتی از انسانها فرار هم میکنند و ترجیح میدهند در حریم امن خود باشند. کلاغها یک حباب امنیتی برای خود دارند که با نزدیک شدن انسان به آن حباب فرار میکنند.
وی با بیان اینکه پرندگان بهویژه کلاغها موجوداتی با زندگی اجتماعی هستند، گفت: وقتی جوجه کلاغی از درخت به پایین میافتد، کلاغها به علت اجتماعی بودن با قارقار و سر و صدا همدیگر را مطلع میکنند تا با کمک هم مشکل را حل کنند بنابراین نباید به آن محل نزدیک شویم.
به گفته این کارشناس پرندگان، علت اصلی حمله کلاغ به انسان از بین رفتن زیستگاههایشان و دفاع از همنوع خود است. به عنوان نمونه اگر انسانها، کلاغ مریض یا زخمی را در دست بگیرند، لاشه کلاغی در مسیر حرکتی آنها باشد یا جوجه کلاغی فاقد توان پرواز در اطراف آنها باشد، خوی وحشیگری پیدا میکنند و با حمله به انسان و نوک زدن به سرش باعث آسیب به او میشوند. درغیر اینصورت سابقه حمله کلاغ به انسان را نداریم. این موضوع از دیرباز امری طبیعی بوده است و روستاییان نیز به چنین رفتاری آشنایی دارند.
مدیر گروه انجمن پرنده شناسی طرلان درباره علت حضور کلاغها در اماکن عمومی و حمله به انسان توضیح داد: زیستگاههای طبیعی کلاغها در شهرها یعنی باغها، خانههای ویلایی و پارکهای قدیمی و بزرگ که دارای درختان بلند و کهن بودهاند یا از بین رفته یا درختانشان را قطع کردهاند.
به همین دلیل کلاغها در مناطق عمومی شهر لانهسازی میکنند که جای مناسبی برای آنها نیست. با لانهسازی در اماکن پر رفت و آمد، احتمال دیده شدن جوجه کلاغ، کلاغ زخمی و لاشهشان در این اماکن وجود دارد.
هاشمی با بیان اینکه تلاقی بین کلاغ و انسان در حال تشدید است، تاکید کرد: در گذشته ما زیستگاههایشان را نابود نکرده بودیم تا کلاغها تنها در مکان محدودی امکان حضور داشته باشند.
وی ادامه داد: کلاغ از ابتدا خوی مهاجم نداشته است و هنوز هم ندارد. موجود بسیار باهوشی است و با نزدیک شدن انسان به او بهسرغت فرار میکند مگر در برخی پارکها که عادت دریافت غذا از انسان را پیدا کرده است البته در این مورد نیز اجازه نزدیک شدن بسیار را نمیدهد و ترجیح بر حفظ فاصله امن خود دارد چراکه خود را در مقابل انسان آسیبپذیر میداند.
این کارشناس پرندگان تنها اقدام لازم در زمینه جلوگیری از این اتفاق را آموزشهای شهروندی دانست و توضیح داد: باید دانش محیطزیستی مردم را افزایش دهیم تا آگاهی آنها نسبت به این موضوع بالا رود. به عنوان نمونه اگر با لاشه کلاغ روبهرو شدیم به مسئولان پارک یا شهرداریها خبر دهیم. در صورت مواجهه با کلاغ زخمی به فردی کاربلد با پوشش مناسب خبر دهیم تا به آن رسیدگی کند. اگر با جوجه کلاغی که بر زمین افتاده روبهرو شدیم، اصلا به آن نزدیک نشویم.
هاشمی در پایان ضمن اشاره به این موضوع که اگر رفتار درستی داشته باشیم و دانش شهروندی را نیز افزایش دهیم آسیبی از جانب کلاغها انسان را تهدید نمیکند، گفت: اینگونه میتوانیم در کنار تنوع زیستی اطرافمان زندگی خوبی را داشته باشیم. کلاغها در بین پرندگان بالاترین رده هوشمندی را دارند، در نتیجه دفاع از همنوع و نجات دادن او از هوشمندی آنها سرچشمه میگیرد.