
نقش مادران در میزان اثر فضای مجازی بر فرزندان
نظارت بر استفاده فرزندان از فضای مجازی، یک وظیفه مهم برای بانوان است، مادران نباید از این خوشحال باشند که فرزندانشان با فضای مجازی سرگرم میشوند.
زنتقریباً اکثر انسانها ازدواج میکنند و سالهای سال را با همسرانشان به سر میبرند. این اجتماع کوچک خانواده که از دو نفر شروع شده و با تولد احتمالی فرزندان کمی بزرگتر میشود، نیاز به رعایت قوانینی دارد تا دچار آفتها نشود و همچنان مانند روز اول مستحکم، به مسیر خود ادامه دهد.
در آیه ۲۱ سوره روم در رابطه با جایگاه خانواده آمده است: «وَمِنْ آيَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُم مِّنْ أَنفُسِكُمْ أَزْوَاجًا لِّتَسْكُنُوا إِلَيْهَا وَجَعَلَ بَيْنَكُم مَّوَدَّةً وَرَحْمَةً إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ؛ و از نشانههاى او اينكه از [نوع] خودتان همسرانى براى شما آفريد تا بدانها آرام گيريد و ميانتان دوستى و رحمت نهاد آرى در اين [نعمت] براى مردمى كه میانديشند قطعاً نشانههايى است».
خانواده سه رکن اساسی شامل پدر، مادر و فرزندان دارد هر کدام از این سه رکن وظایفی به گردن دارند که اگر درست انجام دهند خانواده به سعادت میرسد و اگر خانوادهها خوب عمل کنند، جامعه هم سعادتمند خواهد بود. برعکس اگر خانوادهها متزلزل شوند، جامعه نیز دچار تزلزل خواهد شد. در این بین نقش مادر در یک خانواده بسیار حائز اهمیت است.
قرآن کریم پیوند زناشویی را بهعنوان عامل آرامش روانی و عامل ایجاد محبت و مودت بین زوجین میداند و آنرا آیه و نشانه وجود پروردگار دانسته است. همچنین قرآن کریم زن و شوهر را لباس هم معرفی کرده است یعنی همانگونه که لباس عیوب را میپوشاند و انسان را از سرما و گرما حفظ میکند و زینت انسان است زوجین نسبت به هم باید اینچنین باشند.
وجود محبت بین زن و شوهر، سرپرست بودن شوهر، اطاعت زن از شوهر، تساوی جایگاه زن با مرد در ارزشها و شخصیت، تأمین نیازهای خانواده از سوی مرد، رفتار خوب شوهر با همسرش، تذکر به مردان و مدارا کردن با همسر، محترمانه بودن گفتوگوهای اعضای خانواده با هم، آراستگی زن و مرد در برابر هم و همکاری مرد و زن در امور خانه، ۱۰ قانون حاکم بر خانواده از دیدگاه اسلام است.
سست بودن روابط؛ توطئه دشمن برای کمرنگ کردن نقش زنان در خانواده
حجتالله ناصرپور، مدیرکل حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس لرستان با اشاره به اثربخشی بالای زنان در خانواده، گفت: مسئولیت زنان در خانواده بسیار سنگین است تا جاییکه ارزش این مسئولیت از مسئولیت اجتماعی مردان بیشتر است.
وی با اشاره به این فرموده امام خمینی(ره) که «زنان هدایتکنندگان واقعی نهضت انقلاب اسلامی بودند که با تربیت فرزندان خود و سوق دادن آنها بهسوی جبهههای نبرد نقشآفرینی کردند»، افزود: زنان علاوهبر نقش تربیتی فرزندان خود، در ستاد پشتیبانی جنگ هم حضور داشتند.
مدیرکل حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس لرستان اضافه کرد: وقتی دشمن به نقش بارز زنان در تحکیم بنیان خانواده و در نتیجه پرورش و تربیت فرزندانی همچون شهید صیاد شیرازی، شهید باکری و شهید بابایی پی برد درصدد ضربه زدن به خانواده با ابزارهای مختلفی همچون فضای مجازی برآمد تا لاابالیگری، انحرافات جنسی و سست بودن روابط بین همسران را ترویج دهد.
ناصرپور گفت: در بقای جمهوری اسلامی معیارهای گوناگونی تأثیرگذار هستند که مهمترین آنها نقش زنان در تحکیم بنیان خانواده است.
تربیت نسل؛ مهمترین وظیفه بانوان
ناهید پرویزپور، مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری لرستان نیز در گفتوگو با ایکنا، با بیان اینکه انقلاب اسلامی جایگاه و منزلت اصلی و از دست رفته زنان را بازگرداند، گفت: انقلاب اسلامی با کرامتبخشی به زن مسلمان ایرانی، زمینه حضور و مشارکتهای اجتماعی و سیاسی این قشر از جامعه را فراهم آورد.
وی افزود: یکی از وظایف مهم زنان در جامعه اسلامی تحکیم بنیان خانواده و تربیت نسل است، از اینرو امروز وظیفه ما زنان است که ضمن تقویت نسل، پایههای اعتقادی و تربیت نسل را بیش از پیش محکم کنیم.
پرویزپور با بیان اینکه در حال حاضر زنان نقش مهمی در سیاستهای کلان کشور دارند، گفت: انقلاب اسلامی با اعتمادبخشی و ایجاد فرصتهای برابر آموزشی و اجرای عدالت اجتماعی برای زنان موجب شد زنان حضور تأثیرگذاری در سیاستهای کشور داشته باشند.
تکرار ۷۱ باره ذکر واژه «بیت» در قرآن
همچنین، حجتالاسلام قوامی، از کارشناسان مذهبی لرستان در این رابطه به ایکنا، گفت: اسلام بهعنوان مکتبی انسانساز، بیشترین توجه را به والایی خانواده دارد، از اینرو، این نهاد مقدس را کانون تربیت میشمرد و نیکبختی و بدبختی جامعه انسانی را نیز به صلاح و فساد خانواده وابسته میداند.
وی با بیان اینکه اسلام هدف از تشکیل خانواده را تأمین نیازهای عاطفی و معنوی انسان و دستیابی به آرامش میداند، اظهار کرد: واژه بیت بهمعنای خانه، هفتاد و یک بار با مشتقات آن در قرآن کریم آمده است که این کلمات در مورد کعبه (خانه خدا) و بهمعنای خانه یا همان محیط مخصوص زندگی خانواده، آمده است.
قوامی ادامه داد: با نظر به آیات الهی و پرداختن آیات متعددی در قرآن به کلمه بیت، چنین بهدست میآید که خانه مکان آرامش جسم و تسکین جان اعضای آن است.
این کارشناس مذهبی نقش زن در خانواده که همان نقش مادری است را مهمترین نقش در خانواده عنوان کرد و گفت: زن و مرد اگرچه از نظر فیزیکی متفاوت هستند اما از نظر روحى و معنوى هر دو انسان هستند.
این کارشناس مذهبی گفت: از نگاه اسلام، انسان تا هنگامىکه از وابستگىهاى مادى آزاد است رو بهسوى الیالله و رشد معنوى در حرکت است و زمینه این رشد در هر دو جنس زن مرد فراهم است؛ بنابراین براى تنظیم حقوق خانواده با تأکید بر اعتدال باید گفت زن و مرد در قرآن از نظر آفرینش برابرند و آیه نخست سوره نساء که میفرماید «یَا أَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُواْ رَبَّکُمُ الَّذِی خَلَقَکُم مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَةٍ وَخَلَقَ مِنْهَا زَوْجَهَا وَبَثَّ مِنْهُمَا رِجَالًا کَثِیرًا وَنِسَاء وَاتَّقُواْ اللّهَ الَّذِی تَسَاءلُونَ بِهِ وَالأَرْحَامَ إِنَّ اللّهَ کَانَ عَلَیْکُمْ رَقِیبًا» اشاره به این موضوع دارد.
مادران فرزندانشان را با نماز و قرآن آشنا کنند
افسانه جودکی، از فعالان قرآنی لرستان نیز در گفتوگو با ایکنا نقش خانوادهها در تشویق فرزندان به قرآنآموزی را بسیار مهم دانست و افزود: بهدلیل اینکه کودکان در روز بیشتر زمان خود را با خانواده و در محیط منزل سپری میکنند نقش خانوادهها مسلماً بیشتر از مؤسسات است.
وی نقش مادر را در آموزش قرآن به فرزندان مهم دانست و ادامه داد: مادرها نه بهصورت آموزش نظری بلکه با عمل خود به کودک آموزش میدهند چون زمانی که کودک، مادر خود را در حال عبادت، نماز و قرآن خواندن میبیند مسلماً او نیز با الگوگیری از مادر این اعمال را انجام میدهد و در ذهن آنها تأثیر بسزایی دارد.
دشمن بهدنبال آزاد کردن روابط نامشروع است
امیرعلیحیدر امیری، کارشناس و تحلیلگر مسائل سیاسی غرب آسیا
امروزه غرب به نام «تساوی حقوق زن و مرد» نوعی بردهداری نوین علیه زن را دوباره احیا کرده است. فمینیستها معتقدند زن و مرد هیچ تفاوتی با هم ندارند، در حقوق و جامعه با هم برابرند و باید دوش به دوش مردان در جامعه باشند. امروز نیاز داریم زن را بهصورت واقعی به جامعه معرفی کنیم این در حالیاست که امروز در غرب همان بردهداری قدیم را در قالب بیحیایی و بیحجابی بر زنان اعمال کردهاند و ما میبینیم در غرب حجاب مردان به مراتب بهتر از حجاب زنان است.دشمن به این موضوع پی برده که اگر میخواهیم خانواده ایرانی را متلاشی کنیم باید محور خانواده یعنی زن را فاسد کنیم، گفت: امروزه متاسفانه با فیلمها و کارتونهایی که در اختیار کودکان و نوجوانان قرار داده میشود فرزند ما قبل از اینکه بخواهد با سوره نور آشنا و محرم و نامحرم را از هم تشخیص دهد بهراحتی با روابط نامشروع آشنا میشود و دیگر محرم و نامحرم بودن برایش معنایی ندارد.
دشمن بهدنبال آزاد کردن روابط نامشروع بین دختران و پسران و مردان و زنان نامحرم است کمااینکه وقتی مادر یک خانواده فاسد شد دیگر «از دامن زن مرد به معراج میرود» معنایی نخواهد داشت چراکه مادری که به فکر تربیت فرزند نباشد فرزند هم راهی را میرود که نباید برود .زنان مدیر خانواده هستند و باید کانون خانواده را گرم نگه دارند، اظهارکرد: امروز گفتمان غربی بهدنبال انحراف زنان و دختران ماست و اگر بانوان ما بتوانند نقش مادری و نقش همسری و مدیریتی خود را بهعنوان ستون خیمهگاه منزل بهخوبی ایفا کنند قطعاً میزان انحراف در جامعه کم خواهد شد.
مبنای تشکیل خانواده، تعالیم قرآن باشد
روحانگیز جهانافروز، از فعالان فرهنگی استان لرستان
در رابطه با جایگاه خانواده در قرآن،
قرآن برای خانواده و نقش و اهمیت آن جایگاه ممتازی قائل است بهگونهای که از پیوند زناشویی بهعنوان سختترین پیوندها یاد کرده است؛ چراکه قرآن معتقد است تربیت انسانهای سالم و جامعه قرآنی از طریق خانواده قرآنی میسر و امکانپذیر است. اگر خانواده براساس اصول و معارف قرآنی و احادیث اهلبیت(ع) که منبعث از انور آیات الهی است شکل گیرد ضامن تشکیل جامعه سالم میشود؛ لذا قرآن کریم تأکید زیادی بر توجه به تشکیل، تحکیم و تعالی خانواده دارد. اگر مبنای تشکیل زندگی زن و مرد بهعنوان اصلیترین نهاد خانواده بر مبنای آیات قرآن باشد، خانواده میتواند بهعنوان یک خانواده موفق به حیات خود ادامه داد.
خانواده بهعنوان کوچکترین و در عین حال مهمترین نهاد اجتماعی جایگاه مهمی دارد، گفت: جایگاه خانواده در قرآن یک جایگاه ممتاز و بسیار مهم است؛ چراکه در دامان خانوادههای قرآنی فرزندانی تربیت میشود که حافظ ارزشهای قرآنی باشد. قوام و دوام و پیوندهای خانواده زمانی مستحکمتر میشود که مبنای تشکیل آن براساس تعالیم قرآن باشد، ادامه داد: دستورات قرآن درباره خانواده از اثرات شوم طلاق که نتیجه خانوادههای از همگسیخته و بیتعهد به مبانی و ارزشهای اسلامی است، جلوگیری میکند.در دین مبین اسلام تأکید شده که زن و شوهر توقعات خود را با توجه به طرف مقابل مطرح کنند کمااینکه امام علی(ع) در ارتباط با توجه زن و شوهر به همدیگر میفرمایند: به خدا سوگند که فاطمه هرگز مرا به خشم نیاورد و چیزی از من نخواست. امام صادق(ع) در ارتباط با اهمیت پیوندهای خانوادگی و توجه زوجین نسبت به تدبیر امور زندگی میفرماید: هر مردی که زن و فرزندانش از دست و زبان او در امان نباشد وارد بهشت نمیشود.
اثر مخرب فضای مجازی و فیلمهای ماهواره بر کانون خانواده
مهتاب عالینژاد، از فعالان قرآنی لرستان
تأثیر مخرب فضای مجازی بر روی کانون خانوادهها، نظارت بر استفاده فرزندان از فضای مجازی را یک وظیفه مهم برای بانوان داست و گفت: مادران نباید از این خوشحال باشند که فرزندانشان با فضای مجازی سرگرم میشوند و دیگر دنبال شیطنت و بازیگوشی نمیروند استفاده بی حد و مرز نوجوانان و جوانان از فضای مجازی و ورود آنها به کانالهای مستهجن، بزرگترین تهدید بهشمار میرود. متأسفانه پدران و مادران نیز تا حدود زیادی از وظیفه مهم خود در قبال خانواده دور شدهاند و آنها نیز ساعتها از وقت خود را صرف استفاده از فضای مجازی و یا فیلمها ماهواره میکنند.
متأسفانه حتی برنامه آشپزی و یا سریالهای خانوادگی و آگهیهای تبلیغاتی ماهواره و حتی بسیاری از فیلمها و سریالهای خانوادگی که در کشور خودمان تولید میشود برای کانون گرم خانواده مخرب است، ادامه داد: بهتر است خانوادهها زمان استفاده خود از فضای مجازی، ماهواره و تماشای فیلمها و سریالهای خانگی را محدود کنند و بیشتر در کنار هم باشند تا محبت، صفا و صمیمیت از خانوادهها رخت برنبندد.امروزه اختلال در نظام مقدس خانواده و بیاعتنایی به اصول ضروری و ارزشهای آن است که پایههای اصلی زندگی را به تباهی کشیده و مهمترین عامل در ارتکاب رفتارهای هنجارشکن قلمداد شده است.
خانواده در اسلام کانون عبودیت پروردگار است و اسلام اساس خانواده را بر مودت و رحمت میداند و بر حفظ و تشکیل آن تأکید زیادی دارد. اسلام برای خانواده از ابتدای تشکیل آن برنامه ویژهای دارد، نحوه معاشرت اعضای خانواده؛ روابط والدین و فرزندان هر یک دستورات خاصی دارد و از دید اسلام اساس زندگی خانوادگی بر محبت و عشق بنا شده است.نهاد خانواده از مقدسترین نهادها و بناهایی است که در کره زمین وجود دارد. خانواده محور همه تلاشها و فعالیتهای بشر است. همه وزارتخانهها برای خدمترسانی به خانواده تشکیل شده و کار میکنند. مجلس و قوه قضائیه و دانشگاهها و آموزشگاهها حتی حوزههای علمیه برای خدمت به خانواده فعالیت میکنند.
اعتیاد مادران به فضای مجازی
استفاده از فناوریهای ارتباطی تا جایی که بر زندگی خانوادگی و افراد تسلط پیدا نکند، میتواند امری مثبت باشد؛ چرا که گریزی از اینگونه ارتباطات و استفاده از تکنولوژیهای ارتباطی نوین نیست، اما مسئله زمانی آغاز میشود که این ابزارها و این فضاها بر فضای عینی و روابط واقعی افراد تسلط یابد و افراد را به نوعی از خود بیگانگی سوق میدهد.
عادت و اعتیاد مادر خانواده به اینترنت و شبکههای اجتماعی سبب میشود ساعات زیادی را به هرز گردیها در اینترنت یا چت و گفت و گوهایی بی معنا که هیچ کمکی به غنای فکری و عاطفی او نمی کند صرف کند. این وضعیت گاه میتواند تا نیمههای شب هم ادامه پیدا کند که آسیب رسان به حریم خانواده خواهد بود و میتواند در ارتباط مادران با فرزندانشان اختلال ایجاد کند؛ چرا که باید توجه داشت زمان اختصاص یافته برای شبکههای اجتماعی طبیعتا از سهم بازی با کودکان، تربیت آنان و گفت و گو با آنان باید صرف شود. مادری که انرژی ذهنی محدود خود را از فرزندانش دریغ میکند و به هرزگردی مداوم در شبکههای اجتماعی میپردازد، طبیعتا از حق فرزندان خود مایه گذاشته است. البته این اعتیاد به اینترنت صرفا خودش را در شکل هرزگردیهای بی مورد نشان نمی دهد، بلکه گاهی شکل پر محتواتری به خود میگیرد و معنای هنری، اجتماعی و سیاسی مییابد.
شبکههای اجتماعی در فقدان آموزش صحیح میتواند فرد را به یک نوع بردگی مدرن دچار کند. یک نوع اسارت رسانه ای کاذب که در آن دیگر این فرد نیست که تصمیم میگیرد که چه مدت از آن بهره ببرد، بلکه این رسانه و فضای مجازی است که او را در خود فرو میبرد و از محیط پیرامونش برای همیشه جدا میسازد.
هر مادر باید بداند زیاده روی در استفاده از شبکههای مجازی به قیمت از دست دادن تمام لحظاتی است که برای تقویت تعاملات و ارتباطات خانوادگی و قوام بنیان خانواده باید صرف شود. ارتباطات و تعاملاتی که موجب میشود فرزندان از طریق آن به باورها و ارزشهای زیادی دست یابند و در واقع فرآیند جامعه پذیری از این طریق در آنان صورت پذیرد. وقتی مادر یا پدر خانواده این زمان را از فرزندان خود کسر میکنند و صرف فضای مجازی میکنند این سوال مطرح میشود که چگونه میتوانند به ارتباطات خود عمق بیشتری بدهند و صمیمت ایجاد کنند؟ زمانی که فرزندان از پدر و مادر خود این توجه و تایید و نوازش را در فضای واقعی خانواده دریافت نمی کنند طبیعی است که باید این نیاز را در جایی به غیر از خانواده ارضاء کنند؛ در فضای مجازی که مشاهده میکنند مادر تمام وقت خود را در آن سپری میکند. در واقع فرزندان به تبعیت از مادر این حضور را الگو گرفته و آن را بیش از فضای واقعی خانواده باور میکنند. این نوع برخورد سبب میشود که کودک با الگوبرداری نادرست از رفتار مادر، فضای مجازی را به عنوان اصلی ترین بخش زندگی خود تصور کند و بهایی بیش از حد به ارتباطات موجود در این فضا بدهد. فرزندان مادرانی که بیشترین وقت خود را به استفاده از شبکههای اجتماعی اختصاص میدهند در نبود ارتباطات واقعی در فضای خانواده به تدریج تبدیل به افرادی منزوی و گوشه گیر خواهند شد؛ چرا که این کودکان مناسبات صحیح اجتماعی را در کانون خانواده فرا نگرفتهاند.
وقتی پدر و مادر خانواده دایم سرگرم فضاهای مجازی هستند و در حال نوازش دادن و تایید کردنهای مجازی به دیگران هستند دیگر فرصت برای تعامل و معامله احساسات واقعی در خانواده وجود نخواهد داشت. در چنین فضایی لایک و تایید مجازی اجازه سرشار شدن اعضای خانواده از وجود یکدیگر را نخواهد داد و این امر مسبب ضعف عاطفی و قرار گرفتن فرزندان در همان فضایی خواهد شد که مادر را از آنان گرفته است و این تسلسل باطل همین طور ادامه خواهد یافت.
اعتیاد مادران به اینترنت
یکی از مسائلی که امروز در زندگی افراد نقش پررنگی پیدا کرده است، استفاده از فضای مجازی و اینترنت است که برخی تاثیرات منفی آن آشنا میشوید.
مادرانی که بیشتر وقت خود را به استفاده از شبکه های اجتماعی اختصاص می دهند به طور حتم کودکانی منزوی و گوشه گیر خواهند داشت.
عوارض اعتیاد زنان به اینترنت
اعتیاد بیش از اندازه به اینترنت و شبکه های پیام رسان برای مادرانی که فرزند خردسال دارند، می تواند آسیب زا باشد.متأسفانه در سالهای اخیر با ورود شبکه های مجازی به زندگی مردم و اعتیاد اکثریت اشخاص جامعه به این شبکه ها، کودکان زیادی از حداقل ارتباط با مادر محروم مانده اند که این مسئله در طولانی مدت می تواند سبب بروز آسیب و ناهنجاری های اجتماعی باشد.
مادرانی که بیشتر ساعات روز را به استفاده از فضای مجازی اختصاص می دهند علاوه بر اینکه فرزند خود را از ارتباط عاطفی و سالم محروم داشته اند، الگوی نامناسبی برای آنان خواهند شد چرا که کودک با الگوبرداری نادرست از رفتار مادر فضای مجازی را به عنوان اصلی ترین بخش زندگی خویش می پذیرد و این امر در طولانی مدت سبب ظهور افرادی منزوی و گوشه گیر و دارای شخصیتی تکامل نیافته در جامعه خواهد شد.مادران با حفظ تعادل در استفاده از فضای مجازی و برقراری ارتباطی سالم و عاطفی با فرزند خود می توانند از بروز مشکلات شخصیتی و اختلالات روانی کودک که ممکن است بر اثر فقدان رابطه صحیح با مادر به وجود بیاید جلوگیری کرده و از میزان آسیبهای اجتماعی که ممکن است بر اثر این مسئله بروز کند، بکاهند.
نقش والدین در آموزش مجازی | آموزش مجازی و مشکلات آن برای والدین
با شیوع ویروس کرونا، نقش والدین در آموزش مجازی یکی از پرسش های آنان است. امر آموزش در کنار تمام فعالیت ها در گذر زمان تغییرات زیادی را پشت سر گذاشته است. در قرن کنونی نیز صورت مجازی و آنلاین آن به شدت در حال گسترش در اکثر کشور های دنیا است. اما حتی با توسعه امر تدریس و افزایش کیفیت نسبی امر یادگیری، هنوز هم نقش والدین در تثبیت آموخته ها در فرزندانشان غیر قابل انکار است. حال باید دید که چگونه می توان بین امر مجازی شدن آموزش و والدین ارتباطی مناسب برقرار کرد. حال این مقاله قصد دارد به بررسی بحران کرونا، چالش آموزش غیر حضوری و نقش پررنگ تری که والدین در امر آموزش مجازی پیدا کرده اند بپردازد.
تماس با مشاور
نقش والدین در تعلیم و تربیت فرزندان
وقتی صحبت از تعلیم و تربیت فرزندان به میان می آید، کمتر خانواده ای است که دغدغه نداشته باشد. چرا که همه والدین خواستار خوشبختی فرزندان خود در تمام ابعاد زندگی هستند. بدون شک مدرسه، دانشگاه، شغل، ازدواج و...، همگی در این مسیر موثر هستند اما والدین چه نقشی در این مسیر دارند؟ در همین راستا میتوانید از مشاوره تحصیلی نیز کمک بگیرید.
1-نقش والدین در آموزش مجازی |کودکان قبل از دبستان
مهم ترین دوره سنی ارزش سازی مهارت های ارتباطی و اجتماعی در کودکان، قبل از ورود آن ها به دبستان است. در این دوره نگاه آن ها تنها به سوی والدین خود است. در اغلب مواقع مادر برای آن ها معلم و پدر برایشان ناظم است. بنابراین اگر والدین بخواهند قوانین، عقاید و ارزش های فرهنگی را برای فرزندان خود درونی سازی کنند بهتر است از همین دوران شروع کنند. هر عملی که والدین انجام دهند، الگویی برای کودکان است و تشویق آن رفتار آن را در کودک تثبیت می کند.
2-کودکان در دبستان
در سال های اولیه ورود به دبستان کودک همچنان والدین خود را قبول دارد، اما به مرور زمان شخصیت معلم مهربان شروع به شکل گیری می کند. متاسفانه اغلب والدین گمان می کنند که با ورود کودکان به دبستان دیگر نیازی به آن ها در امر آموزش زندگی به کودک نیست. در حالی که شاید این نیاز حتی بیش تر از قبل بشود. چرا که کودکان مادران را با معلمین خود مقایسه می کنند. همچنین بر خلاف هدف ایده آل سیاست آموزشی، اغلب مدارس تنها بر جنبه های درسی فرزندان تمرکز می کنند. در این بین به نظر می رسد بهترین راهکار، مشارکت والدین در امر تربیت فرزندان با مدارس است.
3-کودکان در مقاطع بالاتر
در سنین نوجوانی و جوانی محیط دوستان و دوست صمیمی اهمیت ویژه ای برای هر فرد دارد. چرا که هویت او به عنوان یک شخص مستقل در حال تکامل است. بنابراین در این دوره های سنی اغلب افراد نسبت به نظرات والدین، معلمین و...، نظری متفاوت و حتی در پاره ای از موارد مخالف دارند. با توجه به این ویژگی بهتر است که والدین در مقابل، رفتاری شکیبانه تر داشته باشند. چرا که فرزندان برای انجام کار هایی که در گذشته تنها برای جلب رضایت والدین خود به انجام آن ها دست می زدند، حال برای انجام آن ها در این دوره سنی به دنبال دلیل هستند. در این دوره های سنی نقش والدین دوباره مثل قبل از شروع دبستان، البته با رویکردی متفاوت تر، پر رنگ تر می شود.
نقش والدین در آموزش عالی فرزندان
یکی از دل مشغولی های همیشگی پدر ها و مادر ها، موفقیت های تحصیلی فرزندان است. بر اساس پژوهش های انجام شده نیز می توان نتیجه گرفت که بستر خانواده نقشی غیر قابل انکار در موفقیت تحصیلی فرزندان دارد.
اغلب افرادی که دارای تحصیلات آکادمیک عالی هستند، در خانواده هایی پرورش یافته اند که در امر آموزش تحصیلی آن ها مشرکت داشته و فرزندانشان را به فراگیری آموزش های تحصیلی تشویق کرده اند. همچنین نهاد آموزش هر جامعه ای نیز برای تثبیت آموخته ها و تربیت انسان هایی سالم، به مشارکت فعال خانواده نیاز دارد. در ادامه با تعدادی از راهکار های مشارکت والدین و نهاد آموزش آشنا می شویم.
راهکار های مشارکت والدین و نهاد آموزش
ارتباط با مدرسه: مشارکت والدین با مدرسه میتواند به ایجاد رابطه ای سازنده بین والدین و مدرسه کمک کند. این مشارکت همچنین در روند افزایش انگیزشی تحصیلی فرزندان تاثیر خواهد داشت.
کمک به فرزندان در تکالیف: همکاری والدین در حین انجام تکالیف درسی می تواند در امر انجام تکالیف، تمرین ها و تثبیت آموخته های مدرسه نقش داشته باشد.
تشویق غیر مادی فرزندان: تشویق کودکان یکی از اساسی ترین راه های افزایش انگیزه تحصیلی فرزندان است. اما باید توجه داشت که هدف نهایی درونی شدن این انگیزه است. بهتر است پاداش جنسی غیر مادی داشته باشد تا منجر به انگیزه درونی برای فرزندان بشود. ارائه پاداش هایی مادی و البته قابل انتظار نتیجه ای جز کاهش انگیزش درونی فرزندان را به همراه ندارد.
آگاهی از وضعیت تحصیلی فرزندان: بهتر است که والدین از وضعیت و عملکرد های تحصیلی فرزندان آگاهی یابند و در نتیجه از نقاط ضعف و قوت تحصیلی فزندان خود به شناختی درست برسند. این شناخت درست به والدین کمک می کند که به استعداد های فرزند خود آگاهی یافته و او را به مسیر بالفعل کردن استعداد ها سوق دهند.
بحران کرونا و تغییر روند یادگیری
کرونا ویروسی است که حدود دو سال است در تمام جهان ریشه دوانده و جان انسان های بسیاری را گرفته است. بسیاری از مشاغل و فعالیت ها تحت تاثیر این ویروس قرار گرفته اند و تعطیل شده اند. در این بین ضربه ای که امر آموزش خورده است، پررنگ تر است. در ادامه به تبیین مشکلات آموزشی ناشی از بحران ویروس کرونا می پردازیم.
نقش والدین در آموزش مجازی |کرونا و امر آموزش
محیط های آموزشی علاوه بر نقش آموزش درسی نقش آموزش مهارت های زندگی را نیز بر عهده دارند که یکی از مهم ترین آن ها آموزش مهارت های اجتماعی است. همچنین گروه های دوستی که در این محیط ها ایجاد می شوند بسیار مهم و تاثیر گذار در روند زندگی و شکل گیری انواع تیپ های شخصیتی افراد است.
متاسفانه با شیوع کرونا این بیماری بر این بخش از جامعه نیز سایه انداخت و منجر به تعطیلی موقت این محیط ها شده است. حال سوال اصلی این است. در حالی که نوع آموزش تغییر کرده است، چگونه می توان به گونه ای عمل کرد که دانش آموزان کمترین آسیب ممکن را در حوزه های مختلف از این تغییر بخورند؟
آموزش مجازی و مشکلات آن
متاسفانه به دلیل عدم آمادگی و آگاهی، با شیوع کرونا امر آموزش در کشور های مختلف از نوع متداول حضوری به غیر حضوری و به اصطلاح مجازی تغییر کرد. در ادامه با پیامد هایی که این تغییر ناگهانی با خود داشته است بیشتر آشنا می شویم.
1-افت شدید یادگیری و انگیزه تحصیلی
در امر آموزش یکی از مهم ترین بحث ها، بحث یادگیری حضوری و جمعی است. متاسفانه از زمان شیوع ویروس کرونا و تعطیلی محیط های حضوری آموزشی، می توان گفت تمام جنبه های آموزشی شکل غیر حضوری به خود گرفته است. در این بین ایران نیز مثل بسیاری از کشور های دیگر با افت شدید یادگیری و انگیزه در دانش آموزان مواجه شده است که یکی از دلایل عمده این امر مجازی شدن و از بین رفتن فضای گروهی حضوری آموزش است.
2-عدم دسترسی تمام خانواده ها به امکانات آموزش مجازی
بسیاری از خانواده ها توانایی فراهم کردن شرایط و امکانات مناسب مورد نیاز برای آموزش مجازی فرزندان خود را در اختیار ندارند. به خصوص با مشکلات اقتصادی ناشی از کرونا، هزینه های آموزش مجازی نیز خود مشکلی دیگر است. همچنین شرایطی نظیر کند بودن، پر هزینه بودن، عدم آنتن دهی در برخی از مناطق و...، همگی می توانند بهره مندی از آموزش های مجازی را با چالش مواجه می کند. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه بهتر شدن آموزش مجازی کلیک کنید.
3-عدم آشنایی دانش آموزان و معلمان با آموزش مجازی
یکی دیگر از مشکلات عمده آموزش مجازی، عدم آگاهی معلمین و دانش آموزان نسبت به آموزش مجازی و نرم افزار های مرتبط با آن است. در حقیقت بسیاری از معلمین با استفاده از ابزار های سنتی امر تدریس را انجام می دهند و تغییر ناگهانی روند آموزش آن ها را مجبور کرده است که در بستر اینترنت و نرم افزار های مرتبط با آن به ادامه تدریس بپردازند. این در حالی است که بسیاری از آن ها به دلایل مختلف آگاهی و توانایی کافی را در این زمینه ندارند. همین مسئله تدریس را برای آنان و یادگیری را برای دانش آموزان بسیار سخت می کند. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه تکنیک های یادگیری سریع کلیک کنید.
4-نقش والدین در آموزش مجازی |عدم ارتباط مستقیم
در کلاس های حضوری تسلط معلمین چه در زمینه درسی و چه در سایر زمینه ها بر دانش آموز تا حدود زیادی کامل است. در حالی که در امر آموزش مجازی هیچگونه ارتباط مستقیمی نه تنها بین معلمین و دانش آموزان، بلکه بین خود دانش آموزان نیز برقرار نیست. بنابراین همین مسئله در روند آموزش و ارزشیابی ها آموزشی اثر سوء می گذارد. متاسفانه تقلب در ارزشیابی های آموزشی مجازی به صورت گسترده تری افزایش می یابد و به همین دلیل نمی توان به این ارزشیابی ها اعتماد داشت. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه مهارت ارتباط موثر با دیگران کلیک کنید.
5-فشار شدید و اصلی بر خانواده
به نظر می رسد در زمان حال فشار اصلی آموزش مجازی بر رو دوش خانواده ها است. چرا که این خانواده است که آگاهی بهتری نسبت به اهمیت تحصیل فرزندان خود دارند و هنگامی که کاستی های آموزش مجازی را مشاهده می کنند، خود احساس وظیفه می کنند. با این حال والدین نیز نمی توانند به خوبی از پس جبران کاستی های آموزش مجازی بر آیند. دلیل اصلی این امر نیز تغییر برخی از مسائل علمی و روش های آموزشی است که والدین به دلیل نداشتن تخصص و تجربه، در روند تدریس به فرزندان خود دچار مشکلات جدی می شوند. در همین زمینه شما میتوانید از مشاوره خانواده نیز کمک بگیرید.
نقش والدین در آموزش مجازی
شاید گفته شود که والدین چه کمکی می توانند در امر آموزش مجازی فرزندان خود بکنند؟ به خصوص که مشکلات اقتصادی و عدم داشتن وقت کافی امکان همکاری والدین را بسیار محدود می کند. با این حال نمی توان نقش والدین را در آموزش مجازی نفی کرد. چرا که تنها روش آموزش تغییر کرده است نه کل ماهیت آموزش.
قبل از شیوع کرونا والدین با شروع مدارس برنامه ریزی مشخصی داشتند و فشار کمتری را احساس می کردند. اما امروزه والدین باید زمان بیشتری را برای امور تحصیلی فرزندان خود بگذارند و با شیوع کرونا و اضطراب ناشی از آن با فشار بیشتری رو به رو شدند. مهمترین نقش های والدین عبارتند از: برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه تخلیه روانی کلیک کنید.
نقش والدین در آموزش مجازی |نقش والدین
فراهم کردن ابزار لازم: با این که اوضاع ضعیف اقتصادی امکان تحصیل را با مشکلات جدی مواجه می سازد اما با این حال اولین نقش اساسی والدین تهیه حداقل امکانات لازم برای آموزش مجازی فرزندان است. تهیه لپ تاب، تلفن همراه، خرید اینترنت و..، نمونه هایی از تهیه امکانات برای آموزش مجازی فرزندان است.
افزایش سواد رسانه ای فرزندان: هنگامی که کسی از ابزاری استفاده می کند باید از ویژگی های آن ابزار و در عین حال طرز استفاده از آن آگاهی نسبی را داشته باشد. استفاده از بستر های مجازی نیز به آشنایی از آن نیاز دارد. همچنین والدین بهتر است که به فرزندان خود مرز های اینترنت را بیاموزند تا از وقوع مسائل حاشیه ای و مخرب، جلوگیری شود.
نظارت بر انجام تکالیف در منزل: والدین در زمان کنونی بهتر است نظارت خود بر انجام تکالیف فرندان را افزایش دهند. چرا که به دلیل کاهش انگیزه، بسیاری از دانش آموزان تکالیف خود را به درستی انجام نمی دهند و در نتیجه با عدم یادگیری درست مواجه می شوند. نظارت مناسب والدین این احساسات را در آن ها تقویت می کند که چیزی جر شیوه آموزش تغییر نکرده است و آن ها باید تکالیف خود را انجام دهند.
نظارت فرزندان در زمان برگزاری ارزشیابی های مجازی: با توجه به این که امر آموزش دارای یک سلسله مراتب برای نتیجه بخشی بهتر است، در زمان برگزاری آزمون های مجازی بهتر است که والدین بر فرزند خود نظارت داشته باشند تا او ارزشیابی های خود را به شیوه درست آن انجام دهد.
برخی دیگر از نقش های والدین
ارتباط موثر با عوامل مدرسه در جهت مشارکت آموزش: وجود ارتباط مناسب بین معلم و والدین نه تنها به والدین در امر مشارکت آموزشی بهتر کمک می کند، بلکه برای دانش آموز نیز احساس خوبی را به همراه دارد. همچنین والدین با آگاهی از روند تحصیلی فرزندان خود، به درک بهتری از نقاط قوت و نقاط ضعف تحصیلی او می رسند.
مراقبت فرزندان در برابر آسیب های فضای مجازی: والدین به خوبی به دو پاره بودن اینترنت واقف هستند. بنابراین برای جلوگیری از وقوع هر آسیب احتمالی، بهتر است که برای آنان زمان هایی را مشخص کنند و با توجه به سن کم تر آن ها برای فعالیت آن ها محدودیت بگذارند. تمامی این فعالیت در هدف بهره مندی بهتر از فضای مجازی چه در امر آموزش و چه در سایر امور است؛ اما با توجه به استفاده ضروری از بستر مجازی، بهتر است که امکان آسیب را به حداقل رساند.
تقویت مهارت های زندگی و حس مسؤلیت پذیری: با توجه به این که در شرایط قرنطینه، دانش آموز از فعالیت های گروهی لازم برای تقویت بسیاری از مهارت های زندگی خود محروم می شود، بهتر است که والدین آن ها را ترغیب به انجام این فعالیت ها با خودشان بکنند. به طور مثال در بازه هایی که زمان استراحت آن ها است، با آن ها صحبت کنند، با آن ها بازی کنند، وعده های غذایی را با آن ها بخورند وسایر فعالیت ها.
سخن آخر
اگرچه آموزش مجازی برای دانش آموزان، به خصوص در پایه های نخست، یک چالش بزرگ است. اما اگر والدین به توانند در کنار فرزندان خود باشند، آنها میتوانند از این چالش به خوبی بگذرند. اگر شما هم در این زمینه مسئله ای دارید میتوانید موضوع را با روانشناسان زندگی در میان بگذارید.
منابع:
https://honarehzendegi.com/fa/The-role-of-parents-in-virtual-education
https://namnak.com/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%AF-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA.p57275
https://lorestan.iqna.ir/fa/news/3878818/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%AB%D8%B1-%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D9%81%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86
https://majazist.ir/1397/05/30/65869/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%AF-%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C/