روانکاوی اعتیاد

کمپ ترک اعتیاد اهواز کمپ، مرکز ترک اعتیاد اهواز کمپ : روانکاوی اعتیاد چیست و چگونه می تواند بر اعتیاد افراد تاثیر بگذارد؟ آیا به کمک درمان شناختی رفتاری میتوان اعتیاد افراد را متوقف نمود و به آنها کمک کرد؟ نقش روانکاوی اعتیاد در بهبودی از انواع اعتیاد ها چیست؟ کمپ ترک اعتیاد اهواز با جمع‌آوری اطلاعات دقیقی در رابطه با موضوع روانکاوی اعتیاد سعی کرده تا مطالب مهمی را در این زمینه در اختیار شما همراهان ارجمند قرار دهد. اگر تمایل دارید در این رابطه بیشتر بدانید لطفاً ما را تا انتهای این مقاله همراهی بفرمایید و در انتهای آن ما را از نظرات و پیشنهادات تان مطلع بفرمایید.

روانکاوی اعتیاد یکی از نظریه های اصلی و زیربنایی در علم روانشناسی اعتیاد می باشد. این نظریه در مورد نحوه بروز و ابتلا به انواع اختلالات روانی، علائم و روند درمان آن ها صحبت می کند و مطالب مهمی را در اختیار روانشناسان قرار می‌دهد. مهمترین مفاهیمی که در نظریه روانکاوی وجود دارند عبارتند از :

• خودآگاهی
• ناخودآگاهی
• مراحل رشد جنینی

در حقیقت بسیاری از روانشناسان با استفاده از این مفاهیم برای تشریح انواع گرایشات و نحوه ابتلا به اعتیادها استفاده می کنند. در ادامه به تشریح و توضیح هرکدام از این مطالب خواهیم پرداخت.

روانکاوی اعتیاد از منظر مراحل تکامل جنسی

در روانکاوی اعتیاد، نظریه مراحل رشد جنسی در انسان توسط فروید تعریف شد که مراحل رشد دهانی، مقعدی، آلتی، نهفته و تناسلی را در دوره های مختلف سنی مورد بررسی قرار داد و مفاهیم بسیاری در این رابطه را ارائه نمود. طبق تعریف، هویت جنسی افراد از همان دوران کودکی شکل می‌گیرد و به تدریج تثبیت می گردد. فروید این مراحل را تشریح می‌کند و عنوان می دارد که در هر دوره سنی انرژی روانی بر یک منطقه از بدن افراد متمرکز می گردد. هر مرحله ای دارای بحران های مرتبط با خود است و اگر مسائل مرتبط با آن به درستی حل و فصل نگردند انرژی روانی افراد در آن مرحله باقی می‌ماند و در گذر زمان برای پیوستن به مراحل بعدی دچار مشکل خواهد شد. در حقیقت روانکاوی اعتیاد نماد حل شدن تعارضات مرحله دهانی در افراد می باشد.

بازگشت به مرحله دهانی

مرحله دهانی اولین مرحله از رشد روانی جنسی افراد است که تقریباً  از تولد تا ۱۸ ماه اول زندگی را در بر می‌گیرد. در حقیقت انرژی روانی افراد در این مرحله بر دهان و نواحی اطراف آن متمرکز است زیرا نیازهای نوزاد در این دوره بیشتر از طریق مکیدن پستان مادر و نوازش شدن صورت برآورده می گردد. در حقیقت اگر نیازهای جسمانی و عاطفی نوزاد در این مرحله به میزان کافی ارضا نشود و یا برعکس مادر در برآورده کردن آنها از خود افراط نشان دهد، کودک در این مرحله باقی مانده و روند رشد او با اختلال مواجه خواهد شد.

این مشکل تا بزرگسالی همراه فرد خواهد بود و می‌تواند خود را به روش‌های مختلف بروز دهد، اما روانکاوان معتقدند افرادی که در بزرگسالی بیش از حد به نیازهای دهانی اهمیت میدهند، در حقیقت در مرحله اولیه زندگی خود باقی مانده اند و در حال نشان دادن تعارض های درونی مربوط به این دوره هستند. می‌توان گفت که بازگشت و یا باقی ماندن در مرحله دهانی می تواند به اشکال مختلف در زندگی افراد بروز نماید که برخی از آنها عبارتند از :

• غذا خوردن زیاد افراطی
• علاقه زیاد به نوشیدن
• سیگار کشیدن
• مصرف الکل

روانکاوی اعتیاد؛ تعارضات میان ساختار های روانی

طبق تعریف فروید، ساختار روانی انسان دارای سه سطح می باشد که عبارتند از نهاد، خود و فراخود. سطح “نهاد” که از بدو تولد همراه فرد میباشد، دائماً نیازها و غرایز ابتدایی را به ما یادآوری می کند. اما با پیشرفت در مسیر رشد سطح “خود” در ما شکل می‌گیرد و ما برای ارضای نیازهای نهاد به واقعیات موجود در محیط توجه می کنیم. در ادامه مسیر تکامل درونی انسان، تمامی ارزش‌های اخلاقی و وجدان ما در بخش “فرا خود” شکل می گیرد و به وجود می آید. اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که وجود تعارض میان این سه ساختار می تواند زمینه بروز اختلالات رفتاری نظیر اعتیاد را در اشخاص ایجاد نماید.

اعتیاد و غلبه نهاد بر سایر ساختارهای روانی

اگر فردی دارای والدین سختگیری باشد که دارای ارزشهای اخلاقی سختگیرانه‌ای هستند و شرایطی را برای او به وجود آورند که وجدانش دائماً تحت تاثیر فشارهای روانی و احساس گناه باشد، سطح فرا خود همواره به سطح نهاد فشار آورده و منجر به احساس اضطراب شدید درونی می گردد. در این میان سطح “خود” تلاش می کند تا نقش میانجی گر این درگیری ها را بازی نماید و به شکلی ایجاد تعادل کند، اما اگر خود در این فرایند شکست بخورد فشارهای زیاد ممکن است فرد را در سر دوراهی قرار بدهد.

در چنین شرایطی فرد تسلیم وجدان خود خواهد شد و یا کاملا آن را کنار گذاشته و به سمت کسب لذتهای آنی و رفع نیازهای “نهاد” خواهد رفت. افرادی که راه دوم را انتخاب می کنند ممکن است در معرض ابتلا به اعتیاد قرار بگیرند. در حقیقت افراد به اعتیاد پناه می‌برند تا اضطراب های خود را فراموش کرده و از قید و بندهایی که دائماً آن‌ها را تحت فشار می‌گذارد رها شوند.

درمان اعتیاد در روانکاوی اعتیاد

روانکاوی اعتیاد یک رویکرد در علم روانشناسی است که توسط زیگموند فروید پایه‌گذاری شده است که در آن از روش خاصی تحت عنوان تداعی آزاد برای درمان بیماران استفاده می شود. در حقیقت تداعی آزاد به معنای صحبت کردن بدون هرگونه سانسور میباشد که باعث میشود درمانگر با ذهن ناخودآگاه مراجعه کننده خود ارتباط برقرار کرده و با تفسیرهایی که ارائه می‌کند بینش جدیدی از زندگی را در اختیار فرد قرار دهد. اما امروزه پیروان مکتب فروید از رویکردهای جدیدتری برای درمان و روانکاوی استفاده می کنند. هنوز بسیاری از مبانی نظری فروید استفاده می شود، با این تفاوت که روش درمانی متفاوتی برای افراد اتخاذ می گردد.

در حقیقت روان تحلیلگر های نوین تلاش می کنند تا نقش فعال تری در درمان افراد داشته باشند. به طور مثال در رویکرد روان پویشی درمانگر تنها به عنوان یک متخصص پشت سر بیمار نمی نشیند، بلکه درمانگران سعی می‌کنند ارتباطی رودررو با بیمار خود را برقرار کرده تا تعارض های حل نشده در زندگی فرد را جستجو و کاوش کنند. می‌توان گفت که روانکاوی اعتیاد برای معتادانی که دچار اختلالات شخصیتی مزمن هستند و درگیر مشکلات حل نشده در گذشته خود می باشند، بسیار مناسب است و می‌تواند به آن‌ها در حل ریشه‌ای مشکلات درونی کمک نماید. هنگامی که افراد به درستی ریشه‌های اعتیاد خود را شناسایی می‌کنند می‌توانند به درمان پایدار و موفقیت دست یابند.

هیپنوتیزم تراپی در روانکاوی اعتیاد

از گذشته استفاده از هیپنوتیزم تراپی در درمان انواع اختلالات روانشناختی وجود داشته است. فروید یکی از معروف ترین افرادی است که از این روش استفاده میکرده است. در حال حاضر نیز از این روش برای ترک اعتیاد به سیگار، الکل و انواع مواد مخدر دیگر ممکن است استفاده شود. در این روش درمان گران تلاش می‌کنند تا فرد را در حالت نیمه هوشیار قرار داده و تکانه های اصلی و موثر در گرایش به مواد مخدر را مورد کاوش قرار دهند.

از طرف دیگر افرادی که دارای تلقین پذیری بیشتری هستند، می توانند بهره بیشتری از این روش ببرند و با القای درمانگر به مرور تمایل خود را به مصرف مواد از دست بدهند. اما نکته مهم این است که امروزه استفاده از روش هیپنوتیزم به عنوان یک روش اصلی برای درمان اعتیاد مورد استفاده قرار نمی گیرد و روش های دیگری مانند رویکرد شناختی رفتاری در اولویت هستند و از روش هیپنوتیزم تراپی به عنوان یک گزینه مکمل در فرایند ترک اعتیاد استفاده می گردد.

مقایسه روانکاوی با سایر روش ها

امروزه درمان های متنوع دیگری برای ترک اعتیاد مورد استفاده قرار می گیرد که نسبت به روانکاوی از کارایی بیشتری برخوردار هستند. برخی از این روش ها می توانند به افراد کمک کنند تا با موفقیت بیشتری اعتیاد خود را متوقف کرده و به روند درمان و بهبودی بپردازند، برخی از این روش ها عبارتند از :

• مصاحبه انگیزشی
• روان درمانی فردی
• گروه درمانی
• خانواده درمانی

درمان شناختی رفتاری که امروزه به طور گسترده ای در درمان انواع اختلالات روانشناختی مورد استفاده قرار می گیرد، می تواند افکار فرد را به عنوان منشأ تمامی هیجانات و رفتارهای ناسالم تشخیص دهد و آنالیز نماید. در این روش درمانگر تلاش می‌کند تا افکار مرتبط با رفتارهای پرخطر را شناسایی کرده و آنها را به چالش بکشد تا به بیمار کمک شود تا افکار سالم تری را با آنها جایگزین نماید.

همچنین ارائه راهکارهای رفتاری می ‌تواند به افراد کمک کرده تا بر مسائلی نظیر وسوسه که در مسیر ترک اعتیاد می توانند مانع پیشرفت افراد می شود، غلبه کرده و به پرهیزی پایدار دست یابند. در این روش ها استفاده از روش های مرتبط با روانکاوی اعتیاد می تواند به درمان اعتیاد به عنوان یک گزینه کمکی عمل نماید و اثرات درمانی را برای افراد افزایش داده و به آنها کمک کند تا با سهولت بیشتری مسیر بهبودی خود را بپیمایند.

سوالات متداول

عزیزان و همراهان ارجمند برای دریافت خدمات مشاوره روانشناسی اطلاعات بیشتر و اخذ مشاوره ترک اعتیاد در زمینه بستری نمودن فرد معتاد در یکی از مراکز همکار مرکز مشاوره روانشناسی اهواز کمپ لطفاً با مشاورین ما تماس حاصل فرمایید.

سرفراز باشید …