قلمکاری روی پارچه در دسته هنرهای اصیل ایرانی به شمار می‌رود که به عنوان یک هدیه و سوغاتی نیز می‌تواند گزینه انتخابی مناسبی باشد. ایرانی‌ها دوست دارند که روی هر وسیله‌ای چه تزئینی و چه کاربردی نقوشی را طراحی و رنگ‌آمیزی کنند تا به آن شیء بی‌روح رنگی از حیات را ببخشند. به همین دلیل است که هنر نقاشی کردن روی اشیای مختلف از دیرباز در این سرزمین وجود داشته است.
قلمکاری بر همین اساس به وجود آمد و به دلیل اینکه هنرمند از نقش‌ها و طرح‌های جذابی برای زیباتر کردن پارچه استفاده می‌کند، باعث شده که امروزه فعالیت در این زمینه هنری مورد توجه و علاقه بسیاری از هنردوستان قرار بگیرد.
آشنایی با پارچه های قلمکار و نگاهی به تاریخچه آن
هنر قلمکاری یا چیت‌سازی به هنری گفته می‌شود که هنرمند روی پارچه نقوش مختلفی را چاپ کرده یا نقش می‌زند. ریشه واژه قلمکاری متعلق به زبان فارسی است و این معنی را می‌دهد که هنرمند با استفاده از قلم یک کار هنری جذابی را انجام می‌دهد.
متأسفانه در مورد زمان دقیق شکل‌گیری این هنر و اینکه توسط چه کسی پایه‌گذاری شده، اطلاعات دقیقی در دست نیست. باید بدانید که روش‌های چاپ روی پارچه مانند: «چاپ قلمکار، چاپ باتیک و چاپ دستی» در کشورهای دیگر نیز رواج داشته است. برخی از باستان‌شناسان و پژوهشگران هنر، سابقه چاپ کردن روی پارچه به روش باتیک را به دو هزار سال قبل نسبت می‌دهند و سرمنشأ آن را کشور اندونزی می‌دانند.
این هنر در کشور اندونزی همچنان رواج دارد و در گوشه و کنار این کشور هنرمندان مختلفی هستند که کار چاپ باتیک را انجام می‌دهند و شگفتی می‌آفرینند. متأسفانه در زمینه نقاشی کردن روی پارچه و چاپ آن تحقیقات دقیقی انجام نشده است. طبق منابع به دست آمده این‌گونه به نظر می‌رسد که درج نقوش روی پارچه در دوره اشکانی آغاز شد، چون در آن دوره پارچه‌های ساده ابریشمی از چین وارد شده بودند و این امکان در اختیار هنرمندان قرار گرفت که پارچه‌های ساده را زیباتر کنند. در سایر دوره‌های تاریخی نیز این هنر فراز و نشیب‌های زیادی را پشت سر گذاشته است.
نقش جغرافیایی ایران در گسترش قلمکاری
به طور کلی محققان تاریخ هنر بر این باورند آن چیزی که باعث شده هنر قلمکاری در ایران شکل بگیرد و در این سرزمین ماندگار شود به موقعیت جغرافیایی این سرزمین مربوط می‌شود. ایران دسترسی خوبی به آسیای میانه و دریای مدیترانه دارد و همین موضوع باعث شده که تبادلات فرهنگی و هنری زیادی در این سرزمین شکل بگیرد. این تبادلات باعث شد که پارچه‌های مخصوصی از کشورهای مختلف به ویژه چین به ایران وارد شوند. این موضوع مهم به خصوص در زمان مغول و با افزایش درخواست آن‌ها برای منقوش کردن پارچه‌ها به سبک هنر چینی، افزایش یافت.
نقاشان و نساجان ایرانی طرح‌های چینی را الگو قرار دادند و تا مدت‌ها با آن سبک‌ها به خلق اثر پرداختند.
