فیض زیارت امام رضا(علیه السلام)

مرحوم شیخ عباس قمی در وقایع الایام و مفاتیح الجنان در فضیلت ماه ذی القعده و به خصوص روز زیارتی امام رضا علیه السلام می نویسد:
بدان که این ماه اول ماههای حرام است که حق تعالی در قرآن مجید ذکر فرموده و آنها ذی القعده و ذی الحجه، محرم و رجب است که در اسلام معظم و مکرم بوده اند و سید ابن طاووس روایتی نقل کرده که ذی القعده محل اجابت دعاست در وقت شدت و در روز یکشنبه این ماه نمازی با فضیلت بسیار از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم روایت کرده که مجملش آن است که هر که آنرا به جا آورد توبه اش مقبول و گناهش آمرزیده شود و خصماء او در روز قیامت از او راضی شوند و با ایمان بمیرد و دینش گرفته نشود و قبرش گشاده و نورانی گردد و والدینش از او راضی گردند و مغفرت شامل حال والدین او و ذریه او گردد و توسعه رزق پیدا کند و ملک الموت با او در وقت مردن مدارا کند و به آسانی جان او بیرون شود.

روایت شده که هر که در یکی از ماههای حرام سه روز متوالی که پنجشنبه و جمعه و شنبه باشد روزه بگیرد ثواب 900 سال عبادت برای او نوشته شود.

علامه ی مجلسی می گوید :
زیارت حضرت رضا علیه السلام در روزهای مقدس اسلامی افضل است ؛ خصوصا روزهایی که اختصاص به آن حضرت دارد. مثل روز ولادت (11 ذی القعده) و روز شهادت آن حضرت (مطابق مشهور آخر ماه صفر) سپس از کتاب اقبال مرحوم سید بن طاووس استحباب زیارت آن حضرت را در روز 23 ذی القعده (طبق روایتی روز شهادت آن حضرت) نیز نقل می کند و در پایان می نویسد : استحباب زیارت آن حضرت در ماه رجب گذشت (بحار الانوار جلد 99 صفحات 43 و 44) . مرحوم محدث قمی روز 25 ذی القعده را نیز به این موارد ضمیمه کرده است.

قال سیدبن طاووس فی الاقبال:
و رایت فی بعض تصانیف اصحابنا العجم رضوان الله علیهم، انه یستحب ان یزار مولانا الرضا علیه السلام یوم ثالث وعشیرین من ذی القعده، من قرب او بعید. ببعض زیارته المعروفه او بما یکون کالزیاره من الروایه بذلک.

صلوات خاصه حضرت:

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى عَلِىِّ بْنِ مُوسَى الرِّضَا الْمُرْتَضَى الاِْمامِ التَّقِىِّ النَّقِىِّ وَحُجَّتِکَ عَلى مَنْ فَوْقَ الاَْرْضِ وَمَنْ تَحْتَ الثَّرى الصِّدّیقِ الشَّهیدِ صَلوةً کَثیرَةً تآمَّةً زاکِیَةً مُتَواصِلَةً مُتَواتِرَةً مُتَرادِفَةً کَاَفْضَلِ ما صَلَّیْتَ عَلى اَحَدٍ مِنْ اَوْلِیآئِکَ: خدایا درود فرست بر على بن موسى الرضا آن امام پسندیده با تقواى پاک و حجت تو بر هر که روى زمین و هر که در زیر زمین است آن راستگوى شهید درودى بسیار و تام و تمام و پاکیزه و پیوسته و پى در پى و دنبال هم مانند بهترین درودى که مى فرستى بر یکى از دوستانت

زیارت مختصر امام رضا علیه السلام :

اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وَلِىَّ اللَّهِ وَابْنَ وَلِیِّهِ اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا حُجَّةَ اللَّهِ وَابْنَ حُجَّتِهِ اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا اِمامَ الْهُدى وَالْعُرْوَةَ الْوُثْقى وَرَحْمَةُ اللَّهِ وَبَرَکاتُهُ اَشْهَدُ اَنَّکَ مَضَیْتَ عَلى ما مَضى عَلَیْهِ آبآؤُکَ الطّاهِرُونَ صَلَواتُ اللَّهِ عَلَیْهِمْ لَمْ تُؤْثِرْ عَمىً عَلى هُدىً وَلَمْ تَمِلْ مِنْ حَقٍّ اِلى باطِلٍ وَاَنَّکَ نَصَحْتَ لِلَّهِ وَلِرَسُولِهِ وَاَدَّیْتَ الاَْمانَةَ فَجَزاکَ اللَّهُ عَنِ الاِْسْلامِ وَاَهْلِهِ خَیْرَ الْجَزآءِ اَتَیْتُکَ بِاَبى وَ اُمّى زآئراً عارِفاً بِحَقِّکَ مُوالِیاً لاَِوْلِیآئِکَ مُعادِیاً لاَِعْدآئِکَ فَاشْفَعْ لى عِنْدَ رَبِّکَ

اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا مَوْلاىَ یَا بْنَ رَسُولِ اللَّهِ وَرَحْمَةُ اللَّهِ وَبَرَکاتُهُ اَشْهَدُ اَنَّکَ الاِْمامُ الْهادى وَالْوَلِىُّ الْمُرْشِدُ اَبْرَءُ اِلَى اللَّهِ مِنْ اَعْدآئِکَ وَاَتَقَرَّبُ اِلَى اللَّهِ بِوِلایَتِکَ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْکَ وَرَحْمَةُ اللَّهِ وَبَرَکاتُهُ

سلام بر تو اى ولى (و نماینده ) خدا و فرزند ولى او سلام بر تو اى حجت خدا و فرزند حجت او سلام برتو اى پیشواى هدایت و رشته محکم حق ، و رحمت خدا و برکاتش نیز بر تو باد گواهى دهم که تو به همان راهى رفتى که پدران پاکت بدان راه رفتند درودهاى خدا بر ایشان باد اختیار نکردى کورى (گمراهى ) را بر هدایت و تمایل نگشتى از حق بسوى باطل و تو براستى خیرخواهى کردى براى خدا و پیامبرش و پرداختى امانت را پس خداوند پاداشت دهد از دین اسلام و مسلمانان به بهترین پاداش ، آمده ام پدرم و مادرم به فدایت به درگاه تو براى زیارت با معرفت به حق تو و دوستدارم دوستانت را و دشمنم با دشمنانت پس شفاعت کن از من در نزد پروردگارت

سلام بر تو اى مولا و سرور من اى فرزند رسول خدا و رحمت خدا و برکاتش بر تو باد گواهى دهم که توئى امام راهنما و سرپرست با رشد و هدایت بیزارى جویم بدرگاه خداوند از دشمنانت و تقرب جویم بدرگاه خدا بوسیله دوستى تو درود خدا و رحمت خدا و برکاتش بر تو باد.

توصیه آیت الله بهجت برای زیارت امام رضا (ع)
زیارت شما قلبی باشد. در موقع ورود اذن دخول بخواهید، اگر حال داشتید به حرم بروید. هنگامی که از حضرت رضا(ع) اذن دخول می‌طلبید و می‌گویید: « أأدخل یا حجة الله: ای حجت خدا، آیا وارد شوم؟ » به قلبتان مراجعه کنید و ببینید آیا تحولی در آن به وجود آمده و تغییر یافته است یا نه؟ اگر تغییر حال در شما بود، حضرت(ع) به شما اجازه داده است. اذن دخول حضرت سیدالشهدا (ع) گریه است، اگر اشک آمد امام حسین(ع) اذن دخول داده‌اند و وارد شوید.
 
اگر حال داشتید به حرم وارد شوید. اگر هیچ تغییری در دل شما به وجود نیامد و دیدید حالتان مساعد نیست، بهتر است به کار مستحبی دیگری بپردازید. سه روز روزه بگیرید و غسل کنید و بعد به حرم بروید و دوباره از حضرت اجازه ورود بخواهید.
 
زیارت امام رضا (ع) از زیارت امام حسین(ع) بالاتر است، چرا که بسیاری از مسلمانان به زیارت امام حسین(ع) می‌روند. ولی فقط شیعیان اثنی‌عشری به زیارت حضرت امام رضا (ع) می‌آیند.

علت نام گذاری

علت نامگذاری روز ۲۳ ذی القعده به نام روز مخصوص زیارت امام رضا (ع) دلایل زیادی دارد که از جمله به روایت برخی مصادف با شهادت امام رضا (ع) است، برخی دیگر نیز به نقش اثرگذار و برجسته امام رضا (ع) در مرو به عنوان یکی از کانون‌های نشر حقایق اسلامی تأکید دارند.

سیدبن‌ طاووس در اقبال الاعمال، می‌نویسد: «در بعضی از کتاب‌های علمای شیعه، دیدم که مستحب است در روز ۲۳ ذی‌القعده از راه دور و نزدیک امام رضا علیه‌السلام را زیارت کرد.»

سید بن طاوس روایت مورد استناد در این‌باره را نقل نمی‌کند. اما طبق کلام ایشان، روز ۲۳ ذی‌القعده روز مخصوص زیارتی امام رضا نام گرفت. شیخ عباس قمی نیز بر اساس کلام سید، زیارت امام هشتم در این روز را سنّت دانسته است.

چرا ۲۳ ذی القعده را روز زیارتی مخصوص امام رضا(ع) می‌نامند؟

مصادف با روز ۲۳ ذی القعده، شما می‌توانید پاسخ چرایی به نامگذاری این روز را به زیارت مخصوص امام رضا (ع) در زیر بخوانید.

به گزارش خبرگزاری برنا از مشهد، در هر زمان و مکانی که هستیم باید فرصت را برای زیارت قبور ائمه اطهار (ع) غنیمت شماریم، فرصتی که شاید فقط یکبار نصیبمان می شود و سالها دوباره باید انتظار زیارت بکشیم. از بزرگان دینی ما سفارش بسیاری بر زیارت عتبات عالیات و حرمین شریفین امام رضا (ع) و حضرت معصومه (س) شده است. چه خوب است که زیارت آن حضرت در چهارچوب این قاعده کلی در ساعت‌های خاص مانند ثلث آخر شب، قبل از اذان صبح، بین الطلوعین، شب جمعه و ... که مؤثرتر است، انجام شود. با این حال رفتن به زیارت آن حضرت در این زمان‌های خاص تأکید شده است.

البته باید در نظر داشت که روزهای خاصی نیز وجود دارد که زیارت قبور امامان شریفمان تاکید شده است، در باب امام رضا (ع) چند روز ویژه مانند ولادت، شهادت، بیست و سوم و بیست و پنجم ذی القعده، ماه رمضان و ماه رجب سفارش شده است.

حجت الاسلام والمسلمین سید جواد موسوی هوایی سخنران و کارشناس مسائل دینی - قرآنی در گفتگو با خبرنگار گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ درباره ثواب زیارت به ویژه زیارت حضرت علی ابن موسی الرضا علیه السلام گفت: آنچه که نسبت به زیارت اهل بیت علیهم السلام در آیات قرآن کریم وارد شده، آن است که هر فرد در کنار بزرگان و امامانی قرار بگیرد که آن‌ها اتصالشان به خداوند متعال قوی‌تر از دیگران است و رعایت و رفتارشان نسبت به حریم الهی بیشتر از دیگران است. در قرآن، آیات بسیاری درباره راه های انسانیت آمده است، که به  همین منظور در کنار اولیای خدا بودن  از دو منظر فطری و وجدانی برای ما ضرورت دارد. درواقع اگر کسی بخواهد مسیر انسانیت را بپیماید باید حتما با یکی از اولیای الهی ارتباط برقرار کند.

وی ادامه داد: باید در نظر داشت که اهل بیت علیهم السلام حتی پس از وفاتشان همچنان هدایتگر شیعیان خود هستند. به همین منظور در مکتب ما ارتباط با ائمه اطهار علیهم السلام ضرورت دارد. البته این ارتباط صرفا در زمان حیات معصوم (ع) نیست، بلکه این رابطه در هنگام شهادتشان نیز شکل می گیرد، چرا که در طول زمان حیات این بزرگواران به دلیل روح توانمند و اتصال قدرتمندی که به اشراقات الهی داشتند، توانستند پاسخگو ما باشند.

ثواب زیارت امام رضا(ع)

این سخنران و کارشناس علوم دینی - قرآنی با اشاره به ثواب زیارت امام رضا علیه السلام، بیان کرد: در بیش از 25 روایت از پیامبر اکرم (ص) آمده که برای رفع مشکلات خود به مزار پدر ومادر خود بروید و از آنها بخواهید که در حقتان دعا کنند، حالا همین دعا کردن وقتی در جایگاه امامان معصوم علیه السلام صورت می گیرد، اجابت آن چندین برابر می شود، به همین منظور در ثواب زیارت های ائمه اطهار علیهم السلام استجابت دعا وارد شده است. «حضرت رضا علیه السلام فرمودند که شما در مشکلات خود از ما کمک بخواهید، چراکه اگر مشکلی برای ما رقم بخورد ما از مادرمان حضرت فاطمه (س) استعانت می جوییم.» درواقع ارتباط با معصومین یک ارتباط سازنده است، از امام جواد علیه السلام نقل شده: «زیر گنبدی که پدرم دفن شده است، دعا کنید، زیراکه در آن منطقه قطعه ای از بهشت است و چون در بهشت دعای مومنان مستجاب است، زیر گنبد امام رضا علیه السلام نیز دعا به اجابت می رسد.

حجت الاسلام موسوی هوایی با اشاره به فلسفه زیارت و فضیلت آن، اظهار کرد: فلسفه زیارت برای ما جدای از آن که  تقرب به خدا می آورد، بسیاری از  صفات ما را تغییر می دهد و ما را به سمت و سوی امامان و فضیلت های الهی سوق می دهد.
بهتر است چه روزهایی به زیارت امام رضا (ع) برویم؟

۱- یازده ذی القعده، روز ولادت

از مرحوم مجلسی نقل شده که زیارت امام رضا (ع) در تمام ایام و اوقات دارای فضل و شرف است، مخصوصا ایامی که به آن حضرت اختصاص دارد؛ مانند یازدهم ذی القعده روز ولادت، و آخر ماه صفر روز شهادت آن حضرت.

۲-بیست و سوم ذی القعده

ترجمه آنچه که سید بن طاووس در کتاب الإقبال بالأعمال الحسنه، در ذیل اعمال روز ۲۳ ذی القعده آورده چنین است که: در بعضی از کتاب‌های دانشمندان غیر عرب دیده ام که زیارت امام رضا (ع) در روز ۲۳ ذی القعده، از نزدیک یا دور، به وسیله یکی از زیارات معروف یا آنچه که شبیه زیارت است، مستحب است. البته باید یادآور شد که در روایتی، امام رضا (ع) در این روز به شهادت رسیده اند. از این رو زیارت امام، ثواب ویژه‌ای دارد.

۳- بیست و پنجم ذی القعده

شیخ عباس قمی در اهمیت زیارت امام در این روز می‌نویسد: میرداماد، در رسالة اربعه ایام خود در بیان اعمال روز دحوالارض فرموده: «زیارت حضرت رضا (ع) در این روز، بهترین اعمال مستحب و از آداب مورد تأکید است».

۴-اول یا ششم ماه رمضان

اول یا ششم ماه رمضان روزی است که با ولایتعهدی امام رضا (ع) بیعت شد.

سید بن طاووس دربارة روز ششم ماه رمضان می‌گوید: روایت شده است که در این روز دو رکعت نماز خوانده شود. در هر رکعت، یک بار سورۀ حمد و ۲۵ بار سورۀ اخلاص (توحید)، به جهت ادای حقوقی که مولای ما امام رضا (ع) بر ما در این روز دارد.  سپس مرحوم مجلسی در ذیل این فرمایش، متذکر می‌شود: مناسب است این نماز در روضۀ مقدس آن حضرت و بعد از زیارت ایشان، به جا آورده شود.

۵-ماه رجب

مطابق روایتی که در کتاب‌های معتبر شیعه، از قبیل: کافی، تهذیب الاحکام، کامل الزیارات و عیون اخبار الرضا گزارش شده است، امام جواد (ع) فرموده است که زیارت حضرت علی بن موسی الرضا (ع) از حج فضیلت بیشتری دارد.

شهید اول (محمد بن جمال مکی) می‌گوید: «زیارت امام رضا (ع) در ماه رجب از افضل اعمال است» مرحوم شیخ عباس قمی نیز می‌نویسد: «.. زیارت آن حضرت در ایام و اوقات شریف و مخصوص به آن حضرت، فضیلت بسیار دارد، خصوصاً در ماه رجب  ... و در روز اول ماه رجب».

سعادت زیارت

اما توسل به جلوه های تام الهی در میان خلق، اشکال متفاوتی دارد که هرکدام زیبایی و تاثیر خاص خود را دارند مانند: یاد آوری مصایب آن بزرگواران؛ بکاء و تباکی؛ حضور در مجلس ذکر آنان و بازگویی و استماع فضایل آن حضرات، اذکار و ادعیه و اعمال خاص جهت جلب توجه و عنایات آنان؛ صلوات؛ و …

اما یکی از زیباترین مصادیق توسل به پاکان درگاه دوست، «زیارت» قبور مطهر آنان است که به تنهایی معجونی از محبت و معرفت است و برای سالکان مسیر قرب و وصال حضرت حق، قوت و قوتی تام حاصل میکند.

قبول رنج زحمت زیارت اهل بیت ـعلیهم‌السّلام ـ ، بهترین توسل به درگاه آنان به حساب مى‌آید که علاوه بر این که تجدید میثاق ولایت و ارتباط عاطفى قلبى بین شخص با مولاى محبوب خویش به شمار مى‌رود، موجب فرو ریختن باران برکات معنوى و گشوده شدن درهاى رحمت الهى و دست یابى به خیر و برکت دنیا و آخرت براى زائر است. امام رضا ـعلیه‌السّلام ـ مى‌فرماید :

«اِنَّ لکُلِّ اِمامٍ عَهداً فى عُنُق اَولیائِه و شِیعَتِه و اَنَّ مِن تَمامِ الوَفاءِ بالعَهد و حُسنِ الأَداءِ، زیارهَ قُبورِهم، فَمَن زارَهم رَغبهً فى زیارَتِهم و تَصدیقآ بما رَغِبُوا فِیه، کان اَئِمَّتُهُم شُفعائَهم یَومَ القیامه.»[6] ؛ همانا براى هر امامى، عهدى بر گردن شیعیان و دوستداران او وجود دارد و از موارد اتمام وفاى به عهد و نیکوى اداى آن ]توسط شیعیان[، رفتن به زیارت قبور آنان است. پس هر کس که آنان را زیارت کند، به شرط آن که نسبت به این زیارت مشتاق باشد و آن را که چه امامانش بدان رغبت و توجه داشتند، تصدیق کند، امامان نیز شفیعان آنان در قیامت مى‌باشند.

همچنین از امام صادق «علیه السلام» نقل است: «کسی در زمان مرگ ما، قبرهای ما را زیارت کند، مانند کسی است که درزمان حیاتمان ما را زیارت کند»[7]
اختصاصات زیارت امام رضا علیه السلام

اما در میان ائمه اطهار علیهم السلام، مرقد مطهر امام رئوف علیه السلام و زیارت آن بزرگوار از امتیازات خاص و ویژگیهای بی نظیری برخوردار است. در اینجا به مناسبت روز 23 ذی القعده که روز زیارت مخصوص آن حضرت برشمرده شده است، به برخی از این ویژگیها اشاره میشود.

1. رهایی از آتش و دخول به بهشت

به تصریح روایات، وجود مبارک پیامبر اکرم ص دو نفر را از خاندان نور و برکت اهلبیت به عنوان بضعه خویش معرفی فرموده اند. یکی دختر نازنیشان، صدیقۀ کبری حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها، و دیگری حضرت امام علی بن موسی الرضا علیه السلام. حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمود:

«پاره ای از تن من در زمین خراسان دفن خواهد شد، مؤمنی او را زیارت نکند، مگر آنکه خداوند عزوجل بهشت را بر او واجب گرداند، و آتش را بر بدنش حرام کند.»[8]

یک بضعه در مدینه و یک بضعه مشهد است/ این گفته رسول خدا نور سرمد است[9]

از حضرت امام جواد (علیه السلام) روایت شده است که فرمودند: «برای کسی که پدرم (علیه السلام) را عارف به حقش در طوس زیارت کند، بهشت را از سوی خدای متعال ضمانت می کنم.»[10]

از عبدالعظیم حسنی روایت شده است که گفت: شنیدم امام محمد بن علی الجواد (علیه السلام) می فرمایند: «هر که پدرم را زیارت کند و از باران یا سرما یا گرما به او آزاری رسد، خداوند آتش را بر بدنش حرام کند.»[11]

از حضرت رضا «علیه السلام» نیز چنین نقل شده است: «من مظلومانه با سم کشته خواهم شد و در کنار قبر هارون الرشید دفن می شوم. روز قیامت زائران قبرم با کرامت ترین ورود را بر خدای متعال خواهند داشت و هر مومنی که مرا زیارت کند و قطره ای آب از آسمان بر چهره او فرو ریزد و در راه زیارت به رنج و زحمت افتد، جسد او بر آتش جهنم حرام خواهد شد»[12]
2. آمرزش گناهان

حضرت امیرالمؤمنین(علیه السلام) می فرمایند: «مردی از فرزندان من در زمین خراسان مظلومانه با زهر کشته خواهد شد، نامش نام من، و نام پدرش نام پسر عمران، موسی (علیه السلام) است. همانا هر که او را در غربتش زیارت کند، خداوند عزوجل گناهان گذشته و آینده ی او را بیامرزد، حتی اگر به عدد ستارگان و قطره های باران و برگ درختان باشد.»[13]

حضرت امام جواد (علیه السلام) می فرمایند:«هر که قبر پدرم در طوس را زیارت کند، خداوند گناهان گذشته و آینده ی او را بیامرزد، و روز قیامت منبری رو به روی منبر رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) برای او نصب کند تا آن که خداوند از حسابرسی بندگانش فارغ شود.»[14]

3. اجابت دعا

از حضرت امام رضا (علیه السلام) روایت شده است که فرمودند: «هر که برای زیارتم بار سفر بندد، دعایش مستجاب و گناهانش آمرزیده شود، هر که مرا در آن قطعه زمین زیارت کند، همانند کسی است که رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) را زیارت کرده باشد و خداوند اجر هزار حج مقبول و هزار عمره ی مقبوله برای او بنویسد و من و پدرانم شفاعت کنندگان او در روز قیامت باشیم، و این قطعه زمین باغی است از باغهای بهشت و محل رفت و آمد فرشتگان است و تا ابد گروهی از آسمان نازل می شوند و گروهی بالا می روند تا آن که در صور بدمند. ( روز قیامت)»[15]

از امام علی بن محمد الهادی (علیه السلام) روایت شده است که فرمودند: «هر که از خداوند تبارک و تعالی حاجتی دارد، با غسل به زیارت قبر جدم امام رضا علیه السلام در طوس برود و نزد سر مبارکش دو رکعت نماز گذارد و حاجتش را در قنوت از خدا بخواهد، همانا اجابت می شود، مگر آن که گناهی یا قطع رحمی بخواهد، ما به درستی که محل قبرش، قطعه زمینی از زمینهای بهشت است، مؤمنی او را زیارت نکند، مگر آن که خداوند از آتش برهاندش و در بهشت جایگزینش سازد.»[16]

4. شفاعت در قیامت

از علی بن حسن بن فضال به نقل از پدرش روایت شده است که گفت: مردی از اهل خراسان به حضرت رضا (علیه السلام) عرض کرد: ای فرزند رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من رسول خدا را در خواب دیدم که به من می فرمودند: « وقتی پاره ی تن مرا در زمینتان به خاک بسپارند، و امانتم را به شما بسپارند، و ستاره ی من در خاک شما غروب کند، شما را چه خواهد شد؟ پس امام رضا (علیه السلام) به او فرمودند: «من آن کسی هستم که در زمین شما دفن می شوم، و من پاره ی تن پیامبر شما هستم، و من آن ودیعه و ستاره هستم، به راستی که هر کس مرا زیارت کند و حق و اطاعت مرا که خدا واجب کرده است ، بشناسد، من و پدرانم در روز قیامت شفیع او خواهیم بود، و هر که را روز قیامت ما شفیعش باشیم، نجات یافته است، حتی اگر گناهان جن و انس بر دوش او باشد.[17]

در روایت معروفی حضرت امام رضا (علیه السلام) می فرمایند: «هر که مرا در غربتم و دوری مزارم زیارت کند، روز قیامت در سه جا به فریادش می رسم ، تا از هول و وحشت آن مکانها نجاتش دهم: هنگامی که نامه ها به چپ و راست تقسیم می شود، هنگام صراط، و هنگام صراط، و هنگام سنجش اعمال.»[18]

5. تنظیر به زیارت رسول خدا (ص)

امام  موسی بن جعفر (علیه السلام) می فرماید: «همانا فرزندم علی مظلومانه با زهر کشته می شود، و در کنار هارون در طوس دفن می شود، هر که او را زیارت کند، مانند کسی است که رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) را زیارت کرده باشد.»[19]

از علی بن عبدالله بن قطرب روایت شده که گفت: فرزندان حضرت موسی بن جعفر (علیه السلام) نزد ایشان جمع بودند، امام رضا (علیه السلام) که در اول جوانی بودند، از مقابل حضرت موسی بن جعفر (علیه السلام) عبور کردند، امام موسی کاظم (علیه السلام) فرمودند: «این فرزند دلبندم در زمین غربت می میرد، هر که او را با اعتقاد به امامتش و عارف به حقش زیارت کند، نزد خداوند عزوجل مانند شهدای بدر است.»[20]

از هروی روایت شده است که گفت: از حضرت امام رضا (علیه السلام) شنیدم که فرمودند:«به خدا قسم هیچ یک از ما نیست، جز این که کشته و شهید شود.» عرض کردند: یابن رسول الله، شما را چه کسی خواهد کشت؟ فرمودند: «بدترین خلق خدا در زمان من، مرا به وسیله ی زهر می کشد، سپس مرا در مکانی دورافتاده و سرزمین غربت دفن می کند، بدان هر که مرا در غربتم زیارت کند، خداوند عزوجل اجر صد هزار شهید و صد هزار صدیق و صد هزار حج کننده و عمره کننده و صد هزار مجاهد را برای او می نویسد …[21]

بنابر روایات، زائر حضرت رضا «علیه السلام» پاداشی به اندازه پاداش صدهزار مجاهد در راه خدا دارد.[22] در روایت دیگری از امام صادق «علیه السلام» چنین نقل شده است: «مردی از فرزندان موسی بن جعفر به پا خواهد خواست، نام او مانند نام امیرالمؤمنین، علی است و او در طوس در سرزمین خراسان مدفون خواهد شد. او به وسیله سم کشته و در همان جا غریبانه دفن خواهد شد. هرکس او را زیارت کند در حالی که حقش را بشناسد، خدا پاداش کسانی را به او خواهد داد که قبل از فتح مکه در راه خدا انفاق کرده و جنگیده اند».[23]
6. معیت با معصومین در بهشت

حضرت امام رضا (علیه السلام) فرمودند: کسی که مرا در غربت زیارت کند، خدا او را با ما محشور خواهد کرد و در درجه ها و مراتب عالی رفیق ما خواهد بود. [24]

و در جایی دیگر می فرماید: «آگاه باشید! هر کس مرا در غربتم در طوس زیارت کند، روز قیامت در درجه من، با من و آمرزیده خواهد بود»[25]
7. رحمت و مغفرت الهی

از هروی روایت شده که گفت: «حضرت رضا (علیه السلام) در گنبدی که قبر هارون الرشید در آن بود داخل شدند، سپس با دست خویش بر کنار آن خطی کشیدند و فرمودند: «اینجا خاک من است، و در آن دفن خواهم شد، و خداوند این مکان را محل رفت و آمد شیعیان و دوستدارانم قرار می دهد، به خدا قسم زیارت کننده یی از آنها مرا زیارت نکند، و سلام دهنده یی از آنها بر من سلام نکند، مگر آن که مغفرت و رحمت خدا با شفاعت ما اهل بیت بر او واجب شود.»[26]
8.  با فضیلت تر از همه زیارت ها

روز قیامت زائران رسول خدا و ائمه – علیهم السلام- موقعیت ممتاز و ویژه ای دارند، اما زائران قبر حضرت رضا«علیه السلام» از والاترین مقام و بهترین هدیه برخوردار خواهند بود.[27] حضرت رضا «علیه السلام» فرمود:«زائر من روز قیامت در درجه من، و با من آمرزیده خواهد شد.»؛ یش تر روایتی آورده شد که زائر حضرت رضا در درجه ها و مراتب عالی بهشت با ائمه خواهد بود.[28]

فردی خدمت امام جواد(علیه‌السلام) رسید و پرسید: فدایت شوم؛ زیارت حضرت رضا پر فضیلت‌‌تر است یا زیارت اباعبدالله الحسین؟ حضرت نیز می‌فرمایند: «زِیَارَهُ أَبِی أَفْضَلُ وَ ذَلِکَ أَنَّ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ یَزُورُهُ کُلُّ النَّاسِ وَ أَبِی ع لَا یَزُورُهُ إِلَّا الْخَوَاصُّ مِنَ الشِّیعَهِ؛ زیارت پدرم پرفضیلت‌تر است. زیرا همه مردم امام حسین را زیارت می‌کنند و پدرم را تنها خواص شیعه زیارت می‌کنند.»[29]

9. بالاتر از حج

جناب شیخ طوسی از حضرت رضا «علیه السلام» نقل کرده است: «در خراسان بقعه ای است و زمانی خواهد آمد که آن بقعه همواره محل رفت و آمد و مطاف فرشتگان می شود تا روز قیامت که در صور دمیده می شود و قیامت فرا می رسد.»

پرسیدند: ای پسر رسول خدا! این بقعه کدام بقعه است؟ فرمود: «این بقعه در سرزمین طوس است، به خدا سوگند! آن زمین باغی از باغهای بهشت است. هر که مرا دراین بقعه زیارت کند مانند کسی است که رسول خدا را زیارت کرده است و برای او پاداش هزار حج مقبول و هزار عمره مقبول نوشته خواهد شد و من و پدرانم روز قیامت شفاعت کننده او خواهیم بود.»[30]

در روایتی دیگر بزنطی می گوید: نامه حضرت رضا «علیه السلام» را خواندم، در آن نامه چنین آمده بود: «به شیعیان من بگو زیارت من به اندازه هزار حج پاداش دارد.»

بزنطی می گوید از امام جواد «علیه السلام» از روی تعجب پرسیدم: به اندازه هزار حج؟ آن حضرت فرمود: «آری: به خدا سوگند کسی که او را زیارت کند در حالی که حق او را می شناسد، به اندازه هزار، هزار حج (یک میلیون حج) پاداش دارد»[31]

بر طبق روایتی دیگر امام موسی بن جعفر «علیه السلام» فرمود: «کسی که قبر فرزندم علی «علیه السلام» را زیارت کند، پاداش او هفتاد حج نیکو و مقبول خواهد بود.»

مازنی می گوید: از سر تعجب پرسیدم: هفتاد حج؟ فرمود:«هفتاد هزار حج.» عرض کردم: زیارت او به اندازه هفتاد هزار حج پاداش دارد؟ فرمود: آری! بسیاری از حج هاپذیرفته نمی شوند. هر کس فرزندم علی را زیارت کند ویک شب نزد ایشان بماند، به کسی می ماند که خدا را در عرش زیارت کرده است.»[32]

10. نشاط روانی و معنوی

پیامبر اعظم – صلی اللَّه وعلیه وآله – فرمود: «پاره تن من در خراسان دفن خواهد شد. هر انسان اندوهناکی او را زیارت کند، خدای عزوجل اندوه او را از بین خواهد برد و هر گناهکاری که به زیارت او بشتابد، خدا گناهانش را می آمرزد.»

11. جایگاه خاص در قیامت

زائران قبر حضرت رضا «علیه السلام» از والاترین مقام و بهترین هدیه برخوردارند.[33] بر پایه روایتی دیگر، هر کس حضرت رضا «علیه السلام» را زیارت کند چون روز قیامت شود، برای او منبری در برابر منبر رسول خدا – صلی الله علیه وآله – بر پا می کنند تاخدا از حساب خلایق فارق شود.[34]

زیارت با معرفت

از جمله نکات بسیار مهم در زمینه زیارت این است که در برخی روایات، قبولی زیارت و بهره مندی از آثار و برکات آن، منوط به معرفت امام مزور دانسته شده است. اما باید دانست که مقصود از این معرفت، معرفت باطنی غیر قابل دسترس نیست، و منظور اعتقاد قلبی به معصوم و مفترض الطاعه و جانشین پیامبر بودن آن بزرگواران است. این نکته، در زمان خود آن بزرگواران نیز مورد سوال بوده است. از جمله از حضرت امام صادق (علیه السلام) روایت شده: «نواده ی من در زمین خراسان، در شهری که به آن طوس گفته می شود، کشته خواهد شد، هر که او را در طوس زیارت کند، و عارف به حقش باشد، روز قیامت دستش را می گیرم، و داخل بهشت می کنم، حتی اگر دارای گناهان کبیره باشد.»

راوی گفت: پرسیدم فدایت شوم عرفان حقش چیست؟ فرمودند: «بداند همانا او امامی است که طاعتش واجب است و شهید غریب است، هر که او را زیارت در حالی که عارف به حقش باشد، خداوند عزوجل پاداش هفتاد هزار شهید راستینی را که در رکاب رسول خدا صلی الله علیه وآله و سلم به شهادت رسیده اند، به او عطا خواهد کرد.»[35]

پی نوشت:

[1] . سوره‌ى مائده، آیه‌ى 35.

[2] . بحارالانوار، ج 25، ص 22.

[3] . همان.

[4] . وسائل الشیعه، ج 7، ص 102؛ بحارالانوار، ج 23، ص 102.

[5] . بحارالانوار، ج 22، ص 369؛ عده الداعى، ص 163؛ وسائل الشیعه، ج 7، ص 101.

[6] . کافى، ج 4، ص 567؛ بحارالانوار، ج 97، ص 116.

[7] . جامع احادیث الشیعه، ج 15، ص 92.

[8] . عیون اخبار الرضا علیه السلام، ج ۲، ص ۲۵۵

[9] . امیر جوان.

[10] . عیون اخبار الرضا (علیه السلام)، ج ۲، ص ۲۵۶

[11] . امالی شیخ صدوق (رحمت الله علیه)، ص ۵۲۱

[12] . عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 255

[13] . عیون اخبار الرضا (علیه السلام)، ج ۲، ص ۲۵۸

[14] . عیون اخبار الرضا علیه السلام، ج ۲، ص ۲۵۹

[15] . بحارالانوار، ج ۱۰۲، ص ۴۴

[16] . عیون اخبار الرضا (علیه السلام)، ج ۲، ص ۲۶۲

[17] . عیون اخبار الرضا (علیه السلام)، ج ۲، ص ۲۵۷

[18] . امالی شیخ صدوق (رحمه الله علیه)، ص ۱۰۶

[19] . عیون اخبار الرضا (علیه السلام)، ج ۲، ص ۲۶۰

[20] . کامل الزیارات، ص ۳۰۴

[21] . عیون اخبار الرضا (علیه السلام)، ج ۲، ص ۲۵۶

[22] . من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 585

[23] . وسائل الشیعه، ج 14، ص 553

[24] . وسائل الشیعه، ج 14، ص 568.

[25] . جامع احادیث الشیعه، ج 15، ص 487

[26] . عیون اخبار الرضا (علیه السلام)، ج ۲، ص ۱۳۶

[27] . کامل الزیارات، ص 926

[28] . مسندالرضا، ج 1، ص 149.

[29] . من لا یحضره الفقیه، ج2، ص582

[30] . بحار الانوار، ج 101، ص 367

[31] . من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 349

[32] . کافی، ج 4، ص 585

[33] . کافی، ج 4، ص 585

[34] . کامل الزیارات، ص 920

[35] . امالی شیخ صدوق، صفحه ۱۰۵

انتهای پیام
fa.shafaqna.com

منابع:

http://shabestan.ir/detail/News/720121

https://harfetaze.com/244075/%D9%85%D8%AA%D9%86-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%B1%D8%B6%D8%A7-23-%D8%B0%DB%8C-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B9%D8%AF%D9%87-%D8%B9%DA%A9%D8%B3/

https://www.borna.news/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%87%D8%A7-11/1342669-%DA%86%D8%B1%D8%A7-%D8%B0%DB%8C-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B9%D8%AF%D9%87-%D8%B1%D8%A7-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C-%D9%85%D8%AE%D8%B5%D9%88%D8%B5-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%B1%D8%B6%D8%A7-%D9%85%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%AF

https://fa.shafaqna.com/news/1395260/%D9%81%DB%8C%D8%B6-%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%9B-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%AA-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%B1%D8%B6/