زیرساختهای حضور با نشاط مردم کم است
اجرای سرود «سلام فرمانده» که موجی از شور و نشاط و عرض ارادت به حضرت ولی عصر (عج) را در میان آحاد مردم ایجاد کرد و منجر به حرکت عظیمی شد که دشمن نیز نتوانست مانع این موج گسترده شود؛ مردم با وجود تمام مشکلات و گرفتاریهایی که در این مرحله از زمان داشتند، شور و نشاط از خود به نمایش گذاشتند. تجربه این سرود نشانگر آن بود که مردم از کارهای فاخر فرهنگی به شدت استقبال و با آن همراهی میکنند و ضرورت دارد که همه ی سازمان های فرهنگی اجتماعی کل ایران باید از برنامههای جزئی و رویدادی آزاد و حمایت از کارهای فاخر و اثرگذار فرهنگی برنامهریزی کنند، باید بپذیریم که زیرساختهای حضور با نشاط مردم و ابراز نشاط اجتماعی در ایران کم است.
سلام فرمانده به صورت سرود ملی
سرود سلام فرمانده به صورت سرود ملی درآمده و محبوبیت بسیاری بین اقشار مختلف جامعه به ویژه دانش آموزان پیدا کرده و به صورت یک کمپین در اکثر مدارس کشور اجرا شد. این سرود که در وصف امام زمان (عج) سروده شده در فضایی معنوی و با شور و نشاط خاصی توسط دانش آموزان، معلمان ومعاونت پرورشی و آحاد مردم ایران در کل ایران و در کشورهای مختلف اجرا گردید.
پویش سراسری خواندن سرود انقلابی "سلام فرمانده" در سراسر کشور اضافه کرد: این سرود که با اقبال عمومی به ویژه نوجوانان روبرو شده، نشان میدهد که جامعه ما با وجود مشکلات موجود با نشاط و شادابی به سوی آینده روشن در حال حرکت است و از طرفی پیوند عمیق قلبی مردم و حضرت ولی عصر(عج) را به نمایش گذاشته ، این است که باعث شده رسانههای مزدور نیز از امثال این سرودها و حفظ روحیه انقلابی مردم نگران شوند. موج شور و نشاط در جامعه با اجرای سرود «سلام فرمانده» در ایران اسلامی گفت: گروه سرود عاشقان ولايت از کانون فرهنگيوهنري بعثت در جزین نیز اقدام به اجراي سرود «سلام فرمانده» دربام قلعه شهر درجزين با حضور نوجوانان و کودکان پسر ودختر کرد.در ایران با شور و نشاط خاص و ویژه ای این سرود را همسرایی می کنند . برگزاری اینگونه برنامه ها با محوریت سرودهای انقلابی تاثیر زیاد در برابر توطئه دشمنان دارد، امروز دشمنان در عرصه های مختلف بویژه در عرصه فرهنگ در قشر کودکان و نوجوان ایرانی برنامه ریزی می کند و ما باید بعنوان یکی از ارکان فرهنگی و مردمی برای مبارزه در جنگ نرم دشمن تلاش کنیم.
خاری در چشم معاندین دین و نظام
طی ماه های گذشته شاهد اجرای سرودی تحت عنوان "سلام فرمانده" بوده ایم که خاری به چشم معاندین دین و نظام شده تا جایی که برای تخریب آن از هیچ کوششی دریغ نکرده اند. یکی از اقدامات تحسین برانگیز و قابل توجه مسئولان فرهنگی، ساخت سرود" سلام فرمانده" و اجرای آن توسط کودکان و نوجوانانی است که با یادآوری مفاهیم انتظار، خود را سربازان امام زمان(عج ا...) می دانند تا ضرورت زمینه سازی ظهور را خاطرنشان شوند.
سرود "سلام فرمانده" سرودی ملی-مذهبی است که در آن با بیانی شیوا مفاهیمی ارزشی چون اعتقاد به امام زمان(عج ا...)، ولایت مداری، نقش انقلاب اسلامی در زمینه سازی ظهور، ضرورت پویایی جامعه منتظر و ترسیم آینده روشن ظهور منجی عالم بشریت در کنار رشادتهای مدافعان حرم چون سردار سلیمانی ترویج شده است.
از آنجا که بر اساس ضرب المثل" آنچه از دل برآید، لاجرم بر دل نشیند"، اجرای بسیار زیبای این سرود در کنار مفاهیم متعالی آن مورد استقبال عموم مردم ایران و حتی کشورهای دیگر قرار گرفت و همین سبب آشفتگی معاندین داخلی و خارجی شد زیرا نقشه های خود مبنی بر تقابل نسل جدید با انقلاب و دین را نقش بر آب دیدند، آنها به تخریب های گسترده و وارد کردن انتقاداتی نابه جا چون خشونت آمیز بودن این سرود دست زدند، اما نه تنها موفق نشدند بلکه با اقبال عمومی مردم از این سرود ارزشی مواجه شدند.
مروجان سند ۲۰۳۰ در مقابل گسترش تاثیر سرود "سلام فرمانده" موضع می گیرند
افرادی که در مقابل گسترش تاثیر سرود "سلام فرمانده" موضع می گیرند و سعی می کنند این ماجرا را به هر نحوی تخریب و متوقف کنند از پخش آهنگ های مستهجن و رپ در بین کودکان ایرانی نه تنها استقبال نمی کنند، بلکه مروج آن نیز هستند، در واقع این کار توسط افرادی انجام می شود که مروج سند ۲۰۳۰ و انحرافات آن بودند. یک بار ندیدیم این رسانه ها از پخش موسیقی های مستهجن ساسی مانکن در مدارس و رقص دانش آموزان با این موسیقی ها انتقادی کرده باشند بلکه به شدت هم از آن استقبال کردند.
آنها از هر آنچه که نشان دهنده ایمان و علاقه مردم به اسلام است، ابراز انزجار می کنند و همان افرادی هستند که از ترور شهید سلیمانی هم استقبال کردند و از آن بدرقه بی نظیر و اشک های مردم در فراق شهید سلیمانی ناراحت شدند البته آنها برای این کار ماموریت دارند و برای بروز چنین رفتارهایی وجوهی را دریافت می کنند و حتی معاش آنها در گرو تهاجم به دین اسلام و هرچیزی است که ترویج دهنده باورهای دینی و پایبندی به نظام جمهوری اسلامی است لذا تعجبی ندارد که از این ماجرا ناراحت باشند و حتی سعی می کنند، برگزار کنندگان و خواننده این سرود را به دروغ تخریب کنند، پس باید این موفقیت را تبریک گفت. آنچه برای بنده بسیار قابل توجه بود، علاوه بر اینکه کودکان این سرود را یاد گرفتند و در تجمعات بزرگ با علاقه خواندند، این است که چگونه آنها هنگام خواندن این سرود اشک در چشمانشان جمع می شود و گریه می کنند که نشان دهنده تاثیر عمیق این سرود، فهم و وجدان پاک کودکان است.امیدواریم از روز بروز بر تولید این گونه آثار به ویژه برای کودکان و نونهالان افزوده شود و در برابر فرهنگ هرزه غربی که دولت قبلی هم در سند ۲۰۳۰ دنبال اعمال آن بود، ایستادگی شود.
سرود "سلام فرمانده" مقوم و موید گفتمان مقاومت است
یکی از موضوعاتی که همیشه در طول ۴۳ سال اخیر پس از پیروزی انقلاب اسلامی مطرح بوده، موضوع نبرد گفتمانی و نبرد فرهنگی دشمنان با نظام و ملت ما بوده است.وی افزود: هرگاه ما بر روی ترویج گفتمان مقاومت و دیگر گفتمان های پویا و پیشرو در مواجهه با گفتمان غرب در منطقه که در مقابل ایران صورت می گرفت، متمرکز شدیم، شاهد وارد شدن چنین هجمه هایی علیه کشور بودیم.فراموش نکنیم بنا به تعبیر رهبر معظم انقلاب، دشمن در جنگ فرهنگی سعی می کند در گلوگاه های فرهنگی، شبیخون فرهنگی خود را به کشور ما وارد کند.سرود "سلام فرمانده" اولا مقوم و موید یک گفتمان تحت عنوان گفتمان مقاومت است که سلطه غرب و تعظیم در برابر دشمن را برنمی تابد بلکه گفتمانی امیدوار نسبت به آینده است که برای حرکت روبه جلو کشور نقشه راه دارد پس قطعا غرب هیچ یک از این موارد را نمی پذیرد.
هجمه ای که غرب و جریان های ضد انقلاب علیه این سرود و نحوه اجرای گسترده آن وارد کردند، نشان دهنده ترس گفتمانی آن ها و هراس از تبلور یک گفتمان در نسل جدید انقلاب است؛ نسلی که غرب برای انحراف آنها از اصول انقلاب بسیار برنامه ریزی و هزینه کرد، اما اکنون می بیند آن برنامه ریزی ها به آن نتایج دلخواه نرسیده است.بسیار جالب است، رسانه های غربی و ضد انقلاب به پخش سرودهای هنجارشکن یا ترانه های برخی خوانندگان هنجارشکن در خارج از کشور می پردازند که گاهی به صورت موردی و دسته جمعی در مدارس خوانده می شود و با افتخار آن را نماد شادی جمعی دانش آموزان می دانند اما زمانی که بحث تکیه جمعی دانش آموزان بر یک ارزش مطرح می شود و سرودی با نگاه اصیل مهدویت توسط آنها خوانده می شود، آن را نماد ترویج خشونت و فاصله انداختن دانش آموزان از فضای کودکانه شان تلقی می کنند.
این تناقضات منبعث از حاکمیت یک رویکرد خاص در اتاق فکر غرب است و نشان می دهد ما به درستی جبهه دشمن را هدف قرار داده ایم و اقدامات ضد فرهنگی آنها را به خوبی رصد کرده ایم، پس قطعا باید این مسیر را ادامه دهیم.قطعا سرود "سلام فرمانده" یک نقطه عطف و آشکار ساز در چنین تقابل گفتمانی است و نه تنها نباید در مقابل چنین فشارهایی که البته بی ارزش هم است، تسلیم شویم بلکه باید همین حرکت و حرکتهای بعدی را به خوبی و با قوت و قدرت بیشتری ادامه دهیم.
نگرانی رسانه های غربی به دنبال استقبال دانش آموزان از سرود "سلام فرمانده"
نگرانی رسانه های غربی به دنبال استقبال دانش آموزان از سرود "سلام فرمانده" حاکی از مقابله آنها با شکل گیری انسجام فرهنگی در ایران است.یکی از کارکردهای مهم نظام تعلیم و تربیت هر کشوری بحث تقویت هویت مذهبی، اعتقادی و ملی آن جامعه است که در کشور ما هویت مذهبی-اعتقادی به مراتب اهمیت بالایی دارد و هویت ملی در مرتبه بعدی قرار دارد.در همه کشورها بحث هویت یابی ملی جز وظایف و کارکردهای نظام تعلیم و تربیت آن کشور است.ابزارهای مختلفی برای شکل گیری هویتهای ملی و اعتقادی وجود دارد که یکی از آنها اجرای سرودهای ملی-اعتقادی است و البته در چند سال اخیر کمتر به این موضوع بها داده شد.در ماه های گذشته شاهد اجرا و ترویج سرود اعتقادی "سلام فرمانده" بوده ایم که بر اساس اعتقادات مسلمانان و شیعیان شکل گرفته و از نجوای یک نوجوان و جوان با امام زمان( عج ا...) حکایت دارد و با نمادهای مهمی چون ایستادن و دست در کنار سر قرار دادن نوجوان همراه است که نماد آماده باش نوجوانان برای قرار گرفتن در رکاب امام زمان(عج ا...) است.
سرود "سلام فرمانده" باعث انسجام فرهنگی در جامعه شد
سرود "سلام فرمانده" هم جنبه ملی و هم جنبه اعتقادی داشت و باعث انسجام فرهنگی در جامعه شد در واقع به قول متخصصان جامعه شناسی فرهنگی، "انسجام فرهنگی نوعی چسب فرهنگی را ایجاد می کند،" اکنون هم می بینیم این سرود بسیار زیبا شکل گرفت و بین کودکان، نوجوانان و جوانان اعم از دختر و پسر ترویج پیدا کرد به گونه ای که آنها دائما ترجیع بندهای این سرود را داخل منزل و مدرسه تکرار می کنند که از ایجاد یک انسجام فرهنگی حکایت دارد.سرود" سلام فرمانده" سرودی احساسی، اعتقادی و عاطفی است و در کلیپهای مختلف هم می بینیم کودکان در حین زمزمه این سرود و حالت نمادین آن که دست را کنار سرشان قرار داده اند، اشک از چشمانشان سرازیر می شود که نشان دهنده نفوذ این سرود در عمق وجود کودکان و نوجوانان است و حتی شاهد هستیم پدران و مادران هم در کنار فرزندان خود در حال زمزمه این سرود اند.
با بررسی بازخوردها متوجه رضایت خانواده ها و والدین از اجرای این سرود نشاط آور، لذت بخش و پر معنا می شویم درحالی که متاسفانه ترانه افرادی مانند خوانندگان زیر زمینی نظیر تتلو و ساسی مانکن و... سراسر فحش و بی محتوایی است، پس قرار گرفتن این نوع موسیقی و سرود تا به میزان فراوانی می تواند با آن موسیقی های زیرزمینی فیک مقابله کند. شادی، نشاط و زمزمه کردن جز نیازهای کودکان و نوجوانان است پس چه بهتر این زمزمه ها دارای محتواهای اعتقادی و تقویت کننده هویت ملی و دینی ما باشد.بنده به دنبال انجام یک نظرسنجی در دانشگاه دریافتم تا چه میزان این سرود میان دانشجویان هم رایج شده که حاکی از جذابیت این سرود از نظر شادی، عاطفی و احساسی بودن و تقویت کنندگی هویت ملی و عاطفی است.
شکل گیری انسجام فرهنگی، یکی از کارکردهای مهم نظام تعلیم و تربیت است
یکی از کارکردهای مهم نظام تعلیم و تربیت شکل گیری انسجام فرهنگی به ویژه در سنین کودکی و نوجوانی است، سرودهای ملی را یکی از ابزارهای تحقق این مهم دانست. سرود ملی و انواع سرودها در همه کشورها وجود دارد و بر روی آن سرمایه گذاری می کنند، تا جایی که نمی توانیم کشوری را پیدا کنیم که روی سرود ملی و هویت های ملی خود برنامه ریزی نکند، در واقع چنین سرودهایی جز ابزارهای اساسی هویت بخشی ملل است. نگرانی بیش از حد رسانه های غربی به دنبال استقبال دانش آموزان از سرود "سلام فرمانده" نشان دهنده این است که آنها دنبال مقابله با شکل گیری انسجام فرهنگی در جامعه ما هستند و می خواهند جامعه ما دائما درگیر التهاب، تشویش و تنش باشد.ترویج سرود "سلام فرمانده" در جامعه و استقبال کودکان و نوجوانان و خانواده های آنها برای غربی ها نگران کننده است که همان ایرانی هایی هستند در مقابل ملت خود ایستاده اند.
هیچ خشونتی در سرتاسر سرود " سلام فرمانده" دیده نمی شود
از ضد انقلاب جز مخالفت با هرآنچه سبب عزت و سربلندی ملت ما می شود، انتظار نمی رود، در واقع آنها همواره با هر چیزی که باعث عزت، افتخار و تعالی و همبستگی جامعه ما می شود، مخالفت می کنند و به ترویج جنبه های منفی می پردازند.سرود "سلام فرمانده"به دلیل زیبایی این سرود توانست در مدت کوتاهی در قلوب مردم ایران نفوذ کند که دارای چند جنبه کاملا مشهود است؛ یکی سرود مذکور بیشتر متوجه نوجوانان ما و دهه های ۸۰ و ۹۰ است و شور انقلابی را در آنها زنده می کند، دیگر اینکه از حاج قاسم سلیمانی یاد می کند و در ِآن ارزشهای اسلامی و تشیع نظیر اعتقاد به مهدویت، اعتقاد به رهبری مقام معظم رهبری و اینکه انقلاب اسلامی ایران زمینه ساز ظهور است، موج می زند.
همان گونه که امام راحل در سال ۱۳۴۲ فرمودند سربازان من در گهواره هستند، این موضوع اشاره به آن دارد که اکنون سربازان انقلاب اسلامی ایران به عنوان زمینه ساز ظهور نوجوان هستند، ان شاالله زمانی که به سنین جوانی برسند، ظهور نیز محقق می شود.همچنین سرود " سلام فرمانده" ارزشهای ملی، اسلامی، انقلابی و شیعی را یادآوری می کند البته مهدویت مختص شیعیان نیست و از آنجا که این سرود از عمق دل و به زیبایی سروده شده، به سرعت توانست در میان مردم نفوذ کند و شور و هیجانی ایجاد کند.
سرود" سلام فرمانده" سبب همبستگی ملت خواهد شد
دانش آموزان به این سرود عشق می ورزند و حتی در خارج از کشور در پاکستان، هندوستان و کشورهای عربی نفوذ کرده حتی به ترکی نیز این سرود خوانده می شود که باعث عزت و افتخار جامعه ما است و سبب همبستگی خواهد شد.
ترویج خشونت در سرود" سلام فرمانده" مردود است
ایراداتی مبنی بر ترویج خشونت در سرود" سلام فرمانده" مردود است چه اینکه خشونتهای فراوانی در فیلم ها، بازی های کارتونی که در بازارهای ایران هم وجود دارد، بازی های نظامی در نرم افزارها و... ترویج می شود اما در سرود " سلام فرمانده" که نوجوانان خطاب به امام زمان(عج ا...) ارادت خود را نشان می دهند و مطرح می کنند مطیع ایشان هستند و حاضرند همه چیز خود را قربانی راه امام عصر( عج ا...) کنند، خشونتی دیده نمی شود.چنین مخالفتهایی به دلیل اثر گذاری این سرودها است و امیدوار هستیم همان گونه که این سرود توانست آثار گسترده ای را در جامعه ما و میان نوجوانان و جوانان خارج از کشور ایجاد کند، حتی افرادی که اعتقادات دینی چندان مستحکمی نداشتند، از آنجا که در این سرود تعصب ملی دیده می شود و سبب شور و شوق افراد می شود، به آن مایل شدند، نقطه آغازی برای ساخت سرودهای انقلابی دیگر شود.
در اویل انقلاب سرودهای انقلابی به وفور وجود داشت که شور انقلابی را در جامعه تقویت می کرد اما متاسفانه در سالهای پس از جنگ، آنها را به فراموشی سپردیم و این شور انقلابی، ملی و دینی در جامعه ما از طریق چنین سرودهایی تقویت نشد.با توجه به موفقیت سرود " سلام فرمانده" در بین اقشار مختلف با همه سلایق، امیدواریم این سرود، نقطه عطفی برای آغاز دوباره اجرا و ترویج سرودهای انقلابی و جمعی از طریق رادیو، تلويزيون و رسانه های جمعی باشد. زنده ماندن محرم به دلیل پر شور و شعور بودن آن است تا جایی که به فرموده امام خمینی(ره) این محرم و صفر است که اسلام را زنده نگه داشته، هر جامعه ای برای اهداف خود به دو عنصر شور و شعور نیاز دارد که شعور به تنهایی کافی نیست و شور بدون شعور نیز کفایت نمی کند. در کنار استدلال های عقلی و استفاده از شعور عقلایی جامعه نیازمند ایجاد شور ملی، انقلابی و دینی هستیم که با همین سرودها و حرکتهای جمعی در قالب عزاداری، خواندن مولودی و سرود انجام می شود و البته باید ادامه یابد.با توجه به نیازهای کودکان و نوجوانان امروز به درک مفاهیم دینی و انقلابی باید صدها و صدها نمونه دیگر از سرود ارزشی " سلام فرمانده" اجرا و پخش شود تا بخشی از تهاجمات فرهنگی دشمنان خنثی شود.
در روزهای ابتدایی تعطیلات نوروز امسال سرود سلام فرمانده برای اولین بار از شبکههای سیما منتشر شد، همان روزها عدهای نظرات مثبت نسبت به سرود مذکور داشتند، بعضی از افراد هم منتقد آن بودند. این واکنشها تا حدودی طبیعی بودند و این بازخوردها که از سلیقههای مختلفی برمیآید رویه عادی خود را طی میکرد اما هر چه که جلو رفتیم اتفاقات دیگری افتاد. سرود سلام فرمانده با اقبال چشمگیر و شگفتانگیز مخاطبان رو به رو شد و به همان میزان صفبندیها نیز در مقابل آن شکل جدیتری به خود گرفتند. در این مرحله برخی از افراد خیلی جدیتر از گذشته موافق سرود مذکور بودند و برخی دیگر از افراد انتقادات عجیب و غریب و بعضا تندی به آن داشتند. منتقدان معتقد بودند که یک اراده حکومتی پشت سرود سلام فرمانده است و با انتشار این اثر به نوعی پروپاگاندا صورت میگیرد. از طرف دیگر کسانی میگفتند اگر سرود مذکور با اراده حکومتی تولید و منتشر شده، چرا کاری مثل آن پیش از این انجام نشده است. به همان میزان با واکنش مردم سرود سلام فرمانده به نوعی در شبکههای اجتماعی وایرال شد و به دفعات در شهرها و کشورهای مختلف به اجرا درآمد و پخش شد. با توجه به آنچه دیدیم و گفته شد به نظر میآید که ما با یک پدیده معمولی رو به رو نیستیم. با یک اظهار نظر سطحی نمیتوان از کنار این پدیده گذشت. ما امروز کنار چهار نفر از دوستانمان دکتر جلیل محبی، دکتر رضا زنگنه، سید باقر نبوی و علیرضا سمیعی راجع به سرود سلام فرمانده” گفتو گو میکنیم.
در ادامه سید باقر نبوی نظرش درباره سرود سلام فرمانده را چنین بیان کرد: همه ما با علوم انسانی آشنا هستیم و تلاش میکنیم که به نوعی پدیدههای مختلف اتفاق افتاده را تحلیل و بررسی کنیم اما امروزه با مرور آنچه در فضای مجازی رخ میدهد و منعکس میشود متوجه میشویم که گویی جامعه تحلیلهایی چون تحلیلهای ما را پس میزند و لذا ممکن است که تحلیل جامعهشناسانه پدیدهای چون تولید و انتشار سرود سلام فرمانده کاری کند که اینگونه پدیدهها با لکهای بزرگ و زشت، آلوده شوند. پس تفسیر یک رویداد واقعی به نوعی میتواند محل مناقشه باشد. بنابراین پیدا کردن محل اساسی بحث در نقطهای که موضوع اشباع شده، کار بسیار دشواری است. من در اینجا مدعی این نیستم که چنان کاری به این سترگی میتوانم انجام دهم ولی یک چیز را میدانم و آن این است که در واقع من اتفاقاً فکر نمیکنم که نباید درباره چیزهای زنده و جاری بحث کرد.
اخیرا دوستی به من گفت اول اثری تولید کن که وایرال شود و سپس درباره آثاری که وایرال شدهاند، صحبت کن. من انتظار نداشتم که آن دوستم این حرف را بزند و متوجه نشدم که چرا این حرف را بیان کرد. اگر منظورش این بوده که فقط افرادی که کلیپ یا سرود وایرال شدهای تولید کردهاند میتوانند درباره اثری چون سرود سلام فرمانده صحبت کنند، باید بگویم به نظرم این نوع تفکر سادهانگارانه است. مگر کسانی که در پژوهشکدههای مختلف پول میخورند، کتاب میخوانند و مهمل میبافند اشعار و آثار وایرال شدهای تولید کردهاند که کتاب و مقاله درباره آثار دیگران درمیآورند. پس میتوان متعرض همه دانشکدهها و پژوهشکدهها شد.
من هم با شما موافقم و قبول دارم که صحبت کردن درباره یک پدیده زنده کار متهورانهای است. او سپس خطاب به آقای زنگنه گفت ما با پدیدهای مواجهیم که به زعم برخی از افراد موسیقی نسبتاً معمولی ای دارد. من کارشناس موسیقی نیستم اما به آسانی میتوان فهمید که چنین اثری جنبۀ خاصی ندارد و شعرش نیز همانطور که شما میدانید و من هم میدانم، اتفاق عجیب و غریبی نیست. اما چه میشود که با این اقبال و گستردگی مواجه میشود؟
سرود سلام فرمانده نان ملودیاش را میخورد
سرود سلام فرمانده از چند نظر فنی، متنی و نحوه برخوردی که با آن شده، کار به شدت بدی است. سرود سلام فرمانده سه جنبه دارد: کلام، موسیقی و تصویر. کلام این کار ضعفهای عمدهای دارد یعنی دارای ایرادات زبانی، ایراد قافیه و یک دست نبودن زبان اثر است. یعنی گوینده بخشی از اثر را به زبان عامیانه و بخشی دیگر را به زبان رسمی و ادبی میخواند. از طرف دیگر چون خواسته برخی از حرفها را در قالب اثر بیان کند و این کار کمی دشوار بوده مجبور شده که نوعی انحراف از نرم در زبان اثر مذکور ایجاد کند. مثلا ما هیچ وقت در زمان صحبت کردن نمیگوییم قد فلانی کوچک است. قد کوتاه یا بلند است. من فکر میکنم که سرود سلام فرمانده نان ملودیاش را میخورد زیرا ملودی آن، ملودی به یاد ماندنی، تکرارشونده و به سبک خیلی از موسیقیها و مداحیهایی است که در ذهن آدم میمانند. وقتی ملودی، ملودی به یاد ماندنی باشد، مخاطب ابتدا ملودی را به یاد میسپارد و با آن ارتباط برقرار میکند، سپس کلام را. علت ضعف عمده ما در موسیقی پاپ و مداحی این است که ما ضعف محتوا داریم. یعنی ما انقدری که موسیقیدان، خواننده و مداح خوب داریم، ترانهسرای خوب نداریم.
مقوله دیگر تصویر است که من اندکی با احتیاط راجع به آن حرف میزنم. تصویر، تصویری است که به اصطلاح بار اول جذابیت ایجاد میکند زیرا وقتی بچه سوژه باشد، ناخودآگاه جذابیت ایجاد میشود یعنی حتی اگر برای تبلیغ پفک نیز از بچهها استفاده کنید، آن تبلیغ جذاب خواهد شد. در اینجا این سوال پیش میآید که آیا سرود” سلام فرمانده” برای کودک و نوجوان ساخته شده یا فقط از کودکان و نوجوانان استفاده میکند که به نظر من این کار از کودکان استفاده یا شاید سوء استفاده میکند چون کودک اگرچه جنبههای احساسیاش را میفهمد اما نصف کلامش را متوجه نمیشود بنابراین سرود مذکور برای کودک و نوجوان نیست.
نکته بعدی که من میخواهم درباره آن حرف بزنم این است که به علت تسلط نداشتن کافی بر کلام، قافیه، بیان و امثال آنها، گویندگان محترم ناگزیر حرفهایی زدهاند که انحراف ایجاد میکنند و به نظرم این اتفاق به خاطر ناتوانی کلام رخ داده است اما درباره اینکه شما گفتید برخی از منتقدان میگویند اراده حکومتی پشت تولید و پخش سرود سلام فرمانده بوده باید بگویم این حرفی است که همیشه هست. من بارها این را گفتهام کاش واقعاً مدیریت فرهنگی و رسانهای جمهوری اسلامی اینقدر هوشمند بود که خیلی از کارها را بتواند خوب انجام دهد و خیلی وقتها اینطور نیست.
ببینید ارادهای در حوزه موسیقی در ۱۰تا ۱۵سال اخیر وجود دارد که من اسم آن را عقده سامی یوسف میگذارم. مدیریت فرهنگی و هنری ما در دهههای ۶۰ و ۷۰به دلایل مختلف از موسیقی جا مانده و آن را رها، سرکوب و انکار کرده است، اما از دل این موضوع شبهه موسیقیهایی در فضای مذهبی، شبه مذهبی، انقلابی و شبه انقلابی شکل گرفتهاند که اصالت ندارند. در ابتدا هیئتها به موسیقیهای لسآنجلسی یا قبل انقلابی متوسل شدند چون آهنگسازی بلد نبودند و متأسفانه ما هنوز در برخی از تولیدات کپی مستقیم داریم یعنی مثلا بلا چاو را کپی کردهاند و بدون عقبه تئوریک و تفکر عمیق دست به تولید در حوزههای موسیقی، کلیپ و امثال آنها زدهایم. این باعث شده است که بسیاری از آثار از درون تهی باشند و جنبه رسانهای و فرهنگی در آنها غلبه داشته باشد.
مدیران فرهنگی ما تصور میکنند اگر جوانان ما امروز در معرض لجنی که با کارهای امثال ساسی و تتلو از آن سوی مرزها پراکنده میشود، قرار گرفتهاند، همینکه ما بتوانیم بچهها را برای خواندن یک اثر تولید شده به صف کنیم، برد کردهایم. جالب است که از آن طرف اپوزیسیون میآید و سرود «همراه شو عزیز» کودکان را نشان میدهند که آن هم سیاسی است و ایراد دارد. پروژههای مدیریت فرهنگی ما که روی نمادسازی و چهرهسازی بدون تربیت فنی، موسیقایی و امثال آنهای قبلی متمرکز شدهاند، با توجه به نمونههای پیشینی چون مقوله حامد زمانی شکستخورده هستند. این پروژهها از تفکر عملزده، بسیار ویترینمحور و بدون عمق فرهنگی، فکری و حتی نگاه راهبردی میآیند. زنگنه معتقد است که سرود سلام فرمانده” یک کار کودکنما است و برای مخاطب کودک تولید نشده است.
سلام فرمانده به عنوان یک سرود به توفیقات خودش رسیده است
وی سپس خطاب به علیرضا سمیعی گفت آیا واقعا سرود مذکور کاری کودکنما است و به صرف آنکه ۳۱۳کودک را گرد هم آورده، ما نمیتوانیم انتظار داشته باشیم که برای کودکان تولید شده باشد؟ آیا شما نیز سرود سلام فرمانده را یک اثر شتابزده و از درون پوچ میدانید؟
آقای زنگنه و بسیاری از دوستان میگویند که سرود سلام فرمانده کار ضعیفی است و آن را در تاریخ موسیقی و شعر قرار میدهند و در مقایسه با سایر آثار قرار گرفته شده در این تاریخ، مچش را باز میکنند. به نظرم آقای نبوی از نقطه خوبی بحث را شروع کرد و گفت حواسمان جمع باشد که بحثمان را از کجا شروع میکنیم زیرا اگر سرآغاز بحث را از جای خوبی انتخاب کنیم، احتمال اینکه بعدا به انحراف برویم بسیار، بسیار کمتر است. من میگویم اشکال انتقادات از سرود سلام فرمانده این است که ما توپ بیسبال را به زمین فوتبال آوردهایم و میگوییم چرا نمیتوانیم شوتش کنیم پس این توپ اشکال دارد. سرود سلام فرمانده در تاریخ موسیقی و شعر قرار نمیگیرد و زمین خودش را دارد. ما باید در آن زمین به سرود مذکور بپردازیم و اصلاً به همین خاطر است که درباره فرم حرف میزنیم. فرم اقتضائاتی دارد و اولین کسی که درباره آن صحبت کرده، کانت است. او میگوید یک اثر هنری زمانی به فرم آمده که عناصر آن به سوی کاربردش هماهنگ شده باشند.
اگر این اثر را یک سرود بدانیم متوجه میشویم که به توفیقات خودش رسیده
ما از فرم سلام فرمانده که یاد میکنیم باید درباره سرود حرف بزنیم. اگر این اثر را یک سرود بدانیم متوجه میشویم که به توفیقات خودش رسیده است. اگر کنسرت رفته باشید متوجه میشویم که مردم با خواننده همراهی میکنند و این به آن دلیل است که مردم در مکانها و شرایط مختلف آهنگهای خواننده مورد علاقهشان را شنیدهاند. در مداحی نیز همینطور است. مداح معمولا تلاش میکند شعرهای ساده را انتخاب کند تا مخاطب با او همراه شود. در خصوص سرود چیزی که مردم را با اثر همراه میکند، یک خواست اجتماعی است. کته اصلی سرود این است که یک خواست اجتماعی و سیاسی وجود دارد و مردم حول آن خواست دور هم جمع شدهاند و شعر باید به قدری ساده باشد که بتواند خواست اجتماعی مذکور را تجسم کند تا مردم بتوانند نقطه جمعشان را حفظ کنند. سرود سلام فرمانده با تکیه بر شعری خلق شده که مردم میتوانند آن را حفظ کنند. گوشواره این شعر بسیار کوتاه است و قافیه کوبندهای دارد. سرود مذکور ساخته شده تا از یک خواست سیاسی و اجتماعی دفاع کند و به نظر من کارش را خوب انجام میدهد.
سرود سلام فرمانده را هنر انقلابی میدانم
من سابقا با آقای سمیعی درباره هنر و ارتباط آن با عالم خلقت و خداوند متعال گفتو گو کردهام و من نتیجه آن گفتو گوها را به عنوان مقدمه در اینجا بازگو میکنم. همانطور که همه هستی از جزئیاتش تا کلیاتش اسرار خداوند متعال هست و هیچ چیز نیست مگر اینکه اسمی از الله یا اسمی از اسماء الله هست، به نظر من هنر اسم مصور الله است. این کلمه در زبان فارسی یعنی صورتبندی موزون یک مخلوق به نحوی که با دیگر اعضا هماهنگی و هارمونی داشته باشد که بتواند زیبایی را به مخاطب القاء کند پس وقتی که یک هنرمند دست به کار میشود، با توجه به بیشترین تجلی که از اسم مصور خداوند در عمل این فرد وجود دارد، یک اثر هنری خلق میکند. کمااینکه دیگر مخلوقات بشری هم تجلی دیگری از اسماء خداوند در انسان هستند ولی اینجا یک ظهور و بروز دیگری دارد زیرا زیبایی خاصی دارد و بیشتر در مرکز توجه قرار میگیرد. اسم مصور خداوند ترکیبکننده برخی از اسماء جمال و جلال خداوند در شکلی موزون و هماهنگ است.
شما میگویید اثری با این اقبال عمومی و تاثیر مثبت روی مخاطب حتما یک منبعی دارد و تجلی اسم مصور خدا است که این پدیده را به پیش میبرد. در اینجا یکسری سوال دیگر مطرح میشود. ما با بقیه پدیدههای فراگیر که با اقبال عمومی مخاطب مواجه شدهاند باید چکار کنیم؟ دلیل فراگیری و محبوبیت آنها چیست؟
اگر عموم مومنین به یک اثر هنری اقبال دارند من آن را هنر الهی میدانم
من و ما در اینجا با تجلی یکی از اسماء خداوند مواجهیم. حالا سوال شما این است که از کجا معلوم که این اسم، اسم معنوی است؟ من در اینجا میخواهم یک ضابطهای در خصوص اینکه چه هنری، هنر احسن است، بگویم. کلمه احسن هم همان احسنالقصص است. ضابطهای که من بیان میکنم یک ضابطه شخصی عام است یعنی نمیتواند یک ضابطه نوعی باشد و آن این است که با وجود اینکه خیلی از اسماء الهی که متجلی میشوند، شرور عالم هستند، چگونه میتوان یک کار را خداپسندانه دانست؟ ما باید ببینیم که کار مورد نظر تا چه اندازه به فطرت آدمی نزدیک است. اگر یک اثر هنری به وجود آمد و عموم مومنین به آن اقبال داشتند و عموم غیر مومنین از آن روی برگرداندند، و اجمالا نوعی از تصویرگری بود، فارغ از اینکه این اثر با فاکتورهای نقد ادبی، سرود، موسیقی و انواع هنری که داریم سازگار است یا نه؟ من آن را هنر الهی میدانم. ما اشعاری داریم که از نظر صناعات ادبی بسیار ضعیف هستند اما بر قلوب مومنین نشستهاند. اتفاقی که در سرود سلام فرمانده افتاده به نظر من همین است. پس با توجه به ضابطه مطرح شده از سوی آقای محبی کسی که خودش را مومن فرض میکند اما ارتباط چندانی با اثر سلام فرمانده برقرار نکرده باید تصمیم سختی راجع به خود بگیرد و آن موقع شاقولی که مطرح شده میتواند تبعاتی داشته باشد و فرد را رو به روی خود قرار دهد.
من برخلاف شما فکر میکنم سخنان آقای محبی در واقع خیلی بحث را بسیط میکند یعنی اتفاقا ما در اینجا با سنجهای طرف نیستیم. ما یک دو گانه داریم و آن این است که با رسانههای جدیدی چون کلیپ طرف شدیم و در چنین شرایطی نمیتوانیم به آسانی بگوییم وقتی یک اثر همه قلوب را تحت تاثیر قرار داد دیگر نمیتوان آن را بررسی و نقد هنری کرد. نقد هنری چون سینما یک مسئله شخصی است و ما با کاراکتری به اسم منتقد سینما مواجه هستیم که امروز ممکن است از فیلمی خوشش بیاید اما چند سال دیگر این حس را نسبت به فیلم مورد نظر نداشته باشد. اگر این آدم بتواند اعلامی کند که معنادار باشد و بگوید یک فیلم با توجه به معیارهای خاصی خوب است و فیلم دیگری به خاطر نداشتن آن معیارها بد است، همه معیارها جای مناقشه دارند. در واقع اینکه بگوییم فیلمی خوب یا بد است تا حدودی شخصی است اما نشان نمیدهد که نقد ادبی و هنری لازم نیست.
ما موفقیت در زمان را دست کم میگیریم
سوال اساسی دیگری وجود دارد و آن این است که عمر کار چقدر است؟ نفس این سوال مهم است چون آن مربوط به فرهنگی است که آقای خامنهای میفرمایند حاضرم در راهش کشته شوم. فرهنگی که رهبر حاضر است در راهش کشته شود، آیا یک مفهوم مصرفی و مجازی است؟ هر کسی که مدعی است سرود سلام فرمانده به شکل پروپاگاندا یا طبیعی عمومی شده است باید بتواند اساسا توضیح دهد که فرم آن به چه نحوی عمومی است؟ و این توضیح، توضیح آسانی نیست. در واقع به نظرم اینکه توضیح بدهیم چرا شعر باباطاهر، حافظ، سعدی و مولانا اینطور است، کار من و ما نیست. اما یک چیز را من میدانم و آن این است که ما کجا به جستوجوی فرهنگ میرویم؟ دستگاهها و نهادهای فرهنگی ما در جستوجوی چه فرهنگی هستند؟ آیا عمیقا به فکر چیزی هستند که الآن بکارند و ۲۰سال دیگر درو کنند. من با این کار دارم که جمهوری اسلامی در صحنه واقعی با مردم دچار یک ملال و دلزدگی است و مردم را شریک صحنه مبارزه در ماجرای مقاومت منطقهای نمیبیند ولی مردم را در یک صحنه انتزاعی میخواهد. من با این کار دارم که چقدر کل صحنه واقعی است. امروز نمایندگان مجلس ما عمیقا ناامید هستند زیرا نگران این است که در شرایط فعلی آینده فرزندش چه میشود. روح کارمندی جمهوری اسلامی را شدیدا دچار ملال رو به روزمرگی کرده است. ما موفقیت در زمان را دست کم میگیریم. حیات مهم است.
"سلام فرمانده" به دهه نودی ها احساس شخصیت می دهد
وی با بیان اینکه سرود "سلام فرمانده" یک شاهکار است، ادامه داد: مهمترین دلیلی که کودکان و نوجوانان با این سرود ارتباط برقرار کردند این بود که خواندن این سرود احساس بزرگیِ شخصیت و افتخار به آنها می دهد.
بخش عمده ای از مشکلات تربیتی ریشه در احساس حقارت دارد
ترابی افزود: این احساس بزرگی شخصیت و افتخار در ابعاد تربیتی بسیار مهم و حیاتی است و بخش عمده ای از مشکلات ما ریشه در احساس حقارت دارد که اگر ما این احساس حقارت را تبدیل به احساس بزرگی کنیم خیلی از مشکلات تربیتی ما ناخودآگاه حل می شود.
این کارشناس تصریح کرد: کودکان و نوجوانان با خواندن این سرود احساس شخصیت می کنند و این حس بزرگی و افتخار به آنها هویت می دهد.
قبیله سازی و گروه سازی یکی دیگر از نقاط قوت سرود است
وی گفت: قبیله سازی و گروه سازی یکی دیگر از نقاط قوت سرود سلام فرمانده است یعنی همان "دهه نودی ها"، وقتی یک دهه تبدیل به یک گروه می شوند و تعدادشان زیاد می شود این احساس، شخصیت را بزرگ می کند.
فراخوانده شدن توسط شخص اول مملکت (رهبر) به بچه ها احساس غرور می دهد
ترابی ادامه داد: در ادامه سرود می خوانیم: "سید علی دهه نودی ها را فراخوانده"، فراخوانده شدن توسط شخص اول مملکت، خیلی ارزشمند است و به بچه ها احساس بزرگی می دهد زیرا رهبر یک ملت، یک گروهی را مورد توجه قرار داده و از طرف دیگر، فرمانده که امام زمان (عج) را خطاب قرار می دهند یعنی شخصیت اول عالم خلقت، سربازانت هزار و چهارصدی هستند و همه این ها به کودکان و نوجوانان احساس شخصیت می دهد.
در سرود مخاطب دارای هدف است
این روانشناس افزود: وقتی بچه ها می خواهند دچار مشکلات تربیتی و آفت شوند این هدف ها را مقابل چشم خود می بینند و می گویند که من با این کار نمی توانم سردار باشم، چه کار کنم که کشور و فرمانده ام به من افتخار کند؟
قهرمان پروری در سراسر سرود مشهود است
وی با بیان اینکه قهرمان پروری در سراسر این سرود اتفاق افتاده است، گفت: مثل میرزا کوچک کار را تمام می کنم، عهد می بندم که مثل حاج قاسم تو باشم، مثل بهجت و سربازان گمنام خادمت باشم؛ این نام هایی که در سرود می برد شاید بچه ها آن ها را نشناسند، اما حاج قاسم را می شناسند، وقتی می گوید مثل میرزا کوچک خان کار را تمام می کنم یعنی یک کار خارق العاده انجام می دهم و این ها را در ذهن بچه تبدیل به قهرمان می کند.
قهرمان پروری، علاقه به رشد و پیشرفت را در بچه ها تقویت می کند
ترابی بیان کرد: یادمان باشد، آنجایی که قهرمان های بزرگی را برای بچه ها معرفی می کنیم، بچه ها میل پیدا می کنند که شبیه به آن قهرمان ها باشند، خود این عوامل در آن ها احساس بزرگی ایجاد می کند و علاقه به رشد و پیشرفت را در آنها تقویت می کند.
منابع:
https://www.dana.ir/news/1844432.htm
http://www.mersadnews.ir/news/422668/
https://khabarfarsi.com/u/122638545
https://www.imna.ir/news/578494/
https://www.khabaronline.ir/news/1635415