بیماری ها و ورزش(1)
در این مقاله ابتدا به طور مختصر می پردازیم به تعریفی از بیماری و علائم و نشانه های آن و سپس تاثیر ورزش بر روی هر یک از آنها بررسی می شود و همچنین مدت زمان تمرین بیماران و ورزش های مناسب برای آن بیماری مطرح می شود.......... بیماری دیابت به دو نوع تقسیم می‌شود:
* بیماری دیابت
1. نوع اول یا وابسته به انسولین
2. نوع دوم یا غیروابسته به انسولین
نوع اول یا وابسته به انسولین بیشتر در جوانان دیده می‌شود. در این نوع دیابت ذخیره انسولین لوزالمعده کم است و بیمار بدون دریافت انسولین دچار عوارض متابولیکی آن می‌شود که مهم‌ترین آن اسیدی شدن خون است.
نوع دوم یا غیروابسته بیشتر در بزرگسالان دیده می‌شود. در این نوع دیابت ذخیره انسولین لوزالمعده کم یا انسولین با تأخیر ترشح می‌شود اما برای ادامه حیات قابل قبول است. تقریباً 90? افراد بیمار مبتلا به دیانت غیروابسته به انسولین هستند.
مشکل اصلی بیماران دیابتی مربوط به میزان قند خون بالای آنها است. پس می‌توان تا حدودی مشکلات این بیماران را با کنترل قند خون برطرف کرد. کنترل قند خون در بیماران دیابتی باعث جلوگیری از آسیب به چشم، کلیه، قلب و اعصاب می‌شود. باید گفت یکی از فاکتورهای مثبت در کنترل قند خون بیماران دیابتی فعالیت بدنی مداوم و منظم است.
تأثیر ورزش در بیماران دیابتی
وجود برنامه‌های منظم ورزشی در بیماران دیابتی واکنش شدید انسولین را از بین می‌برد زیرا با ورزش عضلات و کبد عادت می‌کنند گلیکوژن بیشتری ذخیره کنند. باید به این نکته توجه کرد که ورزش بیماران دیابتی به صورت تمرین‌های هوازی است.
تقریباً 80% از مبتلایان به دیابت غیروابسته به انسولین چاق هستند. متخصصان عامل اصلی مقاومت در برابر انسولین را بافت چربی می‌دانند. در این دسته از افراد سلول‌های چربی بزرگ می‌شوند و چربی در مرکز بدن متمرکز می‌شود اگر چربی بدن کم شود مقاومت انسولین نیز می‌تواند کاهش یابد بنابراین چربی بدن از طریق کاهش وزن یکی از راه‌های اصلی درمان بیماران دیابتی نوع دوم محسوب می‌شود که از طریق ورزش منظم قابل اجرا است.
افراد دیابتی باید ورزش را قسمتی از روش درمان بیماری خود بدانند و به طور دایم به ورزش بپردازند. ورزش تأثیرات مثبت جسمی و روحی روانی زیادی دارد که به طور مستقیم یا غیرمستقیم روی سطح قند خون و در نتیجه سلامت بیماران تأثیر می‌گذارد.
اغلب این بیماران می‌توانند با استفاده مناسب از وسایل اندازه‌گیری قند خون در خانه فعالیت منظمی داشته باشند. ورزش منظم ممکن است در کنترل بهتر قند خون افراد دیابتی نیز تأثیر بگذارد.
* بیماری آسم
آسم ایجاد شده به وسیله ورزش عبارت است از افزایش مقاومت راه‌های هوایی که به وسیله ورزش ایجاد می‌شود.
در اغلب بیماران آسمی فعالیت ورزشی باعث شروع حمله آسم می‌شود و در برخی نیز ورزش تنها عامل ایجادکننده حمله است. هنگامی که ورزش باعث حمله آسم می‌شود تغییرات ایجاد شده در فانکشن (عملکرد) ریه شبیه حمله آسم معمولی است و علایم آن با دیگر انواع حمله‌های آسم تفاوتی ندارد و تنها تفاوت آن مدت‌زمان کوتاه‌تر آن است.
آسم ایجاد شده به وسیله ورزش می‌تواند در هر سنی ایجاد شود. این بیماری در بین جوانان و بزرگسالان به یک نسبت دیده می‌شود. شیوع این نوع آسم در بچه‌های 12 ساله 7/7% گزارش شده است. زمان کوتاهی پس از شروع فعالیت ورزشی برونش‌ها گشاد می‌شوند و سپس انقباض برونش ایجاد شده باعث حمله آسم می‌شود.
ایجاد و شدت حمله ایجاد شده به وسیله ورزش به عوامل زیر بستگی دارد:
1. سطحی از تعداد تنفس که طی ورزش منجر به حمله آسم می‌شود.
2. میزان باقی ماندن در آن سطح
3. میزان رطوبت هوایی که طی ورزش استنشاق می‌شود.
تنفس از راه بینی هنگام ورزش
مخاط بینی نقش عمده‌ای در تغییرات محتوایی آب و دمای هوای دم دارد بنابراین هنگام ورزش تنفس از راه بینی نسبت به تنفس از راه دهان باعث می‌شود حمله آسم شدت کمتری داشته باشد. برخی از بیماران آسمی به دلیل مشکلاتی که در بینی خود دارند مجبورند از راه دهان تنفس کنند که البته درمان این مشکل و تنفس از راه بینی می‌تواند در بهبود حملات به آنها کمک کند.
نوع ورزش برای بیماران آسمی
شرکت مستمر و منظم در برنامه آمادگی جسمانی وابسته به میزان علاقه فرد است. بنابراین باید ورزش و فعالیتی را برای بیمار انتخاب کرد که برای او لذت‌بخش باشد البته با در نظر گرفتن این نکته که برای بیماران آسمی باید تنها فعالیت‌های هوازی را انتخاب کرد.
شنا کمتر باعث ایجاد آسم می‌شود و حتی در بهبود وضعیت قلبی نیز بسیار مؤثر است. البته برخی از بیماران هنگام شنا به دلیل حساسیت به کلر موجود در آب استخر میزان حملاتشان افزایش می‌یابد.
*بیماری کهیر
طی فعالیت ورزشی ممکن است عوامل مختلف فیزیکی ایجادکننده کهیر وجود داشته باشند. شکل‌های گوناگونی از کهیرهای فیزیکی با مکانیسم‌های مختلف وجود دارند که بعضی از عوامل آن در معرض سرما، نور، یا آب قرار گرفتن به هنگام ورزش است. از طرف دیگر ورزش نیز می‌تواند به تنهایی عاملی برای ایجاد کهیر باشد.
علایم مشخصه کهیر عبارت است از: گرمی، قرمزی، خارش پوستی، ورم، حنجره، اسپاسم برونش و کاهش فشار خون.
مطالعات نشان می‌دهد بیشتر ورزشکارانی که دچار کهیر شده‌اند در بین رشته‌های دو و میدانی، تنیس، شنا، اسکی و دوچرخه‌سواری بوده‌اند.
ادامه دارد ...............
( در ادامه بیماری های مربوط به سیستم گوارشی و صرع وتاثیر ورزش بر آنها بررسی خواهد شد )
