چرا خداوند این گونه عمل می کند؟! چرا به ما اختیار داده، جهنم خلق کرده و جلوی فساد را نمی گیرد؟!
گاهی پرسیده می شود که درست است که خداوند اختیار را به همه انسان ها عطا کرده است، اما خداوند نسبت به آینده نیز علم دار،د پس چرا باید کافر خلق شود با اینکه خداوند میداند او راه جهنم را پیش می‌گیرد و در آخر باید او را عذاب کند؟
یا گاهی اشکال می شود که اگر خداوند از مادر برای انسان مهربان تر است، پس چرا جلوی فساد، کفر و گمراهی انسان ها را نمی گیرد؟
در پاسخ باید گفت که این اشکال مبتنی بر عدم شناخت و درک صحیح از ربوبیت و پروردگاری خداوند متعال است، زیرا ما خداوند را مانند انسان فرض می کنیم همانطور که یک مادر وظیفه‌ای جز نگهداری و مراقبت از فرزند خویش ندارد، خداوند را نیز چنین تشبیه می کنیم، در حالی که خداوند انسانها را به اختیار مجهز کرده است تا با اختیار خود به کمال الهی برسند و اینکه خداوند بخواهد و بتواند انسان ها را مجبورا هدایت کنند و نگذارد که احدی سمت گناه و خطا برود، برای خداوند متعال بسیار سهل است، اما همانطور که در آیات قرآن نیز اشاره شده است، هدایت اجباری نه تنها ارزشی ندارد بلکه پوچ و بی ثمر نیز خواهد بود.
به همین خاطر ربوبیّت و پروردگاری خداوند، غیر از مراقبت و نگهداری یک مادر است. خداوند اختیار را به انسان عطا کرده تا خود او به تنهایی به کمال برسد و اگر خطاها و اشتباهاتی در طول مسیر برای او ایجاد می‌شود می‌تواند از آن اشتباهات در راستای بهتر شدن مسیر استفاده و عبرت بگیرد.
نکته دیگر اینکه باید بدانیم که اصل وجودی که خداوند به ما اعطا کرده است لطف و نعمتی از پروردگار است بدین معنا که همین که ما انسان ها در این دنیا وجود یافته‌ایم و دارای حیات هستیم این از برکات الهی است اگر این را بپذیریم مثالی در این راستا بسیار کمک خواهد کرد.
فرض کنیم شخصی مهمان ما شده است و ما به خاطر لطفی که نسبت به او داریم غذای بسیار زیادی برای او تدارک می‌بینیم مهمان به جای آنکه از زحمات ما تشکر کنند لب به اعتراض می گشاید و می گوید که چرا این همه غذا درست کرده‌اید ممکن است من با زیاد خوردن دل درد بگیرم و یا با سریع خوردن خفه شوم و یا با روی هم خوردن مریض شوم، در حالی که هیچ انسان عاقلی چنین سخن نمی گویند زیرا اصل تدارک دیدن غذا محبتی از جانب میزبان است و اما این میهمان است که باید خود مواظبت کند تا به مریضی، دل درد و مانند آن دچار نشود.
در مثال ما نیز دقیقا چنین است خداوند نعمت های فراوانی از جمله حیات، اختیار، عقل و مانند آن به انسان افاضه کرده است و انسان نباید در برابر خدا اعتراض کند که چرا چنین نعمت‌هایی به من داده ای!؟ بلکه باید طریقه درست استفاده کردن از نعمت های خداوند را یاد بگیرد و در مسیر الهی، از آن بهره گیرد.
