حق طلاق در عقد دائم

حق طلاق در عقد دائم
 

درباره حق طلاق در عقد دائم و موقت چه می دانید؟

حق طلاق اساسا متعلق به مرد است و مرد می تواند با دادن وکالت طلاق این حق را به فردی دیگر نیز بدهد. انجام فرایند دادن وکالت طلاق در دفترخانه انجام می شود. در این مطلب به حق طلاق در عقد دائم و موقت می پردازیم.

ازدواج روش و سنت پیامبر بزرگ اسلام (ص) است. پیامبر در حدیثی می فرمایند: طلاق عرش خدا را می لرزاند. همچنین امام صادق فرمودند: طلاق منفورترین و ناپسند ترین حلال نزد خداوند متعال است. طلاق هایی که به دلایلی نادرست و کودکانه واقع می شود، مصداق حدیث پیامبر می شوند. چنین طلاق هایی گناه نیز محسوب می شوند.

اما زندگی و روابطی نیز هستند که به نظر می رسد؛ زوجین در آن زندگی متحمل رنج و مشقت و آسیب های بسیار می شوند. در چنین شرایطی است که طلاق اقدامی ضروری محسوب می شود.
چرا اسلام حق طلاق را به مرد داده است؟

    مرد در ابتدای ازدواج مبلغی از مال خود به زن به عنوان پیشکش و مهریه پرداخت می کند و نیز هزینه زندگی تحت عنوان نفقه به عهده مرد است. بنابراین ازدواج برای مرد هزینه ایجاد می کند. بنابراین این حق به درستی به مرد اعطا شده است.
    اگر حق طلاق در عقد دائم برای زنان بود؛ امکان اینکه عده ای از زنان از ازدواج و طلاق پس از آن برای سودجویی های مالی استفاده کنند وجود داشت.
    زن ممکن است به لحاظ احساسی آسیب پذیرتر بوده و با وجود داشتن حق طلاق با هر اتفاق کوچکی اقدام به جدایی کند.
    اگر به جای مرد، زن دارای حق طلاق در عقد دائم بود و جدایی مرد منوط به رضایت زن بود؛ این وضعیت با روحیات ذاتی مرد و زن هماهنگی ندارد. چرا که وقتی مرد، دیگر خواهان زن نباشد، عملا رابطه به پایان رسیده است. چرا که مرد به خواستن و زن به خواسته شدن نیازمند است.

حق طلاق در عقد دائم و موقت

طبق ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی، حق طلاق در عقد دائم متعلق به مرد (زوج) است. مرد می تواند این حق را برای خود نگاه دارد و یا به دیگری واگذار کند. اما به این صورت نیست که با واگذاری وکالت طلاق، مرد از حق طلاق محروم شود.

مزایای حق طلاق در عقد دائم برای زن

با داشتن حق طلاق در عقد دائم، زن می تواند بدون حضور مرد، مراحل طلاق را طی کند.

    وکیل برای طلاق (2)
    وکیل برای طلاق (۲)

حق طلاق در عقد دائم

    به صورت شرط ضمن عقد:

زن می تواند طبق ماده ۱۱۳۸ قانون مدنی؛ به طور کلی درخواست وکالت طلاق داشته باشد و  یا بر طبق ماده ۱۱۱۹، مشروط به وقوع شرایطی در زندگی درخواست وکالت طلاق کند. شرایطی مانند:

    اختیار کردن همسر دیگر توسط مرد
    سوء قصد مرد به زن
    پرداخت نکردن نفقه
    و …
    زمانی که زندگی برای زن، همراه با رنج و مشقت باشد؛ زن می تواند با ارائه مدارک به دادگاه برای اثبات آن شرایط، درخواست طلاق کند. رنج و مشقت موجود در زندگی باید مربوط به زمان حال و به صورت مستمر باشد. در غیر این صورت دادگاه با درخواست طلاق موافقت نمی کند. در صورت اثبات، دادگاه مرد را ملزم به طلاق دادن زن می کند که در صورت عدم اقدام مرد، زن به اذن حاکم شرع مطلقه می شود.

    وکیل برای طلاق (3)
    وکیل برای طلاق (۳)

دلایلی که زن می تواند با وجود آنها درخواست طلاق کند

    در صورتی که مرد بدون دلیل موجه، در طول یک سال؛ ۶ ماه به صورت متوالی و یا ۹ ماه به صورت متناوب، زندگی را ترک کند.
    در صورت عدم باروری مرد و یا عدم تمایل به فرزند آوری تا مدت ۵ سال
    اعتیاد
    محکومیت قطعی به مدت ۵ سال
    بیماری لاعلاج
    داشتن شغل نامتعارف و دور از شأن زن
    بیماری های روحی و روانی
    و …
    طلاق خلع: در این روش، زن به علت کراهت از مرد، درخواست طلاق می کند. زن در این روش حق طلاق را در ازای پرداخت مبلغی به زوج دریافت می کند. این مبلغ می تواند همان مهریه باشد یا بیشتر و کمتر.

نکته

    در چه مواردی طرفین حق فسخ نکاح را دارند؟ در هر دو نوع ازدواج دائم و موقت؛ در صورتی که یک از طرفین به دروغ با ادعای مجرد بودن، اقدام به ازدواج کرده باشند؛ در این صورت نه تنها طرف مقابل حق فسخ نکاح را داشته؛ بلکه طبق ماده ۶۴۷ قانون مجازات اسلامی، فرد متخلف، تحت تعقیب کیفری نیز قرار می گیرد.
    زوج می تواند اعطای وکالت طلاق را بدون شرط و یا مشروط به گرفتن امتیازاتی از طرف زن کند. برای مثال در ازای بخشش قسمتی یا همه مهریه.
    مرد می تواند وکالت طلاق را نه فقط به زوجه بلکه به هر فرد دیگری که می خواهد اعطا کند.
    در بعضی از دفترخانه ها به اشتباه یا به عمد؛ در ثبت شروط ضمن عقد این جمله را قید می کنند: “حق طلاق به زوجه داده شد”. حق طلاق به این روش اثر حقوقی ندارد. به این دلیل که حق طلاق متعلق به زوج است و این حق قابل واگذاری نیست. تنها در صورتی این حق متعلق به دیگری می شود که زوج به آن فرد وکالت طلاق دهد.  

حق طلاق در عقد موقت

در ازدواج موقت هیچکدام از طرفین حق طلاق ندارند. روش های خروج از عقد موقت به این صورت است:

    یک راه این است که دو طرف منتظر باشند تا مدت زمان عقد موقت به پایان برسد. با پایان مدت زمان عقد دو طرف خود بخود از نکاح خارج می شوند.
    اگر مدت زمان نکاح موقت، طولانی باشد و زوجین، مایل به انتظار تا پایان مدت عقد، نباشند؛ در این شرایط زوج می تواند با بخشش مدت باقیمانده از عقد به زوجه، به رابطه موقت پایان دهد.
    روش دیگر این است که در هنگام یا پس از عقد موقت، زوج از طرف خود به زوجه؛ برای بذل مدت وکالت دهد. در این صورت دیگر نیازی به بذل مدت از طرف زوج نیست.
    گاهی ممکن است فقط زوجه تمایل به جدایی داشته باشد و زوج راضی به این کار نباشد و از بخشش مدت باقیمانده نیز به زوجه امتناع کند. در این شرایط زوجه می تواند با مراجعه به دادگاه برای گرفتن حکم الزام به زوج؛ برای بذل مدت باقیمانده، اقدام کند. زوجه بر اساس ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی باید برای وضعیت عسر و حرج خود دلایلی به دادگاه ارائه کند. که در صورت پذیرش دادگاه؛ حکم الزام به زوج صادر می شود و زوج ملزم به انجام حکم دادگاه است. در صورت عدم اقدام زوج، نماینده دادگاه این حکم را اجرا می کند.