عمران مرادی در گفت و گو با خبرنگار مهر، با اشاره به دلایل علمی ۲۹ روزه یا ۳۰ روزه شدن ماه رمضان اظهار داشت: زمانی که دو جرم آسمانی به لحاظ ظاهری به نوعی در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند که از دیدگاه ناظر زمینی به نظر می‌رسد به یکدیگر نزدیک هستند این حالت را «مقارنه» می‌نامیم.
وی افزود: ماه در حال گردش به دور زمین در ابتدای هر ماه قمری، به نوعی در راستای دید ما قرار می‌گیرد که با راستای دید خورشید یکسان می‌شود که به این حالت مقارنه ماه و خورشید می‌گویند بدین معنا که با وجود اینکه خورشید در فاصله بسیار دوری نسبت به ماه قرار دارد از دید ناظر زمینی این دو جرم آسمانی به یکدیگر نزدیک هستند.
کارشناس نجوم تاکید کرد: زمانی که مقارنه ماه و خورشید رخ می‌دهد در واقع ماه نو نیز شکل گرفته است اما نور خورشید اجازه نمی‌دهد ما هلال جدید ماه را ببینیم و این مطلب درباره دیگر اجسام آسمانی نیز که در مقارنه با خورشید قرار بگیرند نیز صدق می‌کند.
مقارنه ماه نو با خورشید در شامگاه دوم خرداد
وی با بیان اینکه در ساعت ۲۲:۹ دقیقه دوم خردادماه ماه نو در حالت مقارنه با خورشید قرار گرفته است، ابراز داشت: زمانی که ماه در حالت مقارنه قرار می‌گیرد دیگر برای ناظر زمینی ما قابل مشاهده نیست تا زمانی که ماه آرام آرام از خورشید فاصله بگیرد.
مرادی گفت: بدین ترتیب زمانی که این فاصله میان ماه و خورشید به اندازه کافی (هفت درجه) برسد، هلال اول ماه قمری آشکار می‌شود که به طور معمول زمان آن نخستین غروب پس از مقارنه ماه و خورشید است.
وی ادامه داد: بر این اساس انتظار می‌رود غروب شنبه سوم خردادماه هلال ماه شوال مشاهده شود و این در حالی است که اگر مقارنه در روز شنبه رخ می‌داد احتمال مشاهده ماه بسیار کمتر می‌شد.
پارامترهای مختلف رصد هلال ماه نو
کارشناس نجوم تصریح کرد: نکته‌ای که در این میان وجود دارد این است که رصد مناسب هلال ماه نو به پارامترهای مختلفی مانند فاصله ماه تا خورشید، درصد روشنایی ماه نسبت به سطح، ضخامت هلال ماه، ارتفاع ماه از افق در زمان غروب خورشید و مدت مکث ماه پس از غروب خورشید در آسمان بستگی دارد و در صورت کمرنگ بودن هر یک از این ویژگی‌ها امکان رؤیت هلال ماه نو سخت می‌شود.
وی با اشاره به اینکه گاه شرایط رصد و رؤیت پذیری ماه به اندازه‌ای سخت است که به هلال بحرانی معروف می‌شود که این هلال با چشم غیر مسلح و گاه حتی مسلح نیز قابل رؤیت نیست، تصریح کرد: درواقع گاهی ما مطمئن هستیم که هلال ماه در آسمان وجود دارد و امکان رصد آن نیست و گاهی نیز هلال ماه به لحاظ محاسباتی در آسمان وجود دارد اما پارامترهای لازم به اندازه‌ای ضعیف است که مشاهده آن سخت است.
مشاهده ماه با چشم غیرمسلح بسیار مشکل و تقریباً غیرممکن است
مرادی ابراز داشت: در ارتباط با هلال ماه شوال امسال، ما از وجود آن در آسمان به لحاظ محاسباتی مطمئن هستیم اما در بسیاری از مناطق کشور به ویژه در مناطق مرکزی و شرق ایران، رؤیت هلال ماه با چشم غیرمسلح در شامگاه سوم خرداد بسیار مشکل و تقریباً غیرممکن خواهد بود و لازم است از دوربین دوچشمی و تلسکوپ استفاده شود.
وی اضافه کرد: بدین ترتیب در غروب سوم خردادماه در صورت تمیز بودن هوا و نبود گرد و غبار جوی، مناطق غربی و به ویژه جنوب ایران شرایط بهتری برای رصد هلال ماه نو دارند و حتی ممکن است رؤیت ماه با چشم غیرمسلح نیز برای رصدگران حرفه ای امکان پذیر باشد.
۲۹ روزه شدن ماه رمضان ارتباطی با ۳۰ روزه بودن ماه شعبان ندارد
کارشناس مرکز نجوم ادیب اصفهان همچنین با اشاره به برخی باورهای عمومی در این ارتباط که اگر یک ماه قمری ۳۰ روز باشد، ماه بعدی ۲۹ روز خواهد بود تاکید کرد: این باور صحیح نیست و حتی تا چهار ماه ۳۰ روزه پشت سر هم و سه ماه ۲۹ روزه پشت سر هم نیز در میان ماه‌های قمری رصد شده است.
