گرماخستگی در اثر کمبود آب بدن و در شرایطی ایجاد می شود که بدن نمی تواند با سرعت کافی، گرمای اضافی را دفع کند و بر خلاف گرمازدگی که ناگهانی بروز میکند، گرما خستگی معمولا طی چند روز شکل می گیرد.
به گزارش ایسنا، معمولا گرما خستگی حالتی اضطراری نیست و بیشتر در ورزشکاران شایع است و در هنگام تمرین ورزشی، بیشتر در معرض گرماخستگی قرار خواهند گرفت.
علائم گرماخستگی
بر اساس این مطلب که از سوی فدراسیون پزشکی ورزشی در اختیار ایسنا قرار گرفته، آمده است: اولین علائم این ناراحتی خستگی، ضعف و احساس ناخوشی است؛ احساس خستگی بیش از حد نسبت به فعالیتی که انجام شده از اولین علائم این عارضه به شمار می رود و در عین حال ورزشکار کمی هم احساس سردرد خواهد داشت.
با ادامه فعالیت بدنی در این شرایط، ورزشکار دچار تعریق بیش از حد خواهد شد و ضربان قلب به سرعت افزایش می یابد، احساس سنگینی در قفسه سینه خواهد کرد و دچار تنگی نفس می شود، در نهایت هم دچار سرگیجه میشود و حالش به هم میخورد.
به موازات کم شدن آب بدن، بدن ورزشکار به طور فزایندهای ضعیف میشود و حتی توان بلند شدن از رختخواب را نیز از دست می دهد. اگر کاهش آب بدن ادامه یابد، حجم خون تا حدی پایین میآید که امکان دارد دچار شوک شود.
۶۵ درصد وزن بدن را آب تشکیل میدهد که در سه بخش بدن شامل ۵۶ درصد در سلول ها، ۳۷ درصد در خارج سلول ها و ۷ درصد در دستگاه گردش خون ذخیره شده است.
هنگامی که ورزشکار آب بدن خود را در اثر عرق کردن، تنفس و ادرار از دست می دهد، تقریبا تمامی این آب از دست رفته از داخل سلول ها است و به این ترتیب گرچه ممکن است به اندازه ۸ لیوان آب از بدن خارج شود اما سلول ها قادر خواهند بود آب کافی را برای حفظ حجم خون بدن در حالت عادی عرضه کنند.
اگر آب بدن همچنان کم شود، سلول ها دیگر قادر نخواهند بود آبی پس دهند و در نتیجه حجم خون به سرعت کاهش می یابد. در این صورت در بدن خون کافی برای گردش وجود نخواهد داشت و در پی آن درجه حرارت بدن بالا می رود و ورزشکار به حالت شوک دچار می شود.
راه درمان
در صورت بروز گرماخستگی باید استراحت کرد و اگر ورزشکار در این شرایط به فعالیت بدنی خود ادامه دهد، دچار شوک خواهد شد و باید در بیمارستان بستری شود. خوشبختانه این وضعیت خطرناک به ندرت اتفاق می افتد که آن هم در صورتی است که ورزشکار نتواند برای آب از دست رفته بدن خود، آبی جایگزین کند.
به محض مشاهده علائم گرماخستگی باید در یک مکان خنک سایه دار استراحت کرد و بهترین درمان گرماخستگی نوشیدن مقادیر زیادی مایعات محتوی املاح معدنی از قبیل آب میوه یا نوشیدنی های ورزشی است چراکه املاح معدنی به بدن شما کمک می کنند تا گرما را دفع کند.
تقریبا روزانه شخص باید بین ۶ الی ۸ لیوان آب مصرف کند و توجه شود چای یا قهوه نمی تواند جایگزین آب شود بلکه خود آن ها نیز باعث دفع بیشتر آب از بدن می شوند.