خلاق و عرفان_مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
پرسش:
سلام. خلوص در عبادت چيست؟ ايا اگر عمل نيکي را بخاطر اثري که دارد چه دنيوي چه اخروي، انجام دهيم اجر ان کم ميشود؟ يعني بالاترين درجه خلوص را ديگر ندارد؟ پس چه کنيم فقط به خشنودي خدا فکرکنيم و ياد ثواب کارها نيفتيم؟
🌸☘️☘️☘️☘️☘️🌸
پاسخ:
سلام علیکم
به خاطر خدا انجام دادن به این معنا نیست که عملی که انجام میدهیم نفعی برای خودمان ندارد و یا ما این نفع را نمیتوانیم در نظر بگیریم. طبق اعتقادات ما خداوند به هیچ چیزی امر نکرده است مگر اینکه در آن مصلحتی وجود داشته است و از چیزی نهی نکرده است مگر اینکه در آن مفسده ای برای انسان وجود دارد. مگر خدا به خاطر منافع خودش امر و نهی کرده است و عبادت ما نفعی به حال او دارد که بگوییم یا به خاطر خدا انجام میدهم و یا به خاطر خودم. بلکه امر و نهی خدا هم به خاطر مصالح ما است اما مصالح دراز مدت و منافع پایدار.
من نکردم خلق تا سودی کنم بلکه تا بر بندگان جودی کنم
نافرمانی بندگان هم هیچ ضرری به خداوند نمیزند.
گر جمله کائنات کافر گردند بر دامن کبریائیش ننشیند گرد
بنابراین شما هم میتوانید عبادت را به خاطر خدا انجام دهید و هم نفع و سود خودتان را در نظر بگیرید و اینها هیچ منافاتی با یکدیگر ندارند چون خداوند هم نفع و سود شما را میخواهد اما نه فقط نفع و سود جسمی و دنیوی بلکه سعادت روحی و اخروی مد نظر است. اما اینکه گفته میشود کار باید برای خدا باشد نه برای نفس مقصود این است که خواسته های مادی و هواهای نفسانی ملاک انتخاب قرار نگیرد. مثلا وضو بگیریم برای خنک شدن و یا روزه بگیریم فقط به خاطر لاغر شدن و خوش اندام شدن.
در عین حال چند نکته را در نظر بگیرید.
نیت مراتبی دارد. انجام عمل صالح به خاطر منافع دنیوی (مثل ارامش پیدا کردن از نماز) اشکال ندارد اما یکی از پایین ترین مراتب نیت است. مرتبه بعدی انجام عمل به خاطر منافع اخروی یعنی به دست آوردن بهشت و در امان ماندن از دوزخ است. و بالاترین مرتبه انجام عمل به خاطر رضای خدا و از روی محبت خدا است. تفاوتی که میان این مراتب است از این جهت است که کسی که به مراتب پایین تر اکتفا کند درجات مراتب بالا نصیبش نمیشود اما کسی که مراتب بالا را نیت کند، آثار مراتب پایین خود به خود به او داده میشود. چو صد آید نود هم پیش ماست. یعنی کسی که نماز را فقط از روی محبت الهی و امتثال امر او انجام دهد نتایج دنیوی و اخروی نماز هم خود به خود بر نمازش مترتب میشود.
مطابق روایت لکل امرء ما نوی فقط چیزی را که انسان نیت کرده است به او داده میشود. بنابراین نیت خود را محدود نکنید و آرزوهای خود را در حد منافع دنیوی و حتی اخروی پایین نیاورید.
موفق باشید
🌺
☘️🌺
🌺☘️🌺☘️🌺☘️
