پرسش:
سلام چطور بايد از خدا بابت نعمت که هميشه تو خيالاتت فکر مي کردي غير ممکن بوده و الان بهت داده.... تشکر کني؟؟
بايد چيکار کني که خداوند آن نعمت رو ازت نگيره.....
مکارم‌شيرازي
🌸☘️☘️☘️☘️☘️🌸
پاسخ:
با عرض سلام و ادب خدمت شما
از حسن اعتمادتون سپاسگذارم امیدوارم زندگی بسیار خوب و موفق و با عاقبت بخیری را داشته باشید
پرسشگر محترم؛
شکر کامل و ثمره دو مرحله شکر قلبي و زباني است. به عبارت ديگر؛ وقتي انسان؛ به وسيله دل، نعمت بودن نعمتي را فهميد و به زبان آن را اظهار کرد و شکر منعم را به جاي آورد، حق بر اين است که در عمل نيز شکر خدا را آشکار کند. بنابراين، شاکر حقيقي بايد نعمت‌هاي الهي را صرف رضا و مقصود مُنعِم نمايد و همواره بايد آگاه باشد که از نعمت‌هاي خدا در چه مسيري استفاده کند تا مرتکب کفران نعمت نگردد.
امام صادق(ع) فرمود: «شُکْرُ النِّعْمَةِ اجْتِنَابُ الْمَحَارِمِ، وَ تَمَامُ الشُّکْرِ قَوْلُ الرَّجُلِ: الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ»؛(1) شکر نعمت، اجتناب و پرهيز کردن از کارهاى حرام است؛ و تمام شکر، آن است که کسى بگويد: «ستايش خدا را که پروردگار جهانيان است». به يقين؛ منظور از گفتن «اَلْحَمدللّه»، تنها لَقْلَقَه زبان نيست، بلکه منظور حمدى است که از عمق جان و درون دل برخيزد. چه بسيارند کسانى که با زبان شکر خدا مي‌گويند، ولى در عمل، کفران مي‌کنند، از اين‌رو، خداوند متعال مي‌فرمايد: «وَ قَلِيلٌ مِنْ عِبادِيَ الشَّکُورُ»؛(23) که ناظر به شکر عملي است.(3)
انسان هر چه تلاش و کوشش نمايد از اداي کامل شکر پروردگار بر نمي‌آيد، لذا بهترين اقسام شکر، اعتراف تامّ است به تقصير و عجز از اداى شکر، و تصديق به اين‌که توفيق شکر، نعمتى است از نعمتهاى الهى. (4) اما شکر عملي داراي افراد و مصاديق فراواني است که براي نمونه برخي از مصاديق آن، با استناد به روايات، بيان مي‌شود:
1. سجده شکر، نماز شکر، احسان و وليمه دادن برخي از مصاديق شکر عملي هستند. (5) نقل شده است که؛ «وقتي براي پيامبر اکرم(ص) چيزي به وجود مي‌آمد که موجب خوشحالي يا حتي موجب نگراني آن حضرت مي‌شد، به سجده مي‌رفت و براي خدا سجده شکر بجا مي‌آورد».(6)
2. عفو و گذشت در مقابل پيروزي بر دشمن از ديگر مصاديق شکر عملي است، همان‌گونه که اميرمؤمنان على(ع) مي‌فرمايد: «هنگامى که بر دشمنانت پيروز شدى، عفو و بخشش را شُکرانه اين پيروزى قرار بده».(7)
3. انفاق کردن بخشي از اموال در راه خدا نيز از مصاديق شکر عملي است، امام على(ع) مي‌فرمايد: «بهترين شکر نعمت‌ها، بخشيدن آن است».(8)
4. عبادت و نيايش در برابر پروردگار نيز طريقه ديگرى براى شکرگزارى عملى است، که در سخن امام علي(ع)، عبادت به انگيزه شکر، به عبادت آزادگان و افضل اعمال تعبير شده است. (9)
5. آموختن علم خويش به ديگران و عمل به آن؛ شکر نعمت علمي است که خداوند به عالم عنايت فرموده است. اميرمؤمنان على(ع) در اين‌باره مي‌فرمايد: «شکرگزارى عالم در برابر علمى که دارد اين است که به آن عمل کند و به نيازمندان بذل نمايد(به آنها آموزش دهد)». (10)
شکر در برابر افراد، به اعتبار مراتب و جايگاهشان متفاوت است که امام علي(ع) در حديث کوتاه و پُر معنايى مي‌فرمايد: «شکر پروردگارت اين است که دائماً ثنايش گويى، شکر کسى که بالاى دست تو است به اين است که در پيروى از او صادق باشى، شکر هم‌رديفت آن است که مراتب اخوّت و برادري را به خوبى انجام دهى و شکر کسانى که زير دست تو هستند به اين است که از بخشش به آنها مضايقه نکنى».(11)
پرسشگر محترم اگر شخص همیشه شکر گزار خداوند باشد هیچ گاه نعمتی که خداوند به او داده زایل نمی شود.
شکر نعمت نعمتت افزون کند ...کفر نعمت از کفت بیرون کند ...
پي نوشت ها:
1.کليني، محمد بن يعقوب، الکافي، محقق و مصحح: غفاري، علي اکبر، آخوندي، محمد، ج 2، ص 95، دار الکتب الإسلامية، تهران، چاپ چهارم، 1407ق.
2.عده کمى از بندگان من شکرگزارند؛ سبأ، 13.
3.قرشي، سيد علي اکبر، قاموس قرآن، ج 4، ص 63، دار الکتب الإسلامية، تهران، چاپ ششم، 1371ش.
4.گلستانه، سيد علاء الدين محمد، منهج اليقين(شرح نامه امام صادق عليه السلام به شيعيان)، محقق و مصحح: صحفى، مجتبى، صدرايى خويى، على، ص 54، دار الحديث، قم، چاپ اول، 1429ق.
5.همان.
6.علامه حلى، حسن بن يوسف، نهج الحقّ و کشف الصدق، ص 432، دار الکتاب اللبناني، بيروت، چاپ اول، 1982م.
7.«اِذا قَدَرْتَ عَلى عَدُوِّکَ فَاجْعَلِ الْعَفْوَ عَنْهُ شُکْراً لِلْقُدْرَةِ عَلَيْهِ»؛ حرّ عاملى، محمد بن حسن، وسائل الشيعة، ج 12، ص 171، مؤسسة آل البيت(ع)، قم، چاپ اول، 1409ق.
8.«اَحْسَنُ شُکْرِ النِّعَمِ اَلانعامُ بِها»؛ تميمى آمدى، عبد الواحد بن محمد، غرر الحکم و درر الکلم، محقق و مصحح: رجائى، سيد مهدى، ص 195، دار الکتاب الإسلامي، قم، چاپ دوم، 1410ق.
9.«اِنَّ قَوْمَاً عَبَدوُهُ شُکْرَاً فَتِلْکَ عِبادَةُ الاحْرارِ ِ وَ هِيَ أَفْضَلُ الْعِبَادَةِ.»؛ ابن شعبه حرانى، حسن بن على، تحف العقول عن آل الرسول (صلي الله عليه و آله)، محقق و مصحح: غفاري، علي اکبر، ص 246، دفتر انتشارات اسلامي، قم، چاپ دوم، 1404ق.
10.«شُکْرُ الْعالِمِ عَلى عِلْمِهِ، عَمَلُهُ بِهِ وَ بَذْلُهُ لِمُسْتَحَقِّهِ»؛ غرر الحکم و درر الکلم، ص 407.
11.«شُکْرُ اِلهِکَ بِطوُلِ الثَّناءِ، شُکْرُ مَنْ قَوْقَکَ بِصِدْقِ الْوَلاءِ، شُکْرُ نَظيرِکَ بِحُسْنِ الاخاءِ، شُکْرُ مَنْ دوُنَکَ بِسَيْبِ الْعَطاءِ»؛ غرر الحکم و درر الکلم، ص 406.
🌺
☘️🌺
🌺☘️🌺☘️🌺☘️
