عارضه گرانولوم نافی چیست؟ علل و راههای درمان

عارضه گرانولوم نافی چیست؟ علل و راههای درمان

گرانولوم نافی باعث تأخیر در افتادن بند ناف می شوند

گرانولوم نافی چیست؟ چه زمانی تشکیل می‌شود؟

گرانولوم نافی ضایعه ای است که در چند  هفته اول بعد از تولد نوزاد بروز می کند. بند ناف نوزاد پس از تولد در ابتدا به رنگ سفید و مرطوب است اما به مرور رنگش به سمت تیرگی می رود و خشک شده و در نهایت می افتد. اما در برخی موارد این روند طبیعی اتفاق نمی افتد و بند ناف به سمت داخل ناف رشد می کند که به این حالت عارضه گرانولوم نافی می گویند. 

عارضه گرانولوم نافی چیست؟

ملتهب شدن اطراف ناف از نشانه های عارضه گرانولوم نافی است

بند ناف به طور طبیعی تا شش الی هشت روز بعد از به دنیا آمدن نوزاد خشک شده و می افتد. سپس سطح آن با لایه نازکی از پوست پوشیده می شود و اثری مانند جای زخم ایجاد می شود که این زخم بین 12 الی 15 روز بهبود پیدا می کند. 

اما گاهی اوقات ممکن است میکرو ارگانیزم ها مانع این روند طبیعی شده و در قسمت انتهایی ناف که اغلب مرطوب است عفونت خفیفی ایجاد شود و ترشحات  چرکی پدیدار شود. همین امر باعث می شود که بند ناف با تأخیر بیفتد. تأخیر در افتادن بند ناف نیز سبب تأخیر در ترمیم و بهبودی قسمت انتهایی ناف می شود که یک بافت اضافی ایجاد می کند که به این عارضه گرانولوم نافی می گویند.

شکل ظاهری گرانولوم به صورت توپ کوچک قرمز رنگ و مرطوب است و در بعضی مواقع با ترشحات چرکی زرد یا سفید رنگ همراه است و اطراف آن ملتهب است. 

اگر چه ممکن است این عارضه برای نوزاد دردناک و آزار دهنده نباشد اما باید تحت معالجه و درمان توسط پزشک اطفال قرار بگیرد تا از رشد آن و عفونت در آینده پیشگیری شود. 

چه زمانی گرانولوم نافی در نوزادان تشکیل می‌شود؟

این عارضه معمولا از هر 500 نوزاد یک نفر را درگیر می کند. گرانولوم نافی نوعی بافت برجسته است که در نتیجه عفونت و التهاب ایجاد می شود. این عارضه اغلب به دلیل ایجاد  زخم در محل افتادن بند ناف رخ می دهد اما گاهی اوقات نیز ممکن است به دلیل بیماری خاصی ایجاد شود. ممکن است بزرگسالان نیز پس از پیرسینگ ناف دچار گرانولوم شوند. 

پس از افتادن ناف نوزاد ممکن است محل آن کمی قرمز و ملتهب شود. اگر این قرمزی و التهاب تا دو هفته بعد از افتادن ناف برطرف نشد و یا آن قسمت برجسته تر شد باید به پزشک مراجعه کنید. 

عارضه گرانولوم نافی در نتیجه عفونت و التهاب ایجاد می شود

روش های درمان گرانولوم نافی 

درمان با نیترات نقره

ساده ترین و ابتدایی ترین روشی که توسط پزشک اطفال تجویز می  شود روش درمان این عارضه با استفاده از یک ماده شیمیایی به نام نیترات نقره است. پزشک مقداری از این ماده را روی بافت ایجاد شده استعمال می کند. نیترات نقره بافت را سوزانده و از رشد آن جلوگیری می کند و گرانولوم کوچک می شود. این نوع درمان هیچ آسیبی به نوزاد نمی زند و باعث آزار او نمی شود زیرا در این بافت هیچ رشته عصبی وجود ندارد.

درمان با مایع نیتروژن

اگر روش درمانی با نیترات نقره موثر و رضایت بخش نبود روش درمانی دیگر استفاده از مایع نیتروژن است. نیتروژن در دمای معمولی به صورت گاز است و با پایین آوردن دمای آن تبدیل به مایع می شود. پزشک با استعمال مقدار کمی از مایع نیتروژن روی بافت رشد آن را متوقف کرده و آن را منجمد می کند.

بستن انتهای گرانولوم با نخ بخیه

روش دیگر برای درمان و از بین بردن این عارضه بستن انتهای بافت گرانولوم با نخ بخیه است. پزشک با این کار از جریان خون در این قسمت جلوگیری می کند و با قطع شدن جریان خون گرانولوم به تدریج خشک شده و می افتد. 

همان طور که گفته شد به دلیل این که این بافت فاقد رشته های عصبی است نوزاد هیچ دردی را در طی این درمان ها احساس نمی کند.

درمان این بافت اضافی در اکثر موارد با همین روش های ذکر شده انجام  پذیر است و در موارد خیلی نادر ممکن است نیاز به عمل جراحی داشته باشد.

آیا گرانولوم نافی قابل پیشگیری است؟

ممکن است این سوال برایتان پیش بیاید که آیا راهی برای جلوگیری از بروز این مشکل وجود دارد؟ برای پاسخ به این سوال باید بدانید که از آنجایی که دلیل اصلی ایجاد چنین عارضه ای کاملا  مشخص و قطعی نیست جواب منفی است.

هیچ دلیل ژنتیکی و یا زیست محیطی برای بروز این مشکل اثبات نشده است از این رو نمی توان اظهار نظر کرد که مثلا با رعایت بهداشت و مراقبت های لازم می توانید از بروز آن جلوگیری کنید. حتی نمی توان به طور قطعی گفت که در صورت دیر افتادن بند ناف ممکن است نوزاد دچار این مشکل شود (اگر چه معمولا با تاخیر در افتادن بند ناف نوزاد دچار گرانولوم می شود).

چگونه از بند ناف مراقبت کنیم؟

پس از حمام کودک قسمت ناف را با دقت خشک کنید

معمولا برای مراقبت از بند ناف نیازی به انجام کار به خصوصی نیست. تنها کاری که باید انجام دهید این است که این قسمت را خشک و تمیز نگه دارید و نوزاد را به طور مرتب تحت کنترل و معاینه پزشک اطفال قرار دهید تا در صورت احتمال ایجاد گرانولوم با بررسی عفونت توسط پزشک انجام شود.

ممکن است به شما توصیه شود تا زمان افتادن بند ناف نوزاد را حمام کامل نکنید و به جای آن با یک اسفنج نرم و مرطوب بدن او را حمام کنید.

نوزاد را به آرامی و با ملایمت با آب ولرم و صابون و یک حوله در داخل وان کوچک یا سینک تا تشت حمام کنید. سپس نوزاد را با احتیاط با حوله بپوشانید تا از خیس شدن این قسمت جلوگیری کنید. بدن نوزاد را خوب خشک کنید و ناحیه بند ناف را به دقت خشک کنید. 

هنگام پوشک کردن نوزاد اجازه ندهید پوشک با بند ناف او برخورد کرده و آن را بپوشاند. این قسمت را باید آزاد نگه دارید.

بند ناف معمولا بعد از یک الی سه هفته باید خود بخود بیفتد و در غیر این صورت باید با پزشک اطفال مشورت کنید.

سایر مشکلات مرتبط با بند ناف

وجود رگه های قرمز در اطراف ناف ار علائم گرانولوم نافی است

همیشه مراقب بند ناف نوزاد باشید تا در صورت بروز عفونت نشانه های آن را تشخیص بدهید. از نشانه های ایجاد عفونت در بند ناف موارد زیر را می توان ذکر کرد:

• تولید ترشحات بد بو

• ترشحات چرکی با رنگ زرد یا سفید

• تب و یا تحریک پذیری

• ایجاد التهاب و قرمزی همراه با وجود رگه ای قرمز در اطراف ناف

• ناراحتی نوزاد در هنگام ایجاد تماس با ناف

از دیگر مشکلات رایج مرتبط با بند ناف فتق ناف است. این مشکل در نوزادان به میزان بیست درصد اتفاق می افتد. فتق ناف زمانی رخ می دهد که ماهیچه های اطراف ناف به طور کامل به هم متصل نیستند و در نتیجه با وجود یک فضای خالی ایجاد شده بافت داخلی بدن از طریق ناف بیرون می آید. این عارضه نیز دردناک نیست.

این مشکل معمولا به طور خودبخود و تا 18 ماهگی رفع می شود و در صورت رفع نشدن توسط عمل جراحی درمان می شود. عمل جراحی در این مورد تا 5 سالگی انجام نمی شود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر بند ناف در زمان طبیعی خود و حداکثر تا یک ماه بعد از تولد نوزاد نیفتاد و به طول انجامید و رشد آن تا بیش از دو هفته ادامه داشت و یا هر وقت دچار عفونت شد باید به پزشک مراجعه شود.

گردآوری: بخش کودکان بیتوته