کشاورزی قبل و بعد از ظهور
تولید محصولات کشاورزی در عصر حاضر، برکت خود را از دست داده و کاهش تولید به دلیل کاهش بارندگی و پراکنش نامناسب آن، تنش حرارتی شدید، آلودگی منابع آب وهوا، افزایش میزان و تنوع آفات و بیماری ها که همگی مصادیقی از کاهش برکت در تولیدات کشاورزی می باشند آشکار است. دست کاری ژنتیکی، تولید محصولات تراریخته و استفاده از انواع روش های آبیاری، برای کاهش اثرات خشک سالی، تولید انواع سموم دفع آفات نباتی و استفاده از ماشین های مدرن برای پاشش سموم بر روی درختان و مزارع، به منظور جلوگیری از شیوع آفات و بیماری ها و استفاده از انواع کودهای شیمیایی برای افزایش عملکرد نیز نتوانسته است باعث تولید پایدار و باکیفیت محصولات کشاورزی شود. برعکس محصولات تولیدی با انواع سموم و کودهای شیمیایی آلوده شده، تعادل عناصر در محصول تولیدی به هم خورده و کیفیت مواد غذایی کاهش یافته است. این وضعیت نمی تواند در عصر ظهور ادامه یابد، زیرا پرورش انسان های باایمان در تراز انسان های مهدوی با خوردن برخی غذاهای ناپاک، شبیه آنچه اکنون تولید می شود، ممکن نیست. هیچ کس مخالف به کار بردن علم در کشاورزی نیست، اما ورود علم به عرصه زندگی بشر وقتی قابل قبول است که از منبعی پاک سرچشمه گرفته و در پرتو ایمان به خدا و تقوای الهی برکت یافته است. روایات ائمه اطهار نشان می دهند که در عصر ظهور مرتبه بالاتری از آفرینش درزمینه ی کشاورزی و رشد محصولات زراعی و باغی اتفاق می افتد. بدین ترتیب به برکت وجود امام، باران فراوان نازل شده، گسترش علوم و رعایت آموزه های علمیِ عقلیِ الهی موجب اصلاح چرخه ها و زنجیره های طبیعی در بخش کشاورزی، منابع طبیعی و پرورش دام و طیور شده و با حذف
تیمارهای شیمیایی مضر و ناپاک و فناوری های ساختار شکن، مواد غذایی پاک و ارگانیک تولید خواهد شد. چشمه ها پرآب و تولید محصول قابل مقایسه با شرایط فعلی نخواهد بود. مواهب طبیعی مانند جنگل ها، سبزه زارها، دام ها و تولیدات دامی برکت خواهند یافت. بدین صورت همه ی مردم بی نیاز شده و فقر و گرسنگی از بین خواهد رفت.
وضعیت کشاورزی در عصر حاضر
خداوند در قرآن کریم خود را زارع معرفی کرده و می فرماید:
أَفَرَأَیتُمْ مَا تَحْرُثُونَ * أَأَنْتُمْ تَزْرَعُونَهُ أَمْ نَحْنُ الزَّارِعُونَ * لَوْ نَشَاءُ لَجَعَلْنَاهُ حُطَامًا فَظَلْتُمْ تَفَکهُونَ؛ آیا هیچ درباره آنچه کشت می کنید اندیشیده اید؟ آیا شما آن را می رویانید یا ما می رویانیم؟ هرگاه بخواهیم آن را مبدّل به کاه در هم کوبیده می کنیم که تعجّب کنید. (1)
کشاورزی و تولید محصول مانند هر پدیده دیگری دارای دو جنبه ی مادی و معنوی است. در بعد مادی زمین شخم شده و دانه در آن کشت می شود. اگر عامل دوم یعنی عامل معنوی خوب عمل کند و برکت از ناحیه پروردگار شامل شود، باران در طول فصل رشد، به اندازه کافی می بارد و نیاز به سد، پمپ، چاه، برق، سوخت فسیلی و متخصص آبیاری را مرتفع می سازد و هزینه ی تمام این عوامل حذف می شود. محصول دچار آفت و بیماری نشده، به کمال رشد رسیده و متناسب با فرمول های طبیعی رشد کرده و تولید بالایی خواهد داشت. در این صورت ماشین های سم پاشی، سم، کارخانه های تولید سم و بسیاری ماشین ها و صنایع دیگر، مورد نیاز نخواهد بود و آلودگی محیط زیست وجود نخواهد داشت. محصول، بدون نیاز به کودهای شیمیایی، درنهایت کیفیت تولید شده و مواد تشکیل دهنده ی آن دارای یک تناسب طبیعی خواهد بود. بنابراین با مصرف این محصول طیب (پاک) توسط انسان، سلامت جسم و روح وی تأمین شده و انسان با روحیه ای شاد و جسمی سالم، بندگی خدا را خواهد کرد. هم اکنون محصول ارگانیک، یعنی محصولی که در تولید آن از سموم کشاورزی، کودهای شیمیایی و دستکاری ژنتیکی استفاده نشده باشد از آمال و آرزوهای بشر است و برخی دولت ها با نظارت دقیق، در سطح محدود، اقدام به تولید چنین محصولاتی می نمایند. اینگونه محصولات به چند برابر قیمت به فروش می رسند که این خود نشان دهنده ی ناسالم و مضر بودن بسیاری از محصولات کشاورزی در دنیای امروز است. برخی از دلایل این موضوع عبارتند از:
1_ استفاده ی نامناسبِ غیر علمیِ، غیر عقلی و ناعادلانه ی گروهی از بشر از منابع طبیعی مانند آب، خاک، جنگل ها و مراتع که باعث از بین رفتن یا آلودگی منابع شده و تغییرات اقلیمی نظیر خشکسالی، سیلاب، ریزگرد و گرم شدن کره زمین را نیز به دنبال داشته است.
2_ آلودگی منابع آب، خاک و محصولات کشاورزی تولید شده به خاطر استفاده از کودها، سموم، گوگرد و انواع مواد شیمیایی نگهدارنده، طعم دهنده و رنگ که باعث بروز انواع بیماری ها، تغییر اخلاق انسان و بر هم خوردن چرخه ی طبیعی اقلیم (عدالت در طبیعت) می شود.
3_ آلودگی محصولات دامی تولید شده به علت استفاده از تیمارهای شیمیایی و داروها در تغذیه دام، طیور و ماکیان و استفاده از روش های غیر علمی و غیر اخلاقی در تولید برخی محصولات، نظیر ایجاد فریب در چرخه طبیعی زندگی حیوانات و برخی دستکاری های ژنتیکی.
4_ تولید محصولات کشاورزی دستکاری شده (تغییرات ژنتیکی، تراریخته، محصولات غیرطبیعی و تقلبی) باعث بر هم خوردن نظام طبیعی تغذیه انسان شده است.
5_ افزایش آفات و بیماری های گیاهی به علت تغییرات اقلیمی ناشی از عملکرد بشر.
6_ کاهش برکت در نزول رحمت الهی و تولید محصولات کشاورزی و افزایش آفات و بیماری های گیاهی و جانوری به علت ظهور و بروز انواع فساد، ظلم و بی عدالتی در جوامع انسانی که بروز یکی از آن ها در امت های پیشین موجبات غضب الهی را فراهم نموده است و به نمونه های متعددی از آن در قرآن اشاره شده است.
همه ی موارد بالا باعث بروز برخی از انواع بیماری ها در انسان و تغییرات در اخلاق او شده و چرخه ی طبیعی حیات (عدالت در طبیعت) را نیز دچار نقص می کند. اثر تغذیه نامناسب بر اخلاق انسان که از برخی مؤلفه های آن در علوم پزشکی تحت عناوینی مانند تغییرات هورمونی، بروز بیماری های عصبی، اختلالات رفتاری و... یاد می شود، موضوعی فراموش شده است که کمتر از آن یاد می شود. کمتر در بررسی های علمی دیده می شود که جوامع علمی امروزی اثر مواد غذایی آلوده و ناپاک را بر ادب، متانت، دیانت، اخلاق فردی و اجتماعی، روابط زناشویی، انجام عمل صالح و رعایت آموزه های دینی و الهی بررسی کرده یا مهم بدانند. برای بررسی موضوع کشاورزی در عصر حاضر و مقایسه آن با عصر ظهور برخی مؤلفه های کشاورزی در عصر حاضر معرفی می شود:
مصرف بی رویه و مضرات کودهای شیمیایی
بنا به گزارش سازمان خواروبار و کشاورزی جهانی، بین 33 تا 60 درصد افزایش تولیدات کشاورزی در جهان در چند دهه گذشته مرهون مصرف کودهای شیمیایی بوده و در کشورهای با مصرف بهینه کود، این افزایش حداکثر بوده است (2).
مصرف بی رویه کود شیمیایی در محصولات کشاورزی مرگ خاموش است. با توجه به وابستگی عجیب کشاورزان به مصرف کودهای شیمیایی، مصرف بی رویه این کود ها معضل بخش کشاورزی است. هم اکنون 35 درصد از خاک کشاورزی جهان به خاطر حجم مصرف کود های شیمیایی از بین رفته است و برای ایران آماری در دست نیست. محصول سالم یعنی محصولی که باقیمانده سموم و کود های شیمیایی و فلزات سمی در آن نباشد (3).
میزان مصرف کود اوره در کشور ما 2/5 میلیون تن در سال می باشد. این مواد در دام ها اثرات سویی دارند و مصرف علوفه هایی با میزان اوره بالا باعث افزایش سقط جنین در دام ها می شود. موضوعی به نام اپی ژنتیک وجود دارد که طبق آن محیط و عوامل محیطی غذاها می توانند خصوصیات ژنتیکی فرد را تغییر دهند، بنابراین مصرف چنین مواد شیمیایی می تواند در نسل های آینده ما تغییراتی ایجاد نمایند. کودهای فسفاته و سیاه نیز چنین اثرات مخربی بر سلامتی انسان دارند. این کودها عنصر کادمیوم را به خاک اضافه می کنند که از گیاه و بدن انسان خارج نمی شود و به مرور باعث تخریب سیستم حافظه انسان می گردد. این مواد شیمیایی جذب آهن و روی را در بدن انسان کاهش می دهد. ریزش مو و بدخلقی نیز ازعوارض کاهش این مواد در بدن است. مصرف بی رویه اوره و فسفات باعث قلیایی شدن خاک و تخریب آن می شود، به طوری که در حال حاضر تنها 18 درصد از خاک های ما در حد ایده آل قرار دارند. سفت و کلوخی شدن بسیاری از خاک های کشاورزی نیز ناشی از مصرف بالای اوره می باشد. زمانی که خاک قلیایی می شود گیاه نمی تواند منگنز و دیگر مواد لازم برای خود را جذب نماید و در این شرایط زندگی برای حشرات و دیگر جانداران نیز با مشکل مواجه می شود. همچنین نیترات موجود در کودهای شیمیایی خاصیت آبشویی دارد و به راحتی وارد آب های زیرزمینی می شود (4).
شکل (5) نشان می دهد که طی سال های 2008 تا 2018 میلادی مصرف کودهای شیمیایی در جهان افزایش یافته و از مقدار 150 میلیون تن در سال به 200 میلیون تن در سال رسیده است. این آمار فقط شامل کودهای ماکرو مانند فسفات، پتاس و اوره است و به این آمار باید سایر انواع کودها را نیز افزود (5). با پیش بینی های انجام شده متوسط رشد مصرف سالیانه کود تا سال 2030 به میزان 3/1 – 7/0 درصد خواهد بود (6).
شکل 5_ مصرف کودهای شیمیایی ازت، فسفات و پتاس در جهان طی سال های 2008 تا 2018 (میلیون تن) (7).
مصرف بی رویه و مضرات آفت کش ها
مصرف سموم دفع آفات نباتی در کشور طی سال 1392 به میزان 21000 تن گزارش شده است. از این میزان سم، مقداری از طریق مواد غذایی، آب و سایر روش ها وارد بدن مصرف کنندگان می شود (8).
سالانه سه میلیون نفر درنتیجه مصرف آفت کش ها در دنیا مسموم شده و حدود 20 هزار نفر دچار مرگ ومیر می شوند. تحقیقات نشان داده است که سموم آفت کش باعث احتمال بروز انواع سرطان ها ازجمله لوکمی، لمفوم، دستگاه گوارش، پستان، پروستات و تیروئید، سقط جنین، کاهش رشد و نمو جنین، نازایی، عدم رشد فکری، پارکینسون، اثرات مخرب ساختمانی در بدن هنگام تولد و نقص هایی در اعمال و بافت های بدن می شوند.
بر اساس تحقیقات انجام شده در آمریکا حداقل یک نوع ترکیب شیمیایی آفت کش در خون یا ادرار 100 درصد از مردم آمریکا وجود دارد. در سال 1997 تعداد 88255 مورد اورژانسی در مرکز کنترل سموم آمریکا به ثبت رسیده است که بیش از 50 درصد از این موارد مربوط به کودکان کوچک تر از 6 سال است. میزان بروز سرطان مغز در کودکان در طی 20 سال گذشته 30 درصد افزایش داشته است. از مجموعه سموم مصرفی در آمریکا 40 درصد سرطان زا و 43 درصد مخرب سیستم رشد و تولید مثل است (9).
با مصرف کودها و سموم کشاورزی هم اکنون متوسط تولید گندم آبی در کشور ما 8/3 و گندم دیم 2/1 تن در هکتار و متوسط عملکرد جهانی آن 3 تن در هکتار است (10). این مقدار تولید با رکورد تولید که حدود 13 تن در هکتار است فاصله دارد (11) و با تولید 700 تخم از یک تخم که قرآن به آن اشاره دارد و به نظر مفسران رقمی موهومی نیست فاصله اش از زمین تا آسمان است.
امروزه در تولید محصولات کشاورزی، مبارزه با آفات و بیماری های گیاهی، نگهداری میوه ها و سبزیجات و فرآوری مواد غذایی از انواع کودهای شیمیایی، سموم، قارچ کش ها، پرتوها، رنگ، مواد شیمیایی نگهدارنده و طعم دهنده استفاده می شود. به همه ی این مواد شیمیایی باید اثرات ظروف پلاستیکی، فلزی و تجهیزات و ماشین های مورد استفاده در فرآوری محصولات غذایی و اثرات دستکاری های ژنتیکی بذور بر کیفیت نهایی مواد غذایی را نیز افزود.
ماندگاری سموم و تجمع عناصر سازنده کودهای شیمیایی در محصولات کشاورزی موضوع پوشیده ای نیست، تا جایی که تولید محصولات ارگانیک، یعنی محصولاتی که
بدون حضور انواع کودهای شیمیایی، استفاده از سموم دفع آفات و بیماری های نباتی و انواع دخالت در ساختار ژنتیکی گیاه با حساسیت ویژه ای در دستور کار بخش تولید محصولات کشاورزی قرار گرفته است.
اثرات زیست محیطی استفاده بی رویه و حتی با رویه از تیمارهای شیمیایی در مراحل مختلف تولید و مصرف مواد غذایی مانند اثرات نامطلوب آن بر منابع آب، آلودگی خاک، از بین بردن انواع حیوانات و حشرات مفید که زمانی خود موجب ایجاد تعادل در جمعیت انواع موجودات زنده بوده اند، اثرات گلخانه ای و بروز بسیاری ناهنجاری های دیگر در مطالعات، پروژه های تحقیقاتی، پیمان های بین المللی و همایش ها و وضع قوانین و مقررات مختلف مورد توجه قرار گرفته است، اما اثرات اجتماعی و اخلاقی تیمارهای شیمیایی مورد توجه قرار نگرفته یا کمتر مورد بررسی قرار گرفته است.
آیت‌الله سید محمد کاظم قزوینی، در کتاب «امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور» در این‌باره گفته است:
«همه ما می‌دانیم که کشاورزی از منابع ثروت و موارد رزق رسانی به عموم مردم شمرده می‌شود و از وسایل تأمین مواد غذایی بشر و حیوانات است و خداوند، آب و خاک را تحت اختیار بشر قرار داد تا از برکات زمین استفاده کند؛ آب در هر مکانی که باشد چه روی زمین و چه زیر زمین، انسان آن را خارج می‌کند و زمین را شخم زده، می‌کارد یا حبوبات در آن پخش می‌کند و زمین را آبیاری می‌نماید تا محصول دهد. اما تعاملی که بین خورشید، هوا، آب، خاک و نباتات صورت می‌گیرد، خارج از مسئولیت انسان است و فقط در دست قدرت خدای متعال می‌باشد که در این عناصر چهارگانه، این خواص را نهادینه کرده است؛ خدای متعال می‌فرماید: ﴿أَفَرَأَيْتُم مَّا تَحْرُثُونَ أَأَنتُمْ تَزْرَعُونَهُ أَمْ نَحْنُ الزَّارِعُونَ﴾[12]. با وجود برکات فروان و فایده‌های زیادی که از کشاورزی به دست می‌آید؛ ولی میلیون‌ها نفر از سوء تغذیه رنج می‌برند. کودکانی که در گرسنگی به سر می‌برند، به مخصوص در قاره آفریقا!! می‌پرسیم: آیا زمین تنگ است که کشاورزی وسعت نمی‌یابد؟! جواب: هرگز! زمین خدا وسیع است. آیا برای رفع احتیاجات بشر کافی نیست؟ جواب: هرگز! میلیاردها تُن آب در هر روز هدر می‌رود!! علت گرسنگی، کمی روزی‌ها و کمبود محصولات چیست؟ جواب: تنها علت، همان حکومت‌های ستمکاری هستند که بین بشر و بین آنچه خدای متعال از منابع طبیعی برای آنها خلق کرده، مانع می‌شوند و نتیجه‌‌اش آنچه می‌بینی، می‌شود از جمله بدبختی‌ها، فقر، محرومیت، گرسنگی، کمبود و کمی اموال و محصولات. زمانی که امام زمان (ع) قیام کند، حیات کشاورزی به بهترین و زیباترین شکل تبدیل می‌شود. قسمت کمی از احادیث مهدویت- که به این موضوع مربوط می‌شود- را بیان می‌کنیم: امام باقر (ع) فرمود: "...او دستور می‌دهد از پشت کربلا و حرم امام حسین(ع)، نهری تا نزدیکی‌های کوفه بکنَند که آب به نجف برسد و بر دهانه‌اش، پل و در مسیرش آسیابی می‌سازد؛ گو اینکه زن بسیار پیری را می‌بینم که بر سرش زنبیلی- که در آن گندم است- گذاشته، به آن آسیاب می‌رود و گندمش را بدون مزد، آسیاب می‌کند". از این حدیث، چنین به دست می‌آید که امام زمان (ع)، دستور حفر رودخانه‌ها، ساختن پُلها و سدها بر رودها را می‌دهد و بر آنها آسیاب می‌سازد که حبوبات را آرد کنند و برای هر کس، امکانی قرار می‌دهد که از آرد کردن به طور رایگان استفاده کند حتی اینکه پیرزنی در زنبیلش گندم می‌گذارد و آن را بدون اجرت برایش آسیاب می‌کنند. شاید امام زمان (ع)، دستور به کندن نهری بین کربلا و نجف دهد؛ چون آن منطقه به صحرا و بیابان وصل است و هزاران کیلومتر از زمین‌های شرقی، غربی و جنوبی آن مثل بیابان شام و مرزهای عراق با اردن، سوریه، صحرای "نفود" و اطرافش- که به کویت و حجاز می‌رسد- و "ربع خالی" و اطرافش- که مسقط و یمن است- همگی آباد می‌شوند. این بیابان‌ها و صحراها، همگی خشک، بی‌آب و علف، غیر مسکونی و غیر قابل کشت هستند؛ چون در آن جا، آب وجود ندارد؛ بنابراین بزودی، آن بیابان‌ها- از نهرهایی که امام زمان (ع) آنها را حفر می‌کند- سیراب خواهند شد. روشن است، آن نهر از رودخانه فرات- که طولانی، عریض و عمیق است و در آن میلیون‌ها تُن آب در هر دقیقه جاری و در خلیج ریخته می‌شود و به هدر می‌رود- منشعب خواهد شد. آیا ممکن است، حدس بزنیم، چه مقدار خیرات، برکات، راحتی و آسایش، نصیب صدها میلیون بشری که در این مناطق وسیع ساکن هستند، می‌شود؟ و آن زمین‌ها را با کشاورزی، درختکاری و ساختن خانه‌ها آباد می‌کنند؟ چقدر جو، لطیف و ملایم خواهد شد، آب و هوا تغییر می‌کند، مریضی‌ها کم می‌شود، بیشتر مشکلات انسان‌ها برطرف می‌گردد، آمار جرایم پایین می‌آید (اگر نگوییم: جرایم به طور کلی برداشته می‌شود) بزودی مردم بی‌نیاز می‌شوند، بیکاری از بین می‌رود و نعمت‌ها نمایان می‌گردد. آن جا، منطقه‌ای از مناطق عالم است که در آن، زندگی تداوم می‌یابد و همین کار در بقیه زمین‌های مرده، صحراها و بیابان‌های خالی از محصول، اجرا خواهد شد. روشن است، امام زمان (ع) طراح و دستور دهنده این پروژه‌هاست، نه اینکه خودش این اعمال را انجام دهد؛ زیرا احتیاجی به این کار نیست و صدور دستورات و تعالیم از او کافی است تا بدون احتیاج به تشریفات یا اشکال تراشی‌های موجود در وزارتخانه‌ها، اداره‌ها، کاغذبازی‌ها و مخالفت‌های بی‌جا، سریع اجرا شود. آباد کردن زمین‌ها، فقط از طریق آبیاری شان به وسیله آب رودخانه‌ها نیست؛ بلکه خدای متعال، درهای آسمان را به خیرات و برکات باز می‌کند؛ به وسیله احادیث ذیل، بعضی از آنها برای ما روشن می‌شود: پیامبر (ص) فرمود: "امت من در زمان مهدی(ع) از نعمتی بهره‌مند می‌شوند که هیچ کس به مثلِ آن بهره‌مند نشده است؛ آسمان بر آنها باران فراوان می‌فرستد و زمین چیزی از گیاهانش را باقی نمی‌گذارد، مگر اینکه آن را نمایان می‌کند" پیامبر (ص) فرمود: "مهدی(ع) در آخرالزمان قیام می‌کند؟ خداوند او را از باران سیراب می‌نماید، زمین گیاهانش را از خود خارج می‌نماید، و اموال به طور صحیح تقسیم می‌شود، چهارپایان زیاد می‌گردند و امت بزرگ می‌شود". امیرالمؤمنین(ع) فرمود: "انسان یک مُد (۷۵۰ گرم) می‌کارد و برای او، هفتصد برابر محصول می‌دهد؛ همان طور که خدای متعال فرمود: "مانند دانه‌ای که هفت خوشه از آن می‌روید که در هر خوشه‌ای، صد دانه است و خداوند برای هر کسی که بخواهد، چند برابر می‌کند". از این احادیث برای ما روشن شد که صحراهای خالی، سرزمین‌های بی‌آب و علف و زمین‌های خشک- که کشاورزی در آن نیست- تبدیل به مرزعه‌های سر سبز می‌شوند که این به سبب فراوانی ریزش باران، رودخانه‌ها و احیای زمین‌هاست. آمدن باران به صورتی است که زمین از آن نفع ببرد، نه مثل باران‌هایی که از آنها، سیل‌ها درست می‌شود خانه‌ها ویران شده، مزرعه‌ها غرق می‌شود و انسان و حیوان را هلاک می‌کند همان طور که هر از گاهی در بعضی کشورها به وقوع می‌پیوندد. واضح است مردم بزودی در کشاورزی و درختکاری آزاد می‌شوند و در برابر آنها، موانع و مشکل تراشی مثل مالیات‌های ظالمانه و قوانین کفار قرار داده نمی‌شود برای اینکه اسلام، آزادی را به انسان عطا می‌کند. همان طور که از پیامبر (ص) روایت شده است که فرمود: "هر کس زمین مرده‌ای را آباد کند، آن زمین مال اوست". پیامبر (ص) فرمود: "کسی که درختی به‌کارد یا رودخانه‌ای حفر کند که کسی قبل از او، این کار نکرده است یا زمین مرده‌ای را آباد کند؛ پس مال اوست؛ این حکمی از خداوند و رسول او (ص) است"؛ امام باقر(ع) فرمود: "هر گروهی که چیزی از زمین را زنده کرده، آن را آباد کنند، مستحق به آن هستند و آن مقدار مال آنهاست" اگر انسان قطعه‌ای از زمین را اختیار کند و آن را زنده کند، مال اوست به شرطی که قبلاً مال کسی نبوده باشد و کشاورزی و درختکاری، مال خود انسان است، نه برای فئودال‌ها و نه برای حکومت‌ها، همان طور که الان در دولت‌های سوسیالیستی، این چنین است به طوری که از میلیاردها هکتار از زمین استفاده نمی‌شود و در آن کشاورزی نمی‌گردد یا اینکه در آن کشاورزی می‌شود؛ ولی حاصل آن، فقط برای فئودال هاست... همه آنها به علت قوانین کفار است که از بلاد استعمار کنندگان، وارد شده است. هنگام قیام امام زمان (ع)، انسان زمین را با آزادی به دست می‌آورد؛ خودش و برای خودش کشاورزی می‌کند و از برکات خاک، انواع حبوبات، میوه‌ها و کشتنی‌های گوناگون استفاده می‌کند و خدای متعال می‌داند، فضای راحتی که انسان به آن بهره مند می‌گردد، چقدر است، خیرات زیاد شده، برکات چند برابر می‌شود به سبب اینکه کشاورزی زیاد شده، ظرفیت‌ها پر گشته، نعمت‌ها فراوان، آبادانی زیاد و حیوانات به خصوص مرغ، خروس و چهارپایان جان می‌گیرند»
از جمله ویژگى‌هاى دوران حكومت حضرت مهدى(عج) گسترش و رونق كشاورزى است. از آسمان بارانى مى‌بارد كه زمین محصول خود را آشكار مى‌سازد و مردم از نعمتى برخوردار مى‌شوند كه هرگز مانند آن را ندیده‌اند.13در عصر حضرت، رودخانه‌ها پر آب مى‌شود، چشمه‌سارها جوشش مى‌كند و زمین، چند بار محصول مى‌دهد.14
رسول خدا(صلی الله علیه و آله) فرمود: خوشا به زندگى، پس از آن دوران كه مسیح(ع) دجال را مى‌كشد، زیرا به آسمان اذن بارش و به زمین اجازه رویش داده مى‌شود. اگر دانه‌اى بر روى كوه صفا گذارده شود، حتماً خواهد رویید.15
و نیز مى‌فرماید: آسمان، بارانش را پی در پى مى‌فرستد و زمین نیز چیزى از گیاهان را در خود نگه نمى‌دارد، بلكه آن را بیرون مى‌فرستد.16
بر طبق روایات، در عصر حضرت، زمین همانند نقره‌اى كه پس از جوشش آرام مى‌گیرد، آماده کشت مى‌شود و گیاهانش را مى‌رویاند، هم چنان كه در زمان حضرت آدم(ع) بود.17 زمین گیاهانش را مى‌رویاند، به گونه‌اى كه یك زن از عراق، پیاده به شام مى‌رود و در سراسر راه جز بر سبزى و بوته گام نمى‌گذارد.18 میان مكه و مدینه را درخت‌هاى خرما به هم متصل19 می‌کند. نعمت و بركت، از زمین و آسمان می‌روید و می‌بارد.
پی نوشت:
1- واقعه، 63- 65.
2- مشایخی، پریسا و صلحی، محمود. 1389. چشم انداز مصرف کود در ایران و جهان. اولین کنگره چالش های کود در ایران.
3- شریفی مقدم، محمد. 1391. مرگ خاموش با مصرف بیرویه کود شیمیایی. اقتصاد ایران آنلاین. http://www.ghatreh.com/news/nn11263174.
4- عین اللهی، بهزاد. 1391. مصرف کود در ایران. خبرگزاری مهر. http://www.mehrnews.com/news/2039359.
5- FAO, 2015. World fertilizer trends and outlook to 2018. Food and Agriculture organization of the United Nations (FAO), Rome, ISBN 978-92-5-108692-6, Annual Report 14.
6- مشایخی، پریسا و صلحی، محمود. 1389. چشم انداز مصرف کود در ایران و جهان. اولین کنگره چالش های کود در ایران.
7- FAO, 2015. World fertilizer trends and outlook to 2018. Food and Agriculture organization of the United Nations (FAO), Rome, ISBN 978-92-5-108692-6, Annual Report 14.
8- باغستانی، محمدعلی. 1393. مصرف سم در ایران. سازمان حفظ نباتات کشور. http://ppo.ir/Pages/NewsDetails.aspx?newsId=327.
9- اسکندری، سهیل. 1393. خطرات استفاده از سموم کشاورزی بر سلامت مردم. خبرگزاری مهر. http://www.mehrnews.com/news/2329853.
10- آمارنامه، کشاورزی. 1386. آمار تولید محصولات کشاورزی کشور. انتشارات وزارت جهاد کشاورزی.
11- جام جم آنلاین، وبگاه خبری. 1393. آمار تولید محصول در کرمانشاه. http://www.jamejamonline.ir/newspreview/1575571113509796481.
12- سوره واقعه، آیات ۶۳- 64
3ا. بحار الانوار، ج52، ص 345/ اثبات الهداة، ج3، ص 524
14. بحار الانوار، ج 52، ص 304.
15. فردوس الاخبار، ج 3، ص 24.
16. غیبت طوسى، ص 115، اثبات الهداة، ج 3، ص 504.
.17ملاحم ابن طاووس، ص 152، فتن ابن حماد، ص 162.
18. تحف العقول، ص 115، بحارالانوار، ج51، ص 316 و 345.
19. بحارالانوار، ج 51، ص 49، تفسیر قمی ج 2 ص 346.
منابع:
https://fa.imamatpedia.com/wiki
مقایسه مولفه های زندگی بشر در دوران غیبت و عصر حضور/محمدعلی رستمی.https://article.tebyan.net
https://article.tebyan.net
