توکن در اکوسیستم بلاک چین به هر نوع دارایی‌ای اطلاق می‌شود که قابلیت مبادله و انتقال دیجیتالی بین افراد را داشته باشد. به‌عبارت‌دیگر، در ابتدایی‌ترین حالت می‌توان گفت توکن ارزشی به‌وجود می‌آورد که یک سازمان ارائه داده است. اگر مفهوم رمزارز را به توکن پیوند دهیم، باید اضافه کنیم ارزش توکن‌ها را گروهی می‌پذیرند و در شبکه بلاک چین نیز پشتیبانی می‌شوند.
توکن‌ها روی بلاک چین ایجاد می‌شوند و براساس خصوصیاتی که برایشان تعریف می‌شود، دسته‌بندی‌ها و کاربردهای متفاوتی خواهند داشت. امروزه، بلاک چین اتریوم میزبان اکثر توکن‌ها با ویژگی‌های متنوع و منحصربه‌فردشان است. بنابراین، ویژگی دیگری که در تعریف توکن باید به آن توجه کرد، بی‌نیازی به بلاک چین اختصاصی است که نقطه تمایز آن با کوین نیز به‌شمار می‌رود. درواقع، یک کوین می‌تواند توکن قلمداد شود؛ اما لزوما هر توکنی نمی‌توان به‌عنوان کوین در نظر گرفته شود، برای مثال، هر شرکتی می‌تواند در شبکه بلاک چین اتریوم توکن اختصاصی‌اش را تولید کند؛ اما این توکن‌ها ارزش کوین را ندارند و فقط برای پرداخت یا به‌کارگیری درون اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (dApps) کاربردی هستند. در‌ادامه، به‌تفصیل درباره تفاوت این دو صحبت خواهیم کرد.
استارتاپ‌ها و سازمان‌ها توکن را در چهارچوب استراتژی کسب‌وکار ایجاد می‌کنند تا از این طریق تعامل کاربران را افزایش دهند. بنابراین، توکن‌ها اغلب به‌منظور جذب سرمایه اولیه استفاده می‌شوند و ایجاد، توزیع، فروش و گردش آن‌ها در فرایند عرضه اولیه کوین (ICO) دردسترس کاربران قرار خواهد گرفت. البته توکن‌ها ممکن است در نقش‌های دیگری نیز ظاهر شوند و بستر توسعه پروژه را فراهم کنند.
انواع توکن
انواع توکن / Token Types
معمولا استارتاپ‌ها برای جذب سرمایه توکن عرضه می‌کنند تا بین سرمایه‌گذاران توزیع و از این طریق سرمایه لازم برای اجرای پروژه جمع‌آوری شود. این توکن‌ها می‌توانند ویژگی‌ها و کاربردهای خاصی داشته باشند و به روش‌های متفاوتی به‌کار گرفته شوند؛ اما به‌طورکلی براساس راهنمای FINMA، مؤسسه قانون‌گذاران مالی سوئیس، توکن‌ها را می‌توان در چهار دسته طبقه‌بندی کرد: ۱. توکن بهادار (Security Token)؛ ۲. توکن کاربردی (Utility Token)؛ ۳. توکن پرداخت (Payment Token)؛ ۴. توکن سهامی (Equity Tokens). به‌خاطر بسپارید ممکن است یک توکن در چند دسته طبقه‌بندی‌شدنی باشد.
توکن بهادار (Security Token)
توکن بهادار مانند سهام است؛ زیرا ارزش آن از دارایی‌های غیر از خودش حاصل می‌شود و زیرنظر سازمان‌های دولتی فعالیت می‌کنند و از قوانین تبیین‌شده پیروی می‌کنند. بنابراین، چنانچه شرکت نتواند وعده‌هایش را عملی کند و در اجرای پروژه با شکست مواجه شود، مراجع قانونی آن را پیگیری می‌کنند. این دسته از توکن‌ها ازنظر سرمایه‌گذاری حاشیه امن فراوانی دارند.
توکن کاربردی (Utility Token)
توکن کاربردی به خرید سهام و مشارکت در سود و زیان شرکت شباهتی ندارند. مالک توکن‌های کاربردی به نسبت میزان توکن‌های دراختیارش در آینده از خدمات و محصولات شرکت بهره‌مند خواهد شد. علاوه‌براین، تفاوت دیگر این دسته از توکن‌ها با توکن‌های بهادار در پیروی از قوانین است که به طراحی آن‌ها بستگی دارد. درواقع، توکن‌های کاربردی می‌توانند از اجرای قوانین تدوین‌شده برای توکن‌های بهادار معاف باشند. برای مثال، توکن کاربردی را می‌توان مانند پیش‌فروش محصولاتی مثل بازی ویدئویی یا کتاب یا گوشی هوشمند در نظر گرفت که به استارتاپ حوزه بلاک چین امکان می‌دهد محصول یا خدماتش را پیش‌فروش و از این طریق سرمایه جذب کند. این روش موجب می‌شود علاوه‌بر جذب سرمایه، مشتریان آینده محصولات استارتاپ مشخص شوند.
توکن پرداخت (Payment Token)
توکن پرداخت کارکردی به‌جز پرداخت برای محصولات یا خدمات ندارد و کاربران با خرید آن می‌توانند در فضای اینترنت محصول یا خدمات بخرند. ارزش این دسته از توکن‌ها نوسانی ندارد و غالبا ارزش یکسانی خواهند داشت.
توکن سهامی (Equity Tokens)
به مجموعه توکن‌هایی گفته می‌شود که نشان‌دهنده سهام در شرکت ارائه‌کننده همان توکن است. این دسته مشابه توکن بهادار است، با این تفاوت که فقط در شرکت ارائه‌دهنده اعتبار دارد و تابع قوانین خاصی نیست. بنابراین، تعداد کمی از شرکت‌ها برای توزیع توکن سهامی به‌منظور جذب سرمایه تلاش کردند؛ زیرا عموم آن‌چنان به آن اعتماد ندارند.
منبع: زومیت
