مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
🌼 پرسش:
دوستاني دارم که ميدانم دوست پسر دارند، هرچند نيت ازدواج دارند اما بدون اطلاع خانواده هايشان مي باشد
به عنوان يک دوست چگونه ميتوانم به وظيفه ي امر به معروف و نهي از منکر در اين مورد عمل کنم طوري که موثر واقع شود و مثل خيلي هاي ديگه بي تفاوت نباشم؟
من واقعا خوبي دوستان و عزيزانم رو ميخوام اما نميدونم چطور و چگونه بگم؟
🌸☘️☘️☘️☘️☘️🌸
🌼 پاسخ:
پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مركز
مكاتبه شما با اين مركز در این مورد، بیانگر گرايش هاي فكري و عقيدتي پاك و تحسين برانگيز و گوياي حُسن اعتماد به اين مركز است. اميدواريم راهنماي خوبي در رابطه با این موضوع برای شما باشيم. پیش از راهنمایی دوستان خود باید اطلاعات کافی در مورد دوستی و رفاقت و آسیب های آن داشته باشید تا بهتر بتوانید آن ها را راهنمایی کنید. لذا مطالب ذیل را با دقت بخوانید و برای دوستانتان بیان کنید.
مسأله ارتباط دختر و پسر يكي از معضلات فعلي جامعه ما مي باشد. بدون تردید از دیدگاه تربیتی و روان شناختی و بر اساس مقررات دینی اسلام،ارتباط با جنس مخالف ، به شیوه مرسوم در جامعه ما صحیح نیست؛ چه هر ارتباطی که بین انسانها برقرار می شود، به هدف انجام مبادله ای خاص صورت می پذیرد. حال سخن آن است که دوستی با جنس مخالف، چه نوع ارتباطی است؟ و چه چیزی در این دوستی و ارتباط مبادله میگردد؟
یقیناً رابطه اقتصادی برقرار نشده و کالا خرید و فروش نمیشود و یا ارتباط آموزشی در بین نیست و پیام آموزشی مبادله نمیگردد و... بلکه تنها چیزی که در این میان مبادله می شود، محبت و دوستی و عشق ورزی خاص فراتر از دوستی با جنس موافق است و پایه این ارتباط بر این نوع مبادلهها تکیه دارد وگرنه دوستی شکل نمیگیرد و محبتی ارزانی نمیگردد.
در نزد تمام مکاتب و نظامهای فکری عرضه و مبادله محبت و دوستی خاص که از دست دوست موافق برنمی آید بعد از اعمال شرایطی خاص باید انجام پذیرد که یکی از شرایط اساسی آن، اعتماد سازی است؛ به گونه ای که هر یک از طرفین در ابراز محبت و عشق خود به دیگری، وی را فردی مورد اعتماد بیابد و الا عشق را نثار بیگانه نمیسازد تا چه رسد به افراد غیر قابل اطمینان. این اعتماد تنها و تنها از طریق محرم بودن دوست فراهم می گردد. لذا به میزان محرمیت این محبت و عشق، تعمیق و خالص تر می شود.
لذا این روابط شرایط خاص خود را اقتضا می کند و این شرایط باید رعایت گردد تا مجاز شمرده شود. از جمله آن شرایط انحصاری و بی چون و چرا «اعتماد سازی» است که کامل ترین شکل آن از رهگذر محرم بودن دو دوست فراهم می گردد. از این رو تا عقد ازدواج انجام نپذیرفته است، این دوستی با این احساسات و ثمره خاص مجاز شمرده نمیشود؛ چرا که شرط لازم را ندارد و چه بسا با تردید یکی از دو دوست در دوستی خویش، حسرتی در پی داشته باشد.
حال اگر رابطه با جنس مخالف را با دید مثبت و به قصد ازدواج هم ببینیم ؛ باز هم هرگز این دوستی ها برای رسیدن به یک ازدواج موفق، مؤثر نیست. بلکه چه بسا تأثیر منفی هم به جای بگذارد. ازدواج موفق از مسیر دوستی قبلی با همسر آینده نمیگذرد؛ بلکه از مسیر شناخت، فارغ از احساسات عاشقانه و عواطف ارزانی شده بعد از اندیشه و شناخت و اعتماد فراهم آمده می گذرد.
همان گونه که خود شما و دوستانتان می دانید و جو دوستی اقتضا می کند، روح حاکم بر این دوستیها عشق ورزیدن است، نه خرد ورزی و پای خرد و عقل در میدان عاشقی لنگ است؛ در حالی که برای تصمیم گیری در مورد ازدواج با فرد خاص، جز بر عقل تکیه نمودن خطا است.
ابتدا باید تعقل نمود و فارغ از دوستی و محبت، مشورت و تحقیق کرد و فرد مورد نظر را برگزید و آن گاه خالصانه ترین عشق و نابترین دوستیها را بدون منت به دوست برگزیده (همسر خود) تقدیم نمود. در اینجا هر کاری جز عشق ورزی خطا است. دوستیهای قبل از انتخاب همسرو تصمیم گیری در مورد ازدواج با فرد خاص، راه عقل را سد و چشم بصیرت را کور می سازد و اجازه نمیدهد تا یک تصمیم صحیح و عاری از خطا گرفت و فرد صد در صد مناسب را برگزید. این نوع انتخاب موجب دردسر و گرفتاری شده و زندگی را تلخ و آینده را تیره و تار می سازد.
تجربه و سرگذشت انسانهای مجرب نشان می دهد که علاج ماجرا غیر از این را می طلبد.
به دوستانتان یادآوری کنید :
چنین دوستیهایی با آسیبها و خطرات و ناهنجاریهای مختلف رو به رو است و آینده چنین دوستیهایی قابل پیش بینی نیست. غالباً با ادامه یافتن این نوع دوستیها، مشکلات بسیاری برای آینده فردی و اجتماعی پسران و دختران فراهم میآورد.
بنا بر این فراموش نکنید :
1- ايام نوجواني و جواني دوره شور و احساسات، شوق جنسي و نشاط طبيعي است. با بيدار شدن قواي مختلف جسمي، توجه به مسائل عاطفي و جذابيت هاي ظاهري جنس مخالف زيادتر می شود. اين بلوغ طبيعي، در پيدايش دوستي ها و روابط دختر و پسر تأثير به سزائي دارد.
2- واقعیت آن است که غریزه جنسی از نیرومندترین غرایز در وجود انسان است که بسیاری از رفتارهای انسانی را شکل می دهد و به گونههای مختلف ظهور و بروز دارد. اسلام که یک مکتب جامع است و می خواهد مردان و زنان مسلمان، از یک طرف روحی آرام و اعصابی سالم و چشم و گوشی پاک داشته باشند تا بتوانند قلههای رفیع انسانی و رستگاری را فتح نمایند و از طرف دیگر به نیازهای غریزی و فطری خود نیز دست یابند. بنا بر این با حساسیت ویژه، اما واقع بینانه و لحاظ کردن طبیعت و امیال درونی و خواستههای نفسانی انسان، قوانین و احکامی را جهت حفظ و نگه داری فرد و جامعه در خط اعتدال و میانه روی وضع کرده است.
از جمله آن احکام، چگونگی ارتباط با جنس مخالف است. اینها همه به سبب این است که اسلام از جانب کسی برای هدایت انسانها فرستاده شده است که خالق فطرت و غریزه با تمامی استعدادهای بهینه و ذخیره شده در انسان است. بنا بر این هر عاملی که موجب تحریک انگیزههای شهوانی در جامعه گردد و به آرامش روحی و روانی و عفت عمومی، صدمه وارد کند، موردتأیید اسلام نیست.
اسلام می خواهد انواع لذتهای جنسی در محیط و درون خانواده شکل گیرد واز این طریق آرامش روحی و روانی و پیوندهای عاطفی نیز برقرار بماند و با طرح آن در محیط جامعه به پیوند خانواده و اجتماع نیز آسیب وارد نشود.
به جهت همان میل شدید جنسی گاهی اوقات بی آنکه دختر و پسر(به خصوص دختران ) بخواهند، در شرایطی قرار می گیرند که حتی ارادة خود را از دست می دهند و دیگر نمیتوانند از ارتباط جنسی خود داری کنند و ناخود آگاه و بی آنکه که بخواهند،کم کم در آن شرایط بدون بازگشت قرار می گیرند و زمانی متوجه می شوند که کار از کار گذشته است، یعنی با فراهم شدن شرایط دیگر، اراده جلوگیری بسیار سخت و دشوار است.
پس چرا نباید این جریان را از سرچشمه بست ؟ به همین خاطر در اسلام حتی خلوت کردن زن و مرد (دختر و پسر) نامحرم در مکانی که رفت و آمد نباشد، حرام و گناه است. در آخر این که مگر غیر از این است که تمام روابط جنسی بین دختران و پسران از همین ارتباطهای به ظاهر ساده و دوستانه آغاز شده است ؟ و متأسفانه به همین ارتباط جنسی ختم نشده، بلکه عاملی برای پدید آمدن بسیاری از ناهنجاریهای اجتماعی و روانی نیز می شود.
بهترین شاهد بر ادعای فوق مراجعه به واقعیات موجود در اجتماع است، شما در باره طلاقها، فسادهای جنسی، اعتیاد و افسردگیها مقداری تحقیق کنید، ببینید نقطه شروع این نابسامانیها از کجا بوده؟ بسیاری از آنها با یک نگاه ساده یا یک ارتباط کلامی کوچک با نامحرم شروع شده و به تدریج به ایجاد محبت و عشق و مشغول شدن فکر انجامیده و در انتها به قرار و مدار و...
بنا بر این احکام دین مقدس اسلام، بر اساس مصلحت زندگی انسانهاست و خداوند که بهتر از هر کس ساختمان فطری انسان را میشناسد، از روی محبت و به خاطر خود ما این احکام را وضع نموده و گرنه او نه بخیل است و نه نیازمند به این احکام. ما نیز در نگاه خود به زندگی بایستی عاقبت کارها را بنگریم و از زندگی دیگران عبرت بگیریم و به این نکته برسیم که؛ چه بسا لذتهای کوتاه که رنجهای طولانی به ارمغان میآورد.
سخن در این باره زیاد است و اگر به طور خلاصه سخن بگوییم باید گفت:
تنها راه بازداشتن دوستان از این روابط ، آشنا کردن آنها با آسیب ها و مضرات این روابط و نیز بیان تجربیات دیگران در این روابط و نیز بالابردن آگاهی های دینی و معرفتی آنها است که کاری بس دشوار اما ممکن است.
مطالعه کتاب های زیر می تواند اطلاعاتی بیشتری در این زمینه به شما بدهد :
1- بهشت جوانان ، اسد الله محمدی نیا ، ناشر : سبط اکبر - قم
2- تحلیل بر روابط دختر و پسر ، علی اصغر احمدی
3- نقش دین در خانواده ، جلد اول ، صادق احسان بخش
4- روابط دختر و پسر ، محمد علی رضایی
5- روابط دختر و پسر ، یوسف غلامی
در مجلات « سپیده آگاهی » و مجله « معرفت » شماره 80 تا 85 و مجله « حدیث زندگی » مقالات ارزشمندی در این مورد چاپ شده است . از طریق اینترنت در سایت « دین و اندیشه » نیز می توانید مقاله:
الف) چگونگی روابط دختر و پسر از دیدگاه قرآن و روایات،
ب) تأملی در روابط دختر و پسر ، را ملاحظه فرمایید .
موفق باشید!
🌺
☘️🌺
🌺☘️🌺☘️🌺☘️