روز شمار زندگی امام خمینی
نویسنده : علیرضا برزگر -
مقدمه:
روزشمار نویسی - برخلاف شیوه نگارش مقاله و کتاب - بصورت مختصر و مستند به بررسی وقایع می پردازد و گرچه تشریحی نیست، سرفصلهای مهم تحقیق را شامل می شود که برای پژوهشگران مسائل جدیدی را مطرح و نمای دیگری را آشکار می کند.
در روزشمار حاضر وقایع - به استثنای چند رخداد - در روز وقوعش عنوان گشته است و وجود فاصله تاریخی میان آنان به علت حذف اتفاقهای تکراری و مشابه یا کم اهمیت است. با مطالعه زندگینامه امام خمینی (ره) فعالیتهای معظم له را می توان در محورهای زیر تقسیم بندی کرد:
1. علمی و عرفانی 2. اجتماعی و خانوادگی 3. رسیدگی به امور مذهبی مسئولیتشان 4. سیاسی: پیام، تلگراف، ملاقات، سخنرانی و. . .
روزشمار حاضر اطلاعاتی از حیات پربرکت رهبر کبیر و فقید انقلاب اسلامی را در دو بخش زیر ارائه می کند:
الف. از ولایت تا پیروزی انقلاب اسلامی ب. از پیروزی انقلاب اسلامی تا عروج ملکوتی
الف. از ولادت تا پیروزی انقلاب اسلامی ایران
1/7/1281 (برابر با 20 جمادی الثانی 1320) : ولادت در خمین
21/11/1281: شهادت پدر گرامیشان در 47 سالگی
15 سالگی: درگذشت مادر و سپس عمه بزرگوارشان
19 سالگی: ورود به حوزه علمیه اراک
20 سالگی: ورود به حوزه علمیه قم
25 سالگی: پایان دروس سطح
27 سالگی: آغاز تدریس فلسفه و پایان نگارش کتاب مصباح الهدایه
1308: ازدواج با خانم خدیجه ثقفی معروف به قدس ایران
29 سالگی: پایان نگارش کتاب شرحی بر دعای سحر
12/9/1309: ولادت آقا مصطفی، فرزند ارشدشان
7/4/1314: نامه عرفانی به آقامیرزا جواد همدانی (همت)
27/11/1317: نامه اسرار عرفانی به آقا سید ابراهیم خویی
5/12/1317: پایان نگارش کتاب شرح چهل حدیث
1322: پایان نگارش کتاب کشف الاسرار در رد کتاب اسرار هزار ساله
15/2/1323: نگارش نخستین اعلامیه سیاسی که در کتابخانه وزیری یزد موجود است.
30/5/1323: پایان نگارش شرح حدیث جنود عقل و جهل
24/12/1324: ولادت احمدآقا، دومین پسر ایشان
1328: استفسار از آیة الله العظمی بروجردی درباره تشکیل مجلس مؤسسان
7/7/1328: مصوبه تعیین هیاتهای رسیدگی به امور طلاب و امتحانات حوزه
23/3/1330: پایان نگارش «رساله الاستصحاب »
6/4/1330: پایان نگارش «رساله فی التعادل و الترجیح »
28/3/1331: پایان نگارش «رساله در طلب و اراده »
دی 1331: مصاحبه با مجله ترقی درباره ضرب و شتم مردم و طلاب به دست ماموران
11/2/1333: پایان نگارش «رسالة فی التقیه »
19/5/1333: پایان نگارش جلد اول الطهارة
5/8/1335: پایان نگارش جلد دوم الطهارة
22/12/1335: پایان نگارش جلد سوم الطهارة
7/8/1336: پایان نگارش جلد دوم مکاسب محرمه
25/4/1337: پایان نگارش جلد چهارم الطهارة
10/1/1340: ارتحال حضرت آیة الله العظمی بروجردی
12/6/1341: سخنرانی در مخالفت با اسراییل و بهاییها
14/7/1341: تصویب لایحه ضد اسلامی و ضد قانون اساسی انجمنهای ایالتی و ولایتی شامل 92 ماده و 17 تبصره، در هیات دولت اسدالله علم
16/7/1341: تشکیل جلسه مراجع تقلید قم، به همت امام خمینی، برای اعلام مخالفت با این لایحه
17/7/1341: تلگراف معظم له به محمدرضا پهلوی در مخالفت با این لایحه
28/7/1341: تلگراف ایشان به اسدالله علم
6 و 14/8/1341: سخنرانی درباره ضرورت لغو این لایحه
15/8/1341: تلگرافهای جداگانه به محمدرضا پهلوی و اسدالله علم در اعتراض عملکرد نخست وزیر و عدم تقید او به نصیحت علمای اسلام در لغو مصوبه فوق
2 و 9/9/1341: سخنرانی درباره ضرورت لغو لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی
11/9/1341: لغو لایحه فوق با اعلام رسمی دولت
11/9/1341: سخنرانی و پیام معظم له درباره لغو این لایحه
2/11/1341: مخالفت ایشان با رفراندم اصول ششگانه انقلاب باصطلاح سفید، که در قانون اساسی پیش بینی نشده بود.
3/11/1341: دو پیام و سخنرانی درباره حمله ماموران ساواک به مدرسه فیضیه و محاصره منازل آقایان خوانساری و بهبهانی و ضرورت عزل نخست وزیر
22/12/1341: دو پیام درباره اعتراض به زیر پا گذاشتن احکام اسلام و اعلام عزای عمومی نوروز
29/12/1341: سخنرانی درباره توطئه های استعمار و مسئولیت علما
2/1/1342: سخنرانی در ضرورت صبر در برابر مصایب به دنبال حمله ماموران به مدرسه فیضیه قم
13/1/1342: پیام به علمای تهران در استیضاح اسدالله علم (نخست وزیر)
10/2/1342: سخنرانی برای اعضای انجمن اسلامی دانشگاه تهران درباره ماهیت اصلاحات ارضی
12/2/1342: سخنرانی و پیام در افشای جنایات حکومت پهلوی و ارزیابی قیام ملت
13/3/1342: سخنرانی معروف به عصر عاشورا معظم له
15/3/1342: دستگیری و اعزام سریع ایشان به تهران و حبس در باشگاه افسران و سپس در زندان قصر، که به قیام پانزده خرداد و سرکوب وحشیانه مردم انجامید.
25/3/1342: پرهیز امام خمینی از پاسخگویی در بازجویی معظم له در زندان قصر به علت عدم استقلال قضایی در ایران
4/4/1342: حبس در بازداشتگاه پادگان عشرت آباد
11/5/1342: اقامت تحت الحفظ ایشان در داوودیه تهران و از آنجا به منزل آقای روغنی در قیطریه
18/1/1343: ورود به قم، پس از رفع حصر، و پیام در تاسف از تسلط اسراییل و عمالش بر ایران
21 و 26/1/1343: سخنرانی در رد تفاهم با رژیم و توطئه های حکومت پهلوی و تکلیف اسلامی در مقابله با آن
15/3/1343: انتشار اعلامیه مشترک با مراجع تقلید قم به مناسبت سالگرد قیام پانزده خرداد
18/6/1343: سخنرانی معظم له درباره توطئه های استعماری در ممالک اسلامی
4/8/1343: سخنرانی و پیام بر ضد اعمال کاپیتولاسیون در ایران
13/8/1343: دستگیری و تبعید معظم له به آنکارا
19/8/1343: تفویض وکالت و وصایت به حاج آقا مصطفی
21/8/1343: اقامت در شهر بورسا، در 460 کیلومتری آنکارا، و آغاز نگارش کتاب تحریرالوسیله، که 2 جلد است و یک سال طول کشید
13/10/1343: دستگیری دوم حاج آقا مصطفی و تبعید ایشان نزد پدر بزرگوارشان
13/7/1344: تبعید به عراق، با ورود به بغداد و حرکت به شهر کاظمین
15/7/1344: حرکت از کاظمین به سامره
16/7/1344: حرکت به کربلا، در میان استقلال باشکوه علما و مردم
23/7/1344: ورود به نجف با استقبال بی نظیر مراجع تقلید و علمای اعلام و مردم که به تدریس در حوزه علمیه این شهر انجامید.
23/8/1344: سخنرانی درباره وظیفه سران کشورهای اسلامی و مسئولیت علما
26/1/1346: نامه سرگشاده به امیر عباس هویدا درباره خیانتهای شاه و دولت
17/3/1346: پیام به سران دولتهای اسلامی در تحریم روابط تجاری و سیاسی با اسرائیل، به دنبال جنگ رژیم صهیونیستی با کشورهای اسلامی معروف به جنگ شش روزه یا ژوئن
17/6/1346: سخنرانی درباره توطئه رژیم پهلوی برای نابودی اسلام
20/1/1347: سخنرانی در جمع دانشجویان دانشگاه بصره درباره توجه به تعالیم اسلام
6/6/1347: نامه به جمعی از مبارزان فلسطینی درباره اجازه صرف وجوهات در راه مبارزه با اسرائیل
19/7/1347: مصاحبه با نماینده الفتح درباره وجوب مبارزه با اسرائیل
14/8/1347: نامه به حجت الاسلام سعیدی درباره لزوم براندازی سلسله پهلوی
11/10/1348: پیام به انجمنهای اسلامی دانشجویان فارسی زبان در اروپا درباره خیانت استعمار و ضرورت توجه به اسلام
1/11/1348: آغاز تدریس سلسله درسهای ولایت فقیه (حکومت اسلامی)
19/3/1349: نامه به حاج احمد آقا درباره پرهیز از ورود به مسائل مرجعیت، پس از ارتحال آیت الله العظمی حکیم
20/4/1349: نامه به فضلا و محصلین حوزه های علمیه در مورد هجوم سرمایه داران امریکایی به ایران
27/4/1349: نامه به انجمنهای اسلامی دانشجویان در اروپا درباره مقابله با تبلیغات ضد اسلامی
بهمن 1349: پیام به زائران بیت الله الحرام درباره مسلمانان فلسطین و افشای جنایتهای رژیم پهلوی
1/4/1350: سخنرانی درباره جنایتهای حکومت پهلوی، جشنهای شاهنشاهی و وجوب قیام علما
21/8/1350: پیام به ملت ایران درباره نغمه های استعماری و ضرورت مقابله با توطئه های حکومتی
2/10/1350: تلگراف به احمد حسن البکر، رئیس جمهور عراق، درباره خشونت ماموران عراقی بر ضد ایرانیان مقیم عراق و سخنرانی درباره احتمال مهاجرتشان به لبنان
2/4/1351: پایان نگارش جلد سوم کتاب البیع
17/5/1351: پیام به دانشجویان مسلمان مقیم خارج درباره تلاش برای پیشبرد آرمانهای اسلام
20/6/1351: پیام به ملت و علمای ایران در تشریح ستمکاریهای رژیم پهلوی
19/7/1351: پیام به عموم مسلمین و دولتهای اسلامی و عربی درباره مصیبتهای جانگداز فلسطین
24/12/1351: پیام به انجمنهای اسلامی دانشجویان مقیم خارج درباره دسیسه های حکومت پهلوی
5/1/1352: پیام به ملت ایران درباره جشنهای 2500 ساله شاهنشاهی
16 و 17 و 22/7/1352: پیامهای جداگانه به سران دولتهای اسلامی و ملتهای مسلمان ایران و جهان درباره جنگ سوم عربها و اسرائیل (معروف به جنگ رمضان یا اکتبر) ، که از 14 مهر آغاز شده بود.
26/3/1353: پایان نگارش جلد چهارم کتاب البیع 14/9/1353: بیانات خطاب به فرماندار نجف درباره اقدام رژیم عراق برضد انقلابیون
21/12/1353: پیام به ملت مسلمان ایران درباره تحریم شرکت در حزب رستاخیز
2/4/1354: تلگراف به احمد حسن البکر در اعتراض به اخراج علمای ایرانی از عراق
20/4/1354: پیام به ملت ایران در تاسف از سرکوب مردم و حیله های حکومت پهلوی
30/6 و 2/7/1354: پیامهای جداگانه اتحادیه های انجمنهای اسلامی دانشجویان در اروپا و امریکا و کانادا درباره مقاومت مردم و نوید پیروزی و رشد سیاسی ملت
25/2/1355: پایان نگارش جلد پنجم کتاب البیع
1355: انفارکتوس در نجف
3 و 4/5/1356: پیامهای جداگانه به انجمنهای اسلامی دانشجویان در اروپا و امریکا و کانادا در افشای جنایات رژیم پهلوی و اسلامی نبودن اقدامات آن
6/7/1356: هشدار به روحانیون حوزه علمیه نجف نسبت به برداشتهای غلط از احکام اسلامی و اعمال حکومتی
1/8/1356: صدور اعلامیه به مناسبت شهادت حاج آقا مصطفی
10/8/1356: سخنرانی درباره قدرت روحانیت و خدمات علما و ضرورت همبستگی روحانی و دانشگاهی
21 و 25/8/1356: پیام به علما و ملت ایران و پاسخ به تسلیت دانشجویان خارج کشور و مسلمانان ایران و جهان درباره شهادت حاج آقا مصطفی و ادامه مبارزه بر ضد رژیم پهلوی و تلاش برای نجات اسلام
18/9/1356: نگارش وصیتنامه جدید و تعیین وصی در مورد وجوهات شرعیه; این اقدام در 16 دی نیز دوباره تکرار شد.
15/10/1356: نگارش وصیتنامه جدید و تعیین حاج احمد آقا به عنوان وصی، در پی شهادت حاج آقا مصطفی که وصی معظم له بود.
2/11/1356: پیام به ملت ایران درباره قیام 19 دی قم و نوید پیروزی به آنان
24/11/1356: پیام به انجمنهای اسلامی دانشجویان در اروپا درباره وظایف روشنفکران مسلمان
8/12/1356: پیام به مردم آذربایجان درباره سرکوب قیام 29 بهمن تبریز
2/1/1357: پیام به مسلمانان ایران و جهان درباره حمله اسرائیل به جنوب لبنان
4/2/1357: مصاحبه با مجله لوموند فرانسه درباره مسائل سیاسی و اعتقادی و اجتماعی ایران و اسلام
13/4/1357: پیام به ملت ایران در رد چراغانی کردن معابر به مناسبت سوم و نیمه شعبان به علت سرکوب مردم
31/5/1357: پیام به مردم آبادان درباره فاجعه سینما رکس
18/6/1357: پیام به ملت ایران درباره فاجعه جمعه سیاه (17 شهریور تهران)
27/6/1357: پیام به ملت ایران به مناسبت زلزله طبس و کمک مستقیم مردم به آسیب دیدگان
1/7/1357: محاصره منزل معظم له در نجف، به دست ماموران بعثی که 3 روز ادامه یافت.
12/7/1357: مهاجرت به کویت و بازگشت اجباری به عراق، که به اقامت یکروزه (فردا) در بغداد و زیارت کاظمین انجامید.
14/7/1357: مهاجرت به فرانسه و آغاز 118 روز اقامت در پاریس و نوفل لوشاتو
17/7/1357: نخستین سخنرانی در فرانسه درباره مفاسد و جنایتهای رژیم پهلوی
20/7/1357: نخستین مصاحبه در فرانسه درباره آینده حکومت اسلامی
22/7/1357: اعلام ممنوعیت فعالیتهای سیاسی حضرت امام در فرانسه، از سوی دولت این کشور
24/7/1357: پیام درباره امکان مهاجرت به سوریه و سخنرانی درباره تساوی لطنت با دیکتاتوری
26/7/1357: پیام به زائران بیت الله الحرام درباره گرفتاریهای ملت ایران
آبان 1357: گفتگو با وزیر کابینه ضیاءالحق در رد وساطت این کشور میان معظم له و رژیم پهلوی و امریکا
14/8/1357: نامه به آیت الله دکتر بهشتی درباره اقدامات بنیادی تشکیل شورای انقلاب اسلامی
آذر 1357: نامه به ابوجهاد و اعلام همبستگی نهضت و جمهوری اسلامی ایران با ملت فلسطین
1/9/1357: پیام معروف به پیروزی خون بر شمشیر درباره وظایف مردم در آستانه ماه محرم
آذر 1357: نامه به آیت الله نوری همدانی درباره ویژگیهای اعضای شورای انقلاب اسلامی
16/9/1357: رد ملاقات با ملک حسین
20/9/1357: برگزاری تظاهرات میلیونی مردم ایران در روز عاشورای حسینی
20/9/1357: دیدار دوم نمایندگان دولت فرانسه با حضرت امام در اعتراض به اعلامیه معروف به پیروزی خون بر شمشیر
2/10/1357: پیام تبریک به مسیحیان جهان به مناسبت میلاد حضرت مسیح (ع)
2/10/1357: مصاحبه با حسنین هیکل، روزنامه نگار معروف مصری
6/10/1357: ملاقات با نمایندگان حرکت محرومین لبنان
7/10/1357: مصاحبه با ریچارد کاتم، نویسنده معروف امریکایی
10/10/1357: دیدار سوم نمایندگان دولت فرانسه با معظم له و دفاع ایشان از اصول انقلاب اسلامی
12/10/1357: پیام به ملت ایران درباره تحریم پرداخت مالیات و پول آب و . . . به دولت شاه
14 تا 17/10/1357: تشکیل کنفرانس گوادلوپ، با حضور سران چهار کشور (امریکا، انگلستان، آلمان، فرانسه)
18/10/1357: دیدار چهارم نمایندگان دولت فرانسه با امام و تحویل پیام جیمی کارتر که با مخالفت شدید امام خمینی نسبت به دخالت امریکا در اوضاع ایران روبرو شد.
22/10/1357: تشکیل شورای انقلاب اسلامی به فرمان معظم له، یک روز قبل از تشکیل شورای سلطنت
26/10/1357: فرار محمدرضا پهلوی از ایران
3/11/1357: دیدار پنجم نمایندگان دولت فرانسه برای تحویل درخواست شاپور بختیار مبنی بر تاخیر معظم له در بازگشت به میهن
4/11/1357: رفع بیعت از کارکنان بیت به علت سفر خطرناک به میهن، که تداعی وداع امام حسین (ع) با یارانشان بود.
8/11/1357: آخرین سخنرانی در فرانسه
9/11/1357: آخرین مصاحبه در فرانسه
11/11/1357: پیام تشکر از دولت و ملت فرانسه
12/11/1357: بازگشت سرافرازانه به میهن در میان استقبال میلیونها مشتاق و سخنرانی تاریخی در بهشت زهرای تهران در تعیین استراتژی انقلاب و حکومت اسلامی
15/11/1357: انتصاب مهندس مهدی بازرگان به نخست وزیری دولت موقت
19/11/1357: سان دیدن از رژه افسران و همافران و درجه داران نیروی هوایی، که پس از اظهار وفاداری آنان در پادگان نیروی هوایی به حمله نیروهای گارد به پادگان انجامید.
21/11/1357: پیام به ملت ایران درباره حمله لشکر گارد به نیروی هوایی و خالفت با تشدید زمان حکومت نظامی، که به تسخیر پادگانها و پاسگاهها و کلانتریها و . . . به دست مردم منجر شد.
22/11/1357: پیام درباره عدم اعتبار سوگند نظامیان به رژیم طاغوت
22/11/1357: اعلام بیطرفی ارتش
22/11/1357: پیروزی انقلاب اسلامی ایران و پایان 2500 سال رژیم سلطنتی
22/11/1357: پیام معظم له به ملت ایران درباره ضرورت حفظ آرامش و همکاری مردم با دولت موقت
