روحانیون و انتخابات

روحانیون و انتخابات

نویسنده : محمدحسن نبوی

3

بار دیگر در آستانه برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی قرار گرفته ایم و آرام آرام تب تبلیغات انتخاباتی بالا می گیرد .

احزاب، گروهها و تفکرات مختلف سیاسی برای حضور در این رقابت آماده می شوند و برای دستیابی به اهداف سیاسی - اجتماعی خویش هر کدام شیوه و روش خاص تبلیغاتی در پیش گرفته، در گرم کردن تنور انتخابات سهیم می شوند .

در این گیر و دار، مبلغان دینی به عنوان سربازان امام زمان علیه السلام و پیش گامان حزب خدا و مدافعان ارزشهای دینی، به این معرکه گام می نهند .

بر همگان روشن است که اینان در معادلات تبلیغاتی دارای نقش انکارناپذیر بوده، قشر وسیعی از مردم، تفکرات و اظهارات آنان را به عنوان منبعی مطمئن مورد پذیرش قرار می دهند . از اینرو حساسیت حضور و موضعگیری مبلغان دین در این عرصه بیش تر جلوه گر می شود و بایسته است که با احتیاط، حزم و ژرف نگری، عمل کنند و به اعتماد مردم پاسخی خداپسندانه و در شان روحانیت ارائه کرده، مسئولیت الهی خویش را در عرصه انتخابات به انجام رسانند . دستیابی به این منظور مستلزم توجه به مسائلی حساس و ظریف است که اکنون در دو بخش «شیوه های ترغیب » و «روش انتخاب اصلح » بیان می گردد .

شیوه های ترغیب مردم

یکی از مهم ترین برآمدهای سیاسی، بین المللی انتخابات، نمایش حضور و حساسیت مردم نسبت به نظام و انقلاب است . هر چه شرکت کنندگان در انتخابات بیشتر و درصد حضور واجدین شرائط افزون تر باشد، علاقه و پشتیبانی مردم از نظام بیش تر جلوه گر می شود و کاهش حضور آنان، از دلسردی و عدم علاقه مردم نسبت به نظام حکایت خواهد کرد; از اینرو دشمنان همواره در طول سالهای پس از انقلاب، هنگام برگزاری انتخابات با استفاده از همه ابزارهای تبلیغاتی خود با بیانهای مختلف بر عدم شرکت مردم در انتخابات پای فشرده و مزدوران داخلی آنان، همین نغمه های شوم را سروده اند . در مقابل، دلسوزان نظام - از امام راحل رحمه الله و رهبری معظم انقلاب، شهیدان سرافراز تا دلسوزان فهیم جامعه - با شناخت صحیح بازتاب حضور مردم در انتخابات، همواره بر این حرکت سرنوشت ساز تاکید داشته اند .

امروز نیز مبلغان دینی باید مردم را به حضور فعال تر در انتخابات ترغیب و لحظه ای از این امر مهم و اساسی غفلت نورزند که آثار شوم آن در دنیا و آخرت دامنگیر خواهد بود . اگر مبلغ بخواهد به گونه ای شایسته رسالت الهی خویش را در این زمینه انجام دهد لازم است ابتدا به بازشناسی اقشار مختلف اجتماعی - با توجه به موضوع مورد بحث - پرداخته، سپس برای هر گروه به تناسب جایگاه و نگرشهای آنان روش ویژه ای را برای تبلیغ انتخاب کند، سپس فعالیت خود را با رعایت حدودی که مرضی الهی است، دنبال کند .

در اینجا از باب نمونه به بازشناسی چند گروه اجتماعی و روش ترغیب آنان می پردازیم . بدیهی است که مبلغین محترم در هر منطقه و محلی، با توجه به قشرهای اجتماعی محل فعالیت خود می توانند به تناسب، شیوه و روش خاصی را دنبال کنند .

1 . مؤمنین انقلابی

بخش بزرگی از مردم جامعه، افرادی با انگیزه های قوی دینی و انقلابی بوده، در هر موقعیتی که نظام اسلامی نیاز به حضور داشته; اعم از جنگ، پشتیبانی از جنگ، انتخابات و ... پای به میدان نهاده، بی دریغ انجام وظیفه کرده اند . مبلغ تنها جهت ایجاد انگیزه بیشتر، به بیان تاثیر برگزاری پر شور انتخابات در حفظ و تقویت نظام پرداخته، جایگاه معنوی این حرکت را برای آنان مطرح می کند .

2 . مسلمانان ناراضی

گروهی دیگر در جامعه به چشم می خورند که از نظر مذهبی و انجام مناسک دینی افرادی مقیداند، لیکن به دلیل وجود برخی از مفاسد اجتماعی، آرام آرام از انقلاب و حساسیت نسبت به حفظ آن فاصله گرفته اند و گاهی به تصور آنکه باید منتظر ظهور صاحب اصلی برای اصلاح جامعه بود، نسبت به شرکت در انتخابات بی انگیزه شده اند .

از آنجا که این افراد معمولا دارای انگیزه های دینی هستند، می توان با عمق بخشیدن به آگاهیهای آنان، عملکردشان را تصحیح کرد . از اینرو بیان مسائل ذیل برای این افراد مناسب به نظر می رسد:

الف) هر فرد با ایمانی همان گونه که نسبت به مسائل عبادی مکلف است، نسبت به مسائل اجتماعی نیز تکالیفی دارد که از جمله آنها، وظیفه هدایت انسانهای گمراه به راه حق می باشد . همچنین آیات قرآن و روایات معصومین علیهم السلام امر به معروف و نهی از منکر را از وظایف مسلمانان قلمداد کرده اند; از اینرو در طول تاریخ همه علماء و اندیشمندان شیعه، اهتمام وافر به گسترش صلاح و کاهش فساد داشته و در جهت نشر و گسترش معارف دینی و کاهش گناه و فساد در جامعه پیشگام بوده اند .

ب) آیا عدم شرکت افراد با ایمان در انتخابات، فساد را کاهش می دهد؟ و یا عرصه را برای حضور و حاکمیت افراد بی تعهد و وابسته به بیگانگان باز می گذارد؟ در نتیجه مفاسد و منکرات افزون تر و بدین وسیله معروف منکر و منکر معروف می گردد؟ و آیا اگر چنین اتفاقی رخ دهد، گناه این امر بر دوش آن کسانی نیست که با عدم حضور در انتخابات، زمینه رشد فساد و تباهی را فراهم ساخته اند؟

ج) بر فرض بی اعتنائی به انتخابات و تضعیف نظام، آیا نظام دیگری که جایگزین می شود، نظامی خواهد بود که همه مفاسد را از بین خواهد برد و یا آنکه موجب سلطه و حاکمیت کفار و گسترش فساد می گردد؟

د) آیا به طور کلی در این گردونه هستی، دستیابی به جامعه ای بدون فساد امکان پذیر است؟ مگر فساد در زمان پیامبر صلی الله علیه و آله و امیرالمؤمنین علیه السلام به طور کلی نابود گشته بود و یا در زمان حکومت امام زمان علیه السلام همه انسانها مجبور به صلاح می شوند؟ هرگز چنین نخواهد بود; بلکه حکومت صالح سعی در ترویج صلاح و کاستن از فساد دارد و این امر به معنای محو کامل فساد نخواهد بود .

ما می توانیم با شرکت در انتخابات، انسانهائی را به حاکمیت برسانیم که در جهت ترویج صلاح و مبارزه با فساد اهتمام و جدیت داشته باشند .

3 . ناراضیان اقتصادی

گروهی به دلیل مسائلی مانند مشکلات اقتصادی، نابسامانیهای نظام اداری، مفاسد سیستمهای اجرائی، یا پرداخت مالیات و ... نسبت به انقلاب و سرنوشت آن به بی تفاوت گشته، علاقه به حضور در انتخابات نشان نمی دهند . برخی از این افراد دارای انگیزه های مادی نیرومندی هستند و تصور می کنند که می توان نظامی به وجود آورد که از مردم هیچگونه مالیاتی دریافت نکرده، به آنان پولی هم از ناکجا آباد پرداخت کرد .

جهت رشد فکری این افراد، بهتر است روحانیون محترم به مسائل ذیل توجه داشته باشند:

الف) مبلغ به هیچ وجه از عملکرد سیستمهای مالیاتی و یا شهرداریها و ... دفاع نکند و امکان خطا و بی عدالتی را بپذیرد .

ب) این مطلب را به مخاطبان بفهماند که هیچ کشوری بدون مالیات و دریافت پول از مردم نمی تواند ادامه یابد، خصوصا با توجه به نظامهای پیچیده اداری و انتظارات گسترده و به حق مردم از حکومتها .

نتیجه آنکه، هر حکومتی ایجاد شود، بالاخره پرداخت مالیات گریزناپذیر است . حال اگر این حکومت طرفدار صلاح باشد، بهتر از حکومتی است که مالیات را دریافت و در جهت ترویج ناپاکیها بکوشد .

4 . ناراضیان بی بند و بار

برخی به دلیل طرفداری از هرزگی و لجام گسیختگی، از عملکردهای ارزشی نظام ناراضی و آرزوی زندگی با هنجارهای غربی را در دل می پرورانند . این طیف در بین جوانان بیش تر دیده می شوند و بسیاری از عربده کشان طرفدار آزادی، از این دسته اند و سردمداران سیاست باز این دسته، با دامن زدن به احساسات بی منطق این گروه، برای جلب آرای آنان و ایجاد وجاهت سیاسی برای خود به توجیه، تئوریزه کردن و جهانی جلوه دادن این انتظارات می پردازند .

مبلغین محترم می توانند برای هدایت این افراد، از راههای گوناگونی استفاده کنند که در ذیل به نکاتی اشاره می شود:

الف) از آنجا که این افراد غالبا از جهت ایمانی ضعیف اند، باید به تحکیم بنیانهای ایمانی آنان پرداخته، از سویی الطاف الهی را برای آنان برشمرد تا مهر خداوند در دل آنان جای گیرد و از سوی دیگر، آنان را از عواقب شوم دنیوی و اخروی این رفتار بیم داد .

ب) معضلات، آسیبها و مشکلات اجتماعی - فرهنگی غرب را برای آنان بازگو کرد .

ج) زیباییهای فراوانی را که جوامع اسلامی - به دلیل پایبندی به ارزشها - دارند، برای آنان تبیین نمود .

د) تبعات پذیرش زشتیها و پلیدیهای غربی و تاثیر آن بر خانواده، فرزندان و همه بافتهای اجتماعی را برای آنان تحلیل کرد .

شاید بسیاری ندانند که زشتیهای فرهنگ غرب از کودکی تا پس از مرگ گریبانگیر آدمی می گردد . کودکان، نوجوانان و جوانان را در لجنزار فساد غوطه ور می سازد، خانواده ها را تباه می کند، و صله رحم به پراکندگی و بیگانگی تبدیل می شود .

وفاداری مرد به زن و زن به شوهر، به بی وفائی، جدائی و بلا تکلیف گزاردن فرزند منجر می شود; ناامنی، دزدی، آدم ربائی، و کشتن انسانها و جرم و جنایت افزایش می یابد; ناامیدی و خودکشی دامنگیر می شود; زندگیهای تنها و سرد و همنشینی و هم زیستی با سگ و گربه را به جای شب نشینیهای محبت آمیز انسانی می نشاند; پیران را به آسایشگاه سالمندان برای لحظه شماری زمان مرگ می فرستد وپس از مرگ هم اعضاء پیش فروش شده آدمی را در قبال مالی اندک به تاراج می گذارد .

انفاق، گذشت، ایثار، احسان، دستگیری از درماندگان و صفای شاد بودن با خشنودی دیگران، جای خود را به آز، طمع و پول پرستی می دهد و ریاست جویی، تفرعن و کاخ سازی بر ویرانه کوخهای تهیدستان ارزش می شود .

مبلغان محترم می توانند در سخنرانیهای عمومی، با طرح اشکالاتی که در ذهن برخی از مخاطبان است و پاسخ متین به آنها، بستر حضور فعال تر مردم در انتخابات را فراهم سازند و در نشستهای خصوصی در صورت طرح اشکال از طرف مردم، خیلی دلسوزانه و مستدل، آنان را راهنمائی کنند .

روش انتخاب اصلح

جهت کمک به مردم، در انتخاب نیروهای صالح، مبلغ باید مسائلی را مورد توجه قرار دهد که رعایت آن لازم و ضروری به نظر می رسد:

1 . پرهیز از جناحبندی

در ترغیب مردم به حضور در انتخابات، روحانیون دارای تاثیری جدی و سرنوشت سازاند; از اینرو تاکید بر شرکت در انتخابات کاری بس ارزشمند و ستودنی است، لیکن بهتر است به هیچ وجه این حرکت خداپسندانه رنگ جناحی و طرفداری بی منطق از گروهی خاص و دشمنی با گروهی دیگر به خود نگیرد .

2 . اجتناب از تبلیغ برای اشخاص

دفاع و حمایت از اشخاص نیز برای مبلغ کار شایسته ای نیست و پرهیز از این نوع رفتارها، جایگاه پدرانه روحانی را حفظ کرده، موجب دوری گروهی از افراد با ایمان از مسجد و محافل دینی نمی گردد .

3 . معرفی ملاکهای انتخاب

بهترین شیوه جهت دهی به انتخاب مردم، بیان ملاکهای انتخاب و صلاحیت نمایندگان است، و بیش از هر چیز، انتظار از روحانی، معرفی ملاکهای ارزشی، اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی و سیاسی بر محور دستورات دینی است . اگر ملاکها به خوبی و روان و مستدل بیان شود، خصوصا اگر بر اساس آیات و روایات، با مردم سخن گفته شود، مؤثرتر و کارسازتر خواهد بود .

4 . بیان آثار انتخاب افراد فاسد

یکی دیگر از فعالیتهای بایسته تبلیغی، آن است که تاثیر نمایندگان در تصمیم گیریها و تصمیم سازیهای مجلس شورای اسلامی در ابعاد مختلف قانونگذاری، انتصاب وزیران، نظارت بر قوه مجریه و ... . مطرح گشته، و تبعات انتخاب افراد ناصالح بیان گردد، و از باب نمونه، موارد خلاف شرع که در مجلس ششم انجام شد و مشکل سازیهای مجلس برای افراد با ایمان مطرح گردد . و بالاخره به این مطلب پرداخته شود که اگر عده ای بی صلاحیت به مجلس راه یافتند، هر مصوبه خلاف شرع و فسادی که انجام دهند، گریبان رای دهندگانی که با آگاهی چنین افرادی را انتخاب کرده اند، خواهد گرفت .