به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، در کنار چهار سریال نوروزی، "پایتخت" هم بعد از کش و قوسهای فراوان و حاشیههای رسانهای، به وعدهاش عمل کرد و با دو قسمت پایانی فصل ششم خود به پیشواز نوروز رفت. اگرچه توقعات و انتظارات خیلی بیشتر از اتفاقاتی بود که در این دو قسمت افتاد اما پرداختن سریال به موضوع کرونا قابل قبول بود.
"پایتخت" قرار است از امشب در قالب چهار قسمت روی آنتن برود تا آن دسته از مخاطبینی که نتوانستند خصوصاً دو قسمت پایانی فصل ششم سریال را پیگیری کنند در جریان موقعیتها و اتفاقات خانواده نقی معمولی قرار بگیرند. به همین مناسبت نگاهی به این دو قسمت داشتیم و البته توصیهای برای عوامل پرتلاش و هنرمندِ "پایتخت" که به آن توجه داشته باشند؛ شاید به نوعی احساس میشود این نکته و یا نقطه ضعفِ در "پایتخت6" بیشتر به چشم خورد.
دو قسمت پایانی پایتخت
هیچ خانواده ایرانی را نمیتوان پیدا کرد که حداقل یک بار "پایتخت" را ندیده باشد. سریالی که با فراز و نشیبها و داستانهای موفق و ناموفقش به فصل ششم رسید. سریالی که قرار است وارد فصلهای دیگر و اتفاقات جدیدتری هم بشود. اما حاشیهها و نقدها زمانی سایهاش بر این سریال سنگین شد که سال گذشته ایام نوروز، فقدان آن حال و احوال ساده روستایی اتفاق افتاد و یا به قولِ نویسنده و عوامل کار دیگر از آن خانواده معمولی همیشگی خبری نبود. وقتی مروج بیحرمتی کوچکترها به بزرگترها، دروغگویی و یا پنهانکاری در خانواده شد.
این حاشیهها و اتفاقات، نقدهای بسیاری را رقم زد که در بیشتر آنها به فقدان فیلمنامه و راهبرد اصلی داستانی اشاره شده بود. نکتهای که بعدها خود سیروس مقدم و عوامل این سریال و حتی معاون جدید سیما هم به آن اشاره کردند. با همه این حاشیهها و جنجالها بر سر دستمزدها و نوعِ ساخت، دو قسمت پایانی فصل ششم ساخته و روی آنتن رفت. باز هم شتابزدگی در فیلمنامه و عجله در ساخت دیده میشد. به نوعی انگار عوامل برای رفع تکلیف وارد میدان شدند تا کاری بسازند و بروند. چون انتظارها و توقعها از سریال "پایتخت" بیشتر بود.
شتابزدگی در فیلمنامه با دادگاهی بیاساس
شهرام خرازیها کارشناس ارشد مدیریت رسانه، سریال "پایتخت" را مجموعهای تثبیت شده میداند که حتی مردم روی عیبهایش با اغماض چشم میبندند و این مجموعه را میپذیرند. اطمینان میدهم که سریهای بعدی هم ساخته شود همچنان در جذبِ مخاطب، موفق خواهد بود. سیروس مقدم و محسن تنابنده جزو هنرمندان توانمندیاند که هیچ تردیدی وجود ندارد اما باید به این نکته هم توجه داشته باشیم که بقیه کارگردانها و فیلمنامهنویسان سریالهای تلویزیونی هم نتوانستند خودشان را تا این سطح بالا بکشند. چون پایتخت به یک سریال معیار تبدیل شده است.
بخشی از موفقیت پایتخت مربوط به توانمندی عواملش است و بخشی هم به قدمتش برمیگردد. اگر دیگرانی بودند که میتوانستند مجموعههای خوبی مثل "پایتخت" بسازند و به کار خودشان هم تداوم بدهند آن وقت شاهد مجموعههای خوبی در تلویزیون بودیم که در رقابت با یکدیگر ارتقاء کیفیت پیدا میکردند. اما تا حدودی معلوم بود که فیلمنامه دو قسمت پایانی، فیلمنامهای شتابزده است.
در قسمت ما قبل آخر، نقی معمولی در دادگاهی به اتهام انتقال کرونا به پدرزنش محکوم میشود. اتهامی که از نظر حقوقی پایه و اساس ندارد. "پایتخت" جدید از نقطه شروع حرکت فیلمنامه نشان میدهد که ضعف دارد اما تنابنده آنقدر توانمند است که با دیالوگنویسی حرفهای این نقص را بپوشاند؛ مردم ایران، کاراکترهای پایتخت را مثل اعضای خانوادهشان پذیرفتهاند و با همه نواقصش این کار را دوست دارند.
چرا "پایتخت6" آبروی پایتختهای قبلی را برد؟
نکتهای که باعث شد تا فصل ششم را به جایی برساند که قابل دفاع نباشد، عدم طراحی درست فیلمنامه "پایتخت" است. این فصل نه تنها خوب شروع نشد بلکه سرانجام مطلوبی هم نداشت. شاید به ظنّ بسیاری، "پایتخت" با این رویه، به موفقیت چند سری قبل خودش هم لطمه زد. انگار فقط سازندگان دور هم جمع شدند تا پایتخت دیگری شکل بگیرد و هیچ محتوا و مفهوم ماندگاری از خودش به یادگار نگذاشت. در صورتیکه همیشه از "پایتخت" و "پایتختیها" انتظار میرفت تا در جهت ارتقاء محتوا قدم بردارند اما با وجود انتظار و توقع فراوان، این اتفاق نیفتاد. شاید بتوان گفت تنها ابزاری که میتواند دوباره "پایتخت" را سرپا کند، قصه مناسب و طراحی درست است. البته از نویسنده این دو قسمت یعنی محمد تنابنده، سریالی را به یاد داریم که در زمانِ خودش، مورد استقبال بیننده قرار گرفت و نیاز است در ادامه راه با تمرکز بیشتر کنارِ برادر توانمند و خلاق خودش محسن تنابنده، "پایتخت" را در سری هفتم به جایگاه خودش برگردانند.
نظر قابل تأمل سیروس مقدم!
سیروس مقدم کارگردان "پایتخت" در برنامه "سریالیست" شبکه یک سیما حضور پیدا کرد و درباره این دو قسمتِ پایانی گفت: یک ماه تصویربرداری دو قسمت پایانی را داشتیم. به اعتقاد من کسی که 6 فصل با پایتخت همراه بوده به جز پایتخت 1، این دو قسمت را پایتختیترین پایتختی میداند که ما کار کردیم. از نظر شخصیتهایی که در قصه وجود داشت، سلامت روابط، سادگی روابط، ایثار و از خود گذشتگی آدمها به نفع همسایه، فامیل، دوست و همسر را داشتیم. در 40 سال اخیر که سریالسازی به شکلهای مختلفی کار شده است، شاید برای اولین بار بود که محوریت اصلی یک سریال خانواده است. در این خانواده همواره دوستی و آشتی برقرار نیست، اما نتیجهاش به دوستی ختم میشود.
آیا نوروز 1401 وعده فصل هفتم محقق خواهد شد؟
همانطور که سیروس مقدم در دو قسمت قبل به برنامه "سریالیست" آمد و توضیحاتی درباره دو قسمت باقیمانده "پایتخت" و اتفاقات دیگر این مجموعه تلویزیونی تأکید کرد از فصل هفتم و تولید آن هم صحبت کرد که شرایط به مراتب سختتر از فصلهای دیگر خواهد بود.
کریمی به عنوان مجری برنامه "سریالیست" به هنگام اعلام "پایتخت6" به عنوان فینالیست، گفت: انشاءالله با قولی که از آقای سیروس مقدم گرفتیم سال 1401 "پایتخت7" را در شبکه یک سیما داشته باشیم. سریالی که مثل دیگر اتفاقات نوروزی، به سنتی تبدیل شده که مخاطب همیشه پیگیر ساخت و تولید آن بوده و هست.
** پیش از این حمید شاهآبادی معاون سیما در نشست خبری درباره ساخت فصل هفتم سریال پایتخت، گفته بود: تصمیم ما برای ساخت پایتخت 7 جدّی است و صحبتهای ما انجام شده و ما فقط به خاطر اینکه عجلهای نداشته باشیم که به کنداکتور نوروزی برسد به همین خاطر روی کیفیت و محتوا تأکید داشتیم فیلمنامه باید نوشته شود و از این جهت پایتخت 7 را برای نوروز 1400 نداشتیم چراکه برای ما محتوا و فیلمنامه بسیار مهم است.
دو قسمت اخیر نشان داد که "پایتخت" به یک نفس تازه نیاز دارد، چرا که در فصل ششم و خصوصاً این دو قسمت پایانی از آن وسواسها و ظرافتهای فیلمنامه و طراحی خبری نبود و باید دید تنابنده چه تصمیمی را برای ادامه این سریال میگیرد و چه سرانجامی در انتظار این سریال پرمخاطب دنبالهدار است؟