سی حق مسلمان بر مسلمان در کلام پیامبر اکرم (ص)

رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: هر مسلمانى بر برادر مسلمانش سى حق دارد، كه ذمه اش از اين حقوق برى نمى شود، مگر به اداء آنها يا عفو صاحب حق.

آن حقوق عبارت اند از:

1. خطاها و لغزش هاى او را ببخشد.

2. در ناراحتی ها و گرفتاری ها به او مهربانى كند.

3. اسرار شخصى او را مخفى دارد.

4. عيوب و نقائص وى را جبران کند.

5. عذرش را بپذيرد.

6. بدى او را انكار کند و در برابر غيبت كنندگان، در مقام دفاع از وى  برآيد.

7. همواره او را نصيحت كند و خير خواه او باشد.

8. دوستى او را حفظ كند.

9. پيمانش را نشكند و به عهد خويش وفا دار بماند.

10. در حال بيمارى به عيادت او برود.

11. در تشييع جنازۀ او حاضر شود.

12. دعوتش را بپذيرد.

13. هديه اش را قبول كند.

14. عطاى او را جزا دهد.

15. در مقابل احسان از او سپاسگزارى كند.

16.  براى او يار و مددكار خوبى باشد.

17. ناموس او را چون ناموس خود حفظ كند.

18. نيازمندی هاى او را بر طرف سازد.

19. براى حل مشكلات و انجام خواسته هايش، شفاعت و ميانجی گرى كند.

20. عطسه اش را تحيت گويد و برايش سلامتى بخواهد.

21. گمشده اش را پیدا کند.

22. سلامش را جواب دهد.

23. سخنش را نيكو شمرد.

24. انعام و پاداش او را بخوبى بدهد.

25. سوگندهايش را تصديق و تأييد کند.

26. او را دوست بدارد و با وى دشمنى نورزد.

27. او را چه ظالم باشد و چه مظلوم، يارى كند.

يارى ظالم آن است كه او را از ظلمش باز دارد و يارى مظلوم آن است كه او را بر گرفتن حقش مساعدت نمايد.

28. او را در سختی ها و گرفتاری ها تنها نگذارد و او را خوار نکند.

29. از نيكی ها، آنچه براى خود دوست دارد، براى او هم دوست بدارد.

30. آنچه از بدی ها براى خود نمى خواهد، براى او هم نخواهد.

سپس فرمود: اگر مؤ من يكى از اين حقوق را ادا نكند، در قيامت صاحب حق، حق خود را از او مطالبه خواهد کرد.

---

منبع

بحار الانوار، ج 74، ص 236؛ مكاسب محرمه، شيخ انصارى، ص 47.

تنظیم: منیره ملکوتی خواه

 

• حق مسلمان بر مسلمان