باید توجه داشته باشیم که بچه ها ممکن است از گفتن علائم و مشکلات اجابت مزاج خود به والدین خجالت بکشند. شایع ترین علت بیماری هموروئید در کودکان یبوست و شایع ترین علامت نیز شکایت از ناتوانی در دفع یا احساس داشتن مدفوع بعد از عمل دفع است.
علامت دیگر، وجود خون در مدفوع یا کاغذ توالت است. یکی از بیماریهای شایع آنورکتال در بالغین هموروئید است که عامل زمینه ای و علائم و درمان آن بطور مفصل مورد بررسی قرار گرفته، ولی در کودکان مطالعات بسیار کمی روی هموروئید انجام شده است.
آیا بیماری هموروئید در کودکان دیده می شود؟
با مراجعه به کتب و مقالات مشخص می شود که در مورد هموروئید بچه ها بررسی اندکی صورت گرفته است و اغلب گزارشات هموروئید را متعاقب هیپرتانسیون پورت ذکر کرده اند. هدف ما از این مقاله، بررسی هموروئید در بچه ها است و می خواهیم بدانیم آیا این بیماری در کودکان سالم هم دیده می شود و یا خیر؟
در بررسی بیماران هیچ نکته پاتولوژیک دیگری یا بیماری زمینه ای وجود نداشته است و بعد از درمان جراحی و طبی، تمام بیماران بدون عارضه، پاسخ رضایت بخش داده اند. لذا نتیجه می گیریم که هموروئید در اطفال نیز می تواند بدون عامل زمینه ای ایجاد شود و اغلب پاسخ درمانی مناسب و بدون عارضه را در این بیماران انتظار داشت و البته اغلب بیماران دچار فیشرآنال ـ پرولاپس رکتوم ـ پولیپ رکتوم بعنوان هموروئید مراجعه کنند.
درمان یبوست بچه ها
از نوشیدن مقدار کافی مایعات توسط کودکتان مطمئن شوید، در صورتی که تغذیه کودکتان را از شیر مادر به شیرهای مصنوعی تغییر داده اید، با نظر پزشکتان مقدار آب آن را افزایش دهید. در کودکان بالای ۶ ماه میتوان آب میوه هایی مثل آب سیب و گلابی را برای برطرف کردن یبوست استفاده کرد، می توانید با مقادیر کم شروع کنید و به مرور میزان آن را افزایش دهید.
در صورتی که آب میوه ها برای برطرف کرن یبوست مؤثر نبودند، از رژیم های غذایی پر فیبر، دو بار در روز استفاده کنید. از غذاهای پر فیبر اطفال می توان به انواع لوبیاها، نخود سبز، زردآلو، آلو، و اسفناج اشاره کرد. ماساژ ملایم شکم کودک، می تواند تا حدی مشکل او را برطرف کند، همچنین خواباندن او به پشت و خم کردن پاهایش به سمت شکم، به همراه چرخش ملایم در جهت عقربه های ساعت نیز روش نسبتا مؤثری در برطرف کردن این مشکل است.
در کودکان بالای ۶ ماه که از این روش نتیجه نگرفته باشند می توان (زیر نظر پزشک) از شیاف های گلیسرین برای نرم کردن مدفوع استفاده کرد.
استفاده از این شیاف ها تنها برای یک تا دو بار مجاز است. در صورتی که پاسخ مناسبی از این کار حاصل نشد، حتما با پزشک خود مشورت نمائید. استفاده از روش های تنقیه یا مصرف شل کننده های مدفوع بدون تجویز پزشک، توصیه نمی شود.
درمان های خانگی بیماری هموروئید در کودکان
کرم های مناسب برای بچه ها در داروخانه ها وجود ندارد. برای کنترل درد، ایبوبروفن توصیه می شود. بچه باید روزی چند بار به مدت ۳۰-۲۰ دقیقه در لگن آب گرم بنشیند. اگر پودر جو دو سر به آب گرم اضافه شود، تسکین دهنده است. پاشیدن نشاسته ی ذرت در ناحیه مقعد خارش را کنترل می کند.
درد این ناحیه را می توان با گذاشتن کیسه ی یخ که با حوله پوشیده شده به مدت ۵ دقیقه تسکین داد. در کودکان، مصرف روغن های معدنی مانند پارافین و نرم کننده های مدفوع نیز توصیه می شود ( البته تحت نظر پزشک ). به طور معمول کودکان ۲ ساله باید حداقل ۵ گرم فیبر در روز دریافت کنند.
برای کودکان بزرگتر سن بچه+ ۵ گرم فیبر باید محاسبه شود مثلا یک بچه ۸ ساله باید ۱۳ گرم فیبر روزانه مصرف کند.
رژیم غذایی بیماری هموروئید در کودکان
یک رژیم پر فیبر مهم ترین راه درمان هموروئید است شامل سبزی ؛ میوه تازه ؛ حبوبات ؛ نان ؛ برنج قهوه ای ؛ آجیل ؛ دانه ها ؛ عدس. بچه ها باید از خوراکی هایی که باعث یبوست می شوند اجتناب کنند شامل شیر ؛ پنیر ؛ بستنی ؛ کیک ؛ و غذاهای پردازش شده. بچه هایی که هموروئید دارند باید آب میوه فراوان بنوشند و نوشیدنی های کافئینه و چای مصرف نکنند زیرا آن ها ادرار‌آور بوده و آب را از بدن بچه ها خارج می کند.
- به جای استفاده از شیر پر چرب، از شیر کم چرب یا شیر سویا استفاده کنید.
- مقدار شیر مصرفی کودک را تا میزان ۱/۵ تا ۲ لیوان کم کنید.
- از دادن غذاهایی که موجب یبوست می شوند جدا خودداری کنید. از جمله موز ـ هویج پخته ـ غذاهای چرب مثل سیب زمینی سرخ کرده و غذاهای آماده ـ برنج سفید ـ شیر، ماست، پنیر، بستنی. اگر لبنیات را به خاطر یبوست محدود کردید منابع دیگر کلسیم از قبیل پرتغال، جعفری، سویا، کلم و دانه ها را به کودک بدهید. غذاهای فیبری و سبوس دار را در غذاهای بچه ها قرار دهید. مایعات مثل آب ـ آب سیب ـ آب گلابی به بچه ها بدهید.
مصرف ملین ها در بچه ها
- داروهای ملین نباید بدون تجویز پزشک به کودکان زیر شش سال داده شوند، زیرا کودکان نمی توانند علائم خود را به صورت دقیق توضیح دهند.
- قرص بیزاکودیل نباید در بچه های زیر 6 سال مصرف شود، زیرا ممکن است قرص را نجوند و در معده ایجاد حساسیت کند.
