نفی خشونت از زنان در آیات و روایات

در تعالیم اسلامی همه اشکال خشونت بر همه انسانها ممنوع و رعایت حال افراد و مدارا و سازش در روابط اجتماعی مورد تأکید فراوان قرار گرفته است. حتی مراتب کمتر از خشونت یعنی هر گونه اعمال و رفتاری که باعث ناخشنودی دیگران شود، در اسلام عملی شیطانی شمرده شده است. البته این نکته قابل ذکر است که قصاص مجرمان، جهاد با کافران و جنگیدن با دژخیمان و تجاوزگران به حقوق انسانها که از هیچ بیداد و ستمی پروا ندارند، از این مقوله مستثنی است؛ همانطور که قرآن می فرماید:

«فمن اعتدی علیکم فاعتدوا علیه بمثل ما اعتدی علیکم و اتقوا الله و اعلموا ان الله مع المتقین»؛ (بقره، 194) «هر کس بر شما تجاوز کند به همان اندازه تجاوزش بر او تجاوز کنید و از خدا بپرهیزید و بدانید که او با پرهیزکاران است.»

با بررسی آیات و احادیث معصومان درباره زن به تأکید فراوانتری در دوری از اعمال خشونت و ضرر در قبال زنان بر می خوریم:

خداوند می فرماید: «و لا یحل لکم أن تأخذوا مما آتیتموهن شیئاً الا ان یخافا الا یقیما حدود الله»؛ (بقره، 229) «برای شما حلال نیست آنچه به ایشان داده اید (چه به عنوان مهریه و چه غیر آن) از آنان باز پس گیرید، مگر اینکه زن یا شوهر خوف رعایت نشدن حدود الهی را داشته باشند» در این آیه مرد از هر گونه تعرض به اموال و تعدی به عرض و آبروی زن منع شده است. همچنین در آیه 6 سوره طلاق می فرماید: «لا تضاروهن لتضیقوا  علیهن»؛ «به ایشان آزار و زیان نرسانید که در مضیقه و رنج افتند». بر این اساس قانونگذار اسلام دست مرد را از اعمال هر نوع بی عدالتی و وارد ساختن ضرر در قالب نهی و نفی می بندد و با بیان اصل گذشت در زندگی مشترک که می فرماید: «لا تنسوا الفضل بینکم»؛ (بقره، 237) «گذشت را هرگز در زندگی مشترک به فراموشی نسپارید» بر فضایل اخلاقی و ترویج روشهای پسندیده و مطلوب انسانی تأکید می کند.

در روایتی پیامبر(ص) فرمودند: «آنکه مؤمنی را به قصد تحقیر (از نزد خویش براند) یا به او سیلی بزند یا با او برخوردی ناخوشایند داشته باشد، ملائکه او را نفرین می کنند تا هنگامی که آن مؤمن را از حقش راضی سازد و از کردارش درباره او توبه کند و آمرزش بخواهد.» (ابن بابویه، 1408 ه، ج 2، ص210) ایشان همچنین می فرمایند: «آنکه به مؤمنی آزار رساند، مرا آزار داده و آنکه مرا آزار دهد، خدا را آزارده است و آنکه خدا را آزار دهد، در تورات و انجیل و زبور و قرآن نفرین شده است.» (مجلسی، 1403، ج 75، ص 150)