کم کاری تیروئید در کودکان، درمانش چیست؟

 

هیپوتیروئیدی Hypothyroidism یا کم‌کاری غده تیروئید در بین بیماری‌های غدد درون ریز شایع‌ترین بیماری است. علت کم کاری تیروئید در کودکان می‌تواند یک مشکل مادرزادی باشد.
 

پرسش: از یک سالگی پسرم متوجه شدیم کم کاری تیروئید داره. الان 2 سال و 2 ماه هستش و همچنان روزی یک چهارم لووکسین 50 میخوره. 2 ماه پیش که آزمایش داد دکتر گفت روزهای جمعه بجای یک چهارم قرص، نصف قرص را به پسرم بدیم. میخواستم ببینم از نظر طب سنتی چه راهکاری پیشنهاد میدید و چه مواد خوراکی برای پسرم مضر و چه چیزهای مفیدن؟ (در ضمن برای راه افتادن تقریبا در 18 ماهگی شروع به راه رفتن کرد و برای حرف زدن هم هنوز خوب حرف نمیزنه. این به این معنی هست که کم کاری تیروئید روی مغزش اثر گذاشته آیا؟) و یک سوال دیگه اینکه برای هوشش میتونم کندر را در آب یا شیر بادام حل کنم، صبحها بهش بدم؟ 

 

پاسخ: هیپوتیروئیدی Hypothyroidism یا کم‌کاری غده تیروئید در بین بیماری‌های غدد درون ریز شایع‌ترین بیماری پس از دیابت است. به زبان ساده این بیماری هنگامی ایجاد می‌شود که غده تیروئید نتواند به اندازه نیاز بدن هورمون تولید کند. هورمون غده تیروئید تری یدوتیرونین (T۳) و تیروکسین (T۴) است. این هورمونها وظیفه تنظیم مصرف انرژی، تولید گرما و تسهیل رشد در بدن را بر عهده دارند. بیماری در زنان، سه برابر شایع‌تر از مردان است.
 

 

 

ضعف و خستگی، خوابآلودگی، پوست خشک، خشن و سرد، عدم تحمل سرما، کاهش تعریق، برادی کاردی یا کندتپشی، زبان بزرگ، ادم (ورم) صورت (میکسدم)، فراموشکاری، یبوست، افزایش وزن، اختلالات قاعدگی، سقطهای مکرر، تاخیر در رفلکسها، کم‌خونی و درد مفاصل و عضلات، از عوارض آن است. بیماری در بالغین سیر کندی دارد و تدریجی است.

 

اگر هیپوتیروئیدی در دوران نوزادی به سرعت تشخیص و درمان نشود ممکن است عقب‌ماندگی رشد جسمی یا آسیب ذهنی (کرتینیسم) اتفاق بیفتد. معروفترین علامت هیپوتیروئیدی در نوزادی بزرگی زبان، هیپوتونی (کم بودن فعالیت و تحرک) و دیر بسته شدن فونتانلها (ملاج سر) است.

 

کم‌کاری مادرزادی تیروئید در نوزادان می‌تواند باعث ایجاد عقب ماندگی ذهنی شود. در صورتی که این عقب‌ماندگی ایجاد شود، دیگر قابل درمان نخواهد بود. امروزه در بیشتر کشورهای پیشرفته، برای تشخیص زودرس کم‌کاری مادرزادی تیروئید، برنامهٔ غربالگری در نوزادان اجرا می‌شود. این کار از طریق گرفتن چند قطره خون از پاشنه پای نوزاد، در فاصله روزهای سوم تا پنجم تولد انجام می‌شود.

در صورتی که کم‌کاری مادرزادی تیروئید، تشخیص داده نشود می‌تواند عوارض زیر را ایجاد کند :

 

برداشتن تیروئید با جراحی (مثلا در گواتر شدید یا سرطان تیروئید)

کمبود ید، که در این مورد غده تیروئید بزرگ می‌شود (گواتر)

استفاده از ید رادیواکتیو یا داروهای ضد تیروئید برای درمان سایر بیماری‌های تیروئید

مصرف داروهایی مانند لیتیوم

دوز بالای ید و امیودارون

التهاب تیروئیدی تحت حاد

هیپوتیروئیدی خود ایمنی (تیروئیدیت هاشیموتو)

هیپوتیروئیدی ثانویه، که ناشی از کم‌کاری غده هیپوفیز است.

 

تشخیص قطعی با اندازه‌گیری سطح هورمون‌های تیروئید در خون انجام می شود. بیمار هیپوتیروئیدی با TSH بالا و FreeT4 پایین تشخیص داده می شود. برای تشخیص دقیق‌تر سطح TSH خون نیز اندازه‌گیری می‌شود. در هیپوتیروئیدی اولیه هیپوفیز در پاسخ به کاهش سطح هورمون‌های تیروئید، مقدار بالایی از TSH را ترشح می‌کند.

درمان معمولاً مصرف مادام‌العمر قرص لووتیروکسین سدیم است که نتایج رضایت بخشی دارد. نیمه عمر لووتیروکسین ٧ روز است و در بافت ها به T3 تبدیل می شود و سطح مناسبی از T3 که هورمون فعالتری است، ایجاد می کند.

 

هر کدام از اعضای بدن بصورت طبیعی بایستی وظیفه خود را انجام دهد تا کشور بدن درست و صحیح اداره شود. اگر هر عضوی پرکار باشد یک جور گرمی محسوب میشود و اگر کم کار باشد یک سوء مزاج سرد محسوب میشود.

وظیفه طبیب کمک به طبیعت بدن است تا اولا صحت بدن را حفظ کند و در ثانی اگر بیماری عارض شد سلامتی را باز گرداند.

بنابراین پیشنهاد میشود اگر بیمار کم کاری تیروئید یا هیپوتیروئیدی دارید موارد زیر را تحت نظر یک پزشک ماهر انجام دهید: