نویسنده : فریبا البرز | کارشناس‌ارشد مشاوره‌خانواده
وقتی صحبت از حقوق زن و شوهر در قبال یکدیگر می‌شود، معمولا به ذهن ما حقوق اقتصادی، اجتماعی، قضایی و ... خطور می‌کند. در مطلب امروز قرار است به حقوق کمتر شناخته شده به نام حقوق عاطفی در زندگی زناشویی بپردازیم. زندگی‌مشترک بر اصول و قواعد علمی و اخلاقی مبتنی است و چنان‌چه آن اصول شناسایی شوند، زندگی سرشار از سعادت و شادکامی تجربه خواهد شد. در زندگی‌مشترک لازم است زن و شوهر حقوق عاطفی خود را بشناسند و به طور متقابل این حق را برای طرف مقابل خود هم قائل شوند. هیچ حقی یک طرفه نیست. وقتی از این حقوق آگاه باشیم، مسلما آرامش بیشتری در زندگی مشترک‌مان شکل می‌گیرد و کمتر باعث کدورت در ارتباط با هم می‌شویم. در ادامه به این حقوق اشاره خواهد شد.
تحقیر کردن اصلا روا نیست
عقیده و نظر مخالف داشتن در زندگی‌مشترک، کاملا پذیرفته و محترم است. زن و شوهر حق ندارند مدام دیگری را به خاطر سلیقه‌اش مورد انتقاد، سرزنش و تحقیر قرار دهند. حق زن و شوهر این است که محترم شمرده شوند و یکدیگر را با احترام مورد خطاب قرار دهند بنابراین تحقیر کردن و تحقیر شدن در زندگی‌مشترک اصلا روا نیست. ازدواج دو نفر که معمولا تفاوت فرهنگی، خانوادگی، اجتماعی و ... با یکدیگر دارند، نیاز به مدیریت دارد و به جای توهین و تحقیر یکدیگر، لازم است آن‌ها با حقوق هم آشنا شوند و مراعات یکدیگر را بکنند تا هر مسئله کوچکی به یک بحران تبدیل نشود.
احساسات خودتان را بشناسید
زوجی که از احساسات خود در شرایط متفاوت آگاه هستند، می‌توانند در صورت مواجهه با رفتار آزاردهنده با استناد به هیجانات منفی که در لحظه تجربه می‌کنند، رفتار خود را متناسب با شرایط تغییر دهند و آزار را متوقف کنند. برای این کار باید بتوانید احساسات خود را بشناسید و در صورت لزوم به جای سکوت آن را با طرف‌مقابل مطرح کنید. طبیعتا فردی که احساسات خود را درک می کند و می‌پذیرد، قادر به درک و پذیرش احساس همسر نیز است.
کلام بهترین ابزار ارتباطی است. زوجی که در مهارت‌های ارتباطی ضعف دارند، معمولا برای بقای روابط‌شان دست به کنترل و تنبیه طرف مقابل می‌زنند یا سکوت می‌کنند.
تجربه عشق حق هر زوجی است
دوست داشتن و دوست داشته‌شدن حق هر زوجی است. از هر فرصتی برای ابراز علاقه به همسرتان استفاده کنید. در یک فرصت مناسب، ویژگی‌های اخلاقی و رفتاری خوب همسرتان را فهرست کنید و همیشه به نقاط منفی طرف مقابل فکر نکنید. همه ما ممکن است یک سری ایرادها داشته باشیم، مهم است که برای رفع و تغییر آن‌ها تلاش کنیم تا علاوه بر همسر، خودمان هم احساس خوشبختی بیشتری داشته باشیم.
احترام یکدیگر را حفظ کنید
همان‌قدر که احترام دیگر آشنایان و دوستان را در همنشینی‌ها نگه می‌دارید، به همسرتان هم احترام بگذارید. لطفا فراموش نکنید که تحقیر همسر و ابراز علاقه نکردن به او، می‌تواند راه خیانت زناشویی را بدون احساس گناه و عذاب وجدان هموار کند. این جمله را باید خیلی جدی گرفت تا زندگی‌مشترک موفق‌تری در انتظارتان باشد.
گلایه‌ها را جرئت‌مندانه بگویید
جرئت‌مندی یکی از مهم‌ترین مهارت های زندگی است و راهکارهای متفاوتی برای اجرای آن وجود دارد. انسان جرئت‌مند به جای قهر بعد از ناراحت شدن و ...، آن چه را حق خود می‌داند ، با احترام و با در نظر گرفتن حقوق طرف مقابل به طور مستقیم ابراز می‌کند. شاید باورش برای‌تان سخت باشد اما همین بیان جرئت‌مندانه گلایه‌ها از همسر هم یکی از حقوق عاطفی است که باید دو طرف رعایت کنند.
زمانی را به گفت‌و‌گو اختصاص دهید
تقریبا همه زن و شوهرها این شب‌ها زمان زیادی کنار هم و در خانه هستند. بهتر است به جای تخصیص صددرصد این ساعات طلایی به تماشای تلویزیون، سر زدن به شبکه‌های اجتماعی و ... به گپ و گفت بپردازید. سریال همیشه هست اما داشتن یک رابطه خوب با همسر بهترین دلگرمی برای دو طرف است.
سکوت ابزار خوبی برای تنبیه نیست
کلام بهترین ابزار ارتباطی است. زوجی که در مهارت‌های ارتباطی ضعف دارند، معمولا برای بقای روابط‌شان دست به کنترل و تنبیه طرف مقابل می‌زنند یا سکوت می‌کنند. سکوت این‌جا تنها وسیله تنبیه دیگری و نوعی پرخاش به همسر نیست بلکه ابزاری است برای انتقال پیام، روشی ناکارآمد و به شدت آسیب‌زا! از آن جایی که رابطه همیشه دو سر دارد، گاهی بالا بردن مهارت‌های ارتباطی خودمان به ما کمک می‌کند کمتر مورد آزار واقع شویم. پویایی هرچه بیشتر تبادل عاطفی، نیاز به گفت‌وگوی موثر بین زن و شوهر دارد و اگر این کار صورت نگیرد نمی‌توان انتظار یک رابطه پر از شور و صمیمیت را داشت. به عنوان نکته پایانی از شما می‌خواهم موانع ارتباطی مانند سرزنش و سرکوفت، نصیحت کردن، خشم و پرخاشگری، توهین، تحقیر، قهر کردن، مقایسه کردن و... را از بین ببرید. گفت و گوی صمیمانه بدون قضاوت و تعصب را جایگزین کنید. اگر فرزند هم دارید به خاطر این که یک الگوی درست برایش باشید، حتما مهارت ارتباط موثر را یاد بگیرید.
