لیست جامع غذای کودکان باید به گونه‌ای باشد که تمام نیازهای غذایی نوزاد را برآورده کند. این نیازهای غذایی در سال اول زندگی کودک شامل کالری، پروتئین، چربی، ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند.
اطمینان از تغذیه‌ی مناسب کودک باعث می‌شود کودک سالم بماند و مریض نشود. اگر دنبال لیست جامع غذای کودکان هستید، باید بدانید که نیازهای غذایی هر نوزادی با نوزاد دیگر متفاوت است. یعنی فرزند شما ممکن است به یک نوع ماده‌ی مغذی، بیش‌تر یا کم‌تر از بقیه نیاز داشته باشد یا به طور کلی رژیم غذایی خاصی لازم داشته باشد.
برای اطمینان از رشد مناسب کودک باید به طور منظم رشد او را بررسی کنید. اگر می‌بینید کودک‌تان اصلاً وزن اضافه نمی‌کند یا به اندازه‌ی کافی شیر نمی‌خورد ، بهتر است با متخصص اطفال یا تغذیه مشورت کنید. هم‌چنین اگر کودک شما اسهال یا استفراغ دارد یا نمی‌تواند بیش‌تر از یک روز از شیر مادر یا شیر خشک تغذیه کند، حتماً به پزشک مراجعه کنید. زیرا ممکن است به این دلیل باشد که کودک قادر به هضم غذا نیست و این مشکل باید برطرف شود.
لیست جامع غذای کودکان از صفر تا یک سالگی
در لیست جامع غذای کودکان، مقدار شیر مادر و شیر خشک و غذایی را که بیش‌تر نوزادان تا یک سالگی به آن نیاز دارند، نشان می‌دهیم. این برنامه‌ی غذایی، 8 تا 15درصد پروتئین، 35 تا 55درصد چربی و 30 تا 50درصد کربوهیدرات لازم را تامین می‌کند.
سعی کنید هر 2-3 روز یک بار یک غذای جدید به کودک بدهید. با این کار می‌توانید تشخیص دهید که هرکدام از مواد غذایی در بدن کودک به خوبی هضم می‌شوند یا خیر. هم‌چنین هنگام امتحان غذاهای خشک یا جویدنی مانند کره بادام زمینی، پنیر یا لوبیای خشک، از نزدیک مراقب فرزندتان باشید تا مطمئن شوید خفه نمی‌شود.
اولین غذای کمکی برای نوزاد را هم بخوانید.
مقیاس سرو مواد غذایی در لیست جامع غذای کودکان
برای اندازه‌گیری مقدار غذا و مایعات از مقیاس‌های زیر استفاده کنید:
1 تا یک دوم فنجان مایع به اندازه‌ی یک قوطی نوشابه است.
1 فنجان غذا به اندازه‌ی یک مشت بزرگ است.
نصف فنجان غذا تقریباً نیمی از یک مشت بزرگ است.
2 قاشق غذاخوری به اندازه‌ی یک گردوی بزرگ است.
1 قاشق غذاخوری تقریباً به اندازه‌ی نوک انگشت شست (آخرین بند) است.
1 قاشق چا‌ی‌خوری تقریباً به اندازه‌ی نوک انگشت کوچک (آخرین بند) است.
برنامه‌ی غذایی روزانه در لیست جامع غذای کودکان
بهتر است برای استفاده از لیست جامع غذای کودکان، با پزشک یا متخصص خود مشورت کنید تا ببینید که آیا اطلاعات زیر برای کودک شما هم صدق می‌کند یا خیر.
شیر مادر یا شیر خشک
شیر مادر یا شیر خشک تنها ماده غذایی مورد نیاز در اکثر نوزادان سالم تا 4 الی 6 ماهگی است. حداقل تا یک سالگی نباید شیر گاو یا سایر محصولات لبنی به کودک بدهید. زیرا کلیه‌های کودک‌تان تا یک سالگی نمی‌توانند پروتئین‌ها و مواد معدنی آن‌ها را هضم کنند.
از صفر تا 3 ماهگی: روزانه 2 و یک‌چهارم تا 4 فنجان شیر
از 4 تا 6 ماهگی: روزانه 3ونیم تا 5 فنجان شیر
از 7 تا 9 ماهگی: روزانه 3 تا 4ونیم فنجان شیر
از 10 تا 12 ماهگی: روزانه 2 و یک‌چهارم تا 3 و سه‌چهارم فنجان شیر
غلات و سایر غذاهای نشاسته‌ای
غلات صبحانه برنجی، مخصوص نوزادان، تنها غلاتی است که قبل از 6 ماهگی پیشنهاد می‌شود. سایر دانه‌های غلات مانند گندم و جو و جو دو سر را می‌توان پس از 6 ماهگی ادامه داد. درباره‌ی سرلاک‌ها بیش‌تر بخوانید.
از صفر تا 3 ماهگی: هیچ‌کدام
از 4 تا 6 ماهگی: روزانه یک‌چهارم الی نصف فنجان غلات مخلوط.
از 7 تا 9 ماهگی: روزانه 1 الی 2ونیم فنجان شامل پوره سیب‌زمینی، ماکارونی، برنج، نان، کراکر، نان تست و کلوچه‌ی نرم.
از 10 تا 12 ماهگی: روزانه 3 الی 4ونیم فنجان وعده غذایی شامل موارد بالا.
میوه‌ها
از صفر تا 3 ماهگی: هیچ
از 4 تا 6 ماهگی: روزانه یک‌چهارم الی نصف فنجان به صورت پوره.
از 7 تا 12 ماهگی: روزانه نصف الی 1 فنجان به صورت پوره، کنسروی یا میوه‌های تازه‌ی نرم مانند موز. طرز تهیه‌ی پوره موز را هم بخوانید.
آب‌میوه‌ها
از صفر تا 4 ماهگی: هیچ
از 5 تا 8 ماهگی: روزانه یک‌چهارم تا نصف فنجان.
از 9 تا 12 ماهگی: روزانه نصف فنجان.
گوشت، مرغ، تخم مرغ، ماهی، لوبیای خشک پخته، کره بادام زمینی
از صفر تا 5 ماهگی: هیچ‌کدام
از 6 تا 8 ماهگی: روزانه 1 الی 2 قاشق غذاخوری پوره.
از 9 تا 12 ماهگی: روزانه یک‌چهارم تا نصف فنجان شامل پنیر معمولی، ماهی، تخم مرغ، تکه‌های کوچک گوشت نرم یا خرد شده.
اهمیت گوشت برای نوزاد را هم بخوانید.
ماست ساده
از صفر تا 5 ماهگی: هیچ
از 6 تا 12 ماهگی: روزانه 1 الی 2 قاشق غذاخوری بعد از 6 ماهگی.
آب
بیش‌تر نوزادان آب مورد نیاز خود را از شیر مادر، شیر خشک یا آب‌میوه دریافت می‌کنند. اگرچه در آب‌وهوای بسیار گرم ممکن است به نصف الی 1 فنجان آب در روز نیاز داشته باشند تا آب از دست رفته را جبران کنند.
از صفر تا 5 ماهگی: نیازی نیست مگر این که هوا بسیار گرم باشد یا کودک اسهال داشته باشد.
از 6 تا 12 ماهگی: به دفعاتی که نوزاد آب می‌نوشد.
مکمل‌ها در لیست جامع غذای کودکان
نیازهای کودکان به مواد معدنی به رژیم غذایی آن‌ها بستگی دارد. لازم است پیش از دادن مکمل‌های موجود در لیست زیر به کودک خود، با پزشک اطفال یا متخصص تغذیه مشورت کنید.
آهن
از 4 تا 12 ماهگی، نوزادان حداکثر به 10 میلی‌گرم آهن در روز نیاز دارند.
برای تامین این میزان آهن می‌توانید غلات آهن‌دار به کودک خود بدهید.
ویتامین دی
اگر کودک در معرض آفتاب نباشد، ممکن است لازم شود.
از صفر تا 6 ماهگی: روزانه 7ونیم میلی‌گرم
از 6 تا 12 ماهگی: روزانه 15 میلی‌گرم
فلوراید
در صورت کمبود فلوراید در آب ممکن است لازم شود.
درباره‌ی دوز فلوراید و نام محصولی که می‌خواهید بخرید، بهتر است با پزشک یا متخصص مشورت کنید.
ویتامین ب12
ممکن است برای نوزادانی که مادرشان گیاه‌خوار (گیاه‌خوار سخت‌گیر) هستند، لازم شود. در این مورد هم باید برای دوز و نام محصولی که می‌خواهید بخرید، با پزشک و متخصص مشورت کنید.
درباره‌ی مکمل‌های نوزاد بیش‌تر بخوانید.
تهیه‌ی لیست جامع غذای کودکان
برای تهیه‌ی لیست جامع غذای کودکان، اول از همه باید اطلاعات خود را بالا ببرید. بهتر است سعی کنید درباره‌ی رژیم غذایی کودک خود بیش‌تر بدانید و با مراجعه به پزشک، رژیم غذایی و سلامت او را بررسی کنید. با کمک پزشک و متخصص می‌توانید برنامه‌ی غذایی مناسب برای کودک‌تان را طراحی کنید.
