نشانه و علائم آستیگمات چشم و راههای تشخیص و درمان آن
آستیگمات در کودکان یک مشکل بینایی بسیار رایج است و تقریبا 15 درصد کل کودکان جهان را درگیر می کند. در بیشتر موارد آستیگمات در دوران کودکی یا نوجوانی آغاز می شود و معمولاً از طریق ژنتیک هم به ارث می رسد. اطلاعاتی در مورد تشخیص آستیگمات را در این قسمت از نمناک در اختیار شما قرار خواهیم داد :
چشم آستیگمات را نمی توان خیلی زود تشخیص داد. به همین دلیل ممکن است روی عملکرد کودک در دوران مدرسه تاثیر گذار باشد. بنابراین در این مقاله همه چیز را در مورد تشخیص آستیگمات در دوران کودکی به شما آموزش می دهیم.
آستیگماتیسم در دوران کودکی چیست؟
آستیگماتیسم یک نوع خطای انکساری در بینایی است که باعث می شود فرد نتواند در روشنایی تمرکز خوبی داشته باشد. در نتیجه تاری دید ایجاد خواهد شد. آستیگماتیسم زمانی اتفاق می افتد که شخص سعی می کند روی چیزی تمرکز کند و فرقی ندارد که آن جسم چقدر به او نزدیک یا چقدر دور است.
به عبارت دیگر هم بینایی نزدیک و هم دور را درگیر می کند. البته آستیگماتیسم با نزدیک بینی متفاوت است زیرا فردی که نزدیک بین باشد، به طور کامل در دیدن اجسام دور مشکل دارد.
افرادی هم که دوربین هستند، در بینایی نزدیک مشکل دارند. پس بسیار مهم است که بین این دو تفاوت قائل باشیم زیرا هر کدام نیاز به درمان های متفاوت دارند.
علل آستیگماتیسم در کودکان چیست؟
همان طور که بالاتر هم توضیح دادیم، چشم آستیگمات در کودکان معمولا بر اثر ژنتیک اتفاق می افتد. بنابراین اگر یک یا هر دو نفر از والدین به این مشکل مبتلا باشند، احتمال ایجاد آن در کودکان بالاتر می رود. البته مواردی هم هستند که هیچ گونه سابقه خانوادگی ندارند. پس ژنتیک لزوماً در این امر موثر نیست.
قرنیه کودکان مبتلا به آستیگمات، معمولاً از حالت طبیعی سطوح صاف تری دارد. بخش قدامی و یا پیشینی داخل چشم، اشعه های نور را روی شبکه متمرکز می کند که معمولاً در قسمت جلو یا پشت شبکیه اتفاق می افتد. در بعضی از موارد شکل لنزها نیز تغییر می کند و قرنیه هم تحت تاثیر قرار می گیرد.
انواع آستیگمات
انواع مختلفی از آستیگماتیسم در کودکان وجود دارد. برای این که بتوانید آن را بفهمید، باید ببینید که مشکل چشمی دقیقاً از کجاست.
اگر از جلو به چشم نگاه کنید، می توانید چشم را به دو قسمت بالا و پایین تقسیم کنید. یک تقسیم بندی دیگر هم در چپ و راست وجود دارد. بنابراین اولین نوع آستیگماتیسم آستیگمات myopic یا نزدیک بین است و از طرف دیگر آستیگماتیسم در کودکان همچنین می تواند hyperopic یا دوربین باشد. البته آستیگماتیسم ترکیبی هم وجود دارد که معمولاً هم دوربین و هم نزدیک بین را درگیر می کند.
علائم آستیگماتیسم در کودکان
برای این که آستیگمات را در کودکان متوجه شوید، بسیار مهم است که به علائم آن که در این بخش از نمناک آورده ایم توجه کنید.
تاخیر در یادگیری
آستیگماتیسم دور یا نزدیک را نمی توان به راحتی تشخیص داد و علائم آن ها خیلی مشهود نیستند و ممکن است به سرعت خودشان را نشان ندهند اما زمانی که کودک به مدرسه برود، کم کم متوجه آن خواهد شد و علائم آن چالش های تحصیلی و تاخیر در یادگیری بدون دلیل خاصی است.
کودک در طول مطالعه تمرکز کافی ندارد و همچنین ممکن است علائمی شبیه به بیش فعالی داشته باشد. اگرچه کمبود تمرکز می تواند به ناتوانی کودک در تمرکز و شیطنت او هم مربوط شود.
سردردهای مداوم
این کودکان معمولاً سردرد های مداوم را تجربه می کنند و نمی توانند روی اجسام تمرکز کنند. وقتی که می خواهند به چیزی نگاه کنند، سرشان را خم می کنند تا به آن جسم نزدیک تر شوند. معمولاً چشمان آن ها قرمز است و خارش بیشتری نسبت به حد معمول دارد.
کاهش علاقه و هیجان در مطالعه و درس خواندن
کاهش علاقه و هیجان در مطالعه و درس خواندن می تواند نشان دهنده مشکلات بینایی باشد. زمانی که این کودکان در این شرایط با صدای بلند درس می خوانند، بعضی از خطوط را جا می اندازند یا حروف ها را جابجا ادا می کنند.
دیگر نشانه های آستیگمات بودن چشم کودک عبارتند از:
- تنگ کردن چشم های خود برای دید بهتر
- آب ریزش چشم
- حساسیت به نور آفتاب بیشتر از معمول یا نور ترسی
- نزدیک کردن اجسام به چشم ها
- نزدیک کردن سر به اجسام
- بی قراری و کلافگی به دلیل بروز اختلالات بینایی در کودکان زیر سه سال
چگونگی تشخیص آستیگماتیسم در کودکان
برای تشخیص آستیگمات در کودکان علاوه بر مشاهده تمام علائم، باید به یک چشم پزشک مراجعه کنید.
یک متخصص می تواند بینایی کودک را بهتر بررسی کند و آزمایش های مختلفی را به عمل بیاورد. در بینایی سنجی چشم، معمولاً از لنزهای مختلف برای ارزیابی جنبه های مختلف بینایی استفاده می شود تا آستیگمات تشخیص داده شود.
چیزی که باید در مورد آستیگماتیسم در کودکان به یاد داشته باشید، این است که ممکن است این مسئله روی تحصیلات آن ها اثرگذار باشد. به همین دلیل بسیار مهم است که علائم آن مانند طرز کتاب خواندن یا سردرد های مداوم را در نظر بگیرید. معلمان، والدین و هر کسی که زمان زیادی را با آن ها سپری می کند، مسئولیت تشخیص این وضعیت را دارد.
درمان آستیگماتیسم در کودکان
معمولا پزشک برای درمان آستیگماتیسم عینک های مخصوص کودکان یا لنز را تجویز می کند. اگرچه این عینک های تجویزی برای کودکان مختلف متفاوت هستند.
برای آستیگماتیسم های کمتر از یک دیوپتری در کودکان لازم نیست درمانی صورت بگیرد و عینک تجویز شود اما آستیگماتیسم های بیشتر از یک شماره، مهم تلقی می شوند و بیش از دو شماره نیز نه تنها موجب تاری قابل توجه دید می شوند، بلکه در صورت استفاده نکردن از عینک زمینه ابتلا به تنبلی چشم را فراهم می کند. اختلاف قدرت انکساری قرنیه کودک در دو محور مختلف که مهم ترین علت آستیگماتیسم در کودکان است فقط با عینک درمان می شود. با تجویز عینک مناسب، کودک دید واضح خواهد داشت بنابراین کودک باید در همه ساعات بیداری، عینک را به چشم داشته باشد.
اگر آستیگمات بدون چشم کودک خود را قبل از سه سالگی تشخیص نداده اید، نگران نباشید زیرا شانس برای درمان آن در سنین بالاتر نیز وجود دارد. قبل از سه سالگی کودکان هنوز از چشم هایشان برای دید دقیق زیاد استفاده نمی کنند وجود آستیگماتیسم در این سنین مشکل جدی برای بینایی ایجاد نمی کند. تنها در شرایطی که آستیگماتیسم در سنین قبل از سه سالگی در حد خیلی شدید باشد لازم است مورد رسیدگی قرار گیرد. والدین باید پس از رسیدن کودک به سه سالگی در طرح بینایی سنجی کودکان شرکت و کودک خود را ارزیابی کنند. ممکن است برای درمان آستیگماتسم لازم باشد کودک طی سال ها از عینک استفاده نماید.