غده پروستات برای تولید مثل و باروری مردان، بخاطر تولید مایع پروستاتیک، ضروری ست. مواد موجود در مایع پروستاتیک این امکان را به اسپرم می دهد که سالم بماند و بتواند تخمک را بارور کند.
مواد مهم موجود در مایع پروستاتیک شامل موارد زیر است:
✅ آنزیمِ PSA (آنتی ژنِ اختصاصیِ پروستات – PSA-prostate specific antigen)، که سبب رقیق شدن مایع منی می گردد تا اسپرم ها بتوانند آزادانه تر در آن حرکت کنند.
✅ اسید فسفاتاز پروستاتی، آنزیمی که می تواند شکستن مواد پر انرژی موجود در مایع منی را کاتالیز کند (سرعت بخشد) و همچنین تحرکت اسپرم ها را افزایش دهد. (قدرت حرکت)
✅ سیتریک اسید، که به حفظ تعادل اسمزی-الکترولیتی (تعادل آب و نمک) در مایع منی کمک می کند.
✅ روی، که برای انعقاد مایع منی مهم است.
✅ اسپرمین، که نهایتا مسئول بوی خاص مایع منی بوده و ممکن است در تحرک اسپرم ها و کمک به اسپرم در باروری تخمک، بنابر مقاله ای که در Endocrine Reviews منتشر شده است، نقش داشته باشد.
✅اینهیبین پروستاتی، یا پروتئین ترشحی پروستات، پروتئینی ست که در تنظیم رشد سلولی نقش دارد.
به علاوه، مایع پروستاتیک، قلیایی (بازی) است و پژوهشی که در جولای 2015 در ژورنال Plos One منتشر شده است، بیان می دارد که میزان pH (اسیدیته) اسپرم در زنده نگه داشتن اسپرم ها و باروری موفقیت آمیز آنها نقش دارد.
در صورت ایجاد تغییر در تولید و ترشح مایع پروستاتیک، ممکن است ناباروری رخ دهد.
وظیفه غده پروستات چیست و چرا در باروری اهمیت دارد؟
غده پروستات مسئول تولید مایع پروستاتیک است که با داشتن آنزیم ها، پروتئین ها و مواد معدنی، برای عملکرد مناسب اسپرم ها ضروری ست.
هنگام انزال، فیبرهای عضلانی صاف استروما منقبض شده و مایع پروستاتیک را از طریق مجاری انزالی (ejaculatory ducts)، با فشار به سمت مجرای ادرار می راند.
در کل، مایع پروستاتیک 20-30 درصد مایع منی را تشکیل می دهد. (بخش عمده مایع منی از وزیکول سمینال ایجاد می شود.)
بجز تولید مایع پروستاتیک، پروستات (به همراه ماهیچه اسفنگتر (دریچه) مثانه) مسئول بستن مجرای ادرار در هنگام انزال است تا مایع منی وارد مثانه نشود. حین ادرار کردن، ماهیچه های بخش مرکزی مجاری سمینال پروستات را می بندند تا ادرار نتواند وارد پروستات گردد.
التهاب یا عفونت پروستات (پروستاتیت) چیست؟
پروستاتیت، وجود التهاب یا عفونت در پروستات، غده کوچک و گردوشکلی که بخشی از دستگاه تولید مثلی مردانه می باشد، است. پروستات مایع منی، مایعی که اسپرم ها را حمل و تغذیه می کند، را تولید می کند. پروستاتیت شایع ترین مشکل پروستات در بین مردان زیر 50 سال می باشد.
آیا عفونت پروستات سبب ناباروری می شود؟
ممکن است مردی پس از پیگیری درمان برای شرایطی دیگر، مانند ناباروری، به ابتلا خود به پروستاتیت پی ببرد. ابتلا به پروستاتیت ممکن است با تضعیف تولید مایع منی توسط غده پروستات بر باروری مرد موثر باشد.
در برخی مردان ابتلا به عفونت پروستات یا پروستاتیت می تواند سطح آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) را افزایش دهد. PSA ماده ای ست که توسط پروستات تولید می شود و پزشکان برای بررسی احتمال وجود سرطان پروستات، آن را اندازه گیری می کنند. اگر سطح آن در مردی بالا باشد، پزشک آزمایشات بیشتری انجام می دهد تا متوجه شود که آیا پروستاتیت عامل بالا بردن سطح PSA است، یا سرطان پروستات.
دکتر هوشنگ قوامی (dr-ghavami.com) متخصص اورولوژی مجاری ادرار و ناباروری مردان
