اختلالات روانی در کودکان
اختلالات روانی فقط مختص بزرگسالان نبوده و حتی کودکان نیز دچار این نوع اختلالات می شوند. تحقیقات و آمارهای صورت گرفته نشان می دهد که به طور میانگین حدود 10 تا 20 درصد کودکان به اختلالات روانی مبتلا هستند.
اختلالات روانی در بزرگسالان بیشتر در خانم ها دیده می شود اما بر خلاف آن، در سنین کودکی این نوع اختلالات در پسران بیشتر از دختران است. شاید شما نیز نگران فرزندان خود هستید اما خوشبختانه می توان از بروز چنین اختلالاتی پیشگیری نمود و به راحتی آن ها را درمان کرد.
انواع اختلالات کودکان
طبقه‌بندی اختلالات روانی در کودکان
اختلالات روانی کودکان را به طور کلی به دو دسته تقسیم می کنند:
اختلالات برونی سازی
- اختلالات درونی سازی
در ادامه با هر دو دسته آشنا خواهید شد.
اختلالات برونی سازی (Externalizing Disorders)
همانطور که از نام این اختلالات مشخص است، به صورت رفتارهای بیرونی قابل مشاهده هستند. یعنی کودکانی که به این اختلالات مبتلا هستند، رفتارهایی از خودشان بروز می دهند که می توان اختلال آن ها را تشخیص داد.
رفتارهایی مانند پرخاشگری، گریه، نافرمانی، بیش فعالی و ... نشان از وجود چنین اختلالاتی دارند. البته این نوع اختلالات را با نام اختلالات رفتاری اخلال‌گرانه (Disruptive Behavior Disorders) هم می شناسند.
والدین و یا درمانگر با مشاهده رفتارهای کودک می تواند متوجه شود که او به نوعی اختلال مبتلا است. اختلالاتی مانند سلوک، اختلال کم‌توجهی – بیش فعالی، پایکا، نشخوار و … در این گروه جای می‌گیرند.
اختلالات روان شناختی کودکان
اختلالات درونی سازی (Internalizing Disorders)
اما بر خلاف اختلالات بیرونی سازی، اختلالات درونی سازی فقط به درون کودک هدایت می شود و او را به گوشه گیری و فرار از فعالیت های اجتماعی سوق می دهد. این نوع اختلالات به راحتی قابل تشخیص نیستند چون والدین دلیل گوشه گیری کودکشان را نمی دانند.
به دلیل اینکه رفتار خاصی نشان دهنده اختلال کودک نیست، والدین ممکن است از اختلال کودک خود با خبر نباشند مثلا ممکن است فرزند آن ها افسرده باشد اما آن ها گمان کنند که فرزندشان ساکت و آرام است.
حتی در برخی موارد ممکن است کودک دست به فعالیت های خطرناکی بزند اما والدین از آن بی خبر باشند. مثلا کودکی نزد والدین خود آرام و منزوی است اما در جامعه دست به بزهکاری می زند.
چرا کودکان به اختلالات روانی مبتلا می شوند ؟
انواع اختلالات روانی کودکان
برخی از اختلالات روانی کودکان عبارتند از:
| اختلالات روانی کودکان |
اختلالات روانی کودکان |
| اختلال سلوک |
اختلال برانگیختگی در خواب REM، نوع فرعی اختلال وحشت‌زدگی در خواب |
| فوبیا |
اختلال انفجار خشم متناوب |
| اختلال طیف اتیسم |
اختلال نافرمانی – چالش‌گری |
| معلولیت ذهنی |
اختلال کم توجهی – بیش‌فعالی (ADHD) |
| بی اختیاری مدفوع (انکوپرسیس) |
اختلال تیک موقت |
| بی اختیاری ادرار (انورسیس) |
اختلال تیک حرکتی یا صوتی دائمی (مزمن) |
| اختلال ساختگی تحمیل شده به دیگران |
اختلال تورت |
| دیسفوریای جنسیتی در کودکان |
اختلال حرکت کلیشه ای |
| اختلال اجتناب – محدودیت غذا |
اختلال هماهنگی حرکتیِ رشدی |
| اختلال نشخوار |
اختلال یادگیری خاص |
| اختلال پایکا |
سلکتیو میوتیسم |
| اختلال نامنظمی خلقی اخلال‌گرانه |
اختلال سیالی کلامی با آغاز در کودکی (لکنت زبان) |
| اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) در کودکان پیش دبستانی |
اختلال آواهای گفتاری |
| اختلال اضطراب جدایی |
اختلال زبان اختلال ارتباط اجتماعی (پراگماتیک) |
| اضطراب کودک |
معلولیت ذهنی نامشخص |
| افسردگی کودک |
تأخیر رشدی کلی |
علت بروز اختلالات روانی در کودکان
حالا که با انواع اختلالات روانی کودکان آشنا شدید بهتر است درمورد علت بروز چنین اختلالاتی بحث کنیم. عوامل مختلفی می توانند دست به دست هم دهند و این مشکلات را برای کودکان ایجاد کنند.
یکی از مهم ترین عواملی که در بروز اختلالات روانی کودکان دخیل است، عوامل ارثی و ژنتیکی است. اما علاوه بر آن، خانواده و محیط نیز نقش مهمی در بروز چنین اختلالاتی دارند.
آن دسته از کودکانی که مدام مورد بدرفتاری خانواده قرار می گیرند، بیش از کودکان دیگر در معرض خطر هستند، به خصوص اگر والدین نیز دچار اختلالات روانی باشند.
وقتی کودک در محیط نامناسبی زندگی می کند که والدین او به اختلالاتی مثل افسردگی، استرس، اضطراب و اختلالات وسواسی اجباری (OCD) مبتلا هستند، بدون شک زمینه برای ابتلای او به اختلالات روانی فراهم می شود.
جنون در کودکان
آیا اختلالات روانی در کودکی زمینه ساز اختلالات روانی در بزرگسالی است ؟
بسیاری از مشکلاتی که در کودکی وجود دارد، به بزرگسالی راه پیدا نمی کنند اما آیا درمورد اختلالات روانی کودکان نیز همین قاعده وجود دارد ؟ پاسخ منفی است. اگر اختلالات روانی در کودکی درمان نشود، ممکن است تا بزرگسالی همراه فرد باشد و مشکلات بزرگ تری برای او به وجود آورد.
به طور مثال کودکی را در نظر بگیرید که استرس و اضطراب دارد. او در بیشتر مواقع مضطرب می شود و نمی تواند وظایفش را به خوبی انجام دهد. اگر این اختلال در او درمان نشود، تا سنین بزرگسالی باقی مانده و شدت آن بیشتر شده و مانع تصمیم گیری های مهم زندگی او می شود.
همچنین درمان اختلالات روانی در کودکان بسیار راحت تر از درمان در بزرگسالان است. به همین دلیل حتما باید این اختلالات در سنین کودکی درمان شوند.
اختلالات روانی کودکان چگونه درمان می شود ؟
درمان اختلالات روانی کودکان
اولین قدم برای درمان اختلالات روانی کودکان، مراجعه به روانشناس کودک است. او تمام موارد را بررسی کرده و اختلال کودک را شناسایی می کند. برخی از اختلالات نیاز به دارو درمانی ندارند و با روان درمانی رفع می شوند. اما برخی دیگر هم نیاز به دارو درمانی دارند و هم روان درمانی.
دارو درمانی اختلالات روانی کودک
پس از اینکه روانشناس تمامی علائم و رفتارهای کودک را بررسی کرد و اختلال او را تشخیص داد، نوبت به درمان آن می رسد. خوشبختانه دارو درمانی کودکان امروزه نسبت به گذشته پیشرفت چشمگیری کرده است.
برای درمان اختلالات روانی کودکان بسته به نوع اختلال ممکن است داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب تجویز شود.
هشدار: به هیچ وجه بدون مشورت با پزشک به کودک خود دارو ندهید و حتما باید با تجویز پزشک این کار صورت گیرد.
درمان مشکلات روانی کودکان
روان درمانی اختلال روانی کودک
بهترین و مهم ترین روش هایی که برای روان درمانی اختلالات روانی کودکان مورد استفاده قرار می گیرد، بازی درمانی، خانواده درمانی، رفتار درمانی، گفتار درمانی، درمان شناختی رفتاری (CBT) می باشند.
البته هر یک از این درمان ها بستگی به نوع، سن و شدت اختلال روانی دارند و بر اساس آن ها انتخاب می شوند. یکی از مهم ترین عواملی که به درمان اختلالات روانی کودکان کمک می کند، همکاری خانواده است.
روانشناس کودک شیوه های فرزند پروری و رفتار با کودک را برای والدین شرح می دهد و به رفع مشکلات می پردازد.
