چرا خداوند کرونا را با وجود دعاهای ما برطرف نکرده است؟
حوزه/ عضو انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه قم گفت: معنای خاص اجابت این است که خداوند همان چیزی را که از او می خواهیم به ما بدهد؛ اما معنای عام آن مطلق جواب دادن است؛ خداوند به اشکال مختلفی به دعاهای ما پاسخ می دهد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، حجت الاسلام والمسلمین رضا برنجکار در اولین وبینار شبهه پژوهی کرونا که به همت مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه های علمیه برگزار شد در موضوع «دین، توسل و شفا» گفت: این روزها در موضوع کرونا و اثر توسل در برطرف کردن این بلیه جهانی سؤالات زیادی مطرح می شود.
سؤالات مطرح شده در مورد اثر توسل در مقابله با کرونا
این استاد حوزه و دانشگاه با بیان تعدادی از این سؤالات اظهار داشت: خداوند و دعا در بحث کرونا به چه صورت است؟ آیا اهل بیت علیهم السلام می توانند در بحث کرونا برطرف کننده باشند و اگر می توانند چرا این کار را انجام نمی دهند؟
وی افزود: در جهان بسیاری از مردم دستشان را به سمت خداوند بلند کرده اند و از او می خواهند این بلیه کرونا را برطرف نماید؛ آیا او می تواند این کار را انجام دهد و اگر می تواند چرا انجام نمی دهد؟
عضو انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه قم بیان داشت: سؤال بعدی در مورد پیامبر اکرم و اهل بیت ایشان است که آیا ایشان می توانند این بلا را برطرف سازند و یا خودشان نیز مبتلا به آن می شوند؟
وی گفت: سؤال چهارم این است که اگر می توانند چرا این کار را انجام نمی دهند؟
رابطه خداوند و دعا در بحث کرونا به چه صورت است؟
حجت الاسلام والمسلمین رضا برنجکار اظهار داشت: در پاسخ به سؤال اول می گوییم هر آنچه در عالم اتفاق می افتد تحت اراده خداوند است؛ حال چه خداوند این ویروس را بر اساس قوانین طبیعی ایجاد کرده باشد و چه به وسیله بشر در آزمایشگاه ها ایجاد شده باشد.
وی افزود: سؤال اینجاست که آیا خداوند می تواند این قوانین طبیعی را نقض نموده و آنرا برطرف سازد؟ این به بحث علیت طبیعی بر می گردد.
قائم مقام پژوهشگاه قرآن و حدیث بیان داشت: برخی مانند اشاعره علیت طبیعی را قبول ندارند و آنها قائل هستند که همه کارها را خداوند انجام می دهد و اشیاء همه فقط ظاهر هستند.
وی گفت: برخی نیز می گویند این وقایع بر پایه ذات اشیاء است و از دست خداوند خارج است.
این استاد حوزه و دانشگاه تصریح کرد: دیدگاه ما شیعیان این است که همه چیز به خداوند بر می گردد؛ مثلاً آتش می سوزاند ولی با اراده و خواست خداوند این کار را انجام می دهد.
وی گفت: بر اساس دیدگاه امامیه خداوند سنت هایی را برای موجودات عالم قرار داده است و هرگاه او بخواهد این سنت ها می توانند تغییر نمایند، بدون اینکه ماهیت آنها عوض شود؛ به طور مثال آتش که سوزاننده است، حضرت ابراهیم علیه السلام را نمی سوزاند و این همان تغییر سنت به اذن و اراده خداست.
عضو انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه قم تصریح کرد: پس خداوند هم قدرت دارد از طرق طبیعی و هم از طرق غیرطبیعی همانند اعجازها کرونا را کنترل نماید و آنرا از میان بردارد.
وی افزود: در آیات مختلف داریم که اگر انسان ها دعا کنند و خداوند را بخوانند او نیز اجابت می کند؛ حال چرا خداوند کرونا را با وجود دعاهای ما برطرف نکرده است؟
حجت الاسلام والمسلمین رضا برنجکار گفت: در پاسخ به شبهه اول باید ببینیم معنای استجابت چیست و چه دعایی اجابت می یابد؟؛ اجابت و استجابت به یک معناست و معنای آن جواب دادن است؛ معنای خاص اجابت این است که خداوند همان چیزی را که از او می خواهیم به ما بدهد؛ اما معنای عام آن مطلق جواب دادن است.
قائم مقام پژوهشگاه قرآن و حدیث اظهار داشت: این جواب دادن مطلق ممکن است با آنچه ما می خواهیم متفاوت باشد؛ اما خداوند ما را هرگز بدون جواب نمی گذارد.
وی خاطرنشان کرد: در روایات به این معنا اشارات زیادی شده است؛ مثلاً گفته شده که اگر مؤمن دعا کند، خداوند یکی از سه چیز را به او جواب می دهد:
· اولین آن سه چیز همان چیزی است که فرد دعاکننده خواسته است؛
· دومین گزینه این است که خداوند ثواب آن چیزی را که دعاکننده می خواهد برای آخرت وی می نویسد.
· سومین مورد این است که خداوند چیزی مشابه همان چیزی که فرد دعاکننده می خواهد به او می دهد.
عضو انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه قم گفت: در برخی روایات به جای دفع بلا بخشش بلا آمده است؛ البته به شرط اینکه دعای شخص دعا به گناه نباشد.
وی افزود: در مجموع با توجه با آیات قرآن کریم و روایات شش نوع جواب به دعاها داده می شود:
۱. لعن گناهکاران در هنگام دعا
۲. معلق کردن استجابت به توبه اعم از فردی و اجتماعی
۳. بخشش گناهان
۴. اجر و پاداش اخروی
۵. برطرف شدن شرّی غیر از شرّ موجود
۶. برآورده شدن دعا
و انواع دیگری از جواب نیز ممکن است وجود داشته باشد.
حجت الاسلام والمسلمین رضا برنجکار تصریح کرد: به طور کلی خداوند قول داده است که جواب دعای ما را حتماً بدهد.
عضو انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه قم گفت: شرایطی در هنگام دعا داریم که باید آنها را رعایت کنیم؛ به طور مثال: حضور قلب، دعای خیر، نافرمانی نکردن از پدر و مادر، سبک نشماردن نماز، عدم استماع موسیقی حرام و غنا، عدم کمک به ظالم مواردی از این شرایط هستند.
ماهیت عالم دنیا و هدف از آمدن ما به اینجا
وی افزود: ما تصور داریم که به این عالم آمده ایم تا لذت ببینیم و خداوند همه لذت ها را باید به ما بدهد و اگر مشکلی پیش می آید و حل نمی شود برای ما آزاردهنده می شود؛ این نگاه اشتباه است.
قائم مقام پژوهشگاه قرآن و حدیث بیان داشت: دنیا محل گذر است؛ دنیا بهشت نیست و فقط مکانی برای آزمایش است.
وی گفت: اینجا ما باید به کمال برسیم تا به بهشت ابدی برویم؛ این طرح خداوند برای ماست و هرچند که افرادی آنرا نتوانند بپذیرند.
این استاد حوزه و دانشگاه اظهار داشت: ما برای آزمون هایی همانند کنکور باید تلاش کنیم و مشقت هایی را تحمل کنیم تا به نتیجه مطلوب برسیم؛ تلاش دنیا درمقابل لذات آخرت تقریباً صفر است.
وی تصریح کرد: انسان صلاح خویش را برای دنیا و آخرت نمی داند در چیست؛ خداوند ما را با بلاهای طبیعی و انسانی مورد آزمایش قرار می دهد تا مسیر تکامل را بپیماییم.
حجت الاسلام والمسلمین رضا برنجکار اظهار داشت: بنابراین خداوند بر رفع کرونا قدرت دارد و به دعاهای ما نیز قطعاً جواب می دهد؛ اما جواب ممکن است با خواسته ما متفاوت باشد و یا دیرتر از زمانی جواب خداوند ظهور پیدا کند که ما خواسته ایم؛ اینها همه در چارچوب نظریه «سنت الله» تحقق می یابند.
آیا پیامبر اکرم و اهل بیت ایشان این قدرت را دارند که به صورت غیرطبیعی کارهایی را انجام دهند؟
وی ضمن طرح سؤالاتی پیرامون پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و اهل بیت مطهر ایشان گفت: آیا پیامبر اکرم و اهل بیت ایشان این قدرت را دارند که به صورت غیرطبیعی کارهایی را انجام دهند؟ اگر آنها چنین قدرتی داشته اند چرا خودشان دچار گرفتاری ها و بلاهای مختلفی شده اند؟ حال اگر این توان را دارند چرا به ما توجه نمی کنند؟
عضو انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه قم بیان داشت: ما اگر ائمه را درست بشناسیم در کتاب اصول کافی، بخش اثبات الحجة به راحتی می توانیم بفهمیم که ائمه اطهار علیهم السلام به آسانی می توانند این گونه اعمال را انجام دهند.
وی گفت: در برخی روایات هست که ائمه خیلی چیزها را می دانند و اگر چیزی را ندانند به محض اراده می توانند بدانند.
این استاد حوزه و دانشگاه عنوان داشت: در مورد طب و پزشکی هم ائمه اطهار علم کامل و تخصص داشته اند و ایشان هم به صورت طبیعی و هم معجزه وار و با داشتن علم به ما کان می توانند کرونا را برطرف سازند.
وی تصریح کرد: البته ائمه علیهم السلام هم بالله است که می توانند این کار را انجام دهند و آنان نیز عبد خداوند هستند؛ اما اینکه چرا اهل بیت از این توانایی ها برای خودشان استفاده نمی کرده اند دلایل مختلفی دارد.
اگر ائمه اطهار علیهم السلام چنین قدرت انجام امور غیرطبیعی را داشته اند چرا خودشان دچار گرفتاری ها و بلاهای مختلفی شده اند؟
حجت الاسلام والمسلمین رضا برنجکار خاطرنشان کرد: یکی از دلایل این امر این بوده که ایشان می دانستند دنیا دار ابتلائات است و سنت و طرح خداوند برای دنیا بر وجود همین مشکلات و سختی هاست.
وی افزود: در روایات آمده که امام معصوم می فرماید ما خودمان رضایت داده ایم بر سختی هایی که در این دنیا تحمل می کنیم و به رضای خداوند راضی هستیم و ما برای مشخص کردن مسیر هدایت بشر آمده ایم.
قائم مقام پژوهشگاه قرآن و حدیث گفت: اینکه ائمه اطهار علیهم السلام مردم با به اطباء رحوع می دادند برای جا انداختن فرهنگ رجوع به متخصص در امور مختلف بود؛ به عنوان مثال اینکه مردم در مسائل دینی به دانشمندانی که درس دین خوانده اند مراجعه نمایند.
وی عنوان داشت: دلیل دیگری که می توان برشمرد این بوده که ایشان باید الگوسازی می کردند و برای مردم الگو می بودن؛ الگو شدن ایشان در حالتی قابل محقق شدن بوده که ایشان نیز همانند مردم زندگی کنند و زندگی خاص و ویژه ای نداشته باشند.
وظیفه ما چیست؟
این استاد حوزه و دانشگاه در پایان خاطرنشان کرد: وظیفه ما دعاست و این دعاها قطعاً اجابت خواهند شد اما این به معنای عام اجابت است؛ ممکن است این اجابت موانعی همچون گناهان ما بر سر راهش وجود داشته باشد و یا بخاطر حکمت های دیگر این اجابت به آن صورت که ما می خواهیم نباشد.
