منطقه بکر و وسیع هشترخان شهرستان طارم حیات وحش بسیاری را در دل خود جای داده است و زیستگاه جانوری کمیاب و زیبا چون پلنگ است که در سایه آرامش این منطقه خفتهاند.هشترخان به عنوان منطقه ای بکر و تماشایی در دل شهرستان سرسبز طارم که به هندوستان ایران شهرت یافته، قرار دارد و در واقع قسمتی از دشت وسیع هشترخان با دره ای به همین نام شناخته می شود. دره ای که به دلیل صعبالعبور بودن مسیر دسترسی و دور افتادگیاش، هنوز هم بکر و دست نخوره مانده و بطور معمول کمتر گردشگری به آن پای می گذارد و هر سال شاید فقط چند نفری از کوهنوردان یا گردشگر طبیعت، گذرشان به این دره سرسبز و پُرآبشار بیفتد.
منطقه هشترخان با آبشارهای بلند و پُرآبش شناخته می شود و این آبشارهای حیرت انگیز که در امتداد دره هشترخان پراکندهاند به لحاظ زیبایی و عظمت کم نظیر هستند و آبشار هشترخان در نزدیکی روستای لار در جاده زنجان به طارم و در منطقه ای به نام هشت چشمه واقع شده است.
این آبشار حاصل تلاقی هشت چشمه جوشان است و در طول مسیر رسیدن، درختان فندق بسیار به چشم دیده می شود که زیبایی خاصی به منطقه داده و منظره عمومی رودخانه قزل اوزن و باغ های زیبای زیتون در جاده زنجان – طارم و قبل از سرخه دیزج، بسیار جذاب و دیدنی است.
برای رفتن به هشترخان باید از جاده زنجان – طارم استفاده کرد بطوریکه پس از سپری کردن حدود ۳۵ کیلومتر از این جاده به منطقهای به نام “خانچایی” رسیده و از اینجا باید وارد راه فرعی که در سمت راست قرار دارد و به روستاهای امام و یحیی آباد، منتهی می شود، شد.
افراد ناآشنا برای رفتن به منطقه هشترخان، نیازمند راهنمای محلی هستند و توصیه شده که علاقه مندان به سفر بدون راهنما از رفتن به این منطقه پرهیز کنند.
رییس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان طارم در این خصوص گفت: هشترخان جزو مناطق آزاد این شهرستان همیشه سبز و خرم است که در کنار پلنگ از گونه های جانوری دیگری همچون خرس قهوه ای، گرگ، سیاه گوش و شغال، برخوردار است.
سید سعید موسوی، با بیان اینکه این منطقه وسیع، مامن انواع پرندگان زیبا و خوش الحان بوده که زیبایی آن را دوچندان کرده است، اظهار داشت: این منطقه خوش آب و هوا، بکر و تماشایی و با آبشارهای بلند و پُر آب خود، زیستگاه بسیار امن و مناسبی برای حیات وحش محسوب می شود.
وی تصریح کرد: زمانیکه شرایط برای شکار در این منطقه از شهرستان طارم مناسب و مهیا باشد و خطر انقراض، حیات وحش موجود را تهدید نکند در این صورت پروانه شکار با تعیین شرایط و ضوابط به متقاضیان صادر می شود اما امسال مجوز شکار از سوی این اداره به هیچ کس داده نشده است و در صورت ارایه پروانه شکار نیز مشکلی برای طعمه ها و تغذیه پلنگ، ایجاد نخواهد شد.
موسوی اظهار داشت: تاکنون از حمله جانوران وحشی و درنده به انسان در این منطقه زیبا و جاذب، گزارشی واصل نشده است و در واقع زمانی خطر اتفاق می افتد که از سوی انسان ها تهدیدی متوجه این جانوران شود.
رییس اداره نظارت بر امور حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست استان زنجان نیز گفت: کوه های واقع در شهرستان طارم و منطقه قره پشتلو شهرستان زنجان، زیستگاه و مامن پلنگ در این استان است اما با توجه به اینکه این گونه جانوری، استتار شونده قهاری است بنابراین بر حسب غریزه ذاتی از چشمها پنهان میماند و مشاهده آن به ندرت اتفاق میافتد.
پرویز رستمی افزود: این گونه جانوری شاخص و نادر، حیوانی قلمرو طلب است و اگر طعمه کافی در زیستگاه داشته باشد در این صورت به دامهای اهلی و انسانها نزدیک نمیشود و تاکنون نیز در این استان از حمله این جانور به دامها، گزارشی واصل نشده است.
وی خاطرنشان کرد: پلنگ در حالت معمول به انسان حمله نمیکند اما اگر تحریک شود و یا مورد اصابت گلوله شکارچیان قرار گیرد بی هیچ ترس و واهمهای به سمت افراد حمله ور میشود پس بهتر است از این کار به جد پرهیز شود.
رستمی یادآور شد: اواخر سال ۹۶ در خصوص حمله یک قلاده پلنگ به یک فرد روستایی در ارتفاعات شهرستان طارم که قلمرو این حیوان زیبا و وحشی است، گزارش شد و این شخص مدعی بود که بر اثر درگیری با پلنگ از ناحیه پیشانی و دست مجروح شده است اما در بیان چگونگی این رویداد دچار تناقض گویی هایی شد که با حقیقت، سنخیت چندانی نداشت.
وی اظهار داشت: کل و بز و گراز و در مواقعی نیز خرگوشها، غذای دلخواه پلنگها هستند بنابراین این جانور بسیار زیبا در این ۲ منطقه از زنجان مشکلی به لحاظ وجود طعمه و شکار ندارد.
یک کارشناس ارشد محیط زیست زنجان نیز پیشتر در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، اظهار داشت: پلنگ های طبیعت بکر زنجان از زیستگاه مناسبی برخوردارند و هیچ خطری نیز از سوی انسان ها، جان آنها را تهدید نمی کند.
امجد باقری افزود: محیط بانان این اداره کل برای حفظ و حراست از این گونه جانوری کمیاب و بسیار زیبا، مدام زیستگاه های این گونه شاخص را مورد پایش قرار می دهند تا خطری متوجه پلنگ ها نشود.
وی یادآور شد: منطقه شکار ممنوع خرمنه سر و فیله خاصه در شهرستان طارم، منطقه حفاظت شده سرخ آباد و بخشی از منطقه شکار ممنوع خراسانلو در شهرستان ابهر، زیستگاه اصلی این گونه جانوری کمیاب و زیبا است.
باقری خاطرنشان کرد: محیط بانان، این سه منطقه را با دقت و حساسیت بهتر و بیشتری پایش و رصد و از ورود هرگونه دام اهلی به قلمرو این جانور شاخص جلوگیری می کنند تا تعارض میان انسان و پلنگ در این استان به وجود نیاید.
وی اضافه کرد: حمله پلنگ به دام های اهلی و انسان در این استان، بسیار کمتر اتفاق افتاده است و اگر قلمرو این گونه جانوری نادر و زیبا مورد تهدید و خطر قرار نگیرد در این صورت شاهد حمله آنها به انسان ها و دام های اهلی نخواهیم بود.