در نوزادانی که به طور انحصاری با شیر مادر تغذیه می شوند، میزان مصرف شیر به سرعت در طی چند هفته اول زندگی افزایش می یابد.
همه ی کودکان مشابه نیستند و میزان شیر مورد نیاز آنها به کودک و نیازهای او بستگی دارد. علاوه بر این، مادران شیرده ممکن است نسبت به مادرانی که تغذیه با شیر خشک را انتخاب می کنند، با سوالات جداگانه روبرو شوند.
نوزادان به چه مقدار شیر احتیاج دارند؟
در نوزادانی که به طور انحصاری با شیر مادر تغذیه می شوند، میزان مصرف شیر به سرعت در طی چند هفته اول زندگی افزایش می یابد، سپس بین یک تا شش ماهگی تقریباً ثابت می ماند (اگرچه گاهی شیر مورد نیاز کودک در نقاط عطف رشد، طی مدت کوتاهی افزایش میابد). تا شش ماهگی، میزان مصرف شیر مادر در همان سطح ادامه خواهد یافت. اما بعد از آن، بسته به میزان مصرف غذای کمکی، میزان مصرف شیر هم به تدریج کاهش می یابد.
میزان شیر مصرفی کودکان بسته به سن و وزن آنها متفاوت است. از آنجا که معده ی نوزادان بسیار کوچک است، در طول هفته اول، اکثر آنها تنها ۳۰ تا ۶۰ میلی لیتر شیر در هر بار تغذیه مصرف می کنند. پس از حدود چهار تا پنج هفته، نوزادان به حداکثر میزان تغذیه خود یعنی حدود ۹۰ تا ۱۲۰ میلی لیتر در هر بار تغذیه می رسند. بعبارت دیگر حداکثر مصرف روزانه شیر در حدود ۹۰۰ میلی لیتر خواهد بود.
این تحقیقات به ما می گوید که نوزادانی که به طور انحصاری از شیر مادر تغذیه می کنند، بین سنین ۱ و ۶ ماه به طور متوسط ۷۵۰ میلی لیتر شیر در روز مصرف می کنند. میزان شیر مصرفی هر نوزاد متفاوت است. دامنه معمول شیر مصرفی روزانه از ۹۰۰ تا ۵۷۰ میلی لیتر در روز متفاوت است.
ما می توانیم از این اطلاعات برای تخمین متوسط شیر مورد نیاز کودک در زمان تغذیه استفاده کنیم:
تعداد دفعاتی که کودک در طول یک روز (۲۴ ساعت) تغذیه می شود را تخمین بزنید.
سپس ۷۵۰ میلی لیتر را به تعداد دفعات شیر خوردن تقسیم کنید.
عدد بدست آمده، میزان شیر مورد نیاز کودک شما خواهد بود.
مثال: اگر کودک معمولاً ۸ بار در روز شیر می خورد، می توان حدس زد که میزان شیر مورد نیاز کودک در هر بار تغذیه حدود ۹۳ میلی لیتر است.
بهترین روش از شیر گرفتن کودک زمان مناسب و چند نکته مهم
تغذیه ی انحصاری با شیر مادر به این معناست که نوزاد تنها از شیرمادر (بدون هیچ گونه مایع یا غذای کمکی) تغذیه می شود و تمام نیازهای کودک به این ترتیب برآورده می شود، بطوریکه او وزن گیری خوبی دارد. مادرانی که از شیر خشک در کنار شیر خود استفاده می کنند، میزان شیر کمتری خواهند داشت زیرا تولید شیر بتدریج کمتر خواهد شد. اگر شیر خشک داده اید و کودک شما بین یک تا شش ماهه است، با روش گفته شده در بالا می توانید میزان شیر مورد نیاز فرزندتان را تخمین بزنید.
در زیر یک راهنمای کلی برای نوزادان شیر خشکی آورده شده است
کودک شما تا سن سه ماهگی به حدود ۱۵۰ میلی لیتر شیر خشک در هر کیلوگرم وزن بدن نیاز دارد. برخی از نوزادان به خصوص نوزادان نارس، ممکن است به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، به ۲۰۰ میلی لیتر شیر خشک در روز نیاز داشته باشند.
هنگامی که کودک شما ۳-۶ ماهه است، به حدود ۱۲۰ میلی لیتر شیر خشک به ازای هر کیلو وزن بدن نیاز دارد. بنابراین یک کودک پنج ماهه که وزن آن ۷ کیلوگرم است ممکن است ۸۴۰ میلی لیتر شیر خشک در روز نیاز داشته باشد.
هنگامی که کودک شما ۶ تا ۱۲ ماهه است، به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به حدود ۹۰-۱۰۰ میلی لیتر شیر خشک نیاز دارد. کودک شما همچنین در حدود شش ماهگی می تواند با غذای جامد آشنا شود. غذاهای کمکی را به کودکان زیر ۴ ماه ندهید.
چند بار در روز باید به کودک خود شیر دهم؟
به طور کلی توصیه می شود نوزادان هر زمان گرسنه به نظر می رسند، تغذیه شوند. بعبارت دیگر دفعات شیردهی بسته به نیاز و تقاضای کودک متفاوت است.
بیشتر نوزادان شیر خشکی، هر ۲ تا ۳ ساعت یکبار تغذیه می شوند. هرچه کودکان بزرگتر می شوند و شکم آنها گنجایش بیشتری پیدا می کند، معمولاً فواصل شیردهی به ۳ تا ۴ ساعت یکبار افزایش خواهد یافت.
اگر کودک شما بسیار کوچک است یا در وزن گیری مشکل دارد، نباید فواصل شیردهی خیلی طولانی باشد. در مورد این کودکان باید دفعات شیردهی را حتی با بیدار کردن کودک از خواب افزایش دهید. در این حالت با پزشک خود در مورد دفعات شیردهی صحبت کنید.
علائم مربوط به گرسنگی نوزادان شامل موارد زیر است
حرکت دادن سر خود از یک طرف به طرف دیگر
باز کردن دهان
بیرون آوردن زبان
قرار دادن دست، انگشت و مشت در دهان
حالت دهی لب ها به شکل مکیدن
حرکت دادن صورت به طرف سینه ی مادر
حرکت کودک به سمت چیزی که چانه یا دهان او را لمس می کند
گریه کردن
گریه کردن شایعترین نشانه ی گرسنگی است. شما باید قبل از اینکه کودک تان گرسنه و پریشان شود، به او شیر دهید.
با این وجود این مهم است که بدانید هر وقت کودک شما گریه می کند لزوما به دلیل گرسنگی نیست. بعضی اوقات نوزادان فقط نیاز به نوازش یا بغل، تعویض پوشک یا تغییر دمای محیط دارند. اگر کودک شما کمتر از یک ساعت پس از شیر خوردن گریه کرد، ممکن است علت پریشانی او چیز دیگری باشد.