پایین بودن غلظت گلبول های قرمز خون نوزادان بعد از تولد، معمول است. به این شرایط آنمی فیزیولوژیک گفته می شود.

اگر کودکی کم خونی داشته باشد، به این معنی است که بدن او به اندازه کافی گلبول های قرمز (RBCs) ندارد یا اینکه گلبولهای قرمز خون او به درستی کار نمی کند. گلبولهای قرمز برای سلامتی و بقا بسیار مهم هستند زیرا وظیفه انتقال اکسیژن از ریه ها به سایر اندام ها و بافت ها را برعهده دارند. کودکی که کم خون است، به اندازه کافی گلبول قرمز یا هموگلوبین ندارد. هموگلوبین نوعی پروتئین است که به سلولهای قرمز خون اجازه می دهد اکسیژن را به سلولهای دیگر بدن منتقل کنند.
بیشتر علائم کم خونی ناشی از کمبود اکسیژن در سلول ها است. کم خونی خفیف، علائم خاصی از خود نشان نمی دهد. هنگامی که کم خونی شدید و درمان نشده باشد، می تواند منجر به نارسایی اندام ها، آسیب مغزی و سایر موارد جدی و دائمی شود. اگرچه کم خونی در افراد در هر سنی ممکن است رخ دهد اما در این مطلب به کم خونی نوزادان در ماه های اول توجه خواهیم کرد.

علل کم خونی در نوزادان
پایین بودن غلظت گلبول های قرمز خون نوزادان بعد از تولد، معمول است. به این شرایط آنمی فیزیولوژیک گفته می شود. این نوع کم خونی به این دلیل ایجاد می شود که افزایش اکسیژن رسانی به بافت ها، منجر به کاهش تولید RBC یا گلبول های قرمز خون می شود. کم خونی فیزیولوژیکی معمولاً بدون علامت است.
برخلاف کم خونی فیزیولوژیک، کم خونی پاتولوژیک در نوزادان به احتمال زیاد باعث آسیب می شود. این نوع کم خونی شامل سطح پایین هموگلوبین (پروتئین حامل اکسیژن در گلبولهای قرمز خون) است و بر خلاف کم خونی فیزیولوژیکی، اغلب علامت دار است.
سه علت اصلی کم خونی پاتولوژیک در اوایل شیرخوارگی وجود دارد:
خون ریزی، که ممکن است به دلیل رخ دادن حوادثی در طی زایمان باشد. توجه به این نکته مهم است که نوزادان حجم خون کمی دارند و به همین دلیل بیشتر در معرض خطر کم خونی ناشی از خونریزی هستند.
از بین رفتن گلبول های قرمز.
تولید ناکافی یا نادرست گلبول های قرمز.

علائم کم خونی در نوزادان
گاهی اوقات ابتلا نوزادان به کم خونی، بدون علامت خواهد بود. با این حال دیگران علائم بارزتری مانند موارد زیر را نشان می دهند:
رنگ پریدگی یا زردی (ممکن است پوست کودک و سفیدی چشم های او زرد به نظر برسد)
تحریک پذیری
بی حالی و سستی
مشکلات تنفسی
تاکی کاردی (ضربان قلب سریع) یا برادی کاردی (ضربان قلب پایین)
افت فشار خون
اسیدوز (اسیدی شدن PH خون)
حجم کم ادرار یا تیره شدن آن
مشکلات تغذیه ای
رشد ناکافی

چگونه می توان از کم خونی کودکان جلوگیری کرد؟
با اطمینان از اینکه کودک شما از رژیم غذایی مناسب و متعادل استفاده می کند، می توان از کم خونی فقر آهن و سایر کم خونی های تغذیه ای جلوگیری کرد. با پزشک خود در مورد هر نوع محدودیت غذایی خاص در خانواده صحبت کنید زیرا ممکن است فرزند شما برای جلوگیری از کم خونی نیاز به استفاده از مکمل های غذایی داشته باشد.
در اینجا روش هایی برای جلوگیری از کم خونی های تغذیه ای آورده شده است:
شیر گاو را به کودکان بالای ۱۲ ماه ندهید. دادن شیر گاو قبل از آماده شدن بدن کودک ممکن است باعث دفع خون از مدفوع شود و همچنین می تواند مقدار آهن جذب شده در روده را کاهش دهد.
اگر در حال شیردهی هستید، کودک شما حداقل تا ۴ ماهگی از آهن کافی بهره مند می شود. در سن ۴ ماهگی، تغذیه ی شیرخوار باید با قطره آهن تکمیل شود تا زمانی که به اندازه کافی غذای مکمل حاوی آهن مصرف کند (مانند گوشت قرمز یا غلات غنی شده با آهن). با پزشک متخصص اطفال در مورد غذاهایی که برای این منظور مناسب هستند و اینکه چه مقدار مکمل آهن لازم است صحبت کنید.
اگر کودک خود را با شیرخشک تغذیه می کنید، از شیرخشک های غنی شده با آهن استفاده کنید. شیرخشک کم آهن می تواند منجر به کم خونی فقر آهن شود و نباید از آن استفاده کرد. به انتخاب شیرخشک کودک توجه کنید.
اگر فرزند شما به یک بیماری ارثی (اختلال ژنتیکی) گلبول قرمز مبتلا باشد، پزشک عمومی به احتمال زیاد شما را به یک متخصص اطفال ارجاع می دهد تا در مورد شرایط خاص فرزند شما مراقبت و آموزش های حمایتی لازم را ارائه دهد.
درمان کم خونی در کودکان با تغذیه: بهترین غذاها و مکملها
برای کم خونی کودکان چه چیزی مفید است؟ بهترین درمانهای خانگی
بهترین منابع آهن برای کودکان و همه نکات مهم
علل،علائم و درمان کم خونی در کودکان
گزینه های درمانی برای نوزادان مبتلا به کم خونی
درمان مناسب برای کودک مبتلا به کم خونی با توجه به نوع و شدت کم خونی، متفاوت است. درمان های معمول شامل موارد زیر است:
کودکانی که کم خونی آنها در اثر خونریزی زیاد ایجاد شده است، به طور معمول مایعات از دست رفته ی بدن را از طریق تزریق و انتقال خون فوری دریافت می کنند.
اگر کم خونی کودک نتیجه کم خونی همولیتیک باشد (که در آن بدن آنتی‌ بادی‌ هایی تولید می‌ کند که گلبول‌های قرمز خون را از بین می ‌برد)، رویکردهای درمانی متفاوت است. اگر درمان دارویی برای این وضعیت مؤثر نباشد، پزشک ممکن است جراحی را توصیه کند. برداشتن طحال بدن را قادر به حفظ گلبول‌ های قرمز خون می‌ کند و این می‌ تواند به پیشگیری از این کم‌ خونی کمک کند. اگر علائم بیماری شدید باشد و دیگر گزینه‌ های درمانی مؤثر نباشد، ممکن است فرد به دریافت و انتقال خون نیاز داشته باشد.
پزشکان ممکن است توصیه کنند که نوزادان مبتلا به کم خونی از مکمل های آهن استفاده کنند. این به افزایش تعداد گلبول های قرمز خون کمک می کند. پزشک متخصص اطفال با بررسی منظم خون کودک، تعیین می کند که او چه مدت باید داروی آهن مصرف کند. مصرف دارو را متوقف نکنید تا زمانی که پزشک متخصص اطفال به شما بگوید.
مهم است که به محض دادن غذاهای جامد به کودک، میزان جذب آهن را در بدن او افزایش دهید. مصرف غذاهای سرشار از ویتامین C در کنار غذاهای سرشار از آهن، به بدن کمک می کند تا آهن را به طور موثرتری جذب کند. اگر فرزند شما با کم خونی دست و پنجه نرم می کند، ایده خوبی است که در صورت امکان به هر وعده غذایی او یک ویتامین C اضافه کنید. اما تغییرات رژیم غذایی همیشه برای اصلاح کم خونی کافی نیست. کودک همچنان ممکن است به یک مکمل آهن هم نیاز داشته باشد، که معمولاً به صورت قطره داده می شود.
آهن با شکم خالی بهتر جذب می شود. اما از آنجا که آهن می تواند باعث ناراحتی معده شود (و علاوه بر آن طعم ناخوشایندی نیز دارد)، پزشک شما ممکن است توصیه کند که مکمل آهن را بهمراه شیر مادر یا شیرخشک به کودک پیشنهاد دهید. پزشک احتمالاً یک یا دو ماه پس از مصرف مکمل، سطح هموگلوبین و هماتوکریت خون را دوباره بررسی خواهد کرد.
معمولاً چند ماه طول می کشد تا شمارش خون به حالت عادی برگردد و سپس شش تا ۱۲ ماه دیگر برای پر کردن مجدد ذخایر آهن زمان لازم است. پس از آن، کم خونی احتمالاً می تواند با یک رژیم غذایی غنی از آهن کنترل شود.
پزشک مناسب ترین مکمل را برای فرزند شما تجویز می کند. به کودک خود مکمل های آهن ندهید، مگر اینکه توسط پزشک تجویز شود. مصرف آهن زیاد در کودکان بسیار سمی است. برای جلوگیری از مصرف بیش از حد تصادفی، مکمل های آهن را دور از دسترس اطفال نگهداری کنید.
علاوه بر این، توجه به علل اساسی کم خونی و همچنین عوارض مرتبط با آن بسیار مهم است. به عنوان مثال نوزادان مبتلا به زردی ممکن است نیاز به درمان با فتوتراپی داشته باشند چون این می تواند به کاهش میزان بیلی روبین خون آنها کمک کند.