یکی از جلوه های بزرگ واقعه عاشورا، پاس داشت آن از سوی پیام رسان و قهرمان سترگ واقعه عاشورا؛ یعنی حضرت زینب علیهاالسلام است. امروز بزرگداشت و برپایی مراسم عزاداری سرور و سالار شهیدان کربلا و یاران باوفایش یکی از بزرگ ترین و رایج ترین مراسم دینی و مذهبی شیعیان به شمار می آید.

در ابتدا نگاهی کوتاه داریم به کلام معصومین علیهم السلام درباره عزاداری امام حسین علیه السلام و یارانش.

گزیده ای از احادیث معصومین درباره عزاداری

1. اثر اشک برای حسین علیه السلام

امام رضا علیه السلام فرمود: «گریه کنندکان باید بر کسی همچون حسین علیه السلام گریه کنند؛ زیرا گریستن برای او، گناهان بزرگ را فرو می ریزد».

2. خندان در قیامت

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «فاطمه جان! روز قیامت، هر چشمی گریان است، مگر چشمی که در مصیبت و عزای حسین علیه السلام گریسته باشد که آن چشم، در قیامت خندان است و به نعمت های بهشتی مژده داده می شود».

3. پاداش

حسین بن علی علیه السلام فرمود: «چشمان هر کس که در مصیبت های ما قطره ای اشک بریزد، خداوند او را در بهشت جای می دهد».

4. چشمان اشک بار

امام سجاد علیه السلام فرمود: «من هرگز شهادت فرزندان فاطمه علیهاالسلام را به یاد نیاوردم مگر آنکه به خاطر آن، چشمانم اشک بار گشت».

5. بیست سال اشک

امام صادق علیه السلام فرمود: «امام زین العابدین علیه السلام بیست سال (به یاد عاشورا) گریست و هرگز پیش روی او طعامی نمی گذاشتند، مگر اینکه گریه می کرد».

6. اندوه و سرور

امام رضا علیه السلام فرمود: «هر کس که عاشورا، روز مصیبت و اندوه و گریه اش باشد، خداوند، روز قیامت را برای او روز شادی و سرور قرار می دهد».

7. نالیدن

امام صادق علیه السلام فرمود: «هر نالیدن و گریه ای مکروه است، مگر ناله و گریه بر حسین علیه السلام ».

8. مزد اشک

امام صادق علیه السلام فرمود: «هر چیزی پاداش و مزدی دارد، مگر اشکی که برای ما ریخته شود (که چیزی با آن برابری نمی کند و مزد بی اندازه دارد».

9. عزاداران آسمانی

امام صادق علیه السلام فرمود: «چهار هزار فرشته نزد قبر سیدالشهداء علیه السلام ، ژولیده و غبارآلود، تا روز قیامت بر آن حضرت می گریند».

10. برخورداری از کوثر

امام صادق علیه السلام فرمود: «هیچ چشمی نیست که برای ما بگرید، مگر اینکه از نعمت نگاه به «کوثر» برخوردار می شود و از آن سیرابش می کنند».

11. چهل روز اشک

امام صادق علیه السلام فرمود: «ای زراره! آسمان چهل روز در سوگ حسین بن علی علیه السلام گریه کرد».

12. شعر برای حسین علیه السلام

امام صادق علیه السلام (به جعفر بن عفان) فرمود: «هیچ کس نیست که درباره حسین علیه السلام شعری بسراید و بگرید و با آن بگریاند مگر آنکه خداوند، بهشت را بر او واجب می کند و او را می آمرزد».

13. مرثیه سرایان

امام صادق علیه السلام فرمود: «خدا را سپاس که در میان مردم، کسانی را قرار داد که به سوی ما می آیند و بر ما وارد می شوند و ما را مدح و مرثیه می گویند».

سیره ائمه اطهار علیهم السلام درباره عزاداری برای امام حسین علیه السلام

ائمه اطهار علیهم السلام ، شاعرانی را که در مرثیه امام حسین علیه السلام شعر می سرودند، تشویق می کردند و سرودن شعر در مصیبت امام حسین علیه السلام را ثواب می شمردند. ایشان به کسانی که مرثیه می گفتند و شعر می سرودند، صله های فراوان می دادند و از آنان تمجید می کردند و به ایشان احترام می گذاشتند.

امام صادق علیه السلام نیز به ابوهارون مکفوف که در حضور آن حضرت، اشعاری در مرثیه امام حسین علیه السلام سروده بود، فرمود:

ای اباهارون! هر کس در مرثیه حسین علیه السلام شعری بخواند و خود بگرید و ده تن را بگریاند، بهشت برای او نوشته می شود و هر کس در مرثیه حسین علیه السلام شعری بخواند و خود بگرید و یک نفر را بگریاند؛ بهشت برای آن دو نفر نوشته می شود و هر کس نزد او از حسین یادی شود و از چشمانش به اندازه بال مگس اشک بیرون آید، پاداش او بر خداوند عزوجل است و خداوند برای او جز به بهشت راضی نمی شود.

امام کاظم و امام رضا علیهماالسلام

ابوعلی دعبل خزاعی، شاعر توانا و علاقه مند به خاندان عصمت و طهارت علیهم السلام در دوران امامت امام رضا علیه السلام می زیست. وی در سال 198 هجری قمری، در مرو به دیدار حضرت رسید و با استقبال ایشان روبه رو شد. او می گوید: «در شهر مرو، مولایم علی بن موسی علیه السلام را دیدم که با حالتی محزون میان یاران خود نشسته بود. با دیدن من خوشحال شد و فرمود: «خوشا به سعادتت ای دعبل که ما را با دست و زبانت یاری می کنی!» سپس مرا احترام کرد، نزد خود نشانید و فرمود: «دوست دارم برای من، شعری بخوانی. این روزها، روز حزن و اندوه ماست و روز شادی دشمنانمان.» من نیز شعری را که تازه سروده بودم، خواندم و حضرت و خانواده و یاران ایشان به شدت گریستند».