سه گونه ظلم و ظلمی که بخشیده می‌شود

امام علی علیه‌السلام فرمود: بدانید که ظلم بر سه گونه است؛ ظلمی که هرگز بخشیده نمی‏‌شود، ظلمی که بازخواست می‏‌شود و ظلمی که بخشوده می‏‌شود و بازخواست نمی‏‌گردد.

مشرق- امیرالمومنین امام علی علیه‌‏السلام:

بدانید که ظلم بر سه گونه است: ظلمی که هرگز بخشیده نمی‏‌شود، ظلمی که بازخواست می‏‌شود و ظلمی که بخشوده می‏‌شود و بازخواست نمی‏‌گردد.
امّا ظلمی که هرگز بخشیده نمی‏‌شود، شرک ورزیدن به خداست ... اما ظلمی که بخشوده می‏‌شود، ستمی است که بنده با ارتکاب بعضی گناهان کوچک به خود روا می‏‌دارد و امّا ظلمی که بازخواست خواهد شد، ستم بندگان به یکدیگر است.

متن حدیث:

امیر المؤمنین علیٌّ علیه‏‌السلام:
ألا وإنَّ الظُّلمَ ثلاثةٌ :فَظُلمٌ لا یُغفَرُ ، وظُلمٌ لا یُترَکُ ، وظُلمٌ مَغفورٌ لا یُطلَبُ ، فأمّا الظُّلمُ الذی لا یُغفَرُ فالشِّرکُ بِاللّه ... وأمّا الظُّلمُ الذی یُغفَرُ فَظُلمُ العَبدِ نفسَهُ عندَ بعضِ الهَناتِ ، وأمّا الظُّلمُ الذی لا یُترَکُ فظُلمُ العِبادِ بَعضِهِم بَعضا .

 

"نهج‌البلاغه، خطبه176"