رسالت غدیریان
رسول خدا(ص) فرمودند: باید تا روز قیامت این پیام را حاضر به غایب و پدر به فرزند برساند.
از آغازین روز اعلام رسمی امامت امیرالمؤمنین علی (ع)، انسان های سلیم النفس و پاکی که فطرت هایی الهی و ولایی داشتند، سخن وحیانی پیامبر اکرم (ص) دربارۀ جانشینی امیرالمؤمنین (ع) را به عنوان اندیشه ای دینی و باوری الهی، در ذهن و دل خویش تثبیت کردند و با بیعت صادقانه با حضرت علی (ع) و پذیرش ولایت و سرپرستی آن حضرت، در گروه غدیرباوران جای گرفتند. در حقیقت، غدیرباوران کسانی هستند که پیام غدیر را به روشنی دریافته اند و موانع درونی مانند کبر، کینه، نفاق و حسادت و نیز موانع تبلیغاتیِ بیرونیِ مخالفان ولایت و جبهۀ شیاطین، آن ها را از دریافت این پیام باز نداشته است.
هر چند در طول تاریخ، شمار غدیرباوران اندک بوده است، همۀ آن ها شخصیت هایی تأثیرگذار و برجسته بوده اند. از آنجا که پیام غدیر، فقط به حوزۀ اعتقادی و قلبی محدود نمی شود و با حکومت و سیاست نیز مرتبط است، در کنار غدیرباوری، غدیریاوری نیز شرط دیگر دریافت کامل پیام غدیر است.
غدیریاوران انسان هایی شجاع و زمان شناس و با بصیرت هستند که در یاریِ امیرالمؤمنین و دیگر پیشوایان دین، از هیچ کوششی فروگذار نمی‌کنند و با بیعت با ائمۀ زمان خویش حاضرند از مال و جانشان برای تحقق اهداف والای نظام امامت بگذرند.
در کنار غدیرباوری، غدیریاوری نیز شرط دیگر دریافت کامل پیام غدیر است.
در دورۀ امیرالمؤمنین (ع)، غدیر باوران غدیر یاور علاوه بر وجود مقدس حضرت زهرا (س) و خاندان رسالت، افرادی مانند سلمان، ابوذر، مالک اشتر و عمار یاسر بودند؛ اما در مقاطع بعدی، باعظمت ترین و نام آورترین غدیرباوران در طول تاریخ، همان اصحاب سیدالشهداء (ع) بودند که در حرکتی حماسی و نهضتی ماندگار، با ارائۀ الگویی تمام عیار، غدیریاوری را در دفتر تاریخ ثبت کردند.
پس از آنان، همۀ مصلحان و مجاهدان و شهدای دوستدار اهل بیت (علیهم السلام) در طول تاریخ، از غدیرباوران و غدیر یاوران هستند که برای دفاع از ولایت در میدان عمل قدم گذاشته و با تلاش برای ترویج حاکمیت مکتب اهل بیت (علیهم السلام)، تا آخرین نفس فداکاری و جانفشانی کرده اند. از جملۀ ایشان می توان به شهدای راه فضیلت، یعنی علمای راستین و مجاهدان خستگی ناپذیر اشاره کرد که در دفاع علمی و عملی از ولایت، سنگ تمام گذاشته اند.
این گروه وفادار همان کسانی اند که از دعای مستقیم رسول خدا (ص) بهره مند می شوند؛ زیرا پیامبر (ص) در خطبۀ غدیریه فرمودند: «أَللَّهُمَّ والِ مَنْ والاهُ وَ عادِ مَنْ عاداهُ وَ انْصُرْ مَنْ نَصَرَهُ وَ اخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ.»[1] (خدايا، دوست بدار هركه او را دوست بدارد و دشمن بدار هركه او را دشمن بدارد و يارى كن هر كه او را يارى كند و واگذار هر كه او را واگذارَد و دست از ياری اش بردارد!)
پیامبر اکرم (ص) در جای جای خطبۀ غدیر، از غدیرباوران و غدیریاوران با تعابیر گوناگون یاد کرده‌اند:
1. «فَاعْلَمُوا مَعاشِرَ النّاسِ أَنَّ اللهَ قَدْ نَصَبَهُ لَكُمْ وَلِيّاً وَ إِماماً... مَلْعُونٌ مَنْ خالَفَهُ مَرْحُومٌ مَنْ تَبِعَهُ مُؤْمِنٌ مَنْ صَدَّقَهُ فَقَدْ غَفَرَ اللهُ لَهُ وَ لِمَنْ سَمِعَ مِنْهُ وَ أَطاعَ لَهُ.»[2] (پس اى گروه مردم، بدانيد كه خداوند متعال على‌بن‌ابى‌طالب را بر شما ولىّ و امام قرار داده است... هرکه با او مخالفت کند، ملعون است و هر که از او پيروی کند، مشمول رحمت خداست و هر كه او را تصديق كند و به او گوش بسپارد و از او اطاعت كند، مشمول غفران خداوند می شود.)
2. «مَعاشِرَ النّاسِ فَضِّلُوهُ فَقَدْ فَضَّلَهُ اللهُ وَ اقْبَلُوهُ فَقَدْ نَصَبَهُ اللهُ.»[3] (ای گروه مردم، او [یعنی علی ع)] را برتری دهید که خدا او را برتر قرار داده است و او را بپذیرید که خدا او را [به امامت] منصوب کرده است.)
3. «لا يُوالِی عَلِيّاً إِلّا تَقِیٌّ وَ لا يُؤْمِنُ بِهِ إِلّا مُؤْمِنٌ مُخْلِصٌ.»[4] (ولایت علی (ع) را نمی‌پذیرد، مگر انسان باتقوا و به او ایمان نمی‌آورَد، مگر مؤمن بااخلاص.)
ولایت علی (ع) را نمی‌پذیرد، مگر انسان باتقوا و به او ایمان نمی‌آورَد، مگر مؤمن با اخلاص.
4. «مَعاشِرَ النّاسِ إِنَّ اللهَ قَدْ أَمَرَنِی وَ نَهانِی وَ قَدْ أَمَرْتُ عَلِيّاً وَ نَهَيْتُهُ وَ عَلَيْهِ الْأَمْرُ وَ النَّهْیُ مِنْ رَبِّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَاسْمَعُوا لِأَمْرِهِ وَ انْتَهُوْا لِنَهْيِهِ وَ صِيرُوا إِلَى مُرادِهِ وَ لا تَتَفَرَّقْ بِكُمُ السُّبُلُ عَنْ سَبِيلِهِ.»[5] (ای مردم، همانا خداوند به من امر و نهی کرده است و من نیز علی را امر و نهی کرده ام و بر علی است که از جانب خدای عزّ و جل فرمان دهد و باز دارد؛ پس فرمانش را گوش داده و از نهی او باز ایستید و طبق خواستۀ او حرکت کنید و راه های گوناگون، شما را از پیمودن راه او باز ندارد و پراکنده نکند.»
۵. «أَلَا إِنَّ أَوْلِیاءَ هُمُ الَّذِينَ ذَكَرَهُمُ اللهُ فِی كِتابِهِ الْمُؤْمِنُونَ فَقالَ لا تَجِدُ قَوْماً يُؤْمِنُونَ بِاللهِ وَ الْيَوْمِ الآخِرِ يُوادُّونَ مَنْ حَادَّ اللهَ وَ رَسُولَهُ[6].»[7] (و همانا دوستداران ايشان [یعنی آنان‌که اهلبیت (علیهم السلام) را دوست دارند] همان مؤمنانى هستند كه خداوند در كتاب خود، از آنان ياد كرده و فرموده است: «[اى رسول] هرگز گروهی را كه به خدا و روز قيامت ايمان آوردهاند، نخواهى يافت كه با دشمنان خدا و رسول او دوستى كنند.»
6. «أَلا إِنَّ أَوْلِياءَهُمُ الَّذِينَ قالَ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ... بِغَيْرِ حِسابٍ[8].»[9] (همانا دوستداران ايشان [یعنی آنان‌که اهل بیت (علیهم السلام) را دوست دارند] كسانى هستند كه خداى عزّ و جل درباره آنان فرموده است: «بدون حساب وارد بهشت مى شوند.»)
رسالت غدیریان
رسول خدا (ص) فرمودند : «فَلْيُبَلِّغِ الْحَاضِرُ الْغَائِبَ وَ الْوَالِدُ الْوَلَدَ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَة؛ پس باید تا روز قیامت این پیام را حاضر به غایب و پدر به فرزند برساند».(10).
مراد از غدیریان، دریافت کنندگان پیام غدیرند؛ یعنی علی باورانِ علی یاور و طرفداران نظام شایستۀ امامت و ولایت که به اهلبیت(ع) و مکتب آسمانیِ ایشان وفادارند. غدیریان به طورکلی دو رسالت تاریخی برعهده دارند:
اول: رسالت علمی و معرفتی
این رسالت که بیشتر ناظر به تلاش های علمی و معرفتی است، شامل چند حرکت علمی می شود:
1. معرفت شناسی امام و نظام امامت و اعتقاد به جدایی ناپذیری دین از سیاست؛
2. معرفت شناسی غدیر به عنوان جریانی تاریخی؛
۳. شناخت و شناساندن دلایل قرآنی و رواییِ واقعۀ غدیر، به ویژه خطبۀ غدیریۀ پیامبر اکرم (ص)
۴. رساندن پیام اصلی غدیر، یعنی کفر به طاغوت های زمانه و دفاع از دیانت آمیخته با سیاست پاک، به دیگران.
دوم: رسالت عملی
رسالت عملی غدیریان در ابعاد مختلف تعریف می شود و هریک از این ابعاد، خود شامل چند وظیفه است که در زیرمجموعۀ آن بیان می شود:
۱. رسالت فردی
الف. مطالعۀ دقیق واقعۀ غدیر و خطبۀ غدیریه؛
ب. تلاش برای اجرای پیام غدیر در زندگی شخصی، با برگزیدن سبک زندگی علوی؛
ج. بزرگداشت واقعۀ غدیر در زندگی شخصی، با استفاده از لباس نو، عطرزدن، ابراز شادی و... در این روز؛
ه. نوشتن کتاب و مقاله و سرودن شعر و خلق آثار هنری متناسب با واقعۀ غدیر؛
و. مطالعه و نشر فضائل امام علی (ع) و دیگر پیشوایان معصوم (ع).
۲. رسالت خانوادگی
الف. ابلاغ پیام غدیر به اعضای خانواده؛
ب. برپایی جشن های خانوادگی به مناسبت عید سعید غدیر؛
ج. بزرگداشت عید سعید غدیر در میان خانواده و خویشان، با اهدای هدیه، اطعام، چراغانی و آذین بندی، شادکردن خانواده و خواندن عقد اخوّت.
۳. رسالت اجتماعی
الف. برپایی جشن های باشکوه عید سعید غدیر در سطح جامعه؛
ب. شادکردن عموم مردم با اجرای برنامه هایی چون اطعام، آذین بندی خیابان ها و اهدای هدیه به ویژه کتاب هایی دربارۀ واقعۀ غدیر به دیگران؛
ج. تبلیغ و فرهنگ سازی عمومی برای شناخت پیام واقعۀ غدیر؛
د. تلاش عملی برای حاکمیت بخشیِ احکام اسلام؛
ه. تقویت روحیۀ انتظار و استغاثه برای تعجیل در ظهور حضرت ولیِّ عصر (ع) و تشکیل حکومت جهانیِ امامت؛
و. دفاع عملی از حاکمیت نظام ولایت فقیه و حکومت های عادل در هر زمان از دوران غیبت.
علی کفشگر فرزقی
منبع: حاضران به غایبان برسانند، مهدی نیلی پور، ص 33
-----------
پی نوشت ها:
1. محمدبن‌محمد مفید، الاِرشاد فی معرفة حجج الله على العباد، ج1، ص17۶.
2. احمدبن‌علی طبرسی، الاِحتجاج، ج1، ص۵۹.
3. احمدبن‌علی طبرسی، الاِحتجاج، ج1، ص۶۰؛ محمدبن‌احمد فتال نیشابوری، روضة الواعظين و بصيرة المتعظين، ج1، ص۹۳.
4. علی‌بن‌موسی‌بن‌طاووس، التحصين لاَسرار ما زاد من اخبار كتاب اليقين، ص۵۸۵.
5. محمدبن‌احمد فتال نیشابوری، روضة الواعظين و بصيرة المتعظين، ج1، ص۹۶؛ احمدبن‌علی طبرسی، الإحتجاج، ج1، ص۶۲.
6. مجادله، ۲۲.
7. محمدبن‌احمد فتال نیشابوری، روضة الواعظين و بصيرة المتعظين، ج1، ص۹۶.
8. غافر، ۴۰.
9. محمدبن‌احمد فتال نیشابوری، روضة الواعظين و بصيرة المتعظين، ج1، ص۹۶ و97؛ احمد بن علی طبرسی، الاِحتجاج، ج1، ص۶۳.
10. احمدبن علی طبرسی، الإحتجاج على أهل اللجاج، ج 1، ص ۶۲
