مراسم کلوخک یزد یکی از امراسم زیبا و دیدنی این شهر می باشد . وقتی وارد شهر یزد میشوید با مردمی آرام و صبور روبرو خواهید شد. مردم این شهر کهن بسیار سختکوش هستند و روحیه دینداری در میان آنها به وضوح دیده میشود. صبر و روحیهای جنگنده با مشکلات زندگی جز خصوصیات این مردم شریف است و بنیان خانواده در این شهر نسبت به دیگر نقاط کشور از استحکام بیشتری برخوردار است.
سالهای زیادی است که مسلمان و یهودی و زرتشتی در این شهر با صلح و دوستی در کنار هم زندگی میکنند. شاید به همین دلیل است که یزد را شهر صلح و گفتوگو نامیدهاند.با توجه به اینکه یزد به دلایل مختلفی از جمله شرایط جغرافیایی، در تمام طول تاریخ از گزند جنگهای سیاسی در امان بوده و تداخل فرهنگ اقوام مختلف در آن به ندرت اتفاق افتاده، میتوان گفت که فرهنگ و آداب مردم قدمت بسیار دارد و حتی برخی از این آداب به دوران باستان باز می گردد که تا کنون حفظ شده است.
یکی از مراسم های سنتی یزد، مراسم کلوخک است که بیشتر در میان کشاورزان رواج دارد. در گذشتهها به دلیل نبود امکاناتی هم چون گاز و اقلامی همانند روغن و یا کمبود آن، برای پختن سیبزمینی از آتش استفاده میکردند. در این مراسم کلوخهایی از باغها و مزارع جمعآوری میشود و به شکل یک اتاقک ساخته میشود. سپس در زیر آن اتاقکها آتشی را برمیافروزند و سیبزمینیها را داخل اتاقک قرار میدهند و پس از آن که کلوخها کاملا حرارت دیده و داغ شدند، اتاقک را خراب میکنند تا آتش خاموش شده و سیب زمینیها با حرارت کلوخهای داغ کاملا بپزند.
در حین این مراسم تا پخته شدن سیبزمینیها اهالی محل و افراد شرکتکننده پیرامون مسائل مختلف به بحث و گفتگو میپردازند و کودکان نیز در این حین به شادی و بازیهای کودکانه مشغول می شوند. پس از پخته شدن سیبزمینیها افراد شرکتکننده در مراسم با شادی و خواندن ترانه مشغول خوردن سیبزمینیها می شوند.