معرفی آرامگاه
یکی از استان های تاریخی ایران، اردبیل است که تاریخی چند هزار ساله دارد. از شهرهای مهم آن می توان به مشگین شهر اشاره کرد. در این شهر بنا و آرامگاهی تاریخی وجود دارد که مورخان اطلاعات دقیقی از سال احداث آن دردست ندارند اما بیشتر آن را به دوران صفویه نسبت می دهند.
عکس از مهدی احساسیان
تاریخچه آرامگاه
همانطور که گفتیم، این آرامگاه را به پدر شاه اسماعیل اول یعنی شیخ حیدر نسبت داده‌اند اما در مورد قدمت بنا و اینکه کی احداث شده است، اظهارات متفاوتی بیان شده است. دونالد ویلبر اعتقادش بر این است که این آرامگاه متعلق به دوران ۷ و ۸ هجری قمری است اما در دوره صفویه باسازی و کاشیکاری شده است.
عکس از مهدی احساسیان
اما در سال های اخیر یکی از کارشناسان میراث فرهنگی آقای قوچانی کتیبه ایرا که بر سر در ورودی برج است را بازخوانی کرد و قدمت آن را به سال 731 هجری قمری یعنی دوره حکومت ابوسعید بهادرخان که از آخرین حکمران سلسله مغول در ایران بود نسبت داد.
عکس از مهدی احساسیان
معماری آرامگاه
برج مدور آرمگاه شیخ حیدر در باغی بزرگ قرار دارد. آرامگاه شیخ حیدر دارای سردابی است که قسمت بالایی آن به صورت مدور طراحی شده است و همچنین از سقفی گنبدی و شیروانی‌دار ساخته و طراحی شده بود که بر اثر حمله روسها از بین رفته و بعدها سقف جدیدی بر آن ساخته شده است، اما کل آرامگاه توانسته تا حد زیادی از گزند این حمله در امان بماند.
باتوجه به آنکه این برج از برون مدور طراحی شده است اما داخل بنا 12 ضلعی است و شاید به خاطر12 امام شیعیان اینگونه طراحی شده چرا که صفویان ارادت بسیار زیادی به آنان داشته‌اند.
بدنه برج که از آجر ساخته شده است با کاشی‌های زیبایی به رنگ آبی تزیئن شده که می‌توان آیات قرآن را بر روی آن مشاهده کرد. زیبایی این بنا حتی باتوجه به آنکه اکثر کاشی‌ها از بین رفته و فروریخته است، هنوز برقرار است.
باتوجه به روایات، 22 سال بعد شاه اسماعیل موسس سلسله صفوی، جسد پدرش را به اردبیل برده تا در کنار جد بزرگش شیخ صفی‌الدین، به آرامش دست یابد. وی دستور داد به پاس یادبود از اولین خاکسپاری، بنایی برجی برپا کنند، که این بنا همواره مورد توجه مردم بوده است و تا چندین سال پیش مردم به آن امامزاده میگفتند.
