اسلام آباد غرب در یک نگاه

اسلام آباد غرب از شهرهای استان کرمانشاه و دومین شهر پرجمعیت این استان است. پایتخت جنگل‌های بلوطی ایران و بیکارترین شهر کشور عناوینی است که برای این شهر به کار برده می‌شود.

این شهر به علت داشتن آب و هوای معتدل و خاک حاصل‌خیز یکی از پرثمرترین مراکز کشاورزی و فرهنگی غرب کشور محسوب می‌شود.

شهر اسلام آباد غرب نقطه اتصال چهار استان کرمانشاه، ایلام، لرستان و خوزستان است. همچنین این شهر بر سر راه اصلی مركز ايران، مرز عراق و مسير ارتباطی كرمانشاه-قصر شيرين-خسروی (در كنار مرز) قرار دارد که باعث بخشیدن اهمیتی ویژه به آن شده است.

مسيرهای دسترسی به اين منطقه عبارت است از:

راه اصلی به سوی شمال شرقی تا شهر كرمانشاه به طول ۶۵ كيلومتر، راهی تا مركز شهرستان ايلام به طول ۱۳۰ كيلومتر راهی تا پل دختر به طول ۱۴۸ كيلومتر، راهی تا قصر شيرين به طول ۱۱۲ كيلومتر.

جغرافیا

اسلام آباد غرب در ۶۵ کیلومتری جنوب غربی کرمانشاه و در مسیر راه کرمانشاه-خسروی قرار دارد. همسایگان این شهر از شمال شهرستان جوانرود، از شرق شهرستان کرمانشاه، از جنوب شهرستان سیروان و از غرب شهرستان دالاهو و گیلان غرب هستند. اسلام آباد غرب در طول جغرافیایی ۴۶ درجه و ۳۱ دقیقه و عرض جغرافیایی ۳۴ درجه و ۶ دقیقه قرار دارد.

ارتفاعش از سطح دریا ۱۳۳۵ متر است. از مهم‌ترين رودخانه‌های اين شهرستان رودخانه‌های كرند و زيمكان است. رود دايمی راوند از ميان شهر اسلام آباد غرب عبور می‌کند.

اقلیم

این شهر آب و هوایی معتدل مدیترانه‌ای داشته و دارای میانگین بارش سالیانه ۴۷۸ میلی‌متر است.

تاریخچه

 «مندلی» نامی بود که نخست بر روی شهر نهاده شد و این نام به دوره ماد تا ساسانی مربوط می‌شود که با این اسم و جمعیت کم، به صورت یک محله کوچک مسکونی مدت‌ها بر جای مانده است. بعدها در دوره اسلامی شهر به هارون آباد تغییر نام یافت که بنای آن را به هارون‌الرشید خلیفه عباسی نسبت می‌دهند.

با توجه به وجود تپه چغاگاوانه در مرکز شهر امروزی اسلام آباد و پس از بررسی‌های علمی باستان‌شناسی در سال ۱۳۴۹ هجری شمسی توسط آقای محمود کردوانی و نتایج به دست آمده از بررسی‌ها می‌توان به این نکته رسید که نقطه سوق الجیشی در جاده خراسان بزرگ محل اسلام آباد است.

این طور به نظر می‌رسد که از دوره نوسنگی پیش از سفال (ده هزار سال پیش) زندگی در آن جریان داشته است. سپس در دوره مفرغ و آهن از حدود ۵۰۰۰ تا ۲۵۰۰ سال پیش از میلاد، این شهر از واحدهای سیاسی کوه‌های زاگرس بوده است.

درسال ۱۳۰۹ هجری شمسی شهر هارون آباد به شاه آباد تغییر نام یافته و یکی از مراکز ایلات بزرگ غرب کشور (ایل بزرگ کلهر) شد.

سرانجام در سال ۱۳۵۷ و همزمان با پیروزی انقلاب اسلامی این شهر اسلام آباد غرب نام گرفت.

مردم‌شناسی

جمعیت شهر اسلام آباد غرب بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵، ۹۰هزار و ۵۵۹ نفر بوده است.

ساکنان اسلام‌آباد غرب کرد و عمدتاً از ایل کلهر هستند، بدلیسی تاریخ نگار کرد در قرن دهم مردم کلهر را از نژاد گودرز یکی از پادشاهان اشکانی به حساب آورده است. ایل‌های دیگری مانند گوران، سنجابی، زنگنه، و … نیز در این منطقه سکونت دارند که کمتر از ده درصد جمعیت شهر را تشکیل می‌دهند.

بیشتر مردم شهر پیرو دین اسلام و مذهب شیعه هستند. اما پیروان دین یارسان (اهل حق) نیز در میان آنها به چشم می‌خورد، معمولا ایل‌های گوران، قلخانی و سنجابی از چنین دینی برخوردارند. همچنین ادیان یهودی و مسیحی نیز در بین مردم وجود دارد.

مردم شهر به زبان کردی جنوبی با گویش کلهری خاص صحبت می‌کنند.

سربند یا سَروَن (با نام محلی گُل وَنی) یکی از قدیمی‌ترین پوشش‌های زنان این منطقه به ویژه در نقاط روستایی و عشایری است. این نوع پوشش در میان زنان ایل کلهر، سنجابی، گوران و… رواج زیادی داشته و بیشتر در مراسم مختلف استفاده می‌شود.

عرق‌چین (نوعی کلاه)، سر بند، کرواسی فقیانه، سخمه، قبا، شال، سلته، جافی، پاپوش، کپنک و جوراب نیز لباس مردان را شامل می‌شود.

صنایع دستی

موج بافی (رختخواب پیچ)، قالی بافی، چیخ بافی، نمد مالی، موزائیک کاری، معرق کاری، منبت، گیوه بافی و طراحی فرش از صنایع دستی اسلام آباد غرب محسوب می‌شود.

سوغات

خرید سوغاتی از جذاب‌ترین قسمت‌های سفر است. در اسلام آباد نیز نان برنجی، کاک، نان خرمایی و روغن حیوانی از سوغاتی‌های معروفش شمرده شده و توصیه می‌شود حتما امتحان شود.

دیدنی‌های اسلام آباد غرب

سراب شرف آباد، تپه چغاگاونه، سد شیان، سراب هرسم، مقبره‌ بابا یادگار، آرامگاه ابودجانه، امامزاده علی‌اکبر، منطقه جنگلی گلال سیاه، امامزاده قاضی الکیا، امامزاده حسن، میان تنگ منصوری «ناوتنگ منصوری»، آتشکده شیان و آتشکده میل میلگه از  جاذبه‌های گردشگری اسلام آباد غرب است.