امامزاده سیدبهلول از نوادگان امام علی‌النقی(ع) بوده و در محله‌ای به نام امامزاده در غرب شهرستان خوی واقع شده است، در مورد اصل و نسب این امامزاده، شجره‌نامه و سند مکتوبی ملاحظه نگردید، اما طبق اظهار معتمدین و آگاهان، ایشان را از سادات علوی و از نوادگان امام علی‌النقی(ع) دانسته و شجره او را چنین برمی‌شمارند که سیدبهلول فرزند سید اسحاق، فرزند محمد و محمد فرزند امام علی‌النقی(ع) است و از سوی قاضی و والی وقت شهر به وسیله ضربات تبر به شهادت رسید.
امامزاده بهلول در سده چهارم هجری جهت دوری جستن از دربار حاکمه وقت و نشر احکام و شریعت اسلامی به شهر خوی آمده و در این منطقه اقامت گزیده است.
قاضی وقت خوی که وابسته به دستگاه خلافت بود، هرگونه حرکتی را که خلاف خواست دربار خلیفه انجام می‌گرفت، نمی‌توانست قبول کند و به این ترتیب با سیدبهلول و برادران و نزدیکانش رو به مخالفت گذاشت و با دسیسه‌ای سیدبهلول را با ضربات تبر به شهادت رساند و پیکر مطهرش را در گندم‌زاری که پشت دیوارهای شهر که اکنون در محله امامزاده قرار گرفته، دفن کرد.
بعد از گذشت سالیان دراز، کشاورزی مشغول آبیاری گندم‌زار بود، متوجه می‌شود که آب به قسمتی از زمینی که هم‌سطح نقاط دیگر است، نمی‌رسد.
این موضوع سبب تعجب وی شده، موضوع را با چند نفر از عقلای زمان در میان می‌گذارد، از این که داستان شهادت سیدبهلول و دفن شدنش در زمینی در خارج از شهر سینه به سینه به زمان آنها رسیده بود، لذا اقدام به کندن زمین مزبور نمودند و با جنازه‌ای برخورد کردند که خون تازه، سر و محاسنش راسرخ نموده و تنها کفنش مختصر رو به زردی بود و گویی تازه دفن شده است.
سنگی را بر روی مزارش که به سبب شکستگی بیشتر مضمونش از بین رفته بود مشاهده می‌کنند که روی آن تنها این جملات دیده می‌شود: «یا مونس الوحید هذا مرقدالمرحوم السید بهلول طیب اله مثواه فی...» و مزارهای دیگر در کنار آن کشف می‌گردد که به علت شهادت سیدبهلول، قرب و منزلتی که شهید در جامعه اسلامی دارد، زیارتگاه به نام این بزرگوار نامیده می‌شود و بعد هم ساختمانی بر روی مزار ساخته و روی آن را با صندوقی مشخص می‌نمایند.
امامزاده بهلول به سبب محصور بودن در میان مکان‌های فرهنگی و تجاری از دور مشاهده نمی‌شود، بلکه تنها گنبد و مناره‌های بلند آن است که تقریبا از یک کیلومتری قابل مشاهده است.
این امامزاده به عنوان بزرگترین و یکی از معروف‌ترین امامزاده‌های شهر خوی در بین مردم منطقه از ارج و احترام زیادی برخوردار بوده و آن را مستجاب‌الدعوه می‌دانند، معمولا هرکس برای زیارت مراجعه می‌کند، ابتدا به سمت ضریح رفته و آن را جهت تبرک، لمس می‌نماید و سپس دو رکعت نماز زیارت به‌جای می‌آورد، عده‌ای نیز ساعتها در گوشه صحن آن می‌نشینند و به ذکر مشغول می‌شوند، در میان زوار، چهره‌های جوان و نوجوان کم نیستند و گاهی نیز عده‌ای از رهگذران لحظاتی را مقابل درب و یا پنجره‌های امامزاده ایستاده و به سلام دادن می‌پردازند.
منبع: مرکز اسناد و آرشیو بنیاد ایران‌شناسی شعبه آذربایجان غربی
