عقیق:قرآن کریم مشتمل بر معانی دقیق، تعالیم و حکمت‌هایی والا درباره حقیقت خلقت و اسرار هستی است که عمده مردم در عصر رسالت از درک آن ناتوان بودند. از این رو پیامبر اکرم (ص) و پس از ایشان مفسران به تبیین و شرح جزئیات آیات قرآن کریم می‌پرداختند. به دلیل آشنایی بیشتر با آیات الهی، هر روز به چند آیه از کلام الله با استناد به تفاسیر معتبر از مفسران قرآن کریم می‌پردازیم.
حضرت محمد (ص) درباب سوره انفطار فرمودند : کسی که سوره انفطار را قرائت کند خداوند به تعداد همه قبر‌ها به او حسنه می‌دهد و ده برابر قطرات برف و باران که از آسمان فرود می‌آید به او حسنه داده می‌شود.
در روایت دیگری امام جعفر صادق (ع) پیشوای ششم شیعیان فرمودند: هر کس که سوره انفطار را در نماز‌های واجب یا مستحب خود قرائت نماید خداوند حاجت‌ها و خواسته‌هایش را روا می‌داردو بین او و خداوند حجابی نخواهد بود و همواره خداوند با نظر عنایت به او می‌نگرد تا از حسابرسی مردم فارغ گردد.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
إِذَا السَّمَاءُ انْفَطَرَتْ ﴿۱﴾
آنگاه که آسمان زهم بشکافد (۱)
وَإِذَا الْکَوَاکِبُ انْتَثَرَتْ ﴿۲﴾
و آنگاه که اختران پراکنده شوند (۲)
وَإِذَا الْبِحَارُ فُجِّرَتْ ﴿۳﴾
و آنگاه که دریا‌ها از جا برکنده گردند (۳)
وَإِذَا الْقُبُورُ بُعْثِرَتْ ﴿۴﴾
و آنگاه که گور‌ها زیر و زبر شوند (۴)
عَلِمَتْ نَفْسٌ مَا قَدَّمَتْ وَأَخَّرَتْ ﴿۵﴾
هر نفسى آنچه را پیش فرستاده و بازپس گذاشته بداند (۵)
پیام آیات ۱ تا ۵ سوره «انفطار»
۱- نظام حاکم بر آسمان و زمین به دست خداست و هرگاه او بخواهد تغییر می‌کند. «إِذَا السَّماءُ انْفَطَرَتْ»
۲- معاد جسمانی است و مردگان از قبر برمی خیزند. «إِذَا الْقُبُورُ بُعْثِرَتْ»
۳- به هم ریختن نظام هستی، مقدّمه رستاخیز و رستاخیز، برای حساب و کتاب و جزای اعمال انسان هاست. «عَلِمَتْ نَفْسٌ ما قَدَّمَتْ »
۴- در قیامت ظرفیّت انسان توسعه می‌یابد و همه کار‌های گذشته را به یاد می‌آورد. «عَلِمَتْ نَفْسٌ ما قَدَّمَتْ»
۵-انسان، هم باید به فکر گذشته خود باشد، تا اگر خلافی کرده توبه کند و هم به فکر پس از مرگ خود باشد تا یادگار خوبی از خود بجای گذارد. «ما قَدَّمَتْ وَ أَخَّرَتْ»
۶- در قیامت، انسان هم به آنچه عمل کرده آگاه می‌شود و هم به آثار خوب یا بد اعمال خود. «ما قَدَّمَتْ وَ أَخَّرَتْ»
۷- در قیامت، انسان به کار‌هایی که می‌توانسته بکند و به تأخیر انداخته و انجام نداده پی می‌برد. «عَلِمَتْ ..ما قَدَّمَتْ وَ أَخَّرَتْ»و شاید مراد از «اخّرت» کار‌هایی است که بازدهی آن پس از مرگ به ایشان می‌رسد مانند تألیف کتاب یا بنای فساد.
یَا أَیُّهَا الْإِنْسَانُ مَا غَرَّکَ بِرَبِّکَ الْکَرِیمِ ﴿۶﴾
اى انسان چه چیز تو را در باره پروردگار بزرگوارت مغرور ساخته (۶)
الَّذِی خَلَقَکَ فَسَوَّاکَ فَعَدَلَکَ ﴿۷﴾
همان کس که تو را آفرید و [اندام]تو را درست کرد و [آنگاه]تو را سامان بخشید (۷)
فِی أَیِّ صُورَةٍ مَا شَاءَ رَکَّبَکَ ﴿۸﴾
و به هر صورتى که خواست تو را ترکیب کرد (۸)
کَلَّا بَلْ تُکَذِّبُونَ بِالدِّینِ ﴿۹﴾
با این همه شما منکر [روز]جزایید (۹)
وَإِنَّ عَلَیْکُمْ لَحَافِظِینَ ﴿۱۰﴾
و قطعا بر شما نگهبانانى [گماشته شده]اند (۱۰)
کِرَامًا کَاتِبِینَ ﴿۱۱﴾
[فرشتگان]بزرگوارى که نویسندگان [اعمال شما]هستند (۱۱)
یَعْلَمُونَ مَا تَفْعَلُونَ ﴿۱۲﴾
آنچه را مى کنید مى دانند (۱۲)
پیام آیات ۶ تا ۱۲ سوره «انفطار»
۱- انسان، موجودی غافل و فریب خورده است و خود را از عواقب کار و قهر خدا در امان می‌پندارد. «یا أَیُّهَا الْإِنْسانُ ما غَرَّکَ بِرَبِّکَ»
۲- چرا انسان با آن همه نیاز و ضعف، مغرور باشد؟ «یا أَیُّهَا الْإِنْسانُ ما غَرَّکَ»
۳- بدترین نوع کبر و غرور، آن است که در برابر پروردگار کریم و هستی بخش باشد. «غَرَّکَ بِرَبِّکَ الْکَرِیمِ اَلَّذِی خَلَقَکَ»
۴- غرور و غفلت انسان، سوء استفاده از لطف و کرم و پرده پوشی خداست. «ما غَرَّکَ بِرَبِّکَ الْکَرِیمِ»
۵-لطف و کرم ابتدایی خدا تنها نسبت به مؤمنان نیست، بلکه نسبت به همه انسان هاست. یا أَیُّهَا الْإِنْسانُ .... بِرَبِّکَ الْکَرِیمِ
۶- غرور انسان، بیانگر غفلت او از نعمت‌های الهی و عظمت آفریدگار است. «ما غَرَّکَ بِرَبِّکَ الْکَرِیمِ»
۷- درمان غرور، توجّه به الطاف کریمانه است. «اَلْکَرِیمِ ... خَلَقَکَ فَسَوّاکَ فَعَدَلَکَ»
۸-آفرینش، نشانه قدرت، «خَلَقَکَ» تسویه، نشانه حکمت، «فَسَوّاکَ» و اعتدال، دلیل علم او به تمام نیازهاست. «فَعَدَلَکَ»
۹- آفرینش انسان و هماهنگی و تعادل میان اعضای او، جلوه‌ای از کرم خداوند است. «الْکَرِیمِ اَلَّذِی خَلَقَکَ فَسَوّاکَ فَعَدَلَکَ»
۱۰- تنوّع شکل و قیافه انسان ها، براساس خواستِ حکیمانه خداوند است. «فِی أَیِّ صُورَهٍ ما شاءَ رَکَّبَکَ»
۱۱- برای شکستن غرور، باید نعمت‌های الهی را پی درپی گوشزد کرد. «خَلَقَکَ، فَسَوّاکَ، فَعَدَلَکَ، رَکَّبَکَ»
۱۲- آنکه در دنیا تو را آفرید، در آخرت نیز تو را خلق می‌کند، پس تکذیب چرا؟ «کَلاّ بَلْ تُکَذِّبُونَ بِالدِّینِ»
۱۳- کسی که به دنیا مغرور شود، آخرت را انکار می‌کند. «غَرَّکَ - تُکَذِّبُونَ»
۱۴- گرچه شما قیامت را منکر می‌شوید، ولی فرشتگان کار خود را انجام می‌دهند. «تُکَذِّبُونَ ... إِنَّ عَلَیْکُمْ لَحافِظِینَ»
۱۵- فرشتگان متعدّد، مسئول حفظ و حراست از انسان‌ها هستند. «لَحافِظِینَ»
۱۶- فرشتگان، مسئول ثبت و ضبط کار‌های انسانند. «کِراماً کاتِبِینَ»
۱۷- فرشتگانِ مراقب، در ثبت اعمال برخوردی کریمانه دارند. «کِراماً کاتِبِینَ»
۱۸- فرشتگان هم متعدّدند، هم تیزبین و هم ریز بین. «یَعْلَمُونَ ما تَفْعَلُونَ»
۱۹- توجّه به ثبت اعمال توسط فرشتگان معصوم، سبب حیا و تقوای انسان می‌شود. «یَعْلَمُونَ ما تَفْعَلُونَ»
إِنَّ الْأَبْرَارَ لَفِی نَعِیمٍ ﴿۱۳﴾
قطعا نیکان به بهشت اندرند (۱۳)
وَإِنَّ الْفُجَّارَ لَفِی جَحِیمٍ ﴿۱۴﴾
و بیشک بدکاران در دوزخند (۱۴)
یَصْلَوْنَهَا یَوْمَ الدِّینِ ﴿۱۵﴾
روز جزا در آنجا درآیند (۱۵)
وَمَا هُمْ عَنْهَا بِغَائِبِینَ ﴿۱۶﴾
و از آن [عذاب]دور نخواهند بود (۱۶)
وَمَا أَدْرَاکَ مَا یَوْمُ الدِّینِ ﴿۱۷﴾
و تو چه دانى که چیست روز جزا (۱۷)
ثُمَّ مَا أَدْرَاکَ مَا یَوْمُ الدِّینِ ﴿۱۸﴾
باز چه دانى که چیست روز جزا (۱۸)
یَوْمَ لَا تَمْلِکُ نَفْسٌ لِنَفْسٍ شَیْئًا وَالْأَمْرُ یَوْمَئِذٍ لِلَّهِ ﴿۱۹﴾
روزى که کسى براى کسى هیچ اختیارى ندارد و در آن روز فرمان از آن خداست (۱۹)
پیام آیات ۱۳ تا ۱۹ سوره «انفطار»
۱- در تربیت و تبلیغ، سرنوشت خوبان و بدان را مقایسه کنید. «إِنَّ الْأَبْرارَ لَفِی نَعِیمٍ - إِنَّ الْفُجّارَ لَفِی جَحِیمٍ»
۲- حتّی پیامبر، به بسیاری از امور قیامت آگاه نیست. «وَ ما أَدْراکَ ما یَوْمُ الدِّینِ»
۳- مسائل قیامت را با عقل عادی نمی‌توان درک کرد، بلکه باید از طریق وحی بپذیریم. «ما أَدْراکَ ما یَوْمُ الدِّینِ»
۴- مطالب مهم را باید تکرار کرد. «ما أَدْراکَ - ثُمَّ ما أَدْراکَ»
۵-پیدایش قیامت برای جزا و کیفر عملکرد دنیوی ماست. «یَوْمُ الدِّینِ»
۶- مجرمان برای همیشه در دوزخند. «ما هُمْ عَنْها بِغائِبِینَ»
۷- قیامت روز سلب مالکیّت و اختیار از همه انسان هاست. «یَوْمَ لا تَمْلِکُ نَفْسٌ لِنَفْسٍ شَیْئاً»
۸-قیامت، تجلّی حاکمیّت مطلقه خداوند است. «وَ الْأَمْرُ یَوْمَئِذٍ لِلّهِ»
منبع:باشگاه خبرنگاران
